چه دستی سفیر را ترور کرد؟

به گزارش گروه سایر رسانه های دفاع پرس، تروریسمی که حزب عدالت و توسعه از آن در سوریه حمایت می‌کند، اکنون خود را در ترکیه نشان می‌دهد. دوشنبه‌شب و تنها ساعتی پس از تصویب قطعنامه‌ای در شورای امنیت سازمان ملل متحد که به ناظران سازمان ملل اجازه می‌دهد بر خروج تروریست‌ها از شهر حلب سوریه نظارت داشته باشند، خبر تلخی در فضای رسانه‌ای پیچید؛ سفیر روسیه در ترکیه در حال بازدید از یک نمایشگاه هنری در آنکارا مورد سوءقصد قرار گرفت و جان خود را از دست داد. عامل این سوءقصد به جان آندری کارلوف، یک نیروی امنیتی ترکیه بوده که به صراحت پس از قتل سفیر روسیه از وقایع سوریه یاد ‌کرده است.

ظاهراً مولود مرت آلتین‌تاش با نشان دادن کارت شناسایی عضویت خود در پلیس وارد نمایشگاه شده و تحت پوشش نیروی حفاظت در مراسم شرکت کرده بود. این پلیس قاتل طی مراسم، پشت سر مقتول ایستاده بود. برخی بر این باورند، مولود مرت آلتین‌تاش، نمونه‌ای از نیروهایی است که دستگاه حزب عدالت و توسعه در حال وارد کردن به ساختار امنیتی ترکیه است، گروهی که به اندیشه‌های رجب طیب‌اردوغان باور دارند و همچون او حامی تروریست‌های تکفیری هستند و نام آن را حمایت از آزادی مردم سوریه هم می‌گذارند. در همین راستا، روزنامه مصری الوطن به نقل از حسن فکری، کارشناس مسائل ترکیه، نوشت قاتل سفیر روسیه از افسران پلیس ترکیه و از محافظان شخصی اردوغان بود. رسانه‌های خبری نیز عکس‌هایی از قاتل در دیدار با رجب طیب‌اردوغان منتشر کردند که ثابت می‌کند این شخص، عضو حزب حاکم توسعه و عدالت بود.

واکنش روسیه به ترور سفیرش

به‌نظر نمی‌رسد حادثه ترور کارلوف، پیامد منفی بر روابط ترکیه و روسیه بگذارد و شاید درجه نزدیکی این دو کشور را بویژه در پرونده سوریه افزایش دهد. کاخ کرملین اعلام کرد هدف از قتل سفیر روسیه در ترکیه، ایجاد تنش و دور کردن 2 کشور از یکدیگر است اما آسیبی به اقدامات برای صلح در سوریه نخواهد زد. ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در قبال حادثه ترور سفیر کشورش در ترکیه واکنشی هوشمندانه نشان داد و در این‌باره گفت: «این قتل، آشکارا اقدامی تحریک‌آمیز با هدف تضعیف فرآیند بهبود و عادی‌سازی روابط روسیه و ترکیه و همچنین تضعیف فرآیند صلح در سوریه است. تنها پاسخ ما به این حمله، شدت بخشیدن به مبارزه با تروریسم است و قاتلان، طعم این پاسخ را خواهند چشید».

ولادیمیر پوتین از رجب طیب‌اردوغان خواسته است تا دقیقا مشخص شود چه کسانی فرمان ترور سفیر روسیه در آنکارا را صادر کرده‌اند. کلیت این درخواست نشان می‌دهد رئیس‌جمهور روسیه نیز فرضیه بسیار ضعیف و اساسا غیرقابل قبول «اقدام  انفرادی» عامل ترور سفیر روسیه در آنکارا را قبول ندارد. بر این اساس قرار است هیاتی از نیروهای امنیتی و کارشناسی روسی برای تحقیق درباره ترور کارلوف بزودی راهی آنکارا شود. برخی کارشناسان سیاسی می‌گویند وقوع حادثه ترور سفیر روسیه در آنکارا، آن هم در حالی که حلب بتازگی شاهد خروج شورشیان است، با هدف انتقال پیامی آشکار از سوی واشنگتن و متحدانش به مسکو صورت گرفته است.

پیامی که این‌بار در بسته‌ای آغشته به چاشنی خشونت به کرملین مخابره شد. این در حالی است که سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه تصریح کرد هیچ باجی به تروریست‌ها در سوریه داده نخواهد شد. لاوروف در سخنان خود  قبل از برگزاری نشستی با همتای ترکیه‌ای خود گفت: «ترور کارلوف موجب تقویت  گفت‌وگو میان آنکارا و مسکو در این برهه خاص شد». در این میان، برخی رسانه‌ها با استناد به بیانیه وزارت خارجه آمریکا که گفته است «از چند روز پیش احتمال ترور برخی مقامات ارشد حاضر در ترکیه را پیش‌بینی می‌کردیم» دست داشتن سازمان‌های اطلاعاتی غربی و در راس آن سازمان سیا در ترور سفیر روسیه اشاره کرده و برخی مقام‌های آنکارا مدعی شده‌اند این ترور کار گروه فتح‌الله گولن موسوم به «فتو» است.

