سه دلیل نگرانی ترک‌ها از تحولات منطقه/ ترکیه بدون همکاری ایران توان بازیگری در پرونده سوریه را ندارد

گروه بین‌الملل دفاع پرس: سیاست خارجی دولت ترکیه شش سالی است که باعث ایجاد بحران روابط بین ترکیه و همسایگانش شده است؛ اما این سیاست‌ها تا حدودی چند ماهی است که جای خود را با مذاکره دیپلماتیک برای حل بحران روابط با همسایگان عوض کرده است. این کشور گام‌های مثبت دیپلماتیکی نیز درباره بحران سوریه برداشته و با همکاری مشترک ایران و روسیه توانستند ابتدا آتش‌بس سراسری در سوریه برقرار و پس از آن مذاکرات صلح دولت بشار اسد با مخالفان مسلح سوری را در آستانه قزاقستان برگزار کنند.

 

رضا عابدی گناباد کارشناس مسائل ترکیه در گفت‌وگو با خبرنگار بین‌الملل دفاع پرس به بررسی چرخش سیاست خارجی ترکیه و یا تغییر تاکتیک آن پرداخته است که در ادامه می‌خوانیم:

عابدی گنادباد با بیان اینکه ترکیه بدون ایران و روسیه توان بازیگری در پرونده سوریه را ندارد، اظهار داشت: ترکیه از سال 2011 که بحران سوریه از منطقه درعا آغاز شد، بدون شک یکی از بازیگران فعال حمایت از تروریسم در سوریه بود. با توجه به اینکه ترکیه به دنبال حمایت از جریان اخوانی در ترکیه بود؛ اما به شکلی عمل کرد که این رفتار منجر به تقویت تروریسم و جریان‌های تندرو اعم از سلفی- وهابی و سکولار در سوریه شد.

وی گفت: نمی‌توان نقش ترکیه از سال 2011 تا 2014 در تجهیز معارضان دولت سوریه به راحتی گذشت، مواضع تند رجب طیب اردوغان که گفته بود: "نماز جماعت را در مسجد اموی خواهیم خواند"، نشان دهنده مواضع مداخله‌گرایانه ترکیه در بحران سوریه بود.

کارشناس مسائل ترکیه در ادامه به آزادسازی «عین العرب»(کوبانی) اشاره کرد و افزود: در جریان آزادسازی عین‌العرب اردوغان به کردهای ترکیه نه‌تنها اجازه نداد به کمک کردهای سوریه بروند، بلکه مدعی شد که محاصره کوبانی در نهایت شکسته و این شهر به دست تروریست‌ها سقوط خواهد کرد. لذا به دنبال اظهارات اردوغان، «عبدالله اوجلان» سرکرده گروه تروریستی «پ‌ک‌ک» اعلام کرد که اگر کوبانی سقوط کند، درگیری‌های این گروه تروریستی با ترکیه از سر گرفته می‌شود.

وی گفت: حادثه‌ای که در کوبانی رخ داد، عملا ترکیه را وارد عرصه سختی کرد؛ چرا که به مرور شاهد آن بودیم که درجه زاویه کردها با ترکیه افزایش پیدا کرد و مسئله قومیتی که بین آنها در داخل ترکیه وجود داشت، سرباز کرد. در سال 2015 بعد از حادثه کوبانی شاهد آن هستیم که پ‌ک‌ک دوره صلح با ارتش ترکیه را کنار می‌گذارد، درگیری‌ها آغاز می‌شود که به نوعی می‌توان گفت که اظهارات اوجلان تحقق پیدا می‌کند.

 

ترکیه در بحث قومیت آسیب‌پذیر است/ هرگونه تغییر معادله در شمال خاورمیانه به ضرر ترکیه است

عابدی گناد در ادامه به انفجارهایی که از سال 2014 در ترکیه صورت گرفت، که بعضی از این انفجارها را گروه تروریستی پ‌ک‌ک انجام می‌داد و برخی را هم گروهک‌های تندرو تروریستی ترتیب می‌دادند، اشاره و تصریح کرد: نگرانی‌های ترکیه بعد از این انفجارهای تروریستی افزایش پیدا کرد؛ ترکیه کشوری است که در بحث قومیت‌ها آسیب‌پذیر است، 20 تا 25 میلیون نفر از جمعیت 80 میلیونی ترکیه کرد هستند که در شرق و جنوب شرق ترکیه عمدتا ساکن هستند؛ لذا هرگونه تغییر معادله در شمال منطقه خارومیانه به نفع کردها مشخصا در سوریه و عراق خواهد بود. حرکت کردهای سوریه به سمت خود مختاری و استقلال مثل اقلیم کردستان عراق می‌تواند باعث تحریک کردهای ترکیه شوند که این اولین دغدغه ترکیه است.

