شعر پابه‌پای انقلاب حضور داشته است/ شعر در حوزه هنر انقلاب اسلامی کاملاً پیشتاز است

به گزارش گروه فرهنگ و هنر دفاع پرس، نشست 40 سال شعر انقلاب اسلامی با حضور سه تن از شاعران انقلاب اسلامی پیش از ظهر امروز در موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس برگزار شد.

شعر پابه‌پای انقلاب حضور داشته است

«مصطفی محدثی‌خراسانی» شاعر کشورمان در این نشست با بیان اینکه سخن از شعر انقلاب اسلامی است، اظهار داشت: در طی این مدت تنها هنری که می‌توان گفت همسن انقلاب است و پا به پای انقلاب در تمام فراز و فرودها حضور داشته است و به ثبث و ضبط ارزش‌های انقلاب پرداخته، شعر بوده است.

وی افزود: اگر به دنبال هنری باشید که تمام ارزش‌های انقلاب را بتوان در آن به صورت شفاف به نظاره نشست آن شعر است و همواره شعر در کنار دیگر هنرها به عنوان خط مقدم در این عرصه مطرح بوده است.

محدثی‌خراسانی در بخش دیگر از سخنانش گفت: شرافت و انصاف 2 مقوله ذاتی انقلاب اسلامی است و همین سبب می‌شود ما از زبان علیرضا قزوه می‌شنویم که می‌گوید محمدرضا شفیعی کدکنی معلم شعر انقلاب است و رد پای شعر او را در شعر شاعران پس از انقلاب می‌بینیم.

به جای کارِ بیشتر، منفعل بودیم

این شاعر در پایان سخنانش گفت: نظام فرهنگی ما به خاطر هوشمند نبودن امروز دچار مشکلاتی است ما در زمان جنگ به خاطر محدودیت رسانه‌ها شاهد بودیم سرودها توانستند تاثیر عمیقی بر جان مخاطب بیندازند؛ اما تا پایان جنگ و تکثیر صداها و ورود اصوات جدید این عرصه را تا حدودی از دست دادیم و به جای اینکه در این زمینه‌ها بیشتر کار کنیم آن را رها کردیم و برخورد منفعلانه داشتیم.

وی اضافه کرد: برای هجوم‌هایی که از سوی مخالفان انقلاب به فرهنگ انقلاب می‌شد، آماده نبودیم و به جای تلاش‌های چند برابری کاری از پیش نبردیم. امروز جای تبارشناسی و جریان شناسی که مسیر طی شده را به ما نشان دهد خالی است و این موضوع جای کار دارد و نیازمند دلسوزی است.

قزوه: شعر در حوزه هنر انقلاب اسلامی کاملاً پیشتاز است

علیرضا قزوه در این نشست تخصصی با موضوع بررسی 40 سال شعر انقلاب اسلامی و دفاع مقدس با اشاره به این که شعر انقلاب اسلامی در دهه شصت نیاز به واکاوی بیشتری دارد، اظهار داشت: شعر انقلاب با وجود خشم و قهری که در برابر ظالم داشت مهری داشت که این مهر مردم را جذب کرد و در کنار آن چهره‌های جدید و خلاقی آمدند که حرف‌های تازه‌ای داشتند. در دهه‌ی شصت اتفاقات مهمی در شعر انقلاب صورت گرفت که 80 درصد بار شعر انقلاب را دهه‌ی 60 به دوش کشید و دهه‌های بعد آن را تکمیل کرد.

قزوه بیان داشت: در دهه 60 دانشگاه با احتیاط به شعر انقلاب نزدیک شد. ابتدا دانشگاه‌های فرانسه بودند که در زمینه ادبیات انقلاب اسلامی و دفاع مقدس رساله دکتری نوشتند و در دهه 90 بود که شعر انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در دانشگاه‌ها خوش درخشید و بیش از هزار رساله کارشناسی ارشد و دکتری در این زمینه نوشته شد.

