نهمین دور گفت‌وگوی دینی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با واتیکان؛

افروغ: گفت‌وگوی ادیان از عوامل استقرار صلح پایدار و مثبت است

عماد افروغ در پنل تخصصی نهمین دور گفت‌وگوهای دینی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با کلیسای واتیکان، ضرورت گفت‌وگوی ادیان را از عوامل استقرار صلح پایدار و مثبت، نام برد.
کد خبر: ۳۴۸۶۱
تاریخ انتشار: ۰۶ آذر ۱۳۹۳ - ۱۷:۱۳ - 27November 2014

افروغ: گفت‌وگوی ادیان از عوامل استقرار صلح پایدار و مثبت است

به گزارش سرویس فرهنگی خبرگزاری دفاع مقدس، "عماد افروغ" جامعهشناس و استاد دانشگاه، در پنل تخصصی نهمین دور گفتوگوی دینی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با کلیسای واتیکان، دربارهی واقعیات و مفرضات هستیشناسی خشونت سازمانیافته و جنگ، گفت: برخی با مقولهی صلح و همزیستیمسالمتآمیز به صورتی ایستا و منفعل و اتوپیایی نگریسته و بدون توجه به واقعیات موجود و ذاتشناسی انسانی و اجتماعی، نگرشی توصیهای و صرفاً اخلاقی به آن دارند.

وی افزود: این دسته از افراد بدون توجه به وجوه ساختاری و نابرابر در سطوح مختلف حقوقی و عینی بر راهحلهای فرهنگی، گفتوگویی و اخلاقی و از طریق اصلاح ارزشها و رفتارها و فرهنگها مشارکتپذیری و دیگرپذیری و امثال آن اصرار میورزند. پنداری که ریشهی تمام مشکلات ذهنی و روانی بوده و تنها با تحول روحی و فرهنگی، مشکلات فوق قابل رفع خواهند بود.

نمایندهی سابق مجلس در ادامه تأکید کرد: بدون تردید بخشی از تنازعات انسانها و کشورها، معلول بیتوجهی به عوامل فرهنگی و اخلاقی است و در این مسأله هیچ تردیدی نیست؛ اما نباید عوامل بروز خشونت سازمانیافته را محدود به این عوامل دانست.

وی ادامه داد: قطع نظر از عوامل اجتماعی، واقعیت و سرشت انسانی به گونهای است که اختلاف و تنازع را اجتنابناپذیر میکند و طبعاً بخشی از لایههای عینی و اجتماعی بروز اختلافات و تنازعات نیز معلول همین لایههای طبیعی و انسانی است. به عبارت دیگر، بعد مادی و جسمانی انسان و وجه صیصرورت و مبتنی بر حرکت و تکاپوی این عالم، اقتضای تضاد و درگیری دارد.

افروغ گفت: بیتوجهی به این مقولهی بااهمیت، نادیده انگاشتن بخش عمدهی اختلافات و برخورد خیالی و پنداری با مقولهی مورد پرسش است.

این محقق و پژوهشگر همچنین در خصوص ملزومات و مفرضات همزیستی مسالمتآمیز و صلح، گفت: این بحث، بستگی به تعریف و رویکرد ما از صلح دارد. صلح منفی و صلح مثبت، هرکدام ملزومات خاص خود را دارند. صلح منفی تنها نیازمند شرایط آمادگی برای جنگ و یا دفاع و در حالتی از ترس و دلهره و آمادهباش نظامی است. اگر بر حسب انسانشناسی هابز، انسانها را گرگ یکدیگر بدانیم، همواره باید مراقب باشیم تا گرگی به ما حمله نکند و معمولاً برای جلوگیری از حملهی دیگری و حسب نظریهی عقلانیت حسابگرانه، خود مبادرت به حمله میکنیم.

وی افزود: این نگرش که از پشتوانهی نظریهی رئالیستها نیز بهرهمند است، چندان توجهی به اخلاق بازدارندگی از حالت ناامنی و جنگ ندارد. طبعاً دغدغهی رئالیستها، بیش از آنکه صلح مثبت باشد، جلوگیری از جنگ با اقدامات و رفتارهای بازدارنده است.

این جامعهشناس و استاد دانشگاه دربارهی صلح مثبت هم گفت: ملزومات و مفروضات صلح مثبت، بسیار پیچیدهتر و نیازمند تلاشهای مضاعف و اخلاقی است.صلح کامل و عاری از هرگونه تنازع بالقوه و بالفعل، نیازمند سکون و ثبات و وحدت کامل در عالم است. همچنین با فرض اینکه صلح محض و مستمر را بتوان در فضایی یکدست و مبتنی بر انسجام یکپارچه مستقر کرد، باید توجه داشت که این فرض نیز خیالی و واهی است. و اینکه با توجه به نقش نابرابریهای اجتماعی در بروز اختلافات و تعارضها، یکی از پیش شرطهای استقرار صلح، برابرسازی فرصتها و امکانات و منابع در زمینههای سهگانهی منزلت، قدرت و ثروت است.  

عماد افروغ در ادامهی سخنان خود اظهار کرد که برای استقرار یک صلح پایدار و مثبت، به سیزده عامل مرتبط نیاز است. این عوامل از نگاه وی عبارتند از: ذات مشترک و حق یکسان و برابر انسانها؛ اعتدال؛ توجه به جهت حرکت و غایت آفرینش؛ دیگرگرایی فرهنگی، عشق و محبت؛ روحیهی شکیبایی و گذشت و ایثار؛ توجه به تفاوتها و کثرتها؛ همکاری متقابل، مسئولیتپذیری و وحدت در عین کثرت؛ منطق احتجاج و فرهنگ گفتوگو؛ عدالت اجتماعی و رفع نیازمندیها؛ دولت وحدتگرا؛ جهاننگری و عامگرایی؛ شناخت دقیق وضعیت کنونی عالم و ضرورت گفتوگوی ادیان و مراقبت نهادهای بینالمللی.

نهمین دور گفتوگوی دینی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با شورای پاپی گفتگوی ادیان واتیکان با عنوان «گفتوگوی سازندهی مسلمانان و مسیحیان برای مصلحت جامعه» به ریاست ابوذر ابراهیمیترکمان، رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و کاردینال ژان لویی توران، مشاور عالی و مسئول گفتوگوی دینی پاپ فرانسیس رهبر کلیسای جهانی کاتولیک، عصر روز سهشنبه، 4 آذرماه در حسینیهی الزهرای (س) این سازمان آغاز شد. این دور از گفتوگوها با ارایهی مقالات تخصصی اندیشمندان و متفکران مسلمان و مسیحی، روز چهارشنبه ۵ آذر پایان یافت.

انتهای پیام/
 

نظر شما
پربیننده ها