رئیس‌جمهور جدید آمریکا و چالش‌های پیش‌رو

به گزارش خبرنگار بین‌الملل دفاع پرس،‌ شهر واشنگتن دو روز گذشته شاهد مراسم تحلیف «دونالد ترامپ» رئیس جمهور جدید آمریکا بود. در این مراسم که با حضور بسیاری از شهروندان و مقامات سرشناس کشوری و لشکری آمریکایی برگزار شد، دونالد ترامپ با ادای سوگند، رسما به ریاست جمهوری آمریکا رسید.

تا امروز رؤسای جمهور مختلفی در کاخ سفید حضور یافته‌‌اند؛ اما قطعا نمی‌توان افرادی جنجالی‌تر از دونالد ترامپ و جرج بوش پسر را به‌عنوان پرحاشیه‌ترین رؤسای تاریخ آمریکا در نظر گرفت. انصاف این است که بگوییم حاشیه‌های ترامپ حتی از بوش نیز بیشتر است.

دونالد ترامپ چنان از امور منافی عفت سخن می‌گفت که انگار مشغول صحبت در مورد یک مسأله روزمره است. او حتی از گفتن چنین صحبت‌هایی در مورد دخترش ابا نکرده است. با اینکه این ماجرا به بیش از ده سال قبل مربوط می‌شود و حتی خود ترامپ به‌خاطر آن عذرخواهی کرد اما انتشار این موضوع حتی باعث اعتراض نزدیکان ترامپ به‌ویژه معاونش مایکل پنس شد. اگرچه این مسأله، که به شدت از سوی هواداران هیلاری کلینتون وزیر خارجه سابق و رقیب ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا حمایت می‌شد، اما با واکنش متقابل ترامپ که موضوع رسوایی اخلاقی بیل کلینتون و منشی وی مونیکا لوینسکی را مطرح کرد، مواجه شد. صرف نظر از این موضوع، یکی از دلایلی که بیشتر زنان آمریکایی به کلینتون رأی دادند تلاش برای رساندن یک زن به ریاست‌جمهوری آمریکا بود که موفقیتی در پی نداشت.

مسأله دیگری که از چالش‌های جدی برای دونالد ترامپ محسوب می‌شود، موضوع اتباع بیگانه به‌ویژه مسلمانان است. تعداد قابل توجهی از اتباع کشورهای مختلف مخصوصا اسلامی و به‌ویژه پناهندگان سوری خود را به آمریکا رسانده‌اند تا از بحران جنگ‌ها و مشکلات اقتصادی که در کشورهای خود می‌بینند در امان باشند اما روی کار آمدن ترامپ باعث ترس بسیاری از آنان شد. دونالد ترامپ وعده داده که تمام اتباع بیگانه‌ای که به صورت غیرقانونی تحت هر عنوان وارد خاک آمریکا شده‌اند را از خاک این کشور بیرون خواهد کرد. او همچنین سخن از مبارزه آنچه «تروریسم افراطی اسلامی» رانده و گفته با «اصولگرایی اسلامی» در هرجای جهان که باشد تا زمان ریشه کنی آن مبارزه خواهد کرد. این سخنان نه فقط با واکنش تند مسلمانان آمریکا بلکه دیگر گروه‌های مذهبی آمریکا روبرو شد که طی تظاهرات‌هایی علیه ترامپ، همگی با تابلوی «من مسلمان هستم» به خیابان‌های واشنگتن، نیویورک و دیگر شهرهای بزرگ آمریکا ریختند.

در بخش دیگری از موضوع اتباع بیگانه به موضوع اتباع مکزیکی ساکن آمریکا می‌رسیم. ترامپ وعده داده که غیر از دستگیری و اخراج تمام اتباع غیرمجاز مکزیکی حاضر در آمریکا، دیواری بزرگ با پول دولت مکزیک در مرزهای دو کشور احداث خواهد کرد تا ضمن جلوگیری از بروز هر نوع خطر مربوط به مسائل قاچاق و جرائم سازمان یافته در مرزهای دو کشور، از ورود مجرمان مکزیکی که جزو کارتل‌های مواد مخدر هستند، به خاک آمریکا جلوگیری کند.