عملیات‌‌های تروریستی اقتصاد ترکیه را دچار چالش کرده است

کارشناس مسائل بین‌الملل خاطرنشان کرد: دغدغه دوم ترکیه این است که این کشور به لحاظ درآمد وابسته به توریسم است، البته بخش زیادی از اقتصاد این کشور به تولید نیز وابسته است؛ اما بخش تورسیم و خدمات بیشتر به امنیت نیاز دارد. برای شرایط اقتصادی ترکیه امنیت و ثبات یک مؤلفه ضروری و ثابت قلمداد می‌شود که ترکیه نباید این مؤلفه را از دست بدهد؛ اما اخیرا با توجه عملیات‌های انتحاری که از سوی برخی گروهک‌ها صورت می‌گرفت شاهد نوعی ناامنی در ترکیه هستیم.

تغییر تاکتیک و تکنیک‌های استراتژیک ترکیه/ ترک‌ها همچنان به کنارگیری اسد از قدرت هستند

وی گفت: به نظر می‌رسد یک یا دو ماه قبل از کودتای 15 جولای ترک‌ها به این نتیجه رسیدند که تداوم سیاست‌های گذشته با آن شکل رادیکال و مواضع تندی که بر اساس آن بشاراسد باید از حکومت کناره گیری کند، می‌تواند به ضرر ترکیه تمام شود؛ چراکه این مواضع باعث تحریک کردها و افزایش عملیات‌های انتحاری خواهد شد و در پی آن اقتصاد و سرمایه‌گذاری در این کشور دچار آسیب جدی خواهد شد. لذا ترکیه مجبور شد اقدام به تغییر تاکتیک‌های استراتژیک گذشته خود کند؛ هرچند ترکیه هنوز در موضع قبلی خود یعنی رفتن بشار اسد باقی مانده است؛ اما در تاکتیک‌ها و تکنیک‌های به این رسیده است که باید برای تحقق اهدافش آنها را تغییر دهد و معتقد است که اگر تغییری هم در ساختار سوریه صورت گیرد، باید از طریق پروسه سیاسی و مذاکره انجام گیرد -این درحالی است که قبلا چنین نبود- تا ترک‌ها بتوانند منافع خود را در سوریه به دست بیاورند.

عابدی گناد با بیان اینکه مسئله سوریه برای ترکیه به مراتب حساس‌تر از عربستان سعودی است، گفت: هم‌مرز بودن سوریه با ترکیه بسیار مهم است و بر قدرت و امنیت این کشور به طور مستقیم تاثیر می‌گذارد. ترک‌ها یکی دو ماه قبل از کودتای 15جولای به این نتیجه رسیدند که باید در مواضع خود نسبت به سوریه بازنگری کنند؛ لذا مواضع خود را تعدیل کردند. اما بعد از کودتا که خطر از بیخ گوش اردوغان رد شد، مواضعی متعادل‌تر از گذشته نسبت به بحران سوریه گرفت؛ یعنی یک تعادلی بین مواضع خود ایجاد کرد.

کارشناس مسائل ترکیه در ادامه افزود: امروزه می بینیم ترکیه به خاطر منافع خود در بحث خود مختاری کردها و امنیت و سیاست خارجی خود وارد مذاکرات صلح می‌شود و معارضان دولت سوریه مجبور کرد، به مذاکرات آستانه بروند.

دلیل حمایت آمریکا از کردهای سوریه

وی در ادامه به دلیل حمایت آمریکا از کردها اشاره کرد و گفت:  پیش‌بینی می‌شد که اگر ترامپ رأی بیاورد موقعیت کردها و بازیگری آنها تقویت خواهد شد که این مسئله باعث ایجاد نگرانی‌هایی در داخل ترکیه شده است. اردوغان در نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل مواضع بسیار تندی علیه آمریکا گرفت و صریحا اعلام کرد که اطلاعات موثقی داریم که هواپیماهای آمریکا به کردها سلاح می‌دهند. آمریکایی‌ها به دنبال این هستند که از بازی کردها استفاده کند.

آمریکا برای مبارزه با داعش نیازمند نیروی زمینی است

عابدی گناباد تصریح کرد: آمریکایی‌ها برای آنچه که مبارزه با تروریسم می‌نامند نیاز به نیروی زمینی دارند، این نیروی زمینی برای آنها فراهم نیست. تنها نیروی زمینی که می‌تواند در مقابل تروریست‌ها مبارزه کند، نیروهای مقاومت اسلامی است که آمریکایی‌ها واقف هستند که با این نیروها نمی‌توانند همکاری کنند؛ چراکه رهبر معظم انقلاب اسلامی اجازه نخواهند داد که در بحث مبارزه با تروریسم و داعش محور مقاومت با آمریکایی‌ها متحد شوند. بنابر این تنها نیرویی که برای آمریکا می‌ماند کردها هستند.

سه دلیل نگرانی ترکیه از تحولات منطقه

وی در پایان تاکید کرد: نگرانی ترکیه از تروریسم، نگرانی از قدرت گرفتن کردهای سوریه و معادلاتی که در بحث سوریه و داعش که باعث شده بین ترکیه و همسایگانش اختلاف پیش بیاید و این عامل ترکیه را به سمت انزوا کشانده است، باعث شده است که ترکیه از خواسته‌های گذشته خود عدول کند و مقداری از تاکتیک‌های خود را تعدیل کند ولی مثل گذشته شفاف نمی‌گوید و موضع شفاف نمی‌گیرد.

انتهای پیام/ 411