بررسی «بازتاب انفجار مقر تفنگداران فرانسوی و آمریکایی در بیروت» در کتاب برگزیده سال
به گزارش خبرنگار فرهنگ و هنر دفاع‌پرس، برگزیدگان سی و ششمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران هفته گذشته طی مراسمی با حضور حسن روحانی رئیس جمهور و سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی معرفی در تالار وحدت تجلیل شدند.
کتاب (روزشمار جنگ ایران و عراق؛ کتاب بیست‌وهشتم، نخستین عملیات بزرگ در شمال غرب «والفجر ۴»)، تالیف علیرضا لطف‌اله‌زادگان، ایرج همتی، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، یک هزار و ۴۴۰ ص، ۱۳۹۶. در بخش نظامی اثر برتر معرفی شد.
«حجت‌الله کریمی» مدیر مطالعات تاریخی و روزشمار مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس در توضیحی درباره مجموعه روزشمارهای دفاع مقدس در گفت‌وگو با خبرنگار دفاع‌پرس اظهار داشت: مجموعه روز شمار دربرگیرنده وقایع تاریخی 21 بهمن 1357 تا 29 مرداد 1367 است. طبق طراحی اولیه‌ای که صورت گرفته قرار است این روزشمار در 57 مجموعه که برخی از شمارگان آن 2 جلدی خواهند بود؛ منتشر می‌شود. ما تا به امروز کارهای نهایی انتشار 63 جلد را انجام داده‌ایم که 32 جلد آن منتشر شده و مابقی در دست تدوین و انتشار است.
وی عنوان کرد: جلد 28 این مجموعه که برنده جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی شد، دربرگیرنده وقایع تاریخی 23 مهر 62 تا 30 آذر 62 است. مباحث روزشمارهای ما مباحث نظامی و سیاسی را توامان بررسی می‌کند و عمده‌ترین مباحت این مجلد مربوط به اجرای عملیات «والفجر 4» است که بخش عمده‌ای از طراحی آن در این مجلد بیان شده است. این عملیات که در چهار مرحله انجام شده در این کتاب تبیین شده است.
مدیر مطالعات تاریخی و روزشمار مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس افزود: در بخش مباحث سیاسی نیز مباحث داخلی کشور، سفر فرستاده ویژه آمریکا به عراق در این دوره اتفاق می‌افتد. انفجار مقر تفنگداران دریایی فرانسوی و آمریکایی در بیروت و بازتاب‌های آن‌ها مفصلاً در کتاب بررسی شده است.
کریمی خاطرنشان کرد: بخش‌هایی که معمولاً در تمام روزشمارها تکرار می‌شود و ما آن را جزو بخش‌های نظامی قرار می‌دهیم و در این کتاب نیز به آن پرداخته‌ایم؛ مباحث مربوط به استان‌های کُردنشین است که مشخصاٌ به آذربایجان غربی و کُردستان می‌پردازد که تقریباً از اوایل انقلاب درگیر مسائل گروهک‌های دموکرات، کومله و... بوده‌اند که در این کتاب نیز در جریان است و ما تقریباً روزانه درباره آن مناطق گزارشاتی داریم که مربوط به اقدامات نیروهای خودی برای مقابله و کنترل این گروه‌هاست.
وی گفت: اقدامات ایذایی که در قالب عملیات‌هایی که طراحی می‌شد که احیانا با حمله به روستاها و اخاذی و بستن محورها صورت می‌گرفت، تقریباً به طور روزانه در این کتاب‌ها آورده شده است.
مدیر مطالعات تاریخی و روزشمار مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس درباره اسناد مورد استفاده در این روزشمارها گفت: روزشمارها عمدتاً بر مبنای اسناد منحصربه فردی هستند که مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس آن را در اختیار دارد. این مرکز، بخشی از دفتر سیاسی دوران دفاع مقدس است که از اواخر سال 1360 با حضور تعدادی از راویان شکل گرفت که کارشان انجام مصاحبه با فرماندهان بود که بعداً طی یک پروسه‌ای در ساختار سپاه پذیرفته شدند و در کنار هر فرمانده از رده تیپ به بالا تا رده قرارگاه یک نفر به عنوان روای قرار گرفت.
وی اظهار داشت: تمام جلسات این فرماندهان را راویان ثبت و ضبط کردند و حتی سری‌ترین اطلاعات را با همراهی کردن فرماندهان یادداشت کردند و احوالات شخصی و اقدامات میدانی را ثبت کردند و امروز ما بالغ بر 30 هزار ساعت نوار از کل دوران دفاع مقدس داریم.
کریمی تصریح کرد: مثلاً اگر یک فرمانده دست‌نوشته‌ای را به عنوان دستور برای فرمانده دیگری می‌نوشت یک رونوشت از آن تهیه می‌شد و در اسناد آرشیو و در نهایت به مرکز تهران منتقل می‌شد و بعد از جنگ این آرشیو سازی ادامه پیدا کرد. با فرمانداری‌ها، شهرداری‌ها و مراکز نظامی و مراکز جنگی مکاتباتی انجام و اسناد آن‌هان نیز منتقل شد و بولتن‌های محرمانه وزارت خارجه و وزارت اطلاعات، وزارت کشور و سپاه نیز در این اطلاعات اضافه شد که با منابع آشکار مجتمع شد تا گنجینه‌ای عظیم از اطلاعات دسته اول دست‌مایه تولید روزشمارها شود.
مدیر مطالعات تاریخی و روزشمار مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس اظهار داشت: به طور میانگین برای هر جلد از روزشمارها بالغ بر 80 هزار سند بررسی می‌شود که طی یک کار گروهی انجام صورت می گیرد تا یک جلد روزشمار تولید شود. در این کار محدود چهار سال زمان برای طرحی و انتشار یک روزشمار زمان لازم است. برای هر جلد روزشمار یک تیم کارشناسی که معمولاً شامل چندین نفر است فعالیت می‌کنند. در حال حاضر 25 نفر در پروژه‌های فعال روزشمار مشغول فعالیت هستند.
انتهای پیام/ 121
