هاشم‌زاده در نشست "سینمای مردمی" مطرح کرد:

کشف زبان سینما جهت ترویج دین

این کارشناس سینما گفت: همان طور که در مذهب، عرفان و دین یک زبانی داریم در سینما نیز زبانی هست که برای به خدمت گرفتن سینما برای مذهب باید زبان سینما کشف شود.
کد خبر: ۴۱۶۲۶
تاریخ انتشار: ۰۲ اسفند ۱۳۹۳ - ۱۵:۲۱ - 21February 2015

کشف زبان سینما جهت ترویج دین

به گزارش سرویس فرهنگی خبرگزاری دفاع مقدس، نشستی با موضوع "سینمای مردمی" با حضور بهروز فرنو، مجید آقایی و سید ناصر هاشم زاده برگزار شد.

در این نشست، مجید آقایی با بیان این که برای ورود به این بحث ما نیاز داریم به ساختار سینما به عنوان یک مقوله زبانی نگاه کنیم، اظهار کرد: مباحث زبانی بین گوینده و شنونده ایجاد ارتباط می کند و آن چه که اهمیت دارد این است که  سینما به عنوان یک مقوله زبانی است.

**سینما به عنوان یک مقوله زبانی است

وی افزود: این که آبشخور سینما از کجا خواهد بود و چقدر می تواند مخاطبین خودش را اقناع کند در ادامه این بحث خود به خود می آید.

این منتقد با بیان این که مفهوم مردم، مسئله عوام و عموم و خواص مفاهیم و معانی مرتبط با هم است و با طرح این پرسش که بیان این کلمات در نسبت با کدام حقیقت است و مربوط به چه عصر و تلقی است، اظهار کرد: حداقل در سنوات اخیر دو تلقی عمده از خلق و مردم داشته ایم که به زمینه های هنری نیز رسیده است؛ یک تلقی چپ، لیبرال و مربوط به راست بوده است که در تلقی راست لیبرال مردم به معنی عموم واجدین شرایط مدنی در یک جامعه مدنی امروزی است و این تلقی و بحث منورالفکران جدید از زمان انقلاب فرانسه تا سنوات اخیر بوده است و در مقابل یک تلقی روشنفکرانه چپ است که منظور از عوام، خلق و طبقه زحمتکش و این ها ست که از انقلاب اکتبر برگرفته شده است.

زبان سینما زبان تصویر است

همچنین سید ناصر هاشم زاده بیان داشت: زبان سینما زبان تصویر است و این زبان برای کسی قابل فهم است که تصویر را می بیند اما فهم ها متفاوت و دارای درجه است.

وی افزود: تصویرسازی مهم ترین مساله در سینماست و همه نوع صدا دیالوگ و موسیقی در خدمت تصویر قرار می گیرد تا تصویر فهمیده شود.

هاشم زاده با بیان این که سینما این چنین با مردم روبرو می شود که گرامر و دستور زبان خودش را دارد، ابراز داشت: کسانی که سینما را تاسیس کردند گرامر و زبانی نیز  برای آن تدوین کردند که البته این زبان تا به امروز تغییراتی هم داشته است.

وی با بیان این که تصویر قابل فهم و تصویر سینما محرک است، اظهار کرد: سینما قابی متحرک است که میخواهد بگوید من به زندگی نزدیکم و البته هر گاه سینما واقعاً این طور بوده مردم با آن ارتباط برقرار کردهاند.

این متفکر حوزه سینما با بیان این که حکومتها و دولتها همواره به دنبال سواری گرفتن از زبان تصویر سینما بوده است، تصریح کرد: این تصویر هم اسب چموشی شده است که به سادگی در خدمت هر کسی قرار نمی گیرد.

هاشم زاده با بیان این که همان طور که دین زبان باطن و ظاهر دارد، سینما نیز همین طور است، اظهار داشت: این که تصویری از مسجد است لزوما به این معنی نیست که این تصویر مذهبی است و سوال این است که ما چگونه از نماز سخن بگوییم که مشمول ویل لمصلین نشویم.

**سینما زبانی دارد که برای خدمت گرفتن آن برای مذهب باید کشف شود

وی افزود: همان طور که در مذهب، عرفان و دین یک زبانی داریم در سینما نیز زبانی هست که برای به خدمت گرفتن سینما برای مذهب باید زبان سینما کشف شود.

این منتقد درباره به خدمت گرفتن زبان سینما در غرب تصریح کرد: غرب این زبان را فهمیده و به این وسیله تفکر خودش را جهانی کرده است و ما نیز اگر بخواهیم زبان تصویر سینما را برای دین به خدمت بگیریم باید آن را خوب بفهمیم و بشناسیم.

در ادامه این نشست، آقایی درباره تأثیر بر مخاطب گفت: در حوزه علوم ارتباطات چرخهای را برای تاثیرگذاری بر مخاطب در نظر می گیرند؛ در این چرخه یک آفرینشگر که همان هنرمند است که با واسطه مواجهه با متن واقعیت یا آن چه که او را به انگیزش وا می دارد کدی هست که برای احساس کردن آن نیاز دارد که زبان آن هنر را بیاموزد.