ایران و برجام چالش‌های دیگر ترامپ هستند. «رکس تیلرسون» وزیر خارجه پیشنهادی ترامپ به صراحت اعلام کرده که در بسیاری از بخش‌های برنامه جامع اقدام مشترک طی گفت‌وگوهای هسته‌‌ای ایران و پنج بعلاوه یک تجدید نظر خواهد کرد. این عبارت تلطیف شده سخنرانی ترامپ طی مبارزات انتخاباتی است که گفته بود «برجام را پاره خواهم کرد!» ترامپ مانند اغلب نمایندگان و سناتورهای جمهوری‌خواه آمریکا معتقد است که اصل برجام باعث تقویت ایران می‌شود درحالیکه طرف دموکرات مدعی است «ما با این توافق باعث جلوگیری از وقوع جنگی سخت با ایران شدیم که هزینه‌های بسیاری برای ما خواهد داشت» علاوه بر اینکه به زعم آنان «این توافق باعث افزایش امنیت اسرائیل شد.» در مقابل اعتراضاتی صورت گرفت اما بعید است که به این راحتی بتوان نظر دولت جدید آمریکا را، حتی در صورت حقوقی و بین‌المللی بودن موضوع برجام، در مورد توافق هسته‌ای با ایران برگرداند. اگرچه برجام توافقی بین ایران و شش کشور دیگر بود اما نباید فراموش کرد که مؤثرترین کشور خارجی در روند برجام، آمریکاست و اساس رژیم تحریم‌ها از سوی آمریکا برقرار شده است.

در سوی دیگر ماجرا، مقابله با هژمونی ایران در منطقه و جهان جزئی از برنامه ترامپ است که آن جزئی از برنامه مقابله با دشمنان آمریکا، که بخش دیگر آن مربوط به کره شمالی می‌شود، می‌داند.

موضوع مهمی که در بین مواضع ترامپ بسیار حائز اهمیت است، سوریه است. استراتژی ترامپ در عراق و سوریه بر «مقابله با داعش» و «پرهیز از هر نوع نبرد یا آتش زدن به درگیری با دولت مرکزی سوریه» استوار است که از این حیث می‌توان گفت وی دیدگاه‌هایی نزدیک با ایران و روسیه پیرامون تمرکز بر مبارزه با تروریست‌های تکفیری در موضوع سوریه دارد. ترامپ به صراحت گفته است: «تهدید اصلی ما داعش است و اسد هم دشمن داعش است و با نیروهای آن می‌جنگد.» به همین دلیل بشار اسد گفت که اگر ترامپ به این موضوع عمل کند، می‌توان این موضوع را حائز تقدیر دانست. نکته مهم دیگر در موضوع سوریه، مواضع ترامپ در قبال گروهک‌های تروریستی به اصطلاح «میانه رو» است. ترامپ گفته که هویت واقعی بسیاری از این گروه‌‌ها معلوم نیست همانگونه که در گذشته نیز بسیاری از اعضای آن‌ها به داعش پیوستند. این برخلاف مواضع صریح کلینتون است که حمایت خود از تمام گروه‌های تروریست ضد دولت سوریه را اعلام کرده بود.

در حیطه روابط با روسیه، ترامپ وعده داد که ضمن گسترش روابط با مسکو، از گسترش تنش در مرزهای غربی این کشور با کشورهای غرب اروپا بویژه در موضوع اوکراین کاهش خواهد داد. این موضعگیری با مخالفت تعدادی از نمایندگان جمهوری‌خواه و دموکرات کنگره آمریکا مواجه شده است به گونه‌ای که جان مک‌کین کاندید دوره‌های پیشین ریاست جمهوری آمریکا در سفر خود به اروپای شرقی به آنچه «حمایت از متحدان آمریکا در برابر رفتارهای تند روسیه» نامید، اقرار و از این موضوع حمایت کرد.

بحرانی که ترامپ در داخل با آن مواجه است، موضوع رنگین‌پوستان است. ترامپ اگرچه بارها بر حمایت از سیاه‌پوستان و مظلوم واقع شدن آنان از سوی حزب دموکرات تأکید کرده اما خود نیز در مواردی توهین‌های سختی بویژه نسبت به شخصیت‌های بانفوذ در میان سیاهان آمریکا پرداخته است.

در بحث سیاست‌های آب‌وهوایی نیز ترامپ در اولین اقدامات خود، اقدام به لغو سیاست‌های مصوب از سوی اوباما پرداخت. وی مدعی شده که این سیاست‌ها، آثار بدی بر اقتصاد و اشتغال آمریکا خواهد گذاشت.

در هر حال با در نظر گرفتن مواضع ترامپ باید گفت که وی کار سختی بعنوان رییس‌جمهور آمریکا در پیش دارد، و سخت‌تر از آن اینکه خصوصیات اخلاقی و رفتاری ترامپ به‌گونه‌ای است که در بسیاری از حالات باعث ایجاد تنش میان وی و منتقدانش می‌شود. باید دید داشتن چنین صفاتی از سوی رییس‌جمهور جدید آمریکا، چقدر این کشور را به سمت هرج و مرج داخلی و اختلافات بین‌المللی سوق خواهد داد.

انتهای پیام/ 421