اعتقاد و باور مردم به رهبری نقش کلیدی در جنگ داشت/ دفاع مقدس تحلیل‌های کلاسیک جهان را به چالش کشید

گروه اجتماعی دفاع‌پرس: پس از پیروزی نظام جمهوری اسلامی ایران در جنگ تحمیلی، جوانان این مرز و بوم با تأسی از فرهنگ دفاع مقدس توانستند در حوزه‌های مختلف ازجمله نظامی، سیاسی، پزشکی و... در بالاترین سطوح منطقه‌ای و جهانی قرار بگیرند.

بر این اساس و در جریان بازدید «مرتضی الویری» رئیس شورای عالی استان‌ها از «خبرگزاری دفاع مقدس»، با او پیرامون موضوعاتی چون «اهمیت حفظ و نشر فرهنگ و دست‌آوردهای دفاع مقدس»، «جایگاه ایران در منطقه و جهان»، «ماجرای حذف واژه شهید از تابلوهای معابر» و ... به گفت‌وگو نشستیم که ماحصل آن را در ادامه می‌خوانید:

دفاع‌پرس: دفاع مقدس دستاورد‌های بسیار ارزشمندی برای نظام جمهوری اسلامی ایران داشته است؛ حفظ این دستاورد‌ها و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در جهت پیشبرد اهداف و آرمان‌های انقلاب اسلامی تا چه اندازه ضرورت دارد؟

عظمتی که دفاع مقدس خلق کرد، می‌تواند برای نسل‌های آینده بسیار درس‌آموز باشد؛ وقایع دفاع مقدس برای نسل‌های آینده باید به نحو مناسبی بازگو شود و هرچه در حوزه دفاع مقدس کار شود و جلو برویم باز هم کم است.

اگر به تاریخ معاصر ایران و جهان نگاه کنیم، می‌بینیم که دشمن در نیم قرن اخیر به کشور ما و دیگر کشور‌ها حمله کرده است، اما عکس‌المعمل آن‌ها نسبت به دشمن با عکس‌العملی که ما در دفاع مقدس در مقابل دشمن داشتیم، متفاوت است؛ به عنوان مثال در شهریور سال ۱۳۲۰ کشور ما از شمال و جنوب مورد تعرض دشمن قرار گرفت، در آن زمان هم باید دفاع مقدس شکل می‌گرفت تا از کیان و خاک کشورمان دفاع کنند. باید دید در آن زمان چرا ارتش متفقین از شمال و جنوب توانستند به راحتی کشور را به اشغال خود درآورند.

چندین سال قبل هم که آمریکایی‌ها عراق را به تصرف خود درآوردند، باید در مقابل آن‌ها، دفاع صورت می‌گرفت، اما این اتفاق رخ نداد. در دفاع مقدس مردم به رهبر خودشان اعتقاد و باور داشتند و به همین دلیل در جبهه‌ها حضور پیدا کردند.

رضاخان به عنوان فردی دیکتاتور معروف بود و اگر در آن زمان زور جواب می‌داد، باید مردم پشت سر رضا شاه می‌بودند؛ در عراق هم همینطور بود و صدام حسین اگر در قلب مردم جای داشت، مردم عراق از او حمایت می‌کردند.

اعتقاد و باور مردم به رهبری یک مقوله کلیدی و اساسی است که در دفاع مقدس نقش خود را به خوبی نشان داد؛ اتفاقی که در دفاع مقدس رخ داد که بسیار مهم است و در تاریخ همیشه ماندگار خواهد بود، این است که دفاع مقدس تمامی تحلیل‌های کلاسیک را به چالش کشید؛ تحلیل‌های کلاسیک می‌گوید که تانک در مقابل تانک و تفنگ در مقابل تفنگ، اما در دفاع مقدس می‌بینیم که مشت و خون در مقابل سلاح قرار داشت و خون بر تانک‌ها و سلاح‌های پیشرفته غربی‌ها غلبه کرد.

در جنگ تمامی موقعیت‌‎ها و اتفاقات علیه ما بود و علی‌القاعده باید شکست می‌خوردیم، اما همه اتفاقات برعکس شد؛ به عنوان مثال پیروزی انقلاب اسلامی باعث شد که تشکیلات نظامی کشور ما دچار تحول شود و یک ارتش منسجم نداشته باشیم؛ در آن زمان تعدادی قابل توجهی از فرماندهان ارتش یا اعدام شدند و یا درگیر دادگاه‌ها بودند، سپاه پاسداران نیز تازه شکل گرفته بود، اما ساماندهی نداشت و همین موضوع به عنوان یک نقطه ضعف می‌توانست دفاع مقدس را با مشکل مواجه کند.

عامل دیگری که در آن زمان می‌توانست به ما ضربه وارد کند، مسئله اشغال سفارت آمریکا در ایران بود؛ موضوعی که باعث شده بود تمام عوامل خارجی علیه ما بسیج شوند و به نوعی کشور در خطر هجمه قرار گیرد.

ما در دفاع مقدس با ارتش عراق مواجه نبودیم، بلکه با یک موج گسترده جهانی که علیه ما شکل گرفته بود و کشور‌های متعددی که پشت سر صدام بودند، مواجه بودیم.

اینکه صدام گفته بود که در مدت هفت روز تهران را به تصرف خود درمی‌آورد، حرف بی ربطی نبود، بلکه بر مبنای معادلات کلاسیک معمولی حرف زده بود و فکر می‌کرد که می‌تواند کشوری را که از نیروی نظامی منسجم و سازمان‌یافته‌ برخوردار نیست، شکست دهد.

