درس آمادگی دفاعی باید یکی از محوریترین سرفصلهای مدارس باشد
«محمدرضا مقدادی» سرگروه درس آمادگی دفاعی دفتر تالیف کتب درسی آموزش و پرورش و عضو شورای راهبردی پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس در گفتوگو با خبرگزاری دفاع مقدس با اشاره به اینکه انقلاب اسلامی گفتمان اصلی کشور است گفت: گفتمان انقلاب یک گفتمان کامل است که شامل تمامی ابعاد زندگی بشر میشود مردمی که برای تحقق آن زحماتی کشیدهاند انتظاراتی ازانقلاب دارند.
وی در ادامه گفت: حضرت امام خمینی (ره) به عنوان پرچم دار حرکت معنوی در جمهوری اسلامی ایران و در ادامه این حرکت رهبر معظم انقلاب مطالبه گران نظام آموزشی مطابق با اهداف و آرمانهای مقدس این کشور هستند، که باید در این راستا تلاشهای به عمل آید چرا که نظام آموزش و پرورش ما قبل از پیروزی انقلاب اسلامی یک سیستم وارداتی و کپی برداری ناشیانه از سیستم غرب بوده است.
خوراک فرهنگی دانش آموزان را مطابق با شرایط فرهنگی خودمان رشد بدهیم
مقدادی اظهار کرد: رویکرد ما حتی در چینش ساعات درسی و عنوان دروس نظام آموزشی ما پیش از انقلاب همان سیستم غرب بود در حالی که دین ما، کشور و اقلیم مردم ما تفاوتهای اساسی با جاهای دیگر دارد که لازم است که ما خوراک فکر و فرهنگی دانشآموزانمان را مطابق با شرایط فرهنگی خودمان رشد بدهیم.
سرگروه درس آمادگی دفاعی در دفتر تالیف کتب درسی آموزش و پرورش خاطر نشان کرد: در ادبیات انقلاب اسلامی طبق فرموده پیامبر اسلام (ص) دو رکن مهم وجود دارد، قرآن و عترت را اگر به عنوان سنگ بنای محور قرار بدهیم طبیعتا باید برنامههای درسی دانشآموزان از عمق دچار تحول بشود.
عضو شورای راهبردی پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس افزود: تحول نظام آموزشی در دهه ۸۰ توسط رهبر معظم انقلاب بسیار جدی از آموزش و پرورش مطالبه شد، که اخیرا سند بنیادین تحول آموزش و پرورش تشریح شد و طبع آن برنامههای درسی هم سند جدیدی خواهند داشت که در پایان این روند مقرر شده است پایههای درسی دچار تحول اساسی بشود.
باید درس آمادگی دفاعی در مدارس جدی گرفته شود
وی بیان کرد: درس آمادگی و دفاعی که جوشیده از بطن انقلاب و ۸ سال دفاع مقدس است باید جایگاه واقعی خود را هم به عنوان یک درس مستقل و به صورت تلفیقی با سایر دروس آمیخته شود تا دانشآموزانی که در حال مطالعه دروس دیگر هستند با روحیات ایثار و شهادت ارتباط برقرار کنند، باید درس آمادگی دفاعی در مدارس جدی گرفته شود.
مقدادی نحوه این تحول را در پیروی از روش پیشنهادی رهبر معظم انقلاب دانست و گفت: بهترین راه برای ایجاد این روحیه در بین دانشآموزان پیروی از گروه هم سالان است، به گونهای که هم سن و سالان این رزمندگان در بین شهرها، مناطق و مدارس جمع آوری شوند و بر موضوع مورد نظر تاکید شود.
سرگروه درس آمادگی دفاعی در دفتر تالیف کتب درسی آموزش و پرورش با انتقاد از روش مرسوم موجود در درس آمادگی دفاعی برای آشنای با روحیه ایثار و شهادت اذعان کرد: اینکه در این درس چند شهید مورد اشاره است قابل تقدیر است اما این کافی نیست چرا که ما ۳۶ هزار شهید دانشآموز در سراسر کشور داریم و ظرفیت بالای در این حوزه موجود است که باید از آن استفاده کرد.
