به گزارش گروه سایر رسانه های دفاع پرس، قایقهای تندرو بخش مهم و پایه استراتژی نیروی دریایی سپاه پاسداران را تشکیل میدهند و سرعت و باز هم سرعت به معنای عصر اصلی تحرک، ستون فقرات اصلی این دکترین به حساب میآید. در فضای آبهای منطقه خلیج فارس و تنگه هرمز، استفاده از شناورهای تندرو به عنوان منطقهای با عمق کم یک استراتژی صحیح است، اما در کنار سرعت شناور، بحث مسلح سازی و نیز کاهش سطح مقطع راداری، افزایش مانور پذیری یک موضوع مهم دیگر محسوب میشود.
مانور پذیری به صورت سنتی از جمله تاکتیکهای شناورها برای قرار گیری در موقعیت مناسب شلیک، خارج شدن از دید دشمن یا سامانههای اپتیک آن و یا اصطلاحا فریب و جا گذاشتن موشک یا اژدرها است که در این راستا، علاوه بر سرعت شناور، ویژگیهای فنی و طراحی مهمی در آن نقش دارند.
افزایش مانور با شفت متحرک ایرانی
اما در جریان رونمایی از دو دستاورد جدید دریایی توسط وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، از سامانه سیستم رانش شفت محترک ۱۸۰۰ اسب دریایی رونمایی شد که این سامانه، توان پشتیبانی کردن از خروجی سیستمهای پیشران تا قدرت ۱۸۰۰ اسب بخار را داشته و بر اساس اعلام مسئولان وزارت دفاع، مجهز بودن به سیستم هدایت خودکار است.
در این سیستم، سامانههای هیدرولیکی نصب شده که توان گردش شناورهای مورد نظر را تا حد زیادی افزایش میدهد. باید به این نکته توجه کرد که تغییر جهت و انجام مانور تند در سرعتهای بالا امری بسیار ریسکی و خطرناک چه در زمین، دریا و حتی در هوا است که با این اوصاف، انواع شناورهای تندروی سپاه را میتوان با این سیستم مجهز کرده و در لحظه مورد نظر، عملیات تغییر یا گردش سنگین را توسط آنها انجام داد.
شاید برای فهم بهتر از اینکه این سامانه چیست، بتوان به نوعی به تغییر دهندههای بردار رانش در موتور برخی از جنگندهها اشاره کرد که با تغییر حالت گاز خروجی به هواپیما کمک میکنند تا مانورهای سنگینی را انجام بدهد. حالا این شفت متحرک، با گریبکسهای خود این توان را پیدا میکند که تغییرات سنگین تری را به جهت حرکت پروانههای خود در سرعتهای بالا داده و در نتیجه مانورهای سنگین تری را در سرعتهای بالا اجرا کند.
به جک هیدرولیک در این سیستم دقت کنید
اما در این میان نکته مهم این مسئله است که بر اساس اعلام سردار تقیزاده جانشین وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، این فناوری در موتورهای دریایی تا اندازه ۳۵۰۰ اسب بخار نیز توسعه پیدا کرده است، لذا این فناوری را میتوان بر روی شناورهای سنگین تری مثل ناوچههای موشک انداز نیز توسعه داده و قدرت مانور آنها را به شکل خاصی افزایش داد.
سیستم هدایت خودکار رانش شفت متحرک به چه معناست؟
در جریان رونمایی از این دستاورد دفاعی، به این مسئله نیز اشاره شده که این سامانه دارای سیستم هدایت خودکار است که این مسئله به عنوان مهمترین خاصیت این سامانه اعلام، اما توضیحات بیشتری درباره این سیستم داده نشده است. احتمال اول درباره این مسئله این است که این سیستم عمل تغییر در زاویه حرکت پرهها که برای انجام مانورهای سنگین نیاز است، را با وصل بودن به یک سری حسگر به صورت خودکار انجام میدهد یعنی کاربر مورد نظر در این بخش نیازی به اجرای دستور خاصی ندارد و با افزایش سرعت و صرفا تغییر جهت، خود این سامانه متوجه نیاز برای تغییر در شرایط میشود.
اما یکی دیگر از مباحث ممکن درباره این فناوری، استفاده از آن برای توسعه در بخش بدون سرنشینها است چراکه پیش از این در شناورهایی مثل قایق بدون سرنشین "یا مهدی"، ایران تواناییهای خود را در بحث توسعه شناوریهای بدون سرنشین نشان داده و مدل مجهز به راکت انداز و البته یک گونه انتحاری از آن نیز آزمایش شده بود. حال فرض کنید ناوگانی از شناورهای تندرو و البته بدون سرنشین وجود دارد که با سرعت بالا به سمت هدف یا اهداف مشخصی حرکت کرده و البته نگرانی از تلفات یا آسیب به نیروی انسانی ندارد، چون اصولا انسانی در آن شناورها نیست. حالا این سرعت بالا با قدرت مانور پذیری بسیار بالا ترکیب شده و کار دفاع را برای هر شناوری بسیار سخت بلکه غیرممکن خواهد کرد.
قایق سریع و مدرن سراج
به عنوان مثال تصور کنید که قایق تندرو و با قابلیتهای مانورپذیری بالا همانند بلید رانر یا همان سراج، به صورت بدون سرنشین و با تعداد قابل توجه، به سراغ تنبیه متجاوزی برود. همانگونه که نیروهای مسلح انگلیس نیز مدتی است استفاده از نمونه بدون سرنشین این نوع قایق را شروع کرده اند که قطعا چنین برنامه ریزی هایی، اندک درصد باقی مانده برای امکان حمله به منافع یا مرزهای کشورمان از سوی تهدیدات دریاپایه را نیز منتفی خواهد کرد.
روزی نیروی دریایی سپاه با چند شناور تقریبا ساده و مجهز به سلاحهای انفرادی و آر پی جی ۷ کار خود را در خلیج فارس در اوج جنگ آغاز کرد، اما پس از ۳ دهه پس از پایان جنگ، مسلح سازی، افزایش سرعت و کاهش سطح مقطع راداری در کنار بحث تولید انبوه، به صورت جدی و حرفهای در دستور کار قرار گرفته تا سرمشقی برای سایر بخشهای صنعتی و نظامی کشورمان باشد.
منبع: مشرق