چرا کارلوف ترور شد؟

 از آنجایی که گفته می‌شود ضارب درباره آزادی شهر حلب شعارهایی را سر داده، به نظر می‌رسد انگیزه آنی وی واکنش به آزادی این شهر از دست تروریست‌ها بوده باشد. با این حال، زمانبندی این اتفاق هم حائز اهمیت است. قرار بود فردای این حادثه، یعنی روز سه‌شنبه، مولود چاووش‌اغلو، وزیر خارجه ترکیه به مسکو سفر و با همتایان روس و ایرانی خود درباره سوریه گفت‌وگو کند. البته مهم‌تر از همه اینها، نقشی است که کارلوف درباره سوریه و همین‌طور روابط مسکو-آنکارا ایفا کرده است. سفیر روسیه در گفت‌وگوها میان روسیه و ترکیه که منجر به تخلیه شهر حلب از تروریست‌ها شد، نقش داشت و همین‌طور کانال اصلی‌ای بود که بهبود آهسته روابط میان ترکیه و روسیه بعد از ماه‌ها، از طریق آن حاصل شده بود. گفته می‌شود توافق بر سر تخلیه حلب، با تلاش‌های روسیه بود که از شکست نجات پیدا کرد. در کنار این موارد، تظاهرات‌های اخیر در آنکارا و بویژه مقابل سفارت‌های روسیه و ایران، علیه حملات هوایی روسیه به مواضع تروریست‌ها در شهر حلب سوریه نشان می‌داد که وضعیت در ترکیه بویژه جنوب شرق آن کاملاً متشنج شده است و شهرهای مختلف این کشور تقریبا روزانه شاهد عملیات تروریستی هستند و حتی دیگر دیپلمات‌ها در ترکیه امنیت ندارند. با این وضع، ترکیه در آینده نه‌تنها نباید آرزوی پیوستن به اتحادیه اروپایی یا شانگهای را در سر بپروراند، بلکه باید در اندیشه حکومت پلیسی باشد.

ترور یک دیپلمات دیگر روسیه

در پی ترور سفیر روسیه در ترکیه، جسد یک دیپلمات دیگر روس نیز که به ضرب گلوله کشته شده بود، در خانه‌اش در مسکو کشف شد.  گفته‌ها حاکی از آن است که پتر پولشیکف یکی از مقامات ارشد در بخش آمریکای لاتین وزارت خارجه روسیه بود.

ادعای آمریکا تکذیب شد

دوشنبه‌شب ساعتی پس از ترور سفیر روسیه در آنکارا، وزارت خارجه آمریکا مدعی تیراندازی در نزدیکی سفارت این کشور در آنکارا شد. به نظر می‌رسد رسانه‌ها با هدف تحت‌الشعاع قرار دادن خبر ترور سفیر روسیه، خبری ساختگی مبنی بر تیراندازی نزدیک سفارت آمریکا منتشر کردند که تکذیب شد.

واکنش‌های جهانی به ترور سفیر روسیه

ترور سفیر روسیه در آنکارا واکنش‌ها و محکومیت کشورهای عربی سازمان‌های بین‌المللی و کشورهای مختلف را به دنبال داشته است. ساعاتی پس از این ترور، وزارت خارجه سوریه، ترور سفیر روسیه در ترکیه را با شدیدترین لحن محکوم کرد. حزب‌الله لبنان نیز ضمن محکوم کردن این حادثه که منجر به کشته شدن «آندره کارلوف» سفیر روسیه در آنکارا شد، آن را خدشه به امنیت و ثبات بین‌المللی برشمرد. وزرای خارجه اتحادیه عرب در این بیانیه تمام اشکال تروریسم را محکوم کرده و افزایش تلاش‌های بین‌المللی برای مقابله جدی و قوی با این پدیده نفرت‌انگیز را خواستار شدند. فدریکا موگرینی، مسؤول سیاست خارجه اتحادیه اروپایی  نیز در بیانیه‌ای بشدت این حمله تروریستی را محکوم کرده و بر حمایت خود از روسیه برای مقابله با این اقدامات شنیع تاکید کرد. ینس استولتنبرگ، دبیرکل پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) نیز با انتشار توئیتی ضمن عرض تسلیت به خانواده کارلوف و مردم روسیه تاکید کرد که هیچ چیز نمی‌تواند این اقدام شنیع را توجیه کند.

شادی سعودی‌ها و جبهه‌النصره از  ترور سفیر روسیه

 

 کانال رسمی گروهک تروریستی جبهه‌النصره ترور سفیر روسیه را عملی قهرمانانه توصیف کرد. گفته می‌شود این تروریست‌ها در سوریه مستقیم توسط سازمان اطلاعات ترکیه حمایت و تغذیه می‌شوند. کاربران سعودی، ترور سفیر روسیه در آنکارا را در شبکه‌های اجتماعی جشن گرفتند و شادی خود را با عنوان ادعایی «انتقام عثمانی- اسلامی از قاتلان ملت سوریه» ثبت کردند. کاربری به نام «الهنوف» از شجاعت عثمانی‌ها ابراز شادمانی کرد و اسامه الجبوری ادعا کرد این عملیات، قلب مسلمانان را شاد کرد، «البندری» نوشت این پلیس، شأن دولت (ترکیه) را بالا برد و انتقام کودکان حلب را گرفت!  هواداران جریان وهابی در عربستان، مثل همیشه ادعا کردند خداوند دعای آنان را مستجاب کرد و سربازان خود را برای متوقف کردن پیشروی روس‌ها فرستاد و این جوان، از سفیر روسیه انتقام گرفت! اما برخی جریان‌های لیبرال سعودی، با وجود دشمنی با محور روسی- سوری، این تحلیل را ساده‌لوحانه و احمقانه تعبیر کردند که هیچ ربطی به مستجاب شدن دعاهای وهابی‌ها ندارد.

منبع: وطن امروز