نکات مؤثر برای برگزاری یادواره‌های شهدا از زبان سردار «باقرزاده»

به گزارش گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس، سردار «سید محمد باقرزاده» فرمانده کمیته جستجوی مفقودین ستاد کل نیرو‌های مسلح، در همایش تخصصی دفاع مقدس «غالبون» به نکات مؤثر در مورد برگزاری یادواره‌های شهدا در ۲۴ عنوان دسته‌بندی شده پرداخت و اظهار داشت: زمانی که در بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس حضور داشتم، یک‌بار سردار «شیرازی» از جانب رهبر معظم انقلاب اسلامی پیامی را به من منتقل کرد و از قول حضرت آقا گفت که ایشان فرموده‌اند «من نگران یادواره‌ها هستم که مبادا تکراری و کم‌اثر شوند».

یادواره‌های شهدا باید منطبق با فرهنگ قرآنی برگزار شوند

وی با بیان این‌که دغدغه رهبر معظم انقلاب اسلامی در مورد کم‌اثر شدن یادواره‌ها این است که پیام آن به درستی به مخاطب منتقل نشود، افزود: عرب‌زبان‌ها به «یاد» می‌گویند «ذکر» و ذکر در مقابل غفلت و فراموشی قرار گرفته است. غفلت یعنی یک نوع سستی در مقابل هدف؛ بنابراین مسئله نخست مورد توجه، این است که اصل یادواره‌ها منطبق با فرهنگ قرآنی است؛ چون ذکری که گفته شده، ذکر خدا در قرآن است. ذکر در کنار موعظه‌ای که انسان می‌شود حاصل خواهد شد و باید بدانیم که ماهیت یادواره‌های شهدا در واقع «ذکر» است.

سیاست‌ها، مقدورات و اولویت‌ها را درنظر بگیریم

وی به نکته دوم در برگزاری یادواره‌های شهدا اشاره کرد و گفت: وجه اول مثلث برگزاری یادواره‌های شهدا، مسئله سیاست‌هاست؛ باید ببینم سیاست‌ها به‌طور کلی چیست؟ ضلع دوم مثلث را مقدورات تشکیل می‌دهد؛ باید ببینیم که محدودیت‌ها و امکانات‌مان در برگزاری این برنامه‌ها در این بخش می‌گنجد یا خیر؟ ضلع سوم هم مربوط به اولویت‌هاست؛ وقتی مقدورات محدود است، پس ما باید اولویت‌بندی را به‌طور دقیق رعایت کنیم.

یادواره‌ها باید تبیین‌کننده بخشی از تاریخ جنگ باشند

فرمانده کمیته جستجوی مفقودین ستاد کل نیرو‌های مسلح با اشاره به نکته سوم در برگزاری یادواره‌های شهدا، تصریح کرد: مقام تبیینی یادواره‌ها باید در نظر گرفته شود و یادواره‌ها باید تبیین‌کننده بخشی از تاریخ جنگ باشند. معمولاً با بیان خاطرات در یادواره‌ها، بخشی از تاریخ بیان می‌شود؛ مثلاً چگونگی پیدایش جنگ، نحوه مواجهه ملت و رهبری با جنگ و نقش‌آفرینی رزمندگان وقتی قله‌های ایثار و شهادت را فتح کردند. این مسائل می‌تواند کمک کند که ما تاریخ را با چگونگی بروز حوادث مطرح کنیم و بیان مسائل تاریخ در واقع تبدیل به عبرت خواهد شد.

توجه به بخش تعقلی، اندیشه‌ورزی و  ترسیم آینده در بیان خاطرات جنگ

سردار باقرزاده اضافه کرد: نکته چهارم در برگزاری یادواره های شهدا، این است که خاطرات جنگ باید بخش تعقلی، اندیشه‌ورزی و نحوه چگونگی بهره‌گیری از ذخیره و معدن باارزش جنگ جهت ترسیم آینده باشد.

وی ادامه داد: بزرگداشت شهیدان به این منظور است که این ملت در برابر بیگانگان سر خم نکنند و در این راستا تهدید و تحمید اثربخش نباشد. یکی از مشکلات ما در برگزاری یادواره‌ها این است که روش اندیشه‌ورزی را یاد نداده یا یاد نگرفته‌ایم. محفوظاتی را به مردم منتقل می‌کنیم که آن‌ها را اقناع کنیم؛ در حالی که قانع کردن مردم یک امر موقت است. مشکل ما تغییر بینش است. تا وقتی بینش را تغییر ندهیم، مشکلات مردم پابرجاست.