وی اظهار داشت: شعر در حوزه هنر انقلاب اسلامی کاملاً پیشتاز است و شعر امروز انقلاب وضعیت خوبی دارد و از چشم‌انداز 40 ساله که می‌نگریم جایگاه شعر از همه هنرها بهتر است و این رضایت را در چهره رهبر معظم انقلاب می‌بینیم و اگر امروز سینما در عرصه جهانی موفق است نقش ادبیات و شعر است، امروز سینمای ما شاعرانه شده است و این نشان از تاثیر خوب شعر در هنر ایران است؛ اما این اتفاق رسیدن به قله آخر نیست و نباید راضی شویم.

قزوه تصریح کرد: انقلاب اسلامی در مقطعی اتفاق افتاد که شعر سال‌های بعد از نیما آزمون و خطاهای خود را انجام داده بود و انقلاب اسلامی مصادف با ثمر دهی این جریان بود و جنگ و شعر مقاومت دلیل بزرگی برای شتاب دهی به توفیقات این جریان بود.

وی شعر دوره مشروطه و انقلاب نیما را دو اتفاق مهم در حوزه شعر از زمان سبک بازگشت دانست و خاطرنشان کرد: باید شعر انقلاب را تبدیل به سبک کرده تا فضای بزرگی ایجاد کنیم و تجربه‌های این اتفاق مهم را در آن بریزیم چرا که شعر انقلاب از تمام تجربه‌های گذشته خود به خوبی استفاده کرده و نقطه عطفی برای ایجاد سبک شعری است.

بیابانکی: شعر رسانه انقلاب است

در ادامه این نشست سعید بیابانکی اظهار داشت: انقلاب سال 57 یک انقلاب فرهنگی بزرگ بود که یک نسل آن را تدریجاً پدید آورد.

بیابانکی با بیان این که هر انقلابی نیاز به رسانه دارد شعر را رسانه انقلاب دانست و افزود: پیام امام (ره) تبدیل به شعر می شد و این شعر تبدیل شعار شده توسط مردم منتقل می شد و شعر نقش شبکه های اجتماعی امروز را در انقلاب ایفا می کرد و این قدرت شعر در دوران انقلاب اسلامی بود.

وی تصریح کرد: حرکت های اجتماعی همیشه منجر به تولید یک ادبیات جدید می شوند که در ایران در سده اخیر انقلاب مشروطه بود که حضور شاعران اثر گذاری چون میرزاده عشقی و ملک و الشعرای بهار شاعران را از دیوان ها به میان مردم برد و در سال های بعد ظهور علی اسفندیاری (نیما یوشیج) به عنوان نظریه پرداز باعث تولید ادبیات جدید شد.

بیابانکی افزود: به قول نیما پس از سبک بازگشت شعر به بن بست رسیده بود و نیما مدل شعر خود را مطرح کرد و به عنوان سرمشق آثار خوبی را آفرید و مهدی اخوان ثالث، فروغ فرخزاد،سهرا ب سپهری و احمد شاملو این راه را ادامه دادند اما نزدیک انقلاب این حرکت متوقف شده بودچرا که شعری که قرار بود نظر مردم باشد در جلسات و مجلات شبه روشنفکری محصور شده بود تا به انقلاب اسلامی رسیدیم ظهور انقلاب با اندیشه های حضرت امام خمینی (ره) منجر به ظهور شعر انقلاب شد.

وی با اشاره به این که کار اصلی شعر پاسخ به نیاز عواطف انسان‌هاست بیان داشت: شعر در دوران انقلاب و سالهای ابتدایی انقلاب مسیر طبیعی خود را طی می کرد تا به جنگ تحمیلی برخورد کردیم و شعر جنگ یک ادبیات ابتکاری بود چرا که دفاع مقدس نیاز به ادبیات و شعر مختص به خود بود.

این شاعر برجسته خاطر نشان کرد: حضور قیصر امین پور و سید حسن حسینی در این دوران نقطه عطف تاریخ شعر ادفاع مقدس است و تاثیر اشعار این شاعران در قلوب مردم راز ماندگاری شعر دفاع مقدس است و با اشعار این افراد بود که قالب های فراموش شده ای چون رباعیات دوباره احیا شد و مردمی که با شعر قهر بودند کم کم رابطه برقرار کردند و این حرکت بزرگی بود که این دو جوان آن روز ها انجام دادند آن هم با شرایطی که هیچ سرمشقی برای گونه شعر نداشتند اما به خوبی توانستند سرمشق امروز ما در این حوزه باشند و علیرغم بزرگ بودنشان در مظلومیت ماندند.

در ادامه علیرضا قزوه با اشاره به این که جریان شعر انقلاب نیاز به حراست دارد اظهار داشت: شعر معاصر چون باغی سرسبز است که با وجود داشتن میوه های رنگارنگ نیاز به حرس و باغبانی دارد و اگر این امر به خوبی صورت نگیرد قطعاً شعر انقلاب اسلامی و دفاع مقدس خسارت خواهد دید و اگر بهترین باغبانی صورت نگیرد علف هرز آن را می گیرد و شاعران انقلاب همزمان با سرودن، باغبانی و حراست را هم باید در نظر داشته باشند.

این شاعر انقلاب افزود: شعر انقلاب محصول تلاش جمعی بوده و اگر امروز همه خود را کنار بکشند اتفاق تلخی در حوزه شعر انقلاب رخ خواهد داد.

وی با بیان این که دوره مشروطه تبدیل به مکتب و سبک نمی شود و و تاثیر خود را بر انقلاب نیما می گذارد خاطر نشان کرد : باید رودخانه های خروشان شعر انقلاب که محصول حداقل بیست شخصیت بزرگ است به دریاچه ای بزرگ هدایت کنیم و این دریاچه را به دریایی بزرگی به نام سبک انقلاب روانه سازیم تا به ماندگاری این اتفاق مبارک منجر شود.

قزوه افزود: طرز علی معلم و احمد عزیزی در دهه شصت بعد از طرز سهراب سپهری اتفاقی بزرگ و تاثیر گذار در شعر انقلاب بود و هیچ جریانی شتابناک تر از طرز احمد عزیزی و علی معلم در شعر انقلاب چه در فرم و چه در محتوا نبود و در کنار آنها از طاهره صفار زاده با بازی زبانی و محتوا در کارهایش نمی توان چشم پوشید و حسن حسینی، سلمان هراتی، نصرالله مردانی همه با تجربه‌ای زبانی خود حرکت جدید در شعر مقاومت و انقلاب ایجاد کردند.

وی تصریح کرد: ذکریا اخلاقی، قاسم فرید، محمد رضا شفیعی کدکنی، هوشنگ ابتهاج و فروغ فرخزاد هر کدام به نوبه خود تاثیر بسزایی در شکل گیری جریان شعر انقلاب گذاشته اند که نباید نادیده گرفته شود.البته نوع اثر گذاری این افراد با توجه به مقطع زمانی متفاوت است ولی شعر انقلاب از آن ها بهره گرفت.

این شاعر انقلاب شعر انقلاب را متاثر از نظریه های سبک زندگی و حیات طیبه دانست و اظهار داشت: شعر انقلاب دوران مشروطه و انقلاب نیمایی را پشت سر خود دارد و خود جریان خروشان و بزرگیست که پس از چهار ده می تواند بنیانگذار سبک شعری شود.

وی با ذکر خاطره ای از رئیس مرکز ترجمه کشور کره تصریح کرد: امروز باید زبان دیگر کشور ها را آموخت تا محتوای غنی شعر انقلاب اسلامی و دفاع مقدس را جهانی کنیم. اگرچه آن ها در صنعت حرفی برای گفتن دارند معترف اند که در برابر شعر ما حرفی برای گفتن ندارند و ما را ابر قدرت شعر و ادبیات می‌دانند.

قزوه افزود: در ایجاد سبک ادبی انقلاب دو شاخه‌ی شعر آیینی و شعر مقاومت نقش بسزایی ایجاد کردند که نیازی به بررسی و تعمق بیشتری دارد.

در ادامه نشست سعید بیابانکی با گلایه از رسانه ملی و نهاد‌های تصمیم گیرنده کلان فرهنگی اظهار داشت: نقش شاعران انقلاب در رسانه های بزرگ و تاثیر گذار کم رنگ تر شده و این از تاثیرگذاری شعر انقلاب و دفاع مقدس خواهد کاست.

انتهای پیام/ 121