شورایی برای عبور از بحران

گروه اخبار داخلی دفاع پرس – مهری کارخانه: 57 و 58 از اعدادی است که در پس هر کدام از آنها حرف های ناگفته بسیاری از ملت ایران و همینطور رشادت ها و دلیری های آنان وجود دارد.

سال 57 و 58 را می توان از زمره سال های طلایی برای کشورمان تلقی کرد که در هریک از روزهایشان غصه شکوه، ایثار و استقلال را در خود نهان دارند.

شورای انقلاب اسلامی یکی از موضوعات مهم در تاریخ انقلاب اسلامی است که با وجود عمر کم و محدود خود توانست خدمات ارزنده ای را به نظام ارائه دهد به گونه ای که می توان آن را بستر اصلی عملیاتی شدن تمامی تئوری های انقلاب دانست چرا که اعضای آن با فعالیت موثر خود در آن برهه از زمان این شورا را همیشه در تاریخ ماندگار کردند.

نزدیک به دوماه به پیروزی انقلاب مانده و کشور در حال آماده شدن برای تحولی شگرف بود. تحولی که پایه های آن در سال 42 گذاشته شد و طنین فریاد طاغوت ستیزیش در هر کوی و برزنی به گوش می رسید.

قامت انقلاب چنان وسیع بود که برای اداره کردنش نیاز به پیش بینی و طرح ریزی سیستم مدیریتی بر مبنای اصول و قواعد اسلامی بود به گونه ای که بتوان از طریق آن خونی تازه به پیکره انقلاب تزریق کرد تا در صورت تحقق پیروزی نهایی؛ انقلاب با بحران رو به رو نشود.

بر اساس اسناد تاریخی اندیشه تاسیس شورای انقلاب اسلامی پس از دیدار شهید مطهری با بنیانگذار کبیر انقلاب در پاریس شکل گرفت و امام خمینی با بررسی ابعاد مختلف این موضوع دستور نهایی برای تشکل آن را در 22 دی ماه سال 57 صادر کردند.

بر اساس این دستور مهدی بازرگان، ابراهیم یزدی، عزت‌الله سحابی، ابوالحسن بنی‌صدر، صادق قطب‌زاده، محمود طالقانی، اکبر هاشمی رفسنجانی، یدالله سحابی، محمد بهشتی، مرتضی مطهری، حبیب‌الله پیمان، احمد صدر حاج سیدجوادی، محمدرضا مهدوی کنی، سید عبدالکریم موسوی اردبیلی، محمدجواد باهنر، حسن حبیبی، مصطفی کتیرایی، علی اصغر مسعودی، ولی‌الله قرنی، عباس شیبانی، احمد جلالی، علی‌اکبر معین‌فر و رضا صدر به عنوان اعضای این شورا انتخاب شدند و مقرر گردید تا زمان پیروزی انقلاب فعالیت های صورت گرفته در این شورا به صورت محرمانه و غیرعلنی مدیریت و دنبال شود.

امام خمینی در مورد تشکیل این شورا چنین فرمودند: « به موجب حق شرعی و بر اساس رای اعتماد اکثريت قاطع مردم ايران که نسبت به اينجانب ابراز شده است، در جهت تحقق اهداف اسلامی ملت، شورايی به نام شورای انقلاب اسلامی، مرکب از افراد با صلاحيت و مسلمان و متعهد و مورد وثوق، موقتا تعيين شده و شروع به کار خواهند کرد ... اين شورا موظف به انجام امور معين و مشخصی شده است، از آن جمله ماموريت دارد تا شرايط تاسيس دولت انتقالی را مورد بررسی و مطالعه قرار داده و مقدمات اوليه آن را فراهم سازد.»

انعکاس تلاش های مجدانه امام خمینی(ره) در شورای انقلاب اسلامی

در وهله نخست باید این نکته را یادآور شد که برنامه ریزی به منظور تشکیل شورایی نظیر انقلاب اسلامی از مدت ها قبل و از همان دورانی که امام در فرانسه به سر می برد مطرح گردید و ایشان سعی داشتند به‌صورت همه‌جانبه رهبری فراگیر و مرتبط با کانون‌های اصلی انقلاب در داخل کشور را ایجاد کنند تا بتوانند از تمامی ظرفیت های نهفته در بدنه انقلاب در راستای شکوفایی این نهال نوشکفته بهره مند شوند.

