تبعات نامطلوب خروج ترامپ از برجام برای آمریکا

به گزارش خبرنگار بین‌الملل دفاع پرس، بسیاری از تحلیل‌گران عدم انسجام دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا را در تصمیم‌گیری‌های مهم سیاسی مورد انتقاد قرار دادند. وی در طی 15 ماه که تصدی مقام ریاست جمهوری آمریکا را در دست داشته است تنها به دنبال نابودی میراث باراک اوباما بوده است که توافق هسته‌ای ایران آخرین دستاورد رئیس جمهور پیشین بود. خروج آمریکا از برجام می‌تواند مشکلاتی را به بار آورد؛ زیرا ایران عدم تمایل خود را به شروع مذاکرات در توافقی جدید اعلام کرده است و این موضوع آمریکا، انگلیس، فرانسه، آلمان، روسیه و چین را که همگی این توافق را امضا کرده‌اند با چالش مواجه می‌کند. در همین راستا تبعات تصمیم ترامپ را می‌توان به صورت زیر در نظر گرفت:

1- عدم پایبندی برای توسعه توان هسته‌ای

از اکتبر سال 2015، آژانس انرژی اتمی سازمان ملل نظارت بسیار شدیدی را بر تعلیق برنامه‌های هسته‌ای ایران اعمال کرده است. میزان غنی‌سازی اورانیوم به طور مستمر رصد می‌شد و فعالیت‌های هسته‌ای ایران زیر ذره‌بین بازرسان سازمان انرژی اتمی قرار داشت. در طی این سال‌ها هیچ مورد مشکوکی مشاهده نشد و این اطمینان حاصل شده بود که ایران به هیچ وجه به دنبال راه‌اندازی برنامه هسته‌ای غیر صلح‌آمیز نیست به طوری‌که جیمز ماتیس وزیر دفاع آمریکا نیز فرایند نظارت آژانس را بسیار دقیق و شدید خواند.

برنامه‌های هسته‌ای ایران شفافیت بی‌سابقه‌ای در طی این مدت داشته است. حال با برکناری ترامپ از این توافق هسته‌ای ایران آزاد است که برنامه‌های هسته‌ای خود را بار دیگر احیا کند و ایالات متحده آمریکا هیچ راهی برای نظارت بر آن‌ها ندارد. توانایی ایران برای پیگیری برنامه‌های هسته‌ای خود می‌تواند انگیزه‌ای قوی برای دیگر کشور‌های خاورمیانه جهت حصول به سلاح هسته‌ای شود که احتمال یک مسابقه تسلیحاتی فراگیر را به همراه دارد که به گفته بوریس جانسون وزیر امور خارجه انگلیس این سناریویی بود که توافق هسته‌ای ایران می‌توانست از آن ممانعت کند.

2- تصمیم ترامپ احتمالا شکاف در میان متحدان آمریکا ایجاد می‌کند

تلاش مستمر رهبران اروپایی نظیر انگلیس، فرانسه و آلمان در هفته جاری برای متقاعد کردن دونالد ترامپ جهت عدم کناره‌گیری از توافق هسته‌ای ایران که با سفر‌های متعدد آنان به آمریکا و گفت‌وگو با مقامات آمریکایی و رئیس جمهور آمریکا صورت گرفت، در نهایت بی‌ثمر بود. در این میان حتی بوریس جانسون وزیر امور خارجه انگلیس پیشنهاد جایزه احتمالی صلح نوبل را به ترامپ در صورتی‌که وی بتواند مانند مذاکره با کره شمالی، توافق هسته‌ای با ایران را تثبیت کند، ارائه داد. گرچه ترامپ از این توافق خارج شد؛ اما متحدان او در اروپا اظهار داشتند که از این توافق حمایت می‌کنند. با این حال اعمال دوباره تحریم‌ها ممکن است سبب تنش بین آمریکا و متحدان اروپایی او شود. این موضوع همچنین می‌تواند شکافی بین چین و روسیه ایجاد کند که اصرار بر ماندن آمریکا بر توافق داشتند، نیز هشداری برای عدم امنیت جغرافیایی باشد که نشات گرفته از برهم زدن توافق می‌باشد. از سویی کنار گذاشتن پیمان پاریس در تابستان گذشته، برهم زدن توافق هسته‌ای ایران به موقعیت آمریکا در عرصه بین المللی ضربه مهلکی خواهد زد.

3- خروج آمریکا از برجام ممکن است مذاکرات آمریکا و کره شمالی را تحت تاثیر قرار دهد

تحمیل دوباره تحریم‌ها بر ایران مهم‌ترین پیامد مانور سیاست خارجی ترامپ می‌باشد؛ اما ملاقات وی با کیم جون اون توافقی بزرگ است که عقب‌نشینی آمریکا از توافق هسته‌ای ایران، می‌تواند تصمیم کره شمالی را به توافقی مشابه با ایالات متحده منصرف کند. ترامپ در توافق هسته‌ای ایران بسیار اغراق کرده است و آن را بدترین توافق در تاریخ آمریکا خوانده است. برای دستیابی به توافقنامه‌ای جهت انحلال برنامه هسته‌ای کره شمالی، ترامپ می‌بایست چیزی جز لغو برنامه هسته‌ای ایران را برای ماجراجویی‌های خود برمی‌گزید تا کره شمالی را برای توافق هسته‌ای ترغیب کند. اکنون ترامپ باید نشان دهد که در مورد کره شمالی می‌تواند بهتر عمل کند.

مضحک است که پس از برهم زدن توافق هسته‌ای ایران که سال‌ها ممارست دول اروپایی و تلاش رئیس جمهور پیشین آمریکا را به دنبال داشت اکنون دونالد ترامپ برای توافقی مشابه با کره شمالی اظهار امیدواری می‌کند. وی سه‌شنبه شب پس از اعلام خروج ایلات متحده آمریکا از برجام گفت: وزیر کشور در راه کره شمالی است تا شرایط را مهیا کند و روابط را برقرار سازد و امیدوار است این توافق اتفاق بیفتد.

انتهای پیام/ 431