اختلافات آمریکا و ترکیه تا کی ادامه پیدا می‌کند؟
به گزارش خبرنگار بین‌الملل دفاع پرس، رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه طی سخنانی در جمع مردم استان «اَردو» در شمال شرق این کشور با اشاره به رفتار تهاجمی دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در قبال ترکیه، گفت: «ما را تهدید می‌کنند. هرگز نمی‌توانید با زبان تهدید ملت ترکیه را به زانو درآورید. با ما به زبان قانون سخن بگویید. می‌توانیم از همان جایی که سقوط کردیم، برخیزیم. دیروز برخاستیم. بنابراین امروز و فردا نیز می‌توانیم.»
وی با انتقاد از رفتار دولت آمریکا و فشار برای تاثیرگذاری بر روی سیستم قضایی ترکیه، ادامه داد: بار دیگر به آمریکایی‌ها می‌گویم که متحد استراتژیک خود در ناتو را فداى یک کشیش مى‌کنید. اگر ایالات متحده 81 میلیون مردم ترکیه را به یک کشیش ترجیح می‌دهد، باید بداند که ما در این راه با قدم‌های مطمئن حرکت خواهیم کرد. در قبال این بازی گفته‌ایم که می‌میریم؛ اما اجازه تحقیر نمی‌دهیم. دست به تهدید می‌زنند که تا ساعت 18 فردا باید او را تحویل بدهید، مگر این کشور قانون ندارد؟ اینجا ترکیه است کشوری که با 81 میلیون جمعیت روی پای خود ایستاده است.
ابراهیم کالین، سخنگوی ریاست جمهوری ترکیه نیز با انتشار مطلبی در حساب توئیتر خود اظهار داشت: «هیچ تهدید، باج‌خواهی و عملیاتی یارای آن را ندارد که عزم و اراده ترکیه را شکست دهد. آن‌هایی که پس از کودتای ناکام 15 جولای خیال خام شکست ترکیه را در سر می‌پروراندند، اشتباه کردند و امروز دوباره اشتباه خواهند کرد. ترکیه پیروز این مبارزه خواهد بود. همه با هم در آن پیروز می‌شویم.»
روابط فعلی واشنگتن با آنکارا حاکی از آن است که با خرید دور از انتظار سامانه‌های موشکی دفاع هوایی «اس 400» آنکارا از مسکو احتمالاً تحریم‌های ثانویه آمریکا علیه «آنکارا» اعمال خواهد شد.
بیش از 50 درصد از واردات گاز طبیعی ترکیه از روسیه است، با این حال ترکیه به دنبال کاهش وابستگی خود به انرژی روسیه است و می‌خواهد پروژه‌های ملی خود را توسعه دهد که این پروژه‌ها ممکن است مورد هدف تحریم‌های آمریکا در سال 2018 قرار گیرد. در سوی دیگر طرح مسکو و آنکارا برای پیشبرد خط لوله «بلو استریم ((Blue Stream»، وابستگی ترکیه به انرژی روسیه را افزایش می‌دهد و همچنین خطر تحریم‌های آمریکا را به همراه دارد.
ترکیه را به جرات می‌توان به عنوان یک وارد کننده عظیم نفت گاز قلمداد کرد تا جایی که در چهار ماه اول سال‌جاری، بیش از 3 میلیون تن (نزدیک به 22 میلیون بشکه) نفت از ایران خریداری کرد که بیش از نیمی از کل واردات نفت خام ترکیه در این مدت بود.
چاووش اوغلو وزیر خارجه ترکیه گفته در ملاقات با نمایندگان اعزامی ایالات متحده به ترکیه «ما به آن‌ها به صراحت گفتیم که ترکیه نفت و گاز مورد نیاز خود را از آذربایجان، ایران، روسیه و عراق تامین می‌کند» و افزوده است: «اگر حالا من از ایران نفت و گاز نخرم، قرار است نیازمان را از کجا تامین کنم؟»
در سوی مقابل، روابط سیاسی ترکیه و کشور‌های عضو ناتو از جمله آمریکا، با مشکلاتی همراه شده است. واکنش مقامات ترکیه به کودتای نافرجام تابستان 2016 که شامل بازداشت‌های گسترده و فشار بر رسانه‌ها باعث ناخرسندی کشور‌های غربی شده که این اقدامات را بر مغایر با موازین حقوق بشر و مخالف تعهد دولت ترکیه به رعایت دموکراسی تلقی کرده‌اند.
یک دادگاه در ترکیه هم حکمی را صادر کرد که جنجال رسانه‌ای به پا کرد. «آندرو برانسون»، کشیش آمریکایی که به اتهام ارتباط با مخالفان رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه از حدود 2 سال پیش در بازداشت بوده همچنان در زندان به‌سر می‌برد. این حکم با انتقاد مقامات آمریکایی از جمله دونالد ترامپ مواجه شده که از رئیس جمهوری ترکیه خواستار آزادی وی شده بود.