توجه به فرهنگ دفاع مقدس یا سبک زندگی شهدا

فرمانده کمیته جستجوی مفقودین ستاد کل نیرو‌های مسلح گفت: نکته پنجم در برگزاری یادواره‌های شهدا توجه دادن به فرهنگ دفاع مقدس یا سبک زندگی شهداست؛ باید روش رفتاری را توصیه کرده و الگو ارائه دهیم. الگویی که تعقلی باشد، نه احساسی. در حقیقت با توصیه این سیره و الگو این نگاه را به مخاطب منتقل می‌کنید که راه برای پیمودن مسیر شهدا باز است. مثلاً شهید حججی مربوط به دوره جوانان امروز است و جوانان می‌توانند خود را با شرایط او قیاس کنند.

سردار باقرزاده افزود: ما دچار انسداد نشده‌ایم، پس باید خطوط آینده را ترسیم کنیم. این موضوع باید خروجی یادواره‌های ما باشد.

ضرورت تجلیل از فداکاری‌ها در یادواره‌های شهدا

وی نکته ششم در برگزاری یادواره‌های شهدا را بحث تجلیل از فداکاری‌ها، تشویق و ترغیب دیگران دانست و گفت: نفس فداکاری باید تجلیل شود؛ جانباز، فرمانده، پیشکسوت و یا پدران و مادران شهدا باید در این برنامه‌ها تجلیل شوند. حضرت آقا سه کلمه در حوزه فرهنگ دفاع مقدس دارند که کار در حوزه دفاع مقدس باید عمیق، ماندگار و اثربخش باشد.

خروجی یادواره‌های شهدا باید ماندگار باشد

وی توضیح داد: نکته هفتم این است که خروجی یادواره‌های شهدا باید ماندگار باشد؛ مثلاً چاپ یک کتاب و تشکیل کمیته علمی در این زمینه مهم است. با چاپ و توزیع کتاب‌هایی همچون کتاب خاطرات، کتاب مرجع و کتاب شرحی بر وصایای شهدا، ضمن ارائه محتوای جنگ، می‌توانیم فرهنگ کتاب‌خوانی را ترویج کنیم؛ بنابراین باید کمیته علمی با حضور علما و دانشگاهیان تشکیل شود که بتوانند شرحی بر اساس آیات و روایات بر وصایای شهدای منطقه مذکور بنویسند.

هرجا تشریفات زیاد شود، محتوا کنار می‌رود

فرمانده کمیته جستجوی مفقودین ستاد کل نیرو‌های مسلح با اشاره به نکته هشتم در برگزاری یادواره‌های شهدا، گفت: پرهیز از تشریفات زائد و اقدامات سوری، باید در یادواره‌های شهدا مورد توجه قرار بگیرد؛ گاهی هزینه‌های سنگینی در این یادواره‌ها می‌شود که مقدمات آن را بیشتر از اصل مسئله مورد توجه قرار می‌دهد؛ لذا باید تشریفات را کم کنیم. حضرت امام خمینی (ره) فرموده‌اند که هرجا تشریفات زیاد شود، محتوا کنار می‌رود.

ضرورت جریان‌سازی، پیوستگی، خروج از حالت دفعی و درگیر کردن اذهان مردم

سردار باقرزاده افزود: مسئله نهم در برگزاری یادواره‌های شهدا، جریان‌سازی، پیوستگی، خروج از حالت دفعی و درگیر کردن اذهان مردم است؛ یادواره شهدا باید مثل چشمه جوشان و جاری باشد و مردم و مسئولان در شعاع شهری خود کاری کنند که مردم آن محدوده با یادواره شهدا پیوند ذهنی پیدا کرده و نسبت به آن احساس تعلق پیدا کنند. این کار هنر می‌خواهد و کادرسازی همین‌جا صورت می‌گیرد. باید با این عناصر و سازماندهی کار را پیش ببرید. این‌جا جایی است که کمیت مورد توجه قرار می‌گیرد.

