کهن‌ترین مرکز شهرنشینی جهان، پایگاه رزمندگان اسلام بود

به گزارش خبرنگار حماسه و جهاد دفاع‌پرس، منابع تاریخ نشان می دهد که شوش یکی از کهن ترین مراکز تمدنی جهان است، شهر باستانی شوش از مراکز تمدن قدیم، از معروف ترین شهرهای دنیا، پایتخت صدها سال مملکت عیلامی‌ها و پایتخت زمستانی هخامنشیان بود. این شهر از آبادترین و قدرتمندترین شهرهای منطقه در چهار هزار سال قبل از میلاد مسیح شناخته شده می شود.

وضعیت شوش در حمله عراق به ایران

31 شهریورماه تهاجم سراسری عراق علیه ایران آغاز شد و از اولین ساعات اول مهر 59 ارتش عراق با برخورداری از همه امکاناتش حمله زمینی خود را با هدف تجزیه خوزستان و در نهایت براندازی نظام جمهوری اسلامی ایران آغاز کرد.

در همان روزهای نخست به بسیاری از ساختمان های شهر شوش آسیب وارد شد. شهر از سکنه خالی شد و اهالی آن که بسیاری از هموطنان عرب زبان را تشکیل می دادند به روستاها و مکان های امن مهاجرت کردند. بعضی از آن ها هم در ایستگاه های راه آهن اندیمشک - اهواز در وضعیتی سخت به سر می بردند، به گونه ای که این مهاجران از حداقل لوازم زندگی مانند چادر و مواد غذایی بی بهره بودند.

در هفته اول جنگ، ارتش و نیروهای مردمی در نزدیکی رودخانه کرخه مستقر شدند. در این منطقه ساحل غربی رود کرخه، حد نهایت استقرار دشمن بود و حتی در بعضی نقاط، نیروهای خودی در آن سوی کرخه، یعنی در غرب آن نیز حضور داشتند. این در حالی بود که مردم شوش حیران و سرگردان شاهد جنگ در نزدیکی شهرشان بودند.

با حمله صدام، به همان میزان که شوش از اهالی شهر خالی می شد، رزمندگان از نقاط مختلف کشور به این شهر وارد می شدند تا به خطوط اصلی نبرد با دشمن که در فاصله کمی از این شهر قرار داشت، رهسپار شوند. بسیاری از رزمندگان برای ورود به خط مقدم در آن سوی رودخانه کرخه ابتدا در شهر شوش مستقر شدند. در آن جا سازماندهی شده و در اولین فرصت به خطوط مقدم می رفتند.

با ورود رزمندگان از شهرهای مختلف کشور به جبهه شوش استحکامات لازم برای دفاع از شهر از سنگر گرفته تا خاکریز به تدریج ساخته می شد. این در حالی بود که شهر روز به روز از سکنه خالی می شد. با این حال عده ای ترجیح داده بودند به هر شکلی هست در شهر بمانند. اندک ساکنان باقی مانده با سخت ترین شرایط زندگی می کردند.

مناطق مهم شوش در دفاع مقدس

مناطق مهم شوش در هشت سال جنگ تحمیلی عبارت بودند از: تپه های «ابوصلیبی خات» در غرب شهرستان شوش که به عنوان بلندترین تپه های منطقه بر دشت های وسیع چنانه در جنوب غرب و دشت فتح المبین در شمال و شمال شرق تا رودخانه کرخه دید و تیر دارد.

ارتفاعات «رقابیه» در ابتدای جنگ به دلیل وضعیت جغرافیایی و جنس زمین های اطراف مورد توجه دشمن قرار نگرفت. روستای «عنکوش» در حاشیه رودخانه کرخه در سه کیلومتری شهر شوش قرار دارد که در سال 59 سقوط کرد و در فروردین ماه سال 1360 آزاد شد که یکی از محورهای عملیات فتح المبین بود.

«لخضیر» نام دشتی است وسیع که مردابی و رملی است و محل جمع شدن آب های اطراف منطقه محسوب می شود. روستایی نیز به همین نام وجود دارد که رزمندگان اسلام در عملیات فتح المبین نیروهای دشمن را در آن منطقه گیر انداختند و تلفات سنگینی را بر آن وارد کردند.

«زعن» روستایی است که در سال 59 به اشغال درآمد و بعد از 18 ماه در عملیات فتح المبین آزاد شد، چون تعدادی از رزمندگان در این منطقه به شهادت رسیدند یادمان فتح المبین در این نقطه بنا شده است. قبل از جنگ، روستای زعن 70 نفر جمعیت داشت این آبادی در اولین روزهای جنگ تحمیلی در مهر سال 59 به اشغال ارتش دشمن درآمد. آزادسازی کامل منطقه غرب شوش و روستای زعن در عملیات فتح المبین پیش بینی شده بود اما در مرحله اول نیروهایی که از این منطقه حمله خود را آغاز کردند موفق به پیشروی نشدند. بالاخره در ششمین روز از عملیات فتح المبین در هفتم فروردین سال 61 اعلام شد که نیروهای دشمن که در غرب این آبادی مقاومت می کردند خود را به نیروهای ایرانی تسلیم کردند.

عملیات فتح المبین برای بازپس‌گیری منطقه عمومی شوش یک هفته به طول انجامید. همچنین کار پاکسازی مناطق آزادشده، جا به جایی نیروها، انتقال شهدا و دفن جنازه سربازان عراقی ادامه یافت. حالا شوش از سیطره دشمن نجات یافته بود. دیگر توپخانه دشمن نمی توانست گزندی به شوش برساند و مردم شوش توانستند به شهر خود برگردند.

در طول دوران جنگ تحمیلی شوش یکی از شهرهای محبوب رزمندگان بود. رزمندگان اسلام در مرخصی های کوتاه مدت خود به شوش می رفتند. بقعه دانیال نبی را زیارت و بعد از اماکن باستانی شوش بازدید کرده و به حمام می رفتند. از بازار میوه تازه می خریدند و یا در غذاخوری ها و کبابی ها ناهار و شام می خوردند. آن ها خاطرات شیرینی از این شهر باستانی دارند، شهری که به عنوان کهن ترین مرکز شهرنشینی جهان شناخته شده است.

انتهای پیام/ 141