ریاض، تهدید بزرگ برای ثبات منطقه
به گزارش گروه سایر رسانه‌های دفاع پرس به نقل از سازندگی، ساناز نفیسی در یادداشتی نوشت: تحلیلگران آمریکایی به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفتند «این تصاویر فارغ از تلاش‌های ریاض برای ساخت موشک‌های بالستیک، نمایانگر سیاست دوگانه ایالات‌متحده در عرصه سیاست خارجی است.
به بیانی دیگر در شرایطی که واشنگتن تهران را به دلیل توسعه برنامه موشکی اش تحت فشار قرار داده، در برابر پروژه موشکی ریاض سکوت اختیار کرده است». آدام فورست طی گزارشی که در نشریه ایندیپندنت منتشر شد به تصاویر منتشرشده اشاره کرد و نوشت: «تصاویر ماهواره‌ای که از طریق شرکتی آمریکایی موسوم به Planet Labs تهیه‌شده توسط تحلیلگران عضو موسسه مطالعاتی بین‌المللی میدلبری واقع در مونته ری، کالیفرنیا مورد بررسی قرار گرفته است. براساس نتایج به دست‌آمده تصاویر مربوط به پایگاه نظامی واقع در نزدیکی شهر الدوادمی، منطقه‌ای در ۱۴۵ مایلی غرب پایتخت ریاض است.
در میان تصاویر ایستگاه‌ها و پایگاه‌هایی که با هدف آزمایش موتور محرک موشک‌ها مستقر شدند نیز به چشم می‌خورد. مایکل المان، تحلیلگر ارشد عضو موسسه مطالعات استراتژیک واشنگتن پس از بررسی این تصاویر گفت: «عربستان در تلاش برای ساخت موشک‌های بالستیک است. این مهم می‌تواند تهدیدی جدی علیه منطقه قلمداد شود». با این حال تا لحظه تنظیم این گزارش مقام‌های رسمی عربستان و آمریکا در ارتباط با این تصاویر واکنش نشان ندادند، اما اگر فرضیه تحلیلگران مورد تایید قرار بگیرد، این مسئله می‌تواند روابط ریاض و واشنگتن را به چالش بکشد، هرچند پیش از این نیز روابط دو بازیگر به واسطه قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار سعودی و ستون‌نویس واشنگتن‌پست تیره شده بود.
واشنگتن بر سر دوراهی
جفری لوئیس، کارشناس مسائل موشکی و عضو موسسه مطالعات بین‌الملل میدلبری به ایندیپندنت گفت: «سرمایه‌گذاری برای ساخت موشک‌های بالستیک نشان‌دهنده تمایل آن بازیگر به ساخت تسلیحات هسته‌ای است. لوئیس که تصاویر ماهواره‌ای را بررسی کرده در ادامه گفت: «من نسبت به آینده خاورمیانه نگران هستم، ما حقیقتا جاه‌طلبی‌های عربستان را دست‌کم می‌گیریم. عربستان از الگوی چینی‌ها برای ساخت موشک استفاده می‌کند، هرچند عربستان می‌تواند موشک‌ها را در ابعاد کوچکی بسازد».
سوالی که در میانه این اخبار منتشر می‌شود این است که آیا عربستان از منظر فنی و تخصصی قدرت ساخت چنین موشک‌هایی را دارد؟ برخی تحلیلگران در پاسخ به CNBC گفتند: «حمایت چین از طرح‌های نظامی پادشاه سعودی تعجب‌آور نیست. پکن تاکنون بار‌ها به ریاض و سایر کشور‌ها و بازیگران دیگر تسلیحات فروخته است، حتی این کشور تجهیزات نظامی اش را در اختیار کشور‌هایی قرار داده که آمریکا تبادل سلاح با آن‌ها را محدود و ممنوع اعلام کرده است. چین پیش از این نیز موتور دانگ فنگ را در اختیار ریاض قرار داده بود تا از آن برای ساخت موشک‌های بالستیک استفاده کند، از همین رو پادشاه ریاض همیشه به زرادخانه اش می‌نازد».
در این میان وزارت دفاع چین در واکنش به تصاویر ماهواره‌ای از پایگاه ریاض گفت: «من تاکنون از خبر مربوط به کمک چینی‌ها به ریاض برای ساخت موشک‌های زمینی خبر نداشتم». به گزارش ایندیپندنت نه عربستان و نه چین هیچ‌کدام عضو رژیم کنترل تکنولوژی موشکی (M TCR) نیستند؛ توافقی که ۳۰ سال پیش با هدف محدود کردن گسترش موشک‌های قادر به حمل کلاهک هسته‌ای و تسلیحات کشتار جمعی تنظیم شد.
