روابط آمریکا و ترکیه؛ هر روز سردتر از دیروز

گروه بین‌الملل دفاع پرس- حسن صادقیان؛ ترکیه و ایالات متحده آمریکا تقریباً از سال‌های ۱۹۴۰ به بعد به عنوان «متفق استراتژیک» محسوب می‌شدند؛ اما امروز تقریباً در هر موضوعی دیدگاه متفاوتی دارند. ذیلا به موضوعاتی مهمی خواهیم پرداخت که بهبود و یا بحرانی شدن روابط دو کشور مذکور به آن‌ها بستگی دارد:

۱. بحران تحریم ایران

ایالات متحده آمریکا به منظور فشار آوردن به ایران به همه کشور‌ها از جمله ترکیه دستور داده است که هیچ‌گونه روابط اقتصادی و تجاری با ایران نداشته باشد؛ ترکیه این‌بار هم طبق سال‌های ۲۰۱۱ از این دستور ناخرسند است و تمایلی به قطع روابط با همسایه دیرین و شریک تجاری خود ندارد. بالاخره تصمیم نهایی ترکیه در تحریم یا عدم تحریم ایران، بر بهبود یا بحرانی شدن روابط با آمریکا مؤثر خواهد بود.

۲. روابط با روسیه

روابط حسنه و عمیق نظامی، تجاری و سیاسی سال‌های اخیر ترکیه با روسیه، ناخرسندی ایالات متحده آمریکا را به دنبال داشته است؛ لذا همواره تلاش می‌کند روابط این دو کشور بهم بخورد. تحریک ترکیه در حمله به جنگنده روسیه، ترور سفیر روسیه در ترکیه از جمله اقداماتی بود که ایلات متحده در این خصوص انجام داد.

۳. خرید تسلیحات نظامی

دولت آمریکا در چند سال اخیر تقریباً با درخواست‌‏های تسلیحات نظامی ترکیه از جمله سامانه موشکی اس ۴۰۰ و هواپیمای جنگی اف ۳۵ مخالفت کرده و از تحویل آن‌ها سرباز زده است. دولت ترکیه هم تهدید می‌‏کند در صورت تداوم این وضعیت، تسلیحات نظامی لازم را از کشور‌های دیگر از جمله روسیه تأمین خواهد کرد.

۴. بحران گروگان گیری

از کودتای سال ۲۰۱۶، دولت ترکیه درخواست استرداد فتح الله گولن را از دولت آمریکا می‌کند و در مقابل دولت آمریکا خواستار آزادی کشیش آندرو برینسون که در ترکیه به اتهام جاسوسی زندانی است، دارد. این موضوع طی روز‌های اخیر به شدت اوج گرفته است؛ طوری که دولت آمریکا تهدید می‌کند در صورت عدم آزادی برینسون، ترکیه مورد تحریم قرار خواهد گرفت. گفتنی است، دستگیری رضا ضراب و هاکان آتیلا رئیس بانک حالک (خلق) بانک ترکیه به منظور دور زدن تحریم‌های سال‌های گذشته ایران از دیگر موارد اختلاف می‌باشد.

۵. بحران فلسطین

دولت ترکیه حداقل در یک دهه اخیر به صورت علنی از فلسطین حمایت می‌کند، به ویژه در یک ماه گذشته با ظهور مسئله انتقال سفارت آمریکا از تل‌آویو به بیت المقدس و اعلام پایتختی بیت المقدس، دولت ترکیه به عنوان سردمدار کشور‌های حامی فلسطین، با این طرح مخالفت کرد. این رویکرد ترکیه، روابط ترکیه با آمریکا و اسرائیل را سردتر کرد.

۶. بحران عراق و سوریه

تجزیه عراق و سوریه مهم‌ترین هدف ایالات متحده آمریکا می‌باشد؛ اما ترکیه مخالف این رویکرد است. چراکه ترکیه ۹۰۰ کیلومتر با سوریه و ۳۷۰ کیلومتر با عراق مرز دارد. لذا تجزیه این کشور‌ها مساوی است با حضور گروه‌های تروریستی و انتحاری در مرز‌های این کشور که این مسئله هم امنیت ترکیه را با خطر روبرو می‌کند. حمایت ایالات متحده آمریکا از گروه‌های تروریستی پ.ک.ک. (در قندیل عراق) و پ.ی.د. و ی.پ.گ. (عفرین سوریه) ترکیه را به شدت از متفق استراتژیک خود دلسرد کرده است.

۷. بحران‌های دریای سیاه، دریای مدیترانه، دریای اژه

دولت آمریکا به بهانه‌‏های مختلف در سال‌های اخیر در این دریا‌ها جولان می‌دهد و درصدد کاهش گستره فعالیت‌های ترکیه است. به عنوان مثال ایالات متحده آمریکا در پی لغو «پیمان مونترو» است؛ موافقت‌نامه‏‌ای که در تاریخ ۲۰ ژوئن ۱۹۳۶ بین ترکیه و قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای بسته شده است و به ترکیه اجازه کنترل ترانزیت در تنگه‌های بسفر و دردانل را می‌دهد. همچنین ایالات متحده آمریکا در سال‌های اخیر تلاش می‌کند بار دیگر بحران یونان را دوباره از سربگیرد و درصدد حذف تحریم‌های تسلیحاتی رومی‌ها و احداث پایگاه نظامی در آن منطقه است. در شرق دریای مدیترانه نیز در پی بهره مندی از منابع نفتی و گازی جدیداً کشف شده است و سعی می‌کند با همکاری کشور‌های شرق مدیترانه فشار‌های دیپلماتیکی علیه ترکیه به وجود آورد.

انتهای پیام/ 441