نقض حقوق اقلیت‌های مذهبی در عربستان سعودی
به گزارش خبرنگار بین‌الملل دفاع پرس، عربستان سعودی بر اساس گزارش‌های سازمان‌های عفو بین‌الملل و گزارشگران ویژه حقوق بشر سازمان ملل از کشورهای ناقض حقوق بشر در دنیا به شمار می‌رود؛ این کشور تاکنون به 2 معاهده بنیادین حقوق بشر یعنی «میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی» و «میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی» ملحق نشده است، بدین جهت نهادهای نظارتی مربوطه، یعنی کمیته حقوق بشر و کمیته حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نمی‌توانند بر این کشور نظارت داشته باشند و این روند سبب شده است که این کشور بدترین رفتارهای غیر انسانی و تبعیض‌آمیز را بر اقلیت‌های خود مخصوصا بر شیعیان این کشور اعمال کند.
در این گزارش، وضعیت حقوق اقلیت‌ها در 2 مرحله زمانی قبل و بعد از روی کار آمدن محمد بن‌سلمان ولیعهد عربستان بررسی می‌شود:
امروزه تقریبا هیچ کشوری در جهان پیدا نمی‌شود که از نظر نژادی، مذهبی، اعتقادی و زبانی از جمعیتی یکدست برخوردار باشد. وجود اقلیت‌ها که به علل مختلفی ممکن است با جمعیت کشورها متفاوت بوده و همگون نباشند، همواره به علت موقعیت ضعیف و غیرحاکمی که در جامعه دارند در معرض تبعیض قرار می‌گیرند و این امر بستری برای بروز تعارض و درگیری در چنین جوامعی را تشکیل می‌دهد. توجه به حقوق اقلیت‌ها از 2 جهت قابل بررسی است؛ نخست از جهت رعایت حقوق انسانی آنان و عدم تبعیض در برخورداری از حقوق و آزادی‌های اساسی مشروع. دوم حق برخورداری و حفظ هویت ملی، قومی، زبانی و مذهبی خود.
تا قبل از قرن بیستم، حقوق اقلیت‌ها جزء مسائل سیاسی بوده و در حیطه حاکمیت داخلی دولت‌ها قرار داشت؛ اما قرن بیستم را باید دوره احیا و ترویج حقوق اقلیت‌ها دانست؛ چراکه نخستین رژیم حقوقی حمایت از اقلیت‌ها پس از جنگ جهانی اول و درچارچوب جامعه ملل مطرح شد و با تصویب منشور ملل روند تکامل تدریجی خود را طی کرد.
تصویب میثاق حقوق مدنی و سیاسی را باید نقطه عطف دیگری در روند حمایت و شناسایی حقوق اقلیت‌ها به شمار آورد. اشاره صریح در بندهای 27 و 28 میثاق به حقوق اقلیت‌های نژادی، مذهبی یا زبانی و تصریح به برابری اقلیت‌ها در کنار دیگر اقشار یک ملت در حکومت‌های چند ملیتی مبحث حقوق اقلیت‌ها را از مساله‌ای کاملا داخلی وارد مرحله جدید در نظام حقوق بین‌الملل کرد و در نهایت تاسیس شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد در سال 2006 منجر به آغاز روند جدیدی در وضعیت حقوق بشر و اهمیت به حقوق اقلیت‌ها شد. حق برابری با اکثریت، حق برخورداری از انجام مراسم مذهبی، حق آزادی بیان و عقیده، حق برخورداری از تحصیلات با توجه به ویژگی‌های اقلیتی و ... از جمله حقوقی است که باید برای اقلیت‌ها در نظر گرفت.
نقض فاحش حقوق بشر و حقوق اقلیت‌ها در عربستان تا قبل از روی کار آمدن محمد بن سلمان
دولت سعودی سالهاست که در نظام بین‌الملل به عنوان یک چهره نمادین در نقض آشکار حقوق بشر و اقلیت‌ها شناخته شده است. تبعیض آشکار حقوق زن و مرد، نادیده گرفتن ابتدایی‌ترین حقوق برای افراد جامعه، نقض حقوق کودکان و اهمال در رسیدگی به جنایات علیه کودکان، قلع و قمع و سرکوب اقلیت‌های دینی و قومی، عدم توجه به آزادی‌های اجتماعی و جلوگیری از آزادی بیان و قلم، سرکوب کامل معارضان سیاسی و اجتماعی، نقض حقوق زندانیان، نقض حقوق پناهندگان و مهاجران و موارد بسیار دیگری که از سوی مجامع حقوق بشری گزارش شده است، همگی گویای نقض فاحش موازین حقوق بشری و به خصوص نقض حقوق اقلیت‌ها در این کشور می‌باشد.
