به یاد موسسین دفتر سیاسی سپاه

به گزارش خبرگزاری دفاع مقدس محمد درودیان در آخرین یادداشت خود به بررسی موسسین دفتر سیاسی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی پرداخت؛ متن کامل این یادداشت به شرح زیر است: سال گذشته و در آغاز سال جاری، بیماری چند تن از دوستان که "حق پدری"، "برادری" و "استادی" بر من دارند، خاطرم را آزرده کرد. چند روز ذهنم مشغول بود که در این باره چه چیزی بنویسم، اما بغض مجال اندیشه و نگارش را نمیداد داد.

درباره مردان بزرگِ روزهای سخت جنگ و انقلاب که در پیچ و خم زندگی روزمره، گرفتار شدهاند اند و غبار پیری بر چهره آنها نشسته، چه باید نوشت که شایسته آنها باشد؟ برادران عزیز، حاج ابراهیم محمدزاده، هادی نخعی و بهاءالدین شیخ الاسلامی، هریک در کنج عزلت با بیماری دست و پنجه نرم میکنند کنند و در پیچ و خم روزگار، به فراموشی سپرده شدهاند اند، چرا که هیچیک در مصدر قدرت نیستند و امکاناتی در اختیار ندارند!

دفتر سیاسی سپاه در سال ۱۳۵۸ متکی بر اعتبار و نفوذ آقای محمدزاده شکل گرفت. اضلاع دیگر بنیانگذاران این دفتر، در واقع آقایان حسین شریعتمداری، حاج محسن رشید و بهاءالدین شیخ الاسلامی بودند. وجه مشترک هر چهار نفر، مبارزه با رژیم شاه و برخورداری از باورهای سیاسی- اعتقادی و سابقه زندان در رژیم سابق بود. هادی نخعی گرچه با تأخیر به دفتر سیاسی آمد، اما تکمیل کننده این حلقه چهار نفره بود.

با گسترش و تداوم حیات دفتر سیاسی و به موازات آن، تولید گفتمان سیاسی بر پایه آموزههای های فرهنگی- دینی، با تأثیر از انقلاب اسلامی، نقش بنیانگذاران دفتر سیاسی در مجموعه سپاه و کشور، رو به توسعه و تعمیق نهاد. در آن زمان، محمدزاده چهره و نماد دفتر سیاسی در نزد دیگران بود و در تأسیس شالودههای های فکری دفتر و تعمیق آن، نقش اساسی داشت.

با جذب نیرو و انتشار بولتن "رویدادها و تحلیلها ها"، روند جدید دفتر سیاسی آغاز شد و نقش و جایگاه این دفتر را بیشتر روشن و مشخص کرد. در این میان حاج محسن رشید مسئول اجرائی بود، شیخ الاسلامی نقطه ثقل و مورد اعتماد محمدزاده بود و در واقع هیچ خبر و گزارشی در بولتن بدون تأیید او درج نمیشد شد. شریعتمداری مسئولیت بخش شخصیتها ها را برعهده داشت. ضمن اینکه نقطه اتصال دفتر سیاسی با جمع دوستان دفتر و ارتباط با مجموعه وسیعی از افراد سپاه و خارج از سپاه بود. نخعی در اوج بحران سیاسی و امنیتی در کشور، مسئولیت بخش گروهها را بر عهده داشت.

در آغاز جنگ ایران و عراق در حالیکه سپاه درگیر مسائل سیاسی- امنیتی انقلاب بود و تنها نیروهای سپاه در استانهای مرزی در غرب کشور، درگیر مسئله جنگ بودند، نگرانی از "تحریف تاریخ جنگ"، موجب طرح ایده ثبت و ضبط تاریخ جنگ در سپاه شد. حاج محمدزاده پیشنهاد این کار را در سمینار فرماندهان، با برادر علی شمخانی، فرمانده وقت سپاه خوزستان در میان گذاشت و به این شکل، تاریخنگاری جنگ در سپاه، از خرداد سال 60 آغاز شد.

هادی نخعی گرچه در جریان عملیات رمضان، برای اولین بار در قرارگاه کربلا، ثبت و ضبط عملیات را انجام داد، اما نقش بی بدیلی در روشمندی تاریخنگاری جنگ و ویراستاری گزارشها و در واقع آموزش و تربیت کادر راویان جنگ داشت. بی گمان بدون حضور نخعی در حوزه تاریخنگاری جنگ، در دوران مسئولیت و قبل و پس از آن، آنچه امروز از نظر گزارش نویسی و اسنادی وجود دارد، دچار کاستیهای های غیرقابل جبران میشد شد. شیخ الاسلامی نیز در سامان دهی شالوده تفکر سیاسی در دفتر، نقش اصلی را داشت و حقیر بخش مهمی از آنچه که تا کنون نگاشتهام ام، به لحاظ روشی- تحلیلی، مدیون نامبردگان هستم.

تلاش زیادی کردم تا با نگارش این متن، علاوه بر اینکه به عزیزانم ادای دین نمایم، از آشفتگی ذهنی خود کاسته و در عین حال موجب ناراحتی و آزردگی خاطر سایر دوستان نشوم. اما هر چه مینویسم نویسم، به دلیل ناتوانی در بیان احساساتم، بیشتر آزرده میشوم شوم، چه کنم؟

عزیزانی را که نامی از آنها برده شد و بسیاری از دوستان دیگر، برای من در دهه پنجم زندگی، تنها یک نام نیستند، بلکه هر یک بخش مهمی از وجودم را فراگرفته و با اخلاق، تعهد و خلاقیت خویش، آن را ساختهاند اند، حال چگونه با چند سطر آنهم بهصورت ناقص، میتوانم توانم بغض خود را فرو نشانده و آرام شوم؟