یکی از اعضای مرکز استراتفور، موسسه‌ای تحقیقاتی که با انتشار بولتن‌های روزانه تحلیل ها، اطلاعات و پیش بینی‌های راهبردی را در مورد مسائل بین المللی و تهدید‌های امنیتی در اختیار نهاد‌های دولتی و شرکت‌های خصوصی چندملیتی قرار می‌دهد، به ایندیپندنت گفت: «تلاش‌های عربستان برای ساخت موشک‌های بالستیک طبیعتا سیاست‌های ایالات‌متحده و متحدان غربی اش را پیچیده‌تر خواهد کرد، چرا که اگر واشنگتن حقیقت این ماجرا را تایید کند، آن زمان ناچار است این‌بار تحریم‌هایی علیه ریاض وضع کند».
رقابت تسلیحاتی تشدید می‌شود
تصاویر موشک‌های پایگاه ریاض زمانی منتشر شد که تنش میان واشنگتن و ریاض به واسطه قتل جمال خاشقجی اندکی بالا گرفته است. برخی از اعضای کنگره سیاست‌های محمد بن سلمان در قتل روزنامه‌نگار سعودی و فاجعه انسانی یمن را به چالش کشیدند. الن در این‌باره به USA TODAY گفت: «اگر سعودی‌ها سیستم موشکی‌شان را به گونه‌ای طراحی کنند تا قادر به حمل کلاهک‌های هسته‌ای باشد، این مسئله می‌تواند از سوی افکار عمومی و حتی سیاستمداران آمریکایی واکنش تندی به همراه داشته باشد. طبیعتا از منظر آمریکایی‌های مخالف سیاست‌های ریاض، تداوم برنامه موشکی عربستان ثبات منطقه را متزلزل کرده و منافع واشنگتن را به خطر خواهد انداخت». واشنگتن‌پست طی گزارشی به قلم پال سون در این‌باره نوشت: «اگر ریاض به موشک‌های بالستیک دست یابد، آن زمان شاهد تشدید رقابت تسلیحاتی در منطقه هستیم».
سون در ادامه این گزارش به تهدید منافع واشنگتن در منطقه در صورت وقوع رقابت تسلیحاتی اشاره کرده و در این‌باره نوشت: «عربستان سعودی و آمریکا برای استفاده از انرژی هسته‌ای توافقی را امضا کردند؛ توافقی که به ریاض کمک می‌کرد به شکلی بالقوه توانایی تولید سوخت هسته‌ای را به دست آورد، اما پافشاری ملک‌سلمان، پادشاه ریاض برای تولید داخلی این سوخت زمینه‌ساز نگرانی‌هایی شد. از منظر مقام‌های رسمی آمریکا، عربستان شاید از این سوخت صرفا برای مصارف داخلی استفاده نکند بلکه از آن در ساخت تسلیحات بهره ببرد».
در میانه سال ۲۰۱۳ تصاویری ماهواره‌ای از تاسیسات نظامی عربستان منتشر شد. در این تصاویر موشک‌های بالستیکی دیده می‌شد که ریاض از پکن خریداری کرده بود، اما تصاویری که هم‌اکنون منتشر شده از منظر چهره هایی، چون دیوید اسچمرلر و فابین هینز، از اعضای موسسه مطالعاتی امنیتی تگزاس کاملا متفاوت است. به باور این گروه، تصاویر نشان‌دهنده یک پایگاه نظامی ساده نیست، ما شاهد پایگاه مجهز با ساختمان‌های اداری و کارخانه‌های تولیدکننده تجهیزات موشک‌های بالستیک هستیم.
در این میان مقری که برای تست موتور تعریف شده، نگرانی‌های امنیتی را افزایش داده است. به گفته لوئیس، تنظیم شکل لوله‌ها و مخازن نشان می‌دهد که عربستان از این تسهیلات برای تولید سوخت جامد استفاده می‌کند؛ موشک‌هایی که با سوخت جامد راه‌اندازی می‌شوند از سرعت بالاتری برخوردارند و ماندگارترند. با این حال سوالی که کماکان باقی می‌ماند این است که عربستان این حجم از تسهیلات را چگونه فراهم کرده است. اولین گزینه چین است.
واشنگتن‌پست در این زمینه نوشت: «چین پیش از این نیز موشک‌های بالستیک و تسهیلات مرتبط با این سلاح را در اختیار پاکستان و عربستان قرار داده، با این حال هنوز مشخص نیست که پکن در تجهیز این پایگاه نقش برجسته‌ای داشته است یا خیر». ایالات‌متحده برمبنای سیاست سنتی اش از دستیابی بازیگران به موشک‌های بالستیک با چنین قابلیتی مخالف است و از تحقق آن ممانعت می‌کند.
توافق موسوم به رژیم کنترل تکنولوژی موشکی نیز در همین راستا تعریف شد. چین عضو این رژیم نیست، اما تلاش دارد تا برخی قواعد آن را رعایت کند، با این حال شواهد نشان می‌دهد که پکن به شکلی مخفیانه برخی از مفاد اصلی این توافق را پایمال کرده، به عنوان نمونه زمانی که عربستان نتوانست هواپیمای بدون سرنشین (پهپاد) مورد نیازش را از آمریکا خریداری کند به چین متوسل شد، از همین رو نسخه چینی این هواپیما در ریاض دیده شد.
انتهای پیام/ 112