ضرورت بهره‌گیری از هنر باید در یادواره‌های شهدا

وی با اشاره به بهره‌گیری از هنر به عنوان نکته دهم در برگزاری یادواره‌های شهدا، گفت: رهبر معظم انقلاب اسلامی در مورد اشعار دفاع مقدس معتقدند که باید متون آن تبدیل به سرود و توسط جوانان و نوجوانان زمزمه شود. مردم ما گاهی با یک سرود می‌توانند یک لشکر جذب کنند. این فعالیت کار را حماسی و زیبا می‌کند. حتی برخی سرود‌ها می‌تواند مختص یک شهر خاص باشد.

ضرورت مشارکت دادن جوانان و نوجوانان

فرمانده کمیته جستجوی مفقودین ستاد کل نیرو‌های مسلح با اشاره به نکته یازدهم در برگزاری یادواره‌های شهدا، گفت: تأکید بر مشارکت دادن جوانان و نوجوانان می‌بایست مورد توجه قرار بگیرد. مخاطبان ما به‌طور کلی در حوزه فرهنگ عمومی و فرهنگ دفاع مقدس چهار گروه بیشتر نیستند؛ اولین گروه اهل باور و تبیین هستند، یعنی مبانی انقلاب و اصول را قبول دارند و آنان را جزو لشکر انقلاب می‌دانیم. دومین گروه خالی از ذهن‌ها مثل نونهالان و نوجوانان هستند که هنوز از جنگ و انقلاب چیزی نمی‌دانند. جوانان خودشان را با زمان خود می‌سنجند و باید برای این گروه مطالب زمان سنجی شود.

وی افزود: گروه سوم تردیدکنندگان هستند؛ یعنی کسانی که به هر دلیل در زمینه مبنایی برایشان تردید‌هایی ایجاد شده و باید این تردید با استدلال و اندیشه‌ورزی از بین برود. نهایتاً گروه چهارم منکرین هستند، یعنی کسانی که به صورت مبانی با اندیشه انقلاب مشکل دارند و به این اندیشه‌ها هجمه می‌کنند؛ لذا ما باید بتوانیم شبهات آنان را گرفته و در برنامه‌هایی همچون یادواره‌های شهدا به آن پاسخ دهیم. در کل تناسب محتوا با ظرفیت و نیاز مخاطب می‌بایست مورد توجه قرار بگیرد.

هر کسی در درون خودش باید بتواند با شهدا و آرمان‌های آنان میثاقی ببندد

سردار باقرزاده با بیان نکته دوازدهم در برگزاری یادواره‌های شهدا که همان تبدیل میثاق‌نامه نانوشته است، گفت: یادواره‌های شهدا باید به‌گونه‌ای باشد که بعد از برگزاری آن، هر کسی در درون خودش بتواند با شهدا و آرمان‌های آنان میثاقی ببندد، یعنی برنامه باید افراد را در این زمینه مصمم‌تر کند.

فضای شهر و محله را باید شهدایی کرد

وی ادامه داد: نکته سیزدهم در زمینه برگزاری یادواره‌های شهدا، این است که باید بتوان فضای شهر و محله را تغییر داد. در واقع به همه چیز بتواند رنگی از شهدا بزند. گاهی ابتکارات در این زمینه می‌تواند جذاب باشد.

دعوت از محقق، پژوهشگر، خبرنگار و حتی مهمانان خارجی

فرمانده کمیته جستجوی مفقودین ستاد کل نیرو‌های مسلح گفت: مسئله چهاردهم در برگزاری یادواره‌های شهدا، دعوت از مهمان‌های خاص شامل محقق، پژوهشگر، خبرنگار و حتی مهمانان خارجی است. کسانی که حتی مسلمان هم نبودند؛ اما در جنگ ما حضور پیدا کرده و از صدام و پیشینه جنگ فیلم تهیه کردند. ناگفته‌های زیادی میان این افراد وجود دارد. در دنیا افرادی هستند که در مورد جنگ ایران و عراق سخنان مهم زیادی دارند که یا آن را نگفته‌اند، یا سخنان‌شان ترجمه نشده است. گاهی دعوت از این افراد می‌تواند خود لایه‌ای از تاریخ جنگ را برای ما شفاف کند. ضمن این‌که به آن جذابیت هم می‌دهد؛ لذا یادواره‌های شهدا باید سمت و سوی تاریخی بگیرد.