در این برنامه پیش‌بینی شده بود که از طریق یک همه‌پرسی، آینده نظام تعیین و پیش‌بینی شده بود که یک شورای انقلاب به‌وجود بیاید تا مسائل روزمره انقلاب را از داخل رهبری کند.

همسو با تمامی این مجاهدت ها از سوی امام (ره) و همراهان ایشان؛ جبهه مخالف با آخرین داشته هایش پا به میدان گذارد تا بتواند با منحرف کردن اذهان عمومی از مسیر اصلی انقلاب، نظام اسلامی را در تفکرات آنان از مشروعیت بیندازد اما بسترهای این مبارزات در همان سالهای 42 فراهم شده بود و دانه انقلاب در همان دوران توسط خمینی کبیر در دل مردم کاشته شد تا در سال 57 فصل تولد همان دانه فرا برسد.

پس از فرمان حضرت امام (ره) مبنی بر راه اندازی این شورا نزدیک به یک ماه فعالیت مخفیانه آنها ادامه می یابد تا سرانجام در بهمن همان سال 57 یعنی یک ماه پس از این جریان تلاش ها به ثمر می نشسته و درفش سپاه امام خمینی(ره) برافراشته گردیده و در مقابل؛ پرچم سپاه طاغوت به زمین زده می شود تا ساختار سیاسی کشور از نظام شاهنشاهی به حکومتی انقلابی و اسلامی تغییر مسیر دهد.

واکنش جراید و مطبوعات در مقابل فرمان تشکیل شورای انقلاب اسلامی

یکی از بحث های داغ و پر از هیجان محافل سیاسی در سال 57 به ویژه دی ماه آن سال تشکیل شورای انقلاب اسلامی و همینطور افراد مستقر شده در آن بود که با صدور فرمان تشکیل این شورا جراید و روزنامه ها این موضوع را به طور رسمی در خیابان ها و کوچه ها فریاد زدند.

 

اهم فعالیت های شورای انقلاب اسلامی

اسناد برجای مانده از آن سالها نشان می دهد که در بازده زمانی 22 دی ماه 57 تا 26 تیرماه 59 شورای انقلاب توانست اقداماتی از جمله پيشنهاد مهندس بازرگان بعنوان نخست وزير دولت موقت، تصويب اساسنامه سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، ملي شدن بانک ها، سامان بخشيدن به دادگاه هاي انقلاب، برگزاري همه پرسي درباره نظام جمهوري اسلامي، بررسي پيش نويس قانون اساسي، تصويب قانون شوراهاي محلي، ملي شدن صنايع بزرگ، تصويب آيين نامه مجلس خبرگان و برگزاري انتخابات رياست جمهوري و مجلس را انجام دهد.

وظائف اعضای شورای انقلاب اسلامی

با راه اندازی این شورا مقرر گردید که هریک از اعضای مشخص شده از جانب بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی وظائف جداگانه ای براساس اهداف این شورا بر عهده بگیرند و هرکدام براساس این مسئولیت ها فعالیت های خود را انجام دهند.

براساس این هماهنگی ها آيت الله خامنه اي ـ دفاع و پاسداران، هاشمي رفسنجاني وزارت کشور، شهيد باهنر آموزش و پرورش، مهدوي کني کميته و دادگستري، شهيد بهشتي جهاد سازندگي، بني صدر وزارت خارجه، معين فر نفت، حبيبي آموزش عالي، عزت الله سحابي برنامه و بودجه، ميناچي ـ ارشاد ملي، شهيد قدوسی دادگاه انقلاب را بر عهده گرفتند.

پایان فعالیت شورای انقلاب اسلامی در تیر 59

نخستین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران در ۵ بهمن58 با حضور 96 نامزد نهایی در رقابت انتخاباتی برگزار شد و نزدیک به یک سال از پیروزی انقلاب اسلامی می گذشت که با استعفای دولت موقت مهدی بازرگان شورای انقلاب اسلامی مسئولیت اداره امور کشور را برعهده داشت.

24 اسفندماه 85 نخستین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی برگزار شد و در تاریخ 7 خرداد 59 نخستین جلسه مجلس ایجاد شد که تا قبل از آن آخرين جلسه شوراي انقلاب در 26 تير 1359 برگزار و این شورا منحل شد و مسئولیت های مشخص شده در مجلس دنبال شد.

انتهای پیام/