حال آنکه در ماده دوم، بند 1 اعلامیه حقوق بشر آمده است هرکس می‌تواند بدون هیچ‌گونه تمایز مخصوصا از حیث نژاد، رنگ، جنس، زبان، مذهب، عقیده سیاسی یا هر عقیده دیگر و همچنین ملیت، وضع اجتماعی، ثروت، ولادت یا هر موقعیت دیگر از تمام حقوق و کلیه آزادی‌هایی که در اعلامیه حاضر آمده است بهره‌مند شود. اقلیت شیعیان عربستان، سومین جمعیت شیعه در جهان عرب را تشکیل می‌دهند که حدود 15 تا 20 درصد از مردم عربستان را شامل می‌شوند؛ شیعیان اغلب در استان‌های الشرقیه و شهرهای احساء، قطیف و دمام سکونت دارند و در منطقه جنوب و نجران این کشور نیز شیعیان اسماعیلی و زیدی ساکن هستند. 80درصد منابع نفتی عربستان در استان الشرقیه می‌باشد که اکثریت جمعیت آن را شیعیان تشکیل می‌دهند و با وجود آنکه این ثروت عظیم در دست شیعیان این کشور است، یکی از مناطق محروم این کشور محسوب می‌شود و ساکنین محروم این ناحیه به دلیل شیعه بودن از تصدی مناصب دولتی محرومند.
شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد به عنوان نهاد اصلی نظام ملل متحد در زمینه حقوق بشر، وضعیت حقوق بشر در برخی کشورها را مورد بررسی قرار داده و متعاقب آن توصیه‌هایی را به آن کشور ارائه می‌کند. شورا در بررسی‌های دوره‌ای خود، تاکنون در 2 نوبت (نوبت اول سال 2009 و نوبت دوم سال 2013) نقض حقوق بشر را در عربستان سعودی را مورد بررسی قرار داده است. در بررسی‌های صورت گرفته، تنوع موضاعات مطرح شده در سوء رفتار و تبعیض نژادی این کشور به اندازه‌ای بود که تقریبا همه عرصه‌های حقوق بشر، اعم از حقوق مدنی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را به خود اختصاص می‌داد. برای پی بردن به عمق رفتارهای غیر انسانی عربستان با اتباع خود مخصوصا با شیعیان آن کشور تنها به 2 مورد اشاره می شود؛ زیرا تعداد جرایم انسانی این کشور نسبت به زنان، کودکان، کارگران مهاجر و مخصوصا اقلیت‌های مذهبی به قدری زیاد است که در این نوشتار نمی‌گنجد. گزارشی که گزارشگر ویژه سازمان حقوق بشر ذکر کرده است موید این نکته است.
وزارت امور مذهبی عربستان، محمد العریفی به امامت جمعه مسجد ریاض برگزید، وی در اول ژانویه سال 2010 در سخنرانی خود در نماز جمعه سخنان تبعیض‌آمیزی علیه شیعیان ایراد کرد. در ادامه وی از تمامی مردم غیر شیعه مسلمان خواست تا شیعیان را در جهان به ویژه شیعیان عربستان را حذف کنند و نیز بیان داشت شیعیان مؤمنان واقعی نیستند و نظریه خود را بر اصول کفر بنا نهادند و بقایای دین فارسی‌اند؛ آنها خائن و وابسته به ایران هستند این روحانی وهابی یک هفته پیش از آن سخنرانی، در مرز یمن به سربازان عربستانی دستور داده بود که در مبارزه خود با مبارزان انصارالله یمن، هر شیعه را که می‌بینند به قتل برسانند. جالب آن است که دولت عربستان هیچ اقدامی علیه وی انجام نداده بود و همچنان سخنرانی‌های وی از تلویزیون و رادیو پخش می‌شد.
مورد دوم درگیری نیروهای سعودی با شیعیان در شهر العوامیه در ولایت شرقی است. نیروهای امنیتی شروع به تخلیه منطقه المصوره در شهر العوامیه در ولایت شرقی کردند. اکثریت مردم این منطقه را شیعیان تشکیل می‌دادند تا پروژه‌های اکتشافی را راه اندازی کنند. درگیری‌های مسلحانه که با استفاده از توپخانه سنگین و گلوله باران میان نیروهای امنیتی و افراد مسلح شیعه که حاضر به ترک منطقه نبودند، آغاز شد که منجر به مرگ عده‌ای و زخمی شدن تعدادی از ساکنان این شهر و نیز آسیب شدید به شهر شد.
مقامات سعودی «فعالیت های تروریستی» و سایر جرایم جنایی را دستاویز حمله وحشیانه خود قرار دادند و قول دادند آنها را متوقف کنند. برخی از ساکنین این شهر گزارش دادند که نیروهای سعودی آمبولانس و کمک‌های پزشکی را از ورود به منطقه منع کرده‌اند و بسیاری از خانواده‌ها در مضیقه غذا، آب، خدمات پزشکی و دیگر کالاهای اساسی بودند. گزارش‌ها نشان می‌داد که تعداد زیادی از مردم این شهر دستگیر و بازداشت شده‌اند که در میان بازداشت شدگان مدافعان و فعالان حقوق بشر نیز بودند. مواردی این چنین در عربستان سعودی بسیارند. این امر نشان از وضعیت اسف‌بار موازین حقوق بشر و از جمله نقض آشکار حقوق اقلیت‌ها در این دولت پادشاهی و خاندانی می‌باشد.
در قسمت دوم این گزارش با روی کار آمدن محمد بن سلمان و تمایل و همکاری این شاهزاده جوان به آمریکا و اسرائیل و طرح اقدامات اصلاح طلبانه و مبارزه با فساد که با استقبال غرب مواجه شده است، نقض حقوق اقلیت‌ها در این کشور و در دوران تصدی ولیعهد سعودی تاکنون بررسی می‌شود.
انتهای پیام/ 431
