یادداشت/ گلعلی بابایی

«سال گرگ»؛ روایتی هنرمندانه از یک جنایت تاریخی

گلعلی بابایی، نویسنده حوزه انقلاب و دفاع مقدس در نقد کوتاه خود درباره کتاب «سال گرگ» برگزیده شانزدهمین جشنواره شهید حبیب غنی‌پور ضمن اشاره به توانایی نویسنده معتقد است «سال گرگ» یک مقاله تاریخی است.
کد خبر: ۲۳۳۲۰۹
تاریخ انتشار: ۰۶ فروردين ۱۳۹۶ - ۱۲:۰۱ - 26March 2017
«سال گرگ»؛ روایتی هنرمندانه از یک جنایت تاریخیبه گزارش گروه فرهنگ وهنر دفاع پرس، «گلعلی بابایی» نویسنده حوزه ادبیات دفاع مقدس در یادداشت خود بر «سال گرگ» نوشته «جواد افهمی» می نویسد: در چند سال اخیر به برکت حضور در بخش داوری چندین جشنواره معتبر کشوری و همچنین علاقه شخصی، توفیقی حاصل شد تا با فضای رمان، به‌خصوص رمان‌های مرتبط با دفاع‌مقدس و پدیده شگرف قرن بیستم، یعنی وقوع انقلاب اسلامی در ایران بیشتر آشنا بشوم.

وی در ادامه نوشتار خود آورده است: صرف‌نظر از نقش موثر و تأثیرگذار نویسندگان و خالقان این آثار که به یقین امری غیرقابل انکار است، حضور ناشران دولتی، نیمه‌دولتی و خصوصیِ وفادار به آرمان‌های انقلاب اسلامی ملت ایران، در افزایش تولید رمان‌های انقلابی، بسیار مؤثر بوده است.

بابایی در ادامه می‌نویسد: پس از کاوش اولیه و بررسی رمان‌های چاپ شده، درمی‌یابیم که یکی از ناشران فعّال در این عرصه، «مؤسسه فرهنگی ـ هنری شهرستان ادب» است که طی سال‌های اخیر آثار بسیاری را در بخش رمان انقلاب اسلامی به چاپ رساند. یکی از این آثار، کتاب «سال گرگ» نوشته جواد افهمی است. کتابی در 240 صفحه و 50 فصل.

این نویسنده ادبیات دفاع مقدس با اشاره به مستند بودن داستان توضیح می‌دهد: کتاب «سال گرگ» رمانی است نیمه مستند و نیمه داستانی. به‌عبارتی، نه روایت بی‌چون و چرای تاریخ است و نه تخیل صرف. بلکه تلفیقی از این دو. شخصیت اصلی داستان فردی است به اسم شهرام. شخصیتی برگرفته از تقی شهرام که مهره اصلی در تغییر ایدئولوژی و انحراف فرقه تروریستی مجاهدین خلق بوده است. این کتاب قرار است راوی تصفیه گروهی سازمان مجاهدین خلق در دهه پنجاه باشد.

بابایی در توضیح فرقه منافقین می گوید‌: سازمان مجاهدین خلق در سال 1344 توسط علی‌اصغر بدیع‌زادگان، سعید محسن و محمد حنیف‌نژاد پایه‌گذاری شد و در دهة 1350 به‌ علت مبارزات سیاسی علیه رژیم شاه و همچنین ترور فرماندهان نظامی ایران، مستشاران آمریکایی و مامورین ساواک در آن مقطع از سازمان‌های چریکی مطرح کشور بوده است.

وی در ادامه تصریح کرد: تا این‌که در سال 1354 با انتشار بیانیه «تغییر مواضع ایدئولوژیک» شکافی عظیم در میان اعضای این سازمان ایجاد شد و اکثریت مجاهدین به مارکسییم رو آوردند و اقلیتی از آنان با عنوان مجاهدین مسلمان به اصول مذهبی، پافشاری کردند. یکی از اعضای مؤثر در ایجاد شکاف و تغییر ایدئولوژی در سازمان مجاهدین خلق،‌ که ضربه اساسی را به این سازمان وارد نمود، فردی بود؛ به اسم تقی شهرام که بسیار پیچیده و مخوف عمل می‌کرد.

بابایی در باره بخشی از کتاب این طور آورده است: جواد افهمی در رمان «سال گرگ»، تمام تلاش خودش را به کار بست تا این واقعه تاریخی را به نحو احسن به خواننده کتاب انتقال بدهد و شاید از ویژگی‌های کتاب را می‌توان، توانایی و قدرت بالای نویسنده در توصیف وقایع برشمرد. طوری که خواننده را خیلی خوب به فضای سال‌های قبل از انقلاب می‌برد. (ص 227 به بعد)

وی در ادامه تصریح می کند: ویژگی دیگر این کتاب صداقت و امانتداری نویسنده است؛ یعنی بدون در نظر گرفتن مواضع مجاهدین خلق در عصر کنونی،‌ ابعاد مثبت و منفی این سازمان را بدون کم و کاست برای خواننده بازگو کرده است. حتی روحیه سرسخت و مبارزاتی تقی شهرام را کتمان نمی‌کند تا او را شخصیتی بی‌مایه و ضعیف نشان دهد، بلکه با رویکردی صادقانه، زندگی شهرام را آن‌چه بود روایت می‌کند که مخاطب این اختیار را داشته باشد تا خود بفهمد، با یک فرد گمراهی مواجه است که نه تنها خودش، بلکه هم‌قطارانش را هم به ورطه نابودی می‌کشاند.

نویسنده و محقق تاریخ دفاع مقس می‌نویسد: از نواقص کتاب باید به ریتم کند آن اشاره کرد، طوری که در بخش‌هایی از اثر، خواننده احساس می‌کند مشغول مطالعه یک مقاله تاریخی است.(ص 45 و...) همچنین ضمن اذعان به تلاش‌های آقای افهمی برای خلق چنین اثری ارزشمند، باید گفت: با توجه به ماجراها و درگیری‌های فراوانی که در بطن واقعه وجود داشته و از آن‌ها استفاده نشده، کار بیشتر به سمت گزارش تاریخی رفته است.

وی در پایان می نویسد: اما، صرف‌نظر از تمامی این مباحث، شاید سخن آخر را خود آقای نویسنده بهتر از همه بازگو کرده. آنجا که در ابتدای کتاب نوشته است: ««سال گرگ» داستان من است؛ داستانی که از صافی ذهن من نویسنده گذشته است. هرگونه شباهت شخصیت‌های داستانی من و اعمال و کردارشان با شخصیت‌های تاریخی و اعمال و کردارشان، حتم بدانید که تصادفی بوده و من جوابگوی این شباهت‌های تصادفی نخواهم بود.

انتهای پیام/ 161

نظر شما
پربیننده ها
آخرین اخبار