ثبت اتفاقات دفاع مقدس می‌تواند راهگشای آیندگان باشد تا معادلات را یک‌مجهولی نبینند و بدانند عوامل دیگری وجود دارد و باید به پدیده‌ها به صورت ماتریسی نگاه کرد.

دفاع‌پرس: پس از گذشت ۳۱ سال از پایان جنگ تحمیلی، مراکز فرهنگی ما به‌ویژه شهرداری و شورای شهر در کلانشهر تهران برای حفظ ارزش‌ها و دستاورد‌های دفاع مقدس چه اقداماتی باید انجام دهند؟

شهرداری تهران به طور مستقیم فعالیت‎های ویژه‌ای در این زمینه ندارد؛ چرا که متولیان دولتی خاصی دارد، اما از باب مدیریت شهری، شهرداری‌ها می‌توانند کمک کنند و با ایجاد موزه‌ها ارزش‌های دفاع مقدس را در معرض دید قرار دهند. شهرداری‌ها می‌توانند یادمان‌هایی را در قالب پارک‌های محله، بوستان‌های کوچک و یا در بزرگراه‌ها و مسیر‌های مختلف، بعنوان نماد‌های دفاع مقدس در معرض دید قرار دهند؛ به عبارت دیگر به دلیل اینکه منظر شهری در اختیار شهردار‌هاست، باید با ساماندهی فضای سبز و همچنین منظر شهری، ارزش‌های دفاع مقدس را ترویج دهند.

دفاع‌پرس: دفاع مقدس و شهدای والامقام نقطه اتصال همه احزاب، گروه‌ها و افراد در نظام هستند، اخیرا حاشیه‌ای در خصوص حذف نام شهدا از تابلو‌های شهری ایجاد شد؛ تحلیل شما در این خصوص چیست؟

به دلیل اینکه به جزئیات این موضوع ورود نکردم، نمی‌توانم اظهار نظری داشته باشم؛ اما آن چیزی که به صورت قطعی می‌توان بیان کرد، این است در بین اعضای شورای اسلامی شهر تهران هیچ‌گونه انگیزه و باوری برای حذف کلمه شهید وجود ندارد، بلکه خودشان را متعهد و بدهکار شهدا می‌دانند و چند نفر از اعضای جوان شورای شهر از فرزندان شهید هستند.

با توجه به اینکه نام‌گذاری خیابان‌ها بر عهده کمیسیون نامگذاری شورا است به صورت قطعی می‌توان گفت که نه‌تنها هیچ موردی در خصوص حذف نام شهید نداشتیم، بلکه چند مورد از نامگذاری‌ها به عنوان شهدا انجام شده است. به طور قطع می‌توان گفت که ممکن است پیمانکاری که متولی نصب این واژه‌ها بوده است به هر دلیلی از روی بی توجهی، کلمه شهید را نادیده گرفته است و تصور من این است که بزرگ کردن و انگشت گذاشتن و یا تاکید بر روی چنین مطلبی که نه انگیزه شهردار تهران است و‌ نه انگیزه اعضای شورای شهر که خدایی نکرده شهیدزدایی کنند و تکیه کردن بر این مطلب ما را به بیراهه خواهد کشاند و ما باید هوشیار، بیدار و مراقب باشیم که خدایی نخواسته حتی به سهو هم رخ ندهد.

دفاع‌پرس: این روز‌ها جهان و منطقه در مواجهه با نظام جمهوری اسلامی ایران از شرایط خاصی برخوردار است، منظور از شرایط خاص این است که از طرفی قوت و قدرتمان با متحدانمان پیشرفت کرده است و از طرفی دیگر تهدیدات و دشمنی‌ها بیشتر شده است، تحلیل شما در این خصوص چیست و چشم‌انداز جمهوری اسلامی ایران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

مهمترین فاکتور و عامل تعیین‌کننده در این شرایط عامل داخلی است؛ در مناقشات منطقه‌ای اگر در درون محکم و منسجم باشیم، همچون دفاع مقدس سربلند و پیروز خواهیم بود. اگر امروز بتوانیم اعتماد مردم را جلب کنیم، تهدیدات را به فرصت تبدیل خواهیم کرد و می‌توانیم با دست خالی بر دشمن پیروز شویم.

امروز باید مسئولان به نحوی عمل کنند که این اعتماد شکل بگیرد. بعضی وقت‌ها این بی اعتمادی از طرف مسئولین رقم می‌خورد، لذا این یک معادله بسیار مهم است که هم مسئولان باید تلاش کنند که اعتمادآفرین باشند و هم مردم باید مراقب باشند که فریب وسوسه‌های دروغین و شایعات بی اساس را نخورند.

اگر در درون منسجم باشیم به هیچ وجه از عوامل خارجی نگران نخواهیم بود؛ امروز عامل خارجی، خوشبختانه دارای وحدت و انسجامی در مقابل ما نیست؛ در زمانی که دشمنان در برابر ما منسجم شده بودند در جنگ تحمیلی توانستیم پیروز شویم.

هم‌اکنون ترامپ در آمریکا دو تا سه کشور دیگر را به دنبال خود دارد، اما ۱۹۰ کشور در دنیا وجود دارند که در جامعه جهانی از حقوق ایران دفاع می‌کنند. کشور‌های جهان خروج آمریکا از برجام را به عنوان یک پیمان‌شکنی نگاه می‌کنند، در چنین شرایطی دلیلی وجود ندارد که ما با مشکل مواجه شویم؛ لذا تأکید ما باید این باشد که در درون مستحکم باشیم و پیروزی ما در انسجام درونی نهفته است.

گفت‌وگو از سعید نوروزی‌پور

انتهای پیام/ 241