بازتاب حماسه 9 دی در رسانه های خارجی

به گزارش خبرگزاری دفاع مقدس، در علم سیاست گفته میشود «گاه نخبگان سیاسی مانع توسعه سیاسی میشوند» که بیشک حوادث پس از انتخابات ریاست جمهوری دهم مصداق عینی این سخن است. در حالی که شرکت چشمگیر مردم در انتخابات نوید بخش شکلگیری فضایی آرام بر جامعه بود تا با قوت و طراوات بیشتر به تحقق آرمانهای انقلاب اسلامی پرداخته شود، معالاسف اعتراض به نتیجه انتخابات و طرح شایعه تقلب و موضعگیری غیرشفاف و دو پهلوی نخبگان باعث شکلگیری فضای متشنجی گردید که از آن با عنوان «فتنه» یاد شد. ملت ایران در پاسخ به عملکرد فتنهگران، حماسه ۹ دی را آفریدند و نقطهٔ پایانی بر هشت ماه متشنج گذاشتند.

حضور حماسی و خروش انقلابی مردم عاشورایی ایران، تمامی رسانههای خارجی را دچار بهت و سردرگمی کرد. این رسانهها که طی ماههای گذشته تجمع معاندین و ساختارشکنان را با آب و تاب بازتاب داده و بعضاً از برخی تجمعات ضد انقلابی جریان فتنه در تهران در روزهایی چون ۱۶ آذر و ۱۳ آبان و همچنین عاشورا به صورت زنده و لحظهای گزارش منتشر میساختند، در قبال حضور دهها میلیونی مردم ایران در واکنش به حرمت شکنی ضد انقلاب در روزهای عاشورا سکوت اختیار کردند.

لذا سردمداران غربی در یک موضع بسیار انفعالی برای کم رنگ نشان دادن این حضور پرشور مردمی بر آن شدند تا با بهره گیری از شبکههای خبری خود تلاش کنند این رویداد عظیم را کوچک نشان دهند.

رویکرد رسانههای خارجی به حماسه ۹ دی

رسانههای خارجی در برخورد با حماسه ۹ دی ۱۳۸۸ چندین رویکردهای متفاوتی را دنبال میکردند:

ادعای بیطرفی و انجام رسالت حرفهای رسانهای؛ ادعای بیطرفی بارها از سوی بسیاری از این رسانههای خارجی مطرح شد و برخی کانالها در ابتدا حتی توانستند تا حدودی این نکته را رعایت کنند، اما به فاصلهٔ کمی از اعتراضات، ماهیت اصلی آنها آشکار شد. به عنوان مثال؛ بیبی سی فارسی که در ایام کوتاه حیات خود قبل از انتخابات با ظرافت خاصی به رعایت اصل عدم حمایت لخت و عریان از جریانات خاص در ایران پرداخته بود، به هیچ وجه نتوانست پس از آغاز اعتراضات این رویکرد را ادامه دهد و عملا جزیی از حرکت رسانهای براندازانه در حمایت از معترضین بود.

شعار حمایت از مردم؛ یکی از شعارهای اساسی و برجستهٔ لیبرالیسم غرب و رسانههای وابسته به آن، شعار مردم سالاری و حمایت از مردم است. در واقع طی سالهای اخیر یکی از ترفندهای اصلی غرب برای مقابله با انقلاب اسلامی ایران و جلوگیری از گسترش نفوذ و محبوبیت آن در داخل و خارج همین مقولهٔ مردم سالاری و حقوق شهروندی و مردمی بوده است. غرب بارها با طرح مسائلی که از نگاه آنها، نقض حقوق بشر محسوب میشود به اتخاذ موضع علیه ایران و نظام جمهوری اسلامی پرداخته و همیشه الگوی لیبرال دموکراسی خود را الگوی برتر و منا سبتر برای ملتهای مسلمان و به ویژه مردم ایران معرفی کرده است و البته مدل حکومت اسلامی و دینی را یک نمونهٔ بارز حکومت ناقض و منافی حقوق بشر و حقوق مردمی و شهروندی معرفی کرده است.