سنای آمریکا هم به بهانه مقابله با این بازداشت و خرید سامانه «اس 400»، فروش نوعی جت جنگنده آمریکایی به ترکیه را به حالت تعلیق درآورده است. چاووش اوغلو در واکنش به مصوبه سنای آمریکا گفت که «ایالات متحده باید بداند که نمی‌تواند از تحریم ترکیه نتیجه‌ای بگیرد، بلکه باید با مذاکره و احترام در صدد کسب نتیجه برآید.»
اما نکته حائز اهمیت این است که در طول چند ماه گذشته بار‌ها مساله تبادل «اندرو برانسون» کشیش بازداشتی آمریکایی میان آنکارا و واشنگتن مطرح شده است. آنکارا قبلا پیشنهاد استرداد اندرو برانسون در صورت تحویل «هاکان آتیلا»، معاون «هالک بانک»، به واشنگتن را مطرح کرده بود، اما این اتفاق رخ نداد. با این حال هنوز احتمال این معاوضه برقرار است. بعضی از رسانه‌های ترکیه از نقش مهم «دنیز یوجل» خبر داده بودند و اکنون نیز به نظر می‌رسد در این معاوضه از نقش مهمی برخوردار است. دنیز یوجل، خبرنگار روزنامه «دی‌ولت آلمان» به اتهام انجام «تبلیغات برای یک سازمان تروریستی» در ترکیه بازداشت شد.
تبادل برانسون برای اولین بار نیست که از سوی آنکارا مطرح می‌شود، بلکه استرداد وی با رضا ضراب از سوی رودی جولیانی، وکیل این تاجر مطرح شده بود. با توجه به توئیت اخیر دونالد ترامپ به نظر می‌رسد، در صورت عدم آزادی برانسون تحریم‌هایی بیشتر از قبیل عدم فروش «جنگنده‌های اف 35» در انتظار آنکارا خواهد بود.
بالا گرفتن این تنش‌ها میان آمریکا و ترکیه به سقوط 20 درصدی ارزش لیر در برابر دلار آمریکا انجامید و لیر ترکیه در یک سال گذشته حدود 40 درصد ارزش خود را در قیاس با دلار آمریکا از دست داده است.
در واکنش به سقوط لیر، اردوغان در یک سخنرانی تلویزیونی به مردم کشورش توصیه کرد که اگر طلا و ارز خارجی در خانه دارند، آن را برای تبدیل به لیر به بانک‌ها ببرند چرا که به گفته او کشورش دچار یک «جنگ اقتصادی» شده و به کمک مردم نیاز دارد و این یک چالش داخلی و ملی است.
در سوی دیگر این کره خاکی، ترامپ دستور داده تا تعرفه واردات فولاد و آلومینیوم از ترکیه به ترتیب ۵۰ درصد و ۲۰ درصد تعیین شود؛ ارقامی که 2 برابر میزان فعلی است.
رئیس‌جمهوری آمریکا در چند ماه گذشته با افزایش تعرفه‌های وارادت فولاد و آلومینیوم، بسیاری از متحدان اقتصادی و امنیتی خود، چون کانادا و اتحادیه اروپا را رنجانده و همچنین کشورهایی، چون چین و ترکیه را به علت آنچه «روابط تجاری ناعادلانه» خوانده، مجازات کرده است.
منطقی است که ترامپ برای بالابردن تعرفه‌های فولاد و آلومینیوم از آن سود می‌برد نقش این 2 فلز در صنایع نظامی است که در نتیجه رونق صنایع فولاد و آلومینیوم را مرتبط با موضوع امنیت ملی می‌کند.
به عبارت دیگر حامیان ترامپ در این تصمیم می‌گویند اگر صنایع فولاد و آلومینیوم در داخل خاک آمریکا رقابت را به صادرکنندگان خارجی ببازد، آن گاه ممکن است تولید داخلی فولاد و آلومینیوم به حدی کاهش پیدا کند که آمریکا برای ساخت تسلیحات نظامی خود به واردات فولاد و آلومینیوم به کشور‌های خارجی متکی شود و در این صورت قدرت نظامی و امنیت ملی ایالات متحده به منابع و متغیر‌هایی در خارج از خاک این کشور وابستگی پیدا می‌کند.
عواقب تصمیم امروز ترامپ فراتر از لیر ترکیه رفته به حدی که یورو به پایین‌ترین بهای خود طی ۱۳ ماه گذشته سقوط کرد و دلار آمریکا به بالاترین بهای خود طی یک سال گذشته رسید.
در همین حال، وزارت تجارت و بازرگانی ترکیه تصمیم آمریکا برای افزایش 2 برابری تعرفه فولاد و آلومینیوم را ناقض قوانین تجارت جهانی خوانده است.
انتهای پیام/ 441
