شناخت ریشه کتاب‌نخواندن گامی برای کتاب‌خوان شدن

گزارش فرهنگ و هنر دفاع پرس، هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران با شعار «حال خوش خواندن» از ۲۴ آبان تا یکم آذرماه با برگزاری برنامه‌های نمادین و البته غیر نمادین زیادی در سطح کشور درحال برگزاری است.

این هفته مبارک امسال متقارن با هفته وحدت و ولادت پیامبر مهربانی‌ها حضرت محمد (ص) شده؛ کسی که معجزه او برای بشریت «کتاب» بود و به خواندن توصیه شد. هفته کتاب یک حرکت ملی مبتکرانه قابل تقدیر است که باید مورد حمایت قرار گیرد.

ایام این هفته هر ساله متناسب با حال و هوای همان ایام نام‌گذاری می‌شود. امسال این هفته به نام‌های «کتاب و پایتخت کتاب ایران»، «کتاب، کتابخوان و کتابدار»، «کتاب، خانواده و کاهش آسیب اجتماعی»، «کتاب، رسانه، فناوری نوین و کپی رایت»، «کتاب، دانشجو و دانش‌آموز»، «کتاب، دانایی و توانایی در تولید ملی»، «کتاب، وحدت ادیان، اقوام و مذاهب» و «کتاب و کتابفروشی» نام‌گذاری شده است.

نگاهی اجمالی به این نام‌گذاری‌ها نشان می‌دهد حساسیتی برای دیده شدن و پرداختن ابعاد چرخه مهم کتاب در این نام‌ها دیده و رعایت شده است. البته نقش مردم در یکایک این روزها و نام‌ها بی‌بدیل و غیر قابل انکار است. چگونه یک اتفاق مهم که همه چرخه پیش تولید آن وابسته به مخاطب است می‌تواند بدون حضور مردم موفق تلقی شود!؟

شاید شعار «حال خوش خواندن» در این هفته برای آن دسته افرادی که وقتی برای مطالعه نگذاشته‌اند، کمی سخت به نظر آید. وضعیت اقتصادی و مشکلات معیشتی و ... دلایل مختلفی هستند که می‌تواند مانع حضور فعال یک شهروند در این هفته مهم فرهنگی باشد. نباید فراموش کرد هفته کتاب بهانه‌ای برای حال خوش مردم عزیز است. اگر مشکل معیشتی و دغدغه اقتصادی وجود دارد کتاب راه‌های زیادی برای ساعت‌ها حال خوش ما پیش رویمان گذاشته است.

24 آبان فرصتی را ایجاد کرد تا همه شهروندان بتوانند به صورت رایگان به عضویت کتابخانه‌های سراسر کشور درآیند، به همین علت مانعی برای دلیل تراشی در جهت عدم مطالعه وجود ندارد. فرصت پایتختی کتاب جمهوری اسلامی ایران برای شهر‌های میزبان برکات و ثمرات متعددی را در پی دارد که موجب احیای فرهنگ مطالعه می‌شود. این فرصت موقعیتی است که به موجب آن باید زیرساخت‌های لازم این حوزه مورد بازنگری و بازبینی و حتی بازسازی قرار گیرد تا تداوم یک حرکت فرهنگی در ادامه راه به درستی صورت پذیرد.

هفته کتاب باید بستری برای تقدیر و توجه به اهمیت کار و جهاد عوامل تولید تا توزیع کتاب باشد. حلقه مهمی که گاهی ضعف یک بخش آن موجب کاستی در تمام زنجیره یک اتفاق مهم فرهنگی به نام صنعت نشر می‌شود. صنعتی که به دنبال خود علاوه بر اشتغال و استقلال، فرهنگ بشری را تثبیت کرده است.

حقیقتاً کتاب و کتابخوانی در خانواده‌ها عمیقاً نقش بازدارنده خواهد داشت. آنجایی که کتاب در سبد کالاهای فرهنگی یک خانواده وجود دارد، مجال کمتری برای آسیب اجتماعی باقی خواهد ماند. نسبت کتاب و آسیب‌های اجتماعی‌ یک معادله ساده است اما حل همین مساله ساده گاهی برای برخی‌ به قدری سنگینی می‌کند که انسان را به حیرت وا می‌دارد چراکه کمترین توجه آن‌ها به کتاب است.

رسانه‌ها با اینکه در عصر جدید بیشترین وقت مردم را پر می‌کنند اما تاکنون نتوانسته‌اند جایگزین مناسبی برای کتاب باشند. نقش تبلیغی رسانه‌ها برای کتاب البته نقطه مغفول مانده‌ای است که باید توسط متولیان و مسوولین فرهنگی بیشتر مورد توجه قرار گیرد. برنامه‌های تشویقی و تبیینی کتاب در رسانه ملی و پویش‌های مختلف کتابخوانی و هزاران برنامه مختلف رسانه برای معرفی و ترویج کتاب و کتابخوانی باید به طور مداوم از رسانه‌های رسمی و غیر رسمی پخش شود تا اهمیت مطالعه کتاب برای هر فرد روشن شود.

عدم آگاهی از لذت و حال خوش خواندن، ریشه تمام کتاب نخواندن‌های امروز جامعه ایرانی است. جامعه‌ای که اگر برای وضعیت جسمی خود هزینه و وقت زیادی را صرف می‌کند اما هیچ توجهی به روح و آرامش و خوراک آن ندارد. به نظر می‌رسد شناخت دقیق از ریشه کتاب نخواندن حتماً موجب انگیزه خواهد شد تا کسانی که شاید حتی یک کتاب را دقیق نخوانده‌اند، بتوانند مطالعه و کتابخوانی را پیوست سبک زندگی خود کنند.

انتهای پیام/ 121