یادواره‌های شهدا نباید به یک کار پرهزینه تبدیل شوند

وی با اشاره به پانزدهمین نکته در برگزاری یادواره‌های شهدا، گفت: یادواره‌های شهدا نباید به یک کار پرهزینه تبدیل شود؛ هزینه‌های زائد می‌بایست حذف شده و بُعد حماسی در آن مورد توجه قرار بگیرد.

پل زدن بین یادواره‌های شهدا با بیانیه گام دوم انقلاب

سردار باقرزاده بیان داشت: نکته شانزدهم در این زمینه، پل زدن بین یادواره‌ها با بیانیه گام دوم انقلاب است. باید ببینیم چطور می‌توانیم از مبانی این بیانیه استفاده کرده و آن را برای خود تبیین کنیم. این موضوع می‌تواند جزو تنوع برنامه‌های یادواره شهدا نیز مدنظر قرار گرفته و گنجانده شود.

توجه به رویکرد علمی و پرمغز یادواره‌های شهدا

وی با اشاره به رویکرد علمی و پرمغز یادواره‌های شهدا به‌عنوان نکته هفدهم برگزاری این مراسم‌ها، گفت: رویکرد علمی به معنای علم معرفتی و قرآنی که در واقع منتهی به معرفت افزایی می‌شو، د در یادواره‌ها باید مورد توجه قرار گیرد.

صبر و استقامت دست‌اندرکاران برگزاری یادواره‌های شهدا

این فرمانده دوران دفاع مقدس تصریح کرد: مسئله هجدهم در برگزاری یادواره‌های شهدا، این است که دست‌اندرکاران برگزاری یادواره‌ها باید دارای صبر و استقامت باشند.

شبکه‌سازی جریان یادواره‌های شهدا و انتقال تجارب و روش‌ها

وی نکته نوزدهم در برگزاری یادواره‌های شهدا را شبکه‌سازی جریان یادواره‌های شهدا و انتقال تجارب و روش‌ها دانست و گفت: این تجربه‌ها باید در جایی ثبت و ضبط شوند.

باورمندی به غیب و حضور شهیدان

سردار باقرزاده با اشاره به نکته بیستم در برگزاری یادواره‌های شهدا، گفت: باورمندی به غیب و حضور شهیدان که باید طبق رضایت آن‌ها عمل شود، می‌بایست مورد توجه قرار بگیرد. لازمه باورمندی این است که دعا و توسل در کار‌ها باشد.

جلب رضایت و همکاری مردم به‌عنوان امور تبرعی

وی نکته بیست و یکم در برگزاری یادواره‌های شهدا را جلب رضایت و همکاری مردم به‌عنوان امور تبرعی دانست و تصریح کرد: کاری مثل جریان ماه محرم که مردم نذر حضرت سیدالشهداء (ع) می‌کنند، باید در یادواره‌های شهدا مدنظر قرار بگیرد. ما باید برای شهدا نذر جمع کنیم. صندوقی برای برگزاری یادواره‌های شهدا ایجاد کرده و مردم تشویق به توسل به شهدا شوند و از این راه نیز با اخلاص حاجت بگیرند.

این چهار عنصر را درنظر داشته باشید

فرمانده کمیته جستجوی مفقودین ستاد کل نیرو‌های مسلح با اشاره به بیست و دومین نکته در برگزاری یادواره‌های شهدا، گفت: چهار عنصری که پشتوانه هر عمل سعادتمند است، شامل «نیت صادقانه»، «توان انجام عمل»، «طبق روش پیغمبر عمل کردن (سنت)» و «مؤید به توفیق الهی گشتن» است؛ قطعاً یادواره‌های شهدا بی‌نیاز از این چهار شرط نیست.

اعتباربخشی به یادواره‌های شهدا

وی ادامه داد: نکته بیست و سوم، اعتباربخشی به یادواره‌های شهدا به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین مراسم‌ها در طول سال است؛ در اذهان مردم همان‌طور که برنامه‌های شب قدر، اعتکاف و عرفه جایگاه بالایی دارد، می‌بایست به گونه‌ای وزن یادواره‌های شهدا بالا رود و محتوای مفید ایجاد شود که مردم آن را هم در راستای برجسته‌ترین برنامه