وی با بیان این که پس از آن که اثر قالب زبانی خود را پیدا کرد زبان برای این بیان می شود که مخاطب را تحت تاثیر قرار دهد، تصریح کرد: اگر مخاطب این زبان را درک کند واکنش نشان می دهد و اگر نتواند، این برقراری ارتباط دچار مشکل است و این مشکل ناشی از آن است که یا زبان درستی انتخاب نکرده ایم یا رسانه مناسبی انتخاب نکرده ایم و یا مخاطبمان غیر فعال است.

**ما به دستور زبان سینما آشنا نیستیم

آقایی با تأکید بر این که در شکل گرفتن پیام، دغدغه ادراک نوع انگیزه مندی هنرمند در مواجهه با واقعیت مهم است، بیان داشت: ما به دستور زبان سینما آشنا نیستیم و جامعه ای که ارگان هایی که توان آموزش، تربیت و ارتقای سطح کیفی مخاطب را دارند فعال نباشند تا مخاطب را ارتقا دهد، نمی تواند ارتباط خوبی با اثر هنری بگیرد.

وی با بیان این که ما نباید از آفرینشگر بخواهیم سطح هنرش را پایین بیاورد، اظهار داشت: پس از انقلاب، مخاطب در پرسه 36 ساله وارد مجاری جدید آفرینش نشده است و فیلم هایی که فروش می کنند به ادراک 60 سال قبل سینما بر می گردد و ارتقای سطح سواد عمومی مردم برای این که مخاطب با آفرینشگر ارتباط لازم را بگیرد، ضروری است.

**هنر مجرایی است که در آن حقیقتی جلوه می کند

همچنین بهروز فرنو با اشاره به این که هنر نه وسیله است نه مرکب و نه ابزار، بلکه هنر مجرایی است که در آن حقیقتی جلوه می کند، ابراز داشت: داستان ها در دوره مختلف به حقایق مختلفی رجوع دارند و سینما نیز همین طور است به طوری که در سینمای جامعه سوسالیستی شوروی خواص اعضای حزب پرتوریا هستند و فیلم باید توسط این خواص ساخته شود که در این سینما می خواهند مردم و عوام را جای قهرمان داستان بگذارد.

وی افزود: در سینمای تجاری همه چیز برای این است که فیلم فروش داشته باشد، بنابراین قهرمان باید تمام رویاهای فرو خورده مردم را در آن داستان تحقق ببخشد مثلاً در سینمای بالیوود یک دختر فقیری است که با یک مرد پولدار ازدواج می کند.

فرنو با طرح این پرسش که چقدر ما توانستیم در سینمای انقلاب اسلامی دستمان را به قرب حق و حقیقت قدسی بدهیم، بیان کرد: هنر مجرای تجلی حقیقت است و حقیقت یک تفکر است و باید دید که سینمای انقلاب اسلامی تا چه حد توانسته این طور باشدو پاسخ این است که به یک نسبتی بوده، اما نمی توان برای این مسئله دستور العملی صادر کرد اما جایی فیلمساز در جلب مخاطب موفق بوده به این مساله توجه داشته است.

متفکر حوزه سینما ادامه داد: اگر شیار 143 را همه دیدیم و جوایزی را گرفت و جایزه مردمی را نیز برد به این علت است که فیلمساز که یک خانم است طوری حقیقت رنج مادری را که فرزندش را علی رغم میلش از خود جدا می کند درک کرده و منعکس می کند که تمام مدت فیلم، ما با این مادر همراه می شویم.

**همه مردم نمی توانند به جهت اقتصادی در سینما دخیل شوند

همچنین هاشم زاده با تأکید بر این که هرجا ما مردم را دخالت بدهیم ولی از آن ها سواستفاده نکنیم درست است، درباره سیاست های جدید دولت درباره خصوصی سازی سینما با بهانه مردمی سازی آن خاطرنشان کرد: نسبت سینما با مردم همه جانبه می تواند باشد زیرا همه مردم که نمی توانند به جهت اقتصادی در سینما دخیل شوند.

وی با بیان این که سینمای مردمی سینمایی است که با مردم نسبت و ارتباط برقرار کند، اظهار داشت: معضل ما در انقلاب اسلامی این است که مردم نسبت درستی با سینما نداشته و یا نمی خواهند نسبتی با سینما داشته باشند زیرا سینمای حاضر نسبتی با مردم ندارد.

هاشم زاده ادامه داد: سینمای امروز ما چه شناختی از حوصله و خواست مردم دارد و آیا باید به خواست مردم باید همیشه توجه کرد یا باید برای آن ها خواسته ساخت؟

وی با بیان این که سخن انبیا در همه اقشار مردم پراکنده شد و هر کس به قدر بضاعت خود از آن برداشت، تصریح کرد: ما در سینمای انقلاب می خواهیم این جنس سخن انبیا را در سینمای انقلاب تزریق کنیم که نمیشود مثلاً می خواهی نماز را نشان دهی ریا از آن بیرون می آید و تقوا را که می خواهی نشان دهی ریاکاری جلوه می کند.

این منتقد با طرح این پرسش که می خواهید سینما را دینی کنید یا دین را سینمایی کنید، ابراز داشت: ما در بسیاری موارد داریم دین را نمایشی می کنیم در حالی که برای آن که از سینما برای معرفی دین بهره ببریم باید نسبت به هر دو مقوله دین و سینما آگاهی و شناخت پیدا کنیم.

انتهای پیام/

نظر شما
پربیننده ها
آخرین اخبار