لذا ایام پس از انتخابات بهترین فرصت و خوراک تبلیغاتی و خبری برای غرب و رسانههایش بود تا بار دیگر خود را حامی مردم ایران و مسئولان و حکومت اسلامی ایران را هم دشمن اصلی مردم و مانع اصلی آزادی آنها معرفی کنند.

حمله رسانههای غربی به پلیس و سایر ارگانهای نظامی امنیتی ایران به بهانهٔ خشونت و سرکوب معترضان؛ یکی دیگر از رویکردهای رسانههای غربی در قبال حوادث ایران تلاش برای خدشه دار کردن اعتبار نهادهای امنیتی و نظامی ایران در جریان اعتراضات بود. هدف اصلی آنها ایجاد نفرت بین مردم نسبت به آن دستگاههای نظامی بود و البته در نهایت با این توجیه که آنها مجریان سیاستهای رهبری هستند، مستقیما تمام آن اقدامات را منتسب به ایشان میکردند و از این طریق قصد فاصله بین مردم و رهبری را هم داشتند.

ادعای حداکثر بودن معترضین ایرانی و تاکید بر تضییع حقوق اکثریت به دست اقلیت؛ رویکرد دیگر رسانههای غربی این بود که بخش معترض جامعه را اکثریت معرفی میکردند و بخش حاکمیت و طرفداران آن را اقلیت هرچند همان موقع با وقوع حماسهٔ میلیونی ۹ دی تمام رشتههای آن رسانهها پنبه شد اما در اقدامی غیر حرفهای همان حماسهٔ میلیونی را هم اندک جلوه دادند و حتی با تهیهٔ مصاحبهها و گزارشات دروغین به وارونه جلوه دادن واقعیت روی آوردند

بازتاب حماسه نه دی در رسانههای خارجی

رسانههای خارجی هر کدام بنا به سیاست و به عبارتی از ظن خود، حماسه ۹ دی را گزارش کردند؛

روزنامه نیویوک تایمز: روزنامه آمریکایی «نیویورک تایمز» در یکی از سر مقالههای آن روزهای خود به قلم «فیلینت لورت» در تحلیل حماسه ۹دی با اشاره به تلاشهای غرب و رسانههای غربی برای سوء استفاده از تحولات داخلی ایران نوشت؛ «اصلاً تصور اینکه جمهوری اسلامی از درون منفجر شود، تصور اشتباهی است و باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا از آن برای سرپوش گذاشتن بر شکست خود در محقق ساختن وعدههایی که در خصوص تعامل با ایران از طریق هرگونه پیشنهاد استراتژیک و جدی مطرح کرده بود، بهره گرفته است»

خبرگزاری رویترز: خبرگزاری رویترز با وجود اینکه به حضور میلیونی مردم ایران در راه پیمایی حماسه ۹دی اشاره نکرد، ولی در گزارش خود درباره تجمع عاشورایی در ایران اسلامی نوشت: «راه پیمایان سوگند وفاداری با نظام جمهوری اسلامی یاد کردند.» رویترز در ادامه آورد: «تظاهرکنندگان در تظاهرات خود علیه رهبر مخالفان شعار دادند.» این خبرگزاری که در گزارش خود سعی کرد حضور میلیونی مردم ایران را فقط در حد دهها هزار نفر مخابره کند، به برخی از حواشی روزهای گذشته و نامربوط به حضور چشمگیر مردم در ۹دی اشاره کرد.

شبکه تلویزیونی العربیه: شبکه تلویزیونی العربیه هم که طی روزهای پس از برگزاری انتخابات از کوچکترین تجمعها به صورت گسترده استقبال کرده بود و با گزارشهای مکرر به پخش اخبار داخلی ایران مبادرت میکرد، با مشاهده حضور چند میلیونی ملت ایران در ۹دی ابتدا سکوت اختیار کرد، اما نتوانست و این سکوت را شکست و سرانجام به حضور گسترده مردم ایران در راه پیمایی اعتراف کرد. اما خبرنگار آن با نادیده گرفتن تظاهرات میلیونی و مردمی ملت ایران سعی کرد تنها این تظاهرات را تجمعی دولتی قلمداد کند و تأکید کرد که این تظاهرات با حمایت دولت برگزار شده است!

صدای آمریکا و بیبی سی فارسی: در این میان صدای آمریکا و بیبی سی انگلیس که به صورت آنلاین و لحظه به لحظه به تحریک و گزارش عملکرد گروه فتنه میپرداختند و مدعی بودند، «مردم کنترل پایتخت را از دست نیروهای امنیتی خارج کرده و به دست گرفتهاند»!! این بار در بر خورد با حماسه نه دی تا ساعتها سکوت اختیار کرده و سپس مدعی شدند «دهها هزار نفر»! در تظاهرات دولتی (!) دیروز (۹دی) شرکت کردهاند. البته بیبی سی در خبر دوم به جای تعبیر «دهها هزار تظاهرکننده»، تعبیر «تظاهر کنندگان» را جای داد. بیبی سی در قسمت گزارش تصویری هم عمدتاً عکسهای یک تا چند نفره تظاهرکنندگان را به نمایش گذاشت

شبکه آمریکاییای بیاس: شبکه آمریکایی «ای بیاس» هم بیکار ننشست و با فرافکنی خبری تلاش کرد تا این حضور گسترده مردمی را تظاهرات هواداران دولت خوانده و در این خصوص در گزارشی اعلام کرد: «بنا به گزارشهای دریافتی، این راه پیمایی با سازماندهی گسترده حکومت و انجام گسترده چند روزه از تلویزیون و نیز با تعطیل کردن برخی ادارات و جمع آوری کارمندان دولت و دیگر اقشار از شهرهای کوچک و روستاهای حومه تهران ترتیب داده شد»

شبکه فرانس ۲۴: شبکه تلویزیونی فرانس ۲۴ نیز که بعد از دستگیری «کلوتید ریس»، یکی از اتباع فرانسه که به اتهام شرکت در اغتشاشات بعد از انتخابات در تهران دستگیر شده بود، موضعی بسیار تند نسبت به ایران اتخاذ کرده بود، در برنامه تحلیلی خود در مورد راه پیمایی ۹ دی، مدعی شد که در بین راه پیمایان ۹ دی، ساندیس رایگان توزیع شده است!

خبرگزاری آلمان: خبرگزاری آلمان که در مقابل حضور میلیونی مردم ایران در حماسه ۹دی ابتدا زبان سکوت را اختیار کرده بود، موقعیت خبری خود را در خطر دید و با بیان اینکه «هواداران رئیس جمهوری ایران تظاهرات کردند» تلاش کرد تا این حماسه ملی و انزجار مردم ایران را به یک دعوای سیاسی داخلی تقلیل دهد

شبکه المنار: در میان فرافکنی رسانههای خارجی، شبکه المنار متعلق به حزب الله لبنان در بازتاب حضور میلیونی مردم ایران در راه پیمایی ۹دی اعلام کرد: "مردم ایران در تظاهراتی میلیونی هتک حرمت کنندگان به مقدسات دینی در روز عاشورای حسینی (ع) را محکوم و با رهبر انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی پیمان دوباره بستند"

نتیجه گیری

در نتیجه اغتشاشات، بعد انتخابات ۱۳۸۸، در ۹ دی مردم با تظاهرات گسترده، و با حمایت از جمهوری اسلامی ایران، به محکوم کردن فعالیت و گروههای ناراضی و اغتشاشگر پرداختند که این تظاهرات نطقه پایانی بر ناآرامیها بود. در این میان رسانههای غربی که خود را برای یک هجوم برق آسا و پردامنه به نظام اسلامی ایران آماده میکردند بدون توجه به هیچ مسئلهٔ دیگری، به طور شبانه روزی بیشتر وقت خود را صرف حمایت و پوشش آن اعتراضات کردند و عمدتا با شعار بیطرفی و حمایت از مردم فعالیتهای رسانهای خود را تنظیم میکردند. اما دیری نپائید که نیت واقعی این رسانه مشخص شد و این رسانهها عمدتا در تضاد با جمهوری اسلامی سعی کردن تا میتوانند از میزان اهمیت و خودجوشی تظاهرات ۹ دی بکاهند و آن را یک تظاهرات دولتی قلمداد کنند.