امامی: شاعران در شعر آیینی به شنیده‌ها بسنده نکنند
به گزارش گروه فرهنگ و هنر دفاع پرس، بیست و یکمین جلسه از سلسه نشست‌های «یک ماه، یک کتاب» که به بررسی سروده شعرای زن می‌پردازد با حضور جمعی از شاعران و علاقه‌مندان به شعر و ادبیات در سالن سلمان هراتی حوزه هنری برگزار شد.
در این جلسه که به بررسی اشعار آیینی مریم سقلاطونی و دفتر شعر وی با عنوان «مرثیه‌خوانی برای باران» اختصاص داشت، صابر امامی، سودابه امینی و فریبا یوسفی حضور داشتند. علیرضا قزوه نیز در ادامه برگزاری این جلسه به جمع حاضران پیوست.
در ابتدای جلسه، فریبا یوسفی ضمن معرفی مریم سقلاطونی و کتاب وی از خانم احلام غانم شاعر و نویسنده سوری دعوت کرد تا چند بیتی از اشعار خود را بخواند. احلام قانم بعد از خواندن ابیاتی از شعار آیینی خود، ضمن تشکر از برگزاری این برنامه، حضور زنان در ادبیات ایران را یکی از امتیازات و ویژگی‌های بارز ادبیات معاصر ایران دانست و در این باره اظهار داشت: بسیار خوشحالم که زنان در ایران تا این اندازه در حوزه ادبیات فعال هستند و با حضور مستمر خود، اهداف متعالیشان را با جدیت دنبال می‌کنند. من بسیار مشتاقم که اشعار زنان شاعر ایرانی را به عربی ترجمه کرده و در سوریه به چاپ برسانم.
بعد از شعرخوانی احلام قانم، صابر امامی، استاد دانشگاه، شاعر و کارشناس حوزه ادبیات پیرامون سرودن اشعار آیینی مقدمه‌ای را ایراد کرد. وی درباره سرودن اشعار آیینی گفت: امروز بسیار خوشحالم که در جمع شعرا حضور دارم. زمانی که کتاب «مرثیه‌خوانی برای باران» به دستم رسید دریافتم که من حدود 10 سال پیش این کتاب را در یکی از جشنواره‌ها داوری کردم. از همین رو پیرامون اشعار آیینی نکاتی است که باید مطرح شود. متاسفانه در اشعار عاشورایی و آیینی با نوعی تکرار و دور باطل مواجه هستیم. شاعرانی که با توصیفات تکراری و ترکیب‌های ادبی نخ‌نما شده سعی می‌کنند که اتفاقات و رویداد‌های عاشورا را روایت کنند، در حالی که این تکرار سبب شده است که اثربخشی اشعار عاشورایی به شدت کاهش یابد.
وی ادامه داد: این تکرار در اشعار انقلابی نیز وجود دارد و متاسفانه شاهد هستیم که عده‌ای دور هم جمع می‌شوند همان موضوعات، استعاره ها، موسیقی و ترکیب‌ها را تکرار می‌کنند که نزدیک به 80 درصد این موضوعات تکراری است؛ 20 درصد دیگر شعرا نیز مدام در فکر و دید خودشان تکرار می‌شوند و حرکت رو به جلویی انجام نمی‌شود. نباید به موضوع عاشورا به شکل کلیشه نگاه کرد؛ در حالی که اگر به منابع دست اول مراجعه شود و شاعر اهل مطالعه باشد می‌تواند به ابعاد جدید و موضوعات بدیعی بپردازد.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: متاسفانه شاعران براساس شنیده‌ها و صحبت‌هایی که مدام تکرار شده است، شعر می‌سرایند. از همین رو ما در اشعار آیینی موضوع جدیدی برای ارائه نداریم. متاسفانه اشعار آیینی امروز چیزی نیست که بتواند به موضوع عاشورا به خوبی بپردازد و تداوم ببخشد. من دوستان را به دو منبع ارجاع می‌دهم که حتما آن‌ها را مطالعه کنند و سعی کنند از این به بعد به منابع دست اول رجوع کنند، مطالعه کنند و پیرامون سخنان و اتفاقاتی که در این کتاب به عنوان تاریخ مطرح شده است تدبر کنند. کتاب «حکمت‌نامه امام حسین (ع)» نوشته حجت الاسلام ری شهری و کتاب «سخنان حسین بن علی (ع) از مدینه تا شهادت» نوشته آیت‌الله نجمی.
امامی با بیان اینکه شاعران مطالعه دقیق ندارند و از همین رو اشعار قوت لازم را ندارد، گفت: کدام شاعر داستان سیاوش را خودش از شاهنامه مستقیما خوانده است؟ کدام شاعر به سراغ نسخه‌های برگزیده نرفته و شخصا شاهنامه را باز کرده و داستان سیاوش را خوانده است؟ همه ما متاسفانه داستان را شنیده‌ایم؛ اما یک شاعر نباید تنها بشنود، بلکه باید بخواند و آن هم دقیق از منابع دست اول بخواند.
وی در باره کتاب «مرثیه‌خوانی برای باران» نیز گفت: من از خانم سقلاطونی گله مندم که چرا بعد از ده سال دفتر جدیدی را به چاپ نرساندند و ما شاهد انتشار اشعار جدید این شاعر نیستیم. در این کتاب برخی اشعار بسیار خوب است و انسان را در جریان یک حرکت رو به جلو پیش می‌برد که به بهانه عاشورا و اتفاقات واقعه کربلا است.
سودابه امینی نیز در بخش کوتاهی به کتاب «مرثیه‌خوانی برای باران» پرداخت و درباره آن گفت: این کتاب میزبان ظرافت‌های بسیار خاصی است، این که 40 شعر برای چاپ آماده شده و عدد 40 عدد تکامل و عددی مقدس است که نشان از پختگی و تکامل سیر و سلوک معنوی می‌دهد بسیار خوب انتخاب شده. شعر شماره 12 به موضوع امام زمان (عج) اشاره دارد، و از این دست موضوعات و عناوین در این کتاب بسیار است. «مرثیه‌خوانی برای باران» به نحوی کتاب سهل و ممتنع است. شاعر در سرودن اشعار به نسبت موفق بوده و توانسته است بازتاب دهنده فرهنگ عاشورایی باشد. به طور کل می‌توان گفت: تلاش خانم سقلاطونی در کتاب «مرثیه‌خوانی برای باران» تلاشی برای خدمت به مکتب عاشورا است.
برنامه «یک ماه، یک کتاب»، هر ماه به یک شاعر اختصاص دارد که به بررسی آثار وی می‌پردازد. علاقه‌مندان برای حضور در این جلسه نقد کتاب شعر زنان می‌توانند به نشانی خیابان سمیه، نرسیده به خیابان حافظ، حوزه هنری، سالن «سلمان هراتی» مراجعه کنند.
این برنامه با حضور شخصیت‌هایی همچون علیرضا قزوه، ناهید یوسفی، علی داودی، سعیده حسینجانی، سارا جلوداریان، فاطمه بیرامی، الهه تاجیک‌زاده، سودابه مهیجی، عطیه سادات حجتی، سعیده اصلاحی، اسما سوری، آسیه رحمانی و دیگر شاعران و ادب دوستان برگزار شد.
انتهای پیام/ 121