بهترین روش برای درس آمادگی دفاعی ایجاد طرح مدارس هم سن و سالان
عضو شورای راهبردی پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس گفت: بهترین روش برای درس آمادگی دفاعی این است که در بین مدارس هم سن و سالان را فعال کنیم، عکس، زندگی، وصیتنامه، کار، حرکت و حماسه این شهدا را باز خوانی کنیم تا دانشآموزان از این چهرهها الگو برداری کنند.
وی گفت: با ایجاد فضاهای متعدد در مدارس به صورت فضاهای فکری در بحث تربیتی، کتابهای دینی و سایر آموزشهای میتوانیم موفق بشویم در غیر این صورت ما خطر بزرگی را احساس میکنیم و آن اینکه دانشآموزان در مقابل با کشور و دین غیرتمندی که در اوایل انقلاب در بین دانشآموزان دیده میشد کمرنگ خواهد شد.
مقدادی اظهار کرد: با اجرای شدن این تدابیر جایگاه درس آمادگی و دفاعی در مدارس و بین دانشآموزان سنگینتر خواهد شد.
به دلیل عدم آگاهی از فرهنگ کشور دانشآموزانمان به فرهنگ وارداتی غرب وابستگی بیشتری دارند
سرگروه درس آمادگی دفاعی در دفتر تالیف کتب درسی آموزش و پرورش اطلاعات و آگاهی دانشآموزان نسبت به موضوعات انقلاب و دفاع مقدس را ضعیف دانست و بیان کرد: آمارها، تحقیقها و پژوهشهای در رابطه سطح آگاهی دانشآموزان از موضوعات انقلاب و دفاع مقدس صورت گرفته است اما سنجش این اطلاعات خیلی نیاز به آمارگیری ندارد چرا که همین که دانشآموزانمان به فرهنگ وارداتی غرب وابستگی بیشتری دارند نشان میدهد که وضعیتمان چطور است.
عضو شورای راهبردی پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس بیان کرد: نوع رفتار دانشآموزان ما از رسانههای بیگانه اعم از بازیهای رایانهای که به شکلی کاملا هدفمند در حال تخریب فرهنگ اسلامی ایرانی ماست، استقبال از شبکههای اجتماعی نشان دهنده عمق بیگانگی فرزندانمان با فرهنگ ناب ایرانی اسلامی، انقلاب و دفاع مقدس است.
وی با اشاره به فعالیتهای شبکههای اطلاعاتی امریکا و اروپا برای فروپاشی فرهنگ دینی ما افزود: تمام شبکههای اجتماعی و بازیهای رایانهای توسط سیستمهای اطلاعاتی موساد و... هدایت میشوند که دانشآموزان ما به دلیل عدم اطلاع از هویت آنها در زمین آنها در حال بازی هستند.
ورود دشمن در زمینه جنگ نرم و هجوم رسانهها
مقدادی با اشاره به سخنان رهبر معظم انقلاب در رابطه با جنگ نرم خاطر نشان کرد: ورود دشمن در زمینه جنگ نرم و هجوم رسانهها برای تخریب فرهنگ ناب ایرانی اسلامی به قدری خطرناک است که رهبر معظم انقلاب بارها هشدار دادند که مراقبت کنید و هجوم رسانهای دشمن را جدی بگیرید.
سرگروه درس آمادگی دفاعی در دفتر تالیف کتب درسی آموزش و پرورش با تاکید بر تاثیر معلم در تربیت دانشآموزان بیان کرد: یکی از ضعفهای ما در تدریس درس آمادگی و دفاعی نداشتن پرسنل متعهد و کاردان در این رشته است، ما اگر معلم را به عنوان عمود نظام آموزش و پرورش محکم کنیم قطعا بقیه کارها زیر این خیمه قرار خواهند گرفت.
عضو شورای راهبردی پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس اذعان کرد: دانشآموزانمان در سال دوم متوسطه به تازگی که رویکرد جنگ سخت کتاب را به جنگ نرم تغییر دادیم استقبال بسیار خوبی از طرف خانوادهها، دانشآموزان و حتی شخصیتهای غیر انقلاب داشتیم و از مطالب ما برای آشنایی با جنگ سایبری دشمن، ورود پهبادهای اطلاعاتی امریکا و اسرائیل برای جاسوی در مرزهای کشورو جنگ الکترونیک بود استقبال شد.
ورود دشمن برای تغییر سبک زندگیو آداب غذایی
وی خاطر نشان کرد: مطالب بسیار زیادی برای ارائه به دانشآموزان تحت عنوانهای پدافند غیر عامل، جنگ نرم، مدیریت بحران، امنیت و حفاظت اطلاعات که شرایط آموزش آن به دانشآموزان وجود دارد نه تنها در درس آمادگی دفاعی بلکه در دروس دیگر نیز زمینه طرح وجود دارد تا بچههای که در حال مطالعه مطالعات اجتماعی هستند بتواند با جنگ نرم آشنا شود.
مقدادی زمینه ترویج علوم روز را در تمامی دروس مهیا دانست و گفت: امروز ما آمادگی و توانایی داریم که دروسی همانند «علوم» با سرفصلهای در رابطه با مواد غذایی و آلودگی در عناوین مختلف برای بچهها و خانوادهها تشریح کنیم و ورود دشمن در این عرصه که برای تغییر سبک زندگیو آداب غذایی بگویم که اگر امروز سرطان در حال شیوع است بخشی از آن مربوط به توطئه استکبار جهانی است و اینکه ما الگوی غذایی سنتی خودمان را عوض کردهایم و به سراغ ماشین زدگی و الگوی غربی رفتهایم.
سرگروه درس آمادگی دفاعی در دفتر تالیف کتب درسی آموزش و پرورش بیان کرد: زمینههای بسیار زیادی در تدوین دروس دانشآموزان وجود دارد که مردم نسبت به آنها احساس نیاز میکنند.
عدم توجه به این دروس آفتهای غیر قابل جبرانی را در حوزه سبک زندگی به دنبال خواهد داشت
عضو شورای راهبردی پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس علت کم توجهی به دروس کاربردی در مدارس را توجه به درسهای کنکوری عنوان کرد و گفت: متاسفانه به دلیل اینکه نظام آموزشی ما بر پایه کنکور چیده شده است هیچ توجهای به دروس غیر کنکوری نشده است و این عدم توجه به این دروس آفتهای غیر قابل جبرانی را در حوزه سبک زندگی به دنبال خواهد داشت که در هیچ دانشگاهی به آن اشاره نخواهد شد.
وی با انتقاد از رویکرد برخی از مدارس نسبت به درس آمادگی دفاعی افزود: برخی از مدارس رویکرد اشتباهی دارند و آن اینکه دبیران غیر مرتبط با درس آمادگی دفاعی را صرفا برای پر کردن وقت معلم و مدرسه مدرس این درس قرار میهند و نتیجه این موضوع عدم شناخت و آگاهی دانشآموزان از درس است، درس آمادگی دفاعی باید یکی از محوریترین سرفصلهای مدارس باشد.
مقدادی این رویکرد را یکی از مهمترین دلایل کمتر دیده شدن درس آمادگی دفاعی در مدارس عنوان کرد و گفت: در این روند مشاهده شده است در برخی مدارس درس آمادگی دفاعی که هفته دو ساعت وقت برای آن گذاشته شده است تعطیل و به جای آن دروس دیگر تدرسی میشود.
حرکت نظام آموزشی به سمت کشف استعدادها
سرگروه درس آمادگی دفاعی در دفتر تالیف کتب درسی آموزش و پرورش یکی از راهکارهای جبران ضعفهای گذشته را تاسیس رشته کارشناسی علوم دفاعی عنوان کرد و گفت: تمام تلاشمان را خواهیم کرد تا بتوانیم حداقل رشته کارشناسی علوم دفاعی را برای جبران خسارتهای گذشته بر درس آمادگی دفاعی را جبران کنیم.
عضو شورای راهبردی پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس گفت: با تاسیس این رشته میتوانیم نسبت به آینده ابراز امیدواری کنیم که حداقل دبیری را تربیت کردهایم تا برای نسل آینده بتوانیم معارف اصلی و مورد نظر انقلاب اسلامی را ترویج دهیم.
وی بیان کرد: تبدیل کردن مدرسه برای دانش آموزان به مدرسه زندگی، یعنی زمانی دانشآموزان به مدرسه آمدند یک خانه جدید و زندگی جدیدی در آن تعریف شده باشد و به جای بحث نمره و معدل رویکرد کشف استعداد را مطرح کنیم. چرا که معصومین فرمودند مردم دارای استعدادهای مختلفاند و اگر آموزش و پرووش به سمت کشف این استعدادها پیش برود هم نیازهای کشور تامین میشود و هم دروس ضروری پیشرفت خواهند کرد.
با گذراندن درس آمادگی دفاعی کسری سه ماهه خدمت برای سربازان اعمال شود
مقدادی افزود: بخش دیگر این رویکر این است که باید جوانان آمادگی دفاع از کشور را داشته باشند، ناموس و دین برایشان در اولویت باشد، این دفاع در شکل نرم افزاری وسخت افزاری وجود دارد اما در شیوه این کار ابتدا باید در مصوبه مجلس شورای اسلامی پیرامون درس آمادگی و دفاعی که سال ۶۴ تصویب شده است اجرای بشود.
سرگروه درس آمادگی دفاعی در دفتر تالیف کتب درسی آموزش و پرورش ادامه داد: اجرای شدن تدریس دو ساعت درس آمادگی از سوی آموزش و پرورش در مقاطع راهنمایی و سه ساعت در متوسطه دوم اجرا شود، اردوهای عملی در دوران راهنمایی یک بار و در دوره متوسطه سه روز به صورت استاندارد انجام شود و از طرفی این دوره موجب کسری خدمت سه ماهه برای سربازان اعمال شود که جایگاه درس به صورت کاملا مشخصی بالا میرود.
عضو شورای راهبردی پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس بومی کردن درس آمادگی و دفاعی را یکی دیگر از راهکارهای ارتقاع آن در مدارس دانست و افزود: استانهای که سرزمینهای آلوده به مین دارند باید از ظرفیت دانشآموزان برای پاکسازی استفاده کند، استانهای مرزی که خطر مواد مخدر دارند به صورت آمادگی و دفاعی به صورت اقلیمی و بومی از ظرفیتها استفاده کند.
ایجاد گروههای هم سالان در مناطق مختلف
وی پیشنهاد تولید بستههای مکمل درسی را یکی دیگر از نیازهای درس آمادگی و دفاعی دانست و اظهار کرد: بستههای آموزشی ائم از بستههای کمک درسی، فیلم آموزش، نقشه، پاورپوینت، سایت و شبکههای مختلف که دانشآموزان بتوانند به صورت ویدئو کنفرانس در مکانهای مختلف شرکت کنند.
مقدادی ایجاد جذابیت در بین متون درسی را مهمترین نکته دانست و اذعان کرد: همان طور که اشاره شد ایجاد گروههای هم سالان در مناطق مختلف ایجاد جذابیت خواهد کرد که با همکاری میتوانند تحول عظیمی برای بالا بردن سطح آگاهی و آمادگی نسل آینده کشور ایفا کنند.
سرگروه درس آمادگی دفاعی در دفتر تالیف کتب درسی آموزش و پرورش در پایان اظهار کرد: مراکزی همچون هلال احمر و موسسات زلزه نگاری سالهاست درعرصه آگاهی دادن مردم در مواقع خطر، آموزش دانشآموزان و تبیین نقش خود در دفاع مقدس احساس مسئولیت ندارند و باید در این حوزه تلاش بیشتری از خود نشان دهند.
گفت و گو: از ولی منصوریان
