نهضت شهید «رئیسعلی دلواری» تا سال‌ها مایه وحشت انگلیسیها بود
به گزارش خبرنگار دفاع پرس از بوشهر، «رئیسعلی دلواری» رهبر قیام مبارزین مسلمان تنگستانی علیه نیرو‌های اشغال‌گر و متجاوز انگلیسی، سال ۱۲۶۰ در روستای «دلوار» یکی از بنادر کوچک واقع در شهرستان «تنگستان» در جنوب شرقی استان بوشهر دیده به جهان گشود.
«رئیسعلی» جوانی بلند همت، شجاع، در صدق و صفا کم مانند و در حب وطن و توکل به خدا، ضرب‌المثل بود، اگرچه سواد و معلومات کافی نداشت، اما پاکی و سرشت او زبان‌زد خاص و عام بود. وی دوران کودکی را در زادگاهش و با فراگرفتن «فنون رزمی»، «اسب سواری»، «تیراندازی»، «قرآن کریم»، «شنا»، «ادبیات فارسی» و «تیراندازی» گذراند.
مردم بوشهر در زمان «محمدشاه قاجار»، «ناصرالدین شاه»، «محمدعلی شاه»، «احمدشاه» و جنگ جهانی اول، در مقابل استعمار انگلستان ایستادگی کردند که روستای «دلوار»، بزرگ‌ترین نقش را در دفاع از خاک ایران در سال ۱۳۳۳ در مقابل حمله دوم قوای انگلیس ایفا کرد.
در سال ۱۹۰۶ میلادی که انقلاب مشروطه در ایران رخ داد، «محمدعلی شاه قاجار» با ایجاد استبداد صغیر، بسیاری از آزادی‌خواهان را سرکوب و قتل‌عام کرد و مجلس را نیز به توپ بست که در این خفقان تاریخی، در سراسر ایران یک سکوت مرگباری حاکم شد.
فتوای آخوند «خراسانی» باعث شد که سید «مرتضی اهرمی» از «رئیسعلی دلواری» و نیرو‌های تحت امرش برای تصرف بوشهر و تسلط بر مراکز حکومتی از دست نیرو‌های دولتی، دعوت به عمل آورد.
«رئیسعلی» در حالی که بیش از ۲۵ سال نداشت، از جمله پیشگامان مشروطه در جنوب ایران به شمار می‌رفت، به همین دلیل در دوران دیکتاتوری «محمدعلی شاه قاجار» علیه حکومت او در جنوب، دست به اسلحه برد و در سال ۱۲۸۸ توانست به کمک تفنگچی‌های خود، با شجاعتی وصفناپذیر به مقابله با تجاوزگران بپردازد و بوشهر را از سلطه قوای اشغال‌گر انگلیس و عمال «محمدعلی شاه» آزاد و به تصرف خود درآورد.
با تصرف بوشهر توسط تفنگچی‌های «رئیسعلی دلواری»، گمرک بوشهر که از طرف «مظفرالدین شاه» به انگلیسیها رهن داده شده بود از دست نیرو‌های انگلیسی خارج شد و در اختیار مشروطه‌خواهان قرار گرفت، زمانی که آن‌ها احساس کردند منافع‌شان به دلیل توقف درآمد به خطر افتاده است، نیرو‌های این کشور شروع به کارشکنی و دخالت نظامی در منطقه پرداختند.
سال ۱۹۱۴ در آغاز جنگ جهانی اول، قوای روس از شمال و نیرو‌های انگلستان از جنوب، ایران را در معرض هجوم قرار دادند در واقع قیامی که برای مقابله با اشغال‌گران توسط «ستارخان» و «باقرخان» در تبریز و «محمدعلی خان تنکابنی» در شمال انجام شد، درجنوب توسط «رئیسعلی دلواری» صورت گرفت.
در دوران ضعف حکومت قاجار و مقارن با جنگ جهانی اول، کشور‌های استعمارگر درصدد تسلط بر ایران و بهره‌برداری از منابع و سرمایه‌های این کشور بودند، در این میان انگلستان و روسیه از سایر کشور‌ها پیشی گرفتند و انگلستان به خاطر منافعش در شرق به‌ویژه در هندوستان، سعی در حفظ ایران بهظ عنوان محافظ این مستعمره داشت که در این راه توانست جنوب ایران را اشغال کند.
در کشاکش جنگ جهانی اول و با وقوع «انقلاب بلشویکی» و خروج نظامیان روسی از ایران، انگلیسیها تعرضات خود را به سمت شمال گسترش دادند، در همین حال تنگستانی‌ها نیز به حملات خود علیه انگلیسیها در جنوب شدت بخشیدند و در یکی از شبیخون‌ها ۲ ژنرال بلندپایه انگلیسی همراه با ده‌ها سرباز انگلیسی و هندی کشته شدند.
با وقوع این حادثه، نیرو‌های انگلیسی در ۱۷ مردادماه سال ۱۲۹۴ شبانه کشتی‌های جنگی انگلستان و صد‌ها سرباز هندی و انگلیسی در مقابل بوشهر لنگر انداختند و به صورت تدریجی بوشهر را اشغال کردند و در ۲۲ مردادماه به روستای «دلوار» مرکز تنگستان یورش بردند.
«رئیسعلی» که پیشاپیش از حمله به «دلوار» آگاهی داشت، بلافاصله در اقدامی تاکتیکی به تخلیه این روستا پرداخت، آنان در این حمله با مقاومت زیادی روبه‌رو نشدند؛ زیرا روستا خالی از سکنه شده بود و به جهت خشمگینی از این عمل، انگلیسیها به ویران ساختن خانه‌های مردم و قطع نخل‌ها پرداختند، اهالی تنگستان پس از این رویداد، شبانه به نیرو‌های انگلیسی شبیخون زدند و تلفات سنگینی را به نیرو‌های انگلیسی وارد کردند.
قیام مردم تنگستان هفت سال به طول انجامید که در این مدت، دلیران تنگستان، ۲ هدف عمده را دنبال میکردند، جلوگیری از نفوذ قوای بیگانه به درون سرزمین ایران و دفاع از استقلال وطن و پاسداری از «بوشهر»، «دشتستان» و «تنگستان» به عنوان منطقه سکونت خود بود.
شاید این سوال در اذهان خوانندگان مطرح شود که چرا کشور انگلیس به استان بوشهر یورش برده است و قصد اشغال آن را داشته است؟ به تعبیر «سایکس» نماینده انگلستان «بوشهر پادشاه بی‌اج و تخت منطقه محسوب می‌شود» بدان جهت که سلطه و کنترل انگلیسیها برتمام کرانه‌های خلیج فارس از طریق بوشهر صورت می‌گرفته است.
سرانجام «رئیسعلی دلواری» سردار بزرگ جنوب، دلاور مرد تنگستانی در شامگاه ۱۲ شهریورماه سال ۱۲۹۴ شمسی از پشت مورد اصابت گلوله یکی از همراهان خائنش قرار می‌گیرد و در سن ۳۴ سالگی به فیض عظمای شهادت نائل می‌آید و پیکرش در قبرستان «وادی‌السلام» در «نجف» به خاک سپرده می‌شود.
مردم مبارز جنوب ایران طی ۲ قرن اخیر چندین‌بار با استعمارگران درگیر شده‌اند، اما قیام و مبارزه «رئیسعلی دلواری» برگ زرین دیگری در تاریخ مقاومت دلیرمردان ایران در مبارزه با استعمار و نقطه عطفی در مبارزات مردم جنوب در دفاع از وطن در مقابله با استعمار متجاوز انگلیس به شمار می‌رود؛ زیرا نهضتی که شهید «رئیسعلی دلواری» درجنوب ایران به راه انداخت، تا سال‌ها مایه وحشت انگلیسیها بود.
انتهای پیام/
