«توافقنامه آدانا» مهم‌ترین عنصر مرحله جدید در سوریه/ سطح تماس میان دمشق و آنکارا افزایش می‌یابد
به گزارش گروه بین‌الملل دفاع‌پرس، «عبدالباری عطوان» تحلیلگر مطرح جهان عرب در سرمقاله روزنامه فرامنطقه‌ای «رای الیوم» نوشت: برای نخستین بار و با عباراتی بسیار واضح، «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه فاش می‌کند که مسکو و آنکارا در نشست سه‌جانبه سوچی، که روز پنجشنبه گذشته برگزار شد، توافق کردند «توافقنامه آدانا»، که طرفین سوری و ترکی در سال 1998 به آن دست یافتند، بهترین راه برای مقاله با تهدید‌های تروریستی در مرز‌های مشترک سوریه و ترکیه است.
این افشاگری، که پنج روز بعد از نشست سه‌جانبه روسیه، ایران و ترکیه صورت گرفت، به معنای «دفن» منطقه امنی است که «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری آمریکا خواستار ایجاد آن در عمق 20 کیلومتری امتداد مرز‌های شمالی سوریه و نیز ایجاد «فدرال‌هایی» در کرانه شرقی رود فرات است.
اجرای توافقنامه «آدانا» یعنی از بین بردن تمام نگرانی‌های امنیتی ترکیه و سوریه، مقابله مشترک با تمامی گروه‌های مندرج در فهرست تروریسم ـ خواه کُردی یا عربی یا ترکمانی و یا فرامرزی ـ پشت سر گذاشتن هشت سال هرج ومرج و مداخلات نظامی خارجی و به‌ویژه آمریکایی و بازگشت بیش از 6 میلیون آواره سوری به وطن‌شان است که بیشتر از نیمی از آن‌ها در ترکیه اقامت دارند. موضوع جالب این‌که، سوریه به مفاد آن بیشتر پایبند بود.
قدر مسلم آن است که در نشست سوچی به توافق‌های دیگری نیز دست یافته‌اند که درباره آن‌ها افشاگری نشده است؛ توافق‌هایی درباره وضعیت ادلب، راه‌حل سیاسی در سوریه و نحوه پر کردن خلأ ناشی از عقب‌نشینی نیروهای آمریکایی. احتمال می‌دهیم که راه‌حل نظامی سه‌جانبه ترکیه، روسیه و سوریه برای پایان دادن به سیطره جبهه النصره بر 90 درصد از استان ادلب قریب‌الوقوع است با توجه به این‌که راه‌حل‌های مسالمت‌آمیزی، که رئیس‌جمهوری برای دستیابی به آن‌ها به منظور جلوگیری از وقوع فاجعه خونین انسانی، که غیرنظامیان بارزترین قربانیان آن هستند، متعهد شد، در معرض شکست قرار گرفته است.
موافقت اردوغان در نشست سوچی با اجرای «توافقنامه آدانا» یعنی به رسمیت شناختن دولت سوریه و رئیس‌جمهوری که بر آن حکومت می‌کند و نیز نشستن پای میز مذاکره، تحت نظارت روسیه، به منظور زدودن غبار از این توافقنامه و ایجاد ساز و کار اجرایی مشترک. این چیزی است که منطق آن را می‌گوید و نخستین گام در این چارچوب، فراهم کردن بستر و شرایط این مذاکره و پایان دادن به تمامی جار و جنجال‌های رسانه‌ای از سوی طرفین تُرکی و سوری است.
رئیس‌جمهوری ترکیه اذعان کرد که تماس‌هایی در سطح دستگاه اطلاعاتی طرفین تُرکی و سوری وجود دارد، ولی الان و بعد از توافق بر سر این‌که «توافقنامه آدانا» همان راه‌حل است، بالا بردن سطح این تماس‌های از امنیتی- اطلاعاتی به سیاسی حتمی شده است و ما بعید نمی‌دانیم که این «تغییر» یکی از گام‌هایی است در نشست سه‌جانبه سوچی بر سر آن توافق شده.
با سرگئی لاوروف هم‌نظر هستیم که هدف ایالات متحده و اسرائیل و برخی همپیمانان عرب‌شان تقسیم سوریه و ایجاد «فدرال‌هایی» بر روی چاه‌های نفت و گار در شرق فرات بود، ولی مقاومت ارتش عربی (سوریه) و دولت سوریه و حمایت روسیه و ایران (از سوریه) این توطئه را به شکست کشاند، و به نظر می‌رسد توافقی که بعد از «سایکس پیکو» در جریان اشغال منطقه عربی از سوی بریتانیا و فرانسه، امکان‌پذیر بود اینک در معرض شکست قرار دارد.
به نظر ما، نقطه عطف اساسی اصرار همپیمان روسی بر بازگشت حاکمیت سوریه بر تمامی سرزمین سوریه، از راه مسالمت‌آمیز یا جنگ، توطئه تقسیم را به شکست کشاند و ایالات متحده را مجبور کرد به شکست خود اعتراف کند همچنان‌که رئیس‌جمهوری آن عقب‌نشینی تمامی نیروهایش از اول ماه آوریل آینده را اعلام کرد.
«بثینه شعبان» مشاور رئیس‌جمهوری سوریه اظهارات بسیار پراهمیتی در حاشیه مشارکت در کنفرانس بین‌المللی «والدای» در مسکو مطرح کرد. او گفت: «سوریه اساس و پایه اتحادیه عرب را تشکیل می‌دهد و یک کشور عربی بسیار مهم است... ملت عرب باید به سمت این کشور بازگردند؛ چرا که این سوریه است که نماینده مقاومت واقعی عرب‌ها بوده و نسبت به مساله فلسطین و آینده ملت عرب اهتمام دارد و عرب‌ها باید به راه راست بازگردند.»
آن یک زبان قدیمی و تجدیدپذیر است و امیدواریم «عرب ورشو»، که بیشتر آن‌ها حروف، واژگان و معانی آن را در سایه مشغول شدن‌شان به یادگیری زبان عبری طی 10 سال گذشته فراموش کرده‌اند، بفهمند و بر آن‌ها هدایت و بازگشت به راه درست را آرزو می‌کنیم.
انتهای پیام/ 441
