انتخابات 2018 ترکیه؛ تداوم اقتدار یا بازگشت دموکراسی

گروه بین‌الملل دفاع پرس- حسن صادقیان؛ حدود 10 روز به انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری ترکیه (24 ژوئن 2018) باقی مانده است؛ لذا فضای سیاسی این روز‌های ترکیه حال و هوای دیگری دارد. بلوک مخالف که عنوان «ائتلاف ملت» را بر خود نام نهاده‏ است؛ علی‌رغم نگرانی عمیقی که در دل دارند با شور و شوق وصف‌ناپذیری وارد صحنه انتخابات شده‌اند و امیدوارند با پیروزی در انتخابات، تاریخ ترکیه را بار دیگر با «قلم دموکراسی» خواهند نوشت.

این دوره، ائتلاف ملت که متشکل از احزاب «جمهوری‌خواه خلق»، «خوب» و «سعادت» می‌باشد، متفاوت‏‌تر و متحدتر از دوره قبل وارد رقابت شده‌اند؛ این در حالی است که در انتخابات پارلمانی دوره قبل، احزاب بلوک مخالف هر کدام جداگانه وارد رقابت می‌شدند، امسال با ائتلاف‏‌شان شانس کسب اکثریت پارلمان را دارند. تاکنون طبق نظرسنجی مختلف ترکیه، این سه حزب جمعاً حدود 40 درصد رأی دارند؛ اگر آراء حزب دموکراتیک خلق‌ها (حدود 11 درصد) که مستقلاً وارد رقابت انتخاباتی شده است را به آن اضافه کنیم، جمع آراء بلوک مخالف بالای 50 درصد خواهد بود و این یعنی کسب اکثریت مجلس. این درحالی است که طبق نظرسنجی‏‌ها، مجموع آراء «ائتلاف جمهور»، یعنی احزاب «عدالت و توسعه»، «حرکت ملی»، «حزب بزرگ اتحاد» بین 40 الی 45 درصد می‌باشد که نسبت به دور قبل 5 درصد کاهش را نشان می‌دهد.

از سوی دیگر در رقابت ریاست جمهوری، جو هیجانی‌تر است؛ این دوره به جای «کمال قلیچدار اوغلو» رهبر فعلی حزب جمهوری خواه خلق (بزرگ‌ترین حزب مخالف ترکیه) که روح و روانی آرام، سازش محور و کمی هم منفعلانه دارد؛ «محرم اینجه» وارد رقابت انتخابات ریاست جمهوری شده است که شخصیتی جنجالی و در عین حال محبوب دارد.

وی در عین این‌که سکولار و ملی‏‌گراست، همواره بر حفظ هویت و غرور کُرد‌ها و رسمیت شناخته شدن اقلیت‌های مذهبی به ویژه علویان تأکید می‌کند. در تبلیغات انتخاباتی همواره از حل و فصل «مسأله» کرد‌ها حرف می‌زند و قول به رسمیت شناخته شدن «جمع خانه‌های علوی» به عنوان محل عبادت علویان می‌دهد.

اینچه بعد از 10 سال در مناطق کردنیشن به ویژه دیاربکر جلسه انتخاباتی برگزار می‌کند و این می‌تواند به آشتی جامعه کُرد با حزب جمهوری‌خواه منجر شود. همچنین «مقاومت در برابر ادغام در رژیم» از ویژگی بارز این شخصیت جنجالی می‌باشد؛ طوری که چند سال پیش هنگام تصویب طرح «حذف مصونیت نمایندگان» مخالفتش را اعلام و مجلس را ترک کرد.

اما علی‎رغم همه این‌ها، طبق نظرسنجی‌ها اینجه تاکنون بیشتر از 25 درصد رأی ندارد درحالی‌که اردوغان به عنوان نامزد ائتلاف جمهور، حدود 45 درصد رأی را به خود اختصاص داده است؛ اما به دلیل این‌که پیروزی در رقابت ریاست جمهوری نیارمند آراء 1+50 می‌باشد، به احتمال زیاد این رقابت به دور دوم کشیده می‌شود؛ در دور دوم اگر همه نامزد‌های بلوک مخالف، محرم اینجه را به عنوان «نامزد واحد» معرفی کنند، جمع آراء این بلوک یعنی 25 درصد آراء اینجه، 10 درصد آراء مرال آکشنر رئیس حزب خوب، 10 درصد آراء صلاح الدین دمیرتاش رئیس حزب دموکراتیک خلق‌ها و 4 درصد آراء تمل کارامولااوغلو رئیس حزب سعادت، می‌تواند با آراء اردوغان برابری کند. هر چند با توجه به شخصیت کاریزماتیک اردوغان و امتیازات حاکمیتی، شانس بلوک مخالف کمتر است.

در کل همه شواهد و قرائن نشان می‌دهند که در انتخابات ریاست جمهوری، اردوغان (البته در دوره دوم) پیروز خواهد شد؛ اما در رقابت‌های پارلمانی ائتلاف جمهور اکثریت را از دست خواهند داد. اما نکته اصلی این است که به دلیل تغییر قانون اساسی در سال 2017، قدرت اصلی کشور در دست رئیس جمهور خواهد بود؛ لذا باز هم دولت فعلی ترکیه امور اصلی کشور را در اختیار خواهد گرفت و همچنان نظم سیاسی شبه اقتدارگرا تداوم خواهد یافت و پروژه دموکراتیزاسیون ترکیه همچنان ناقص باقی خواهد ماند و خبری از تحکیم دموکراسی نخواهد بود.

انتهای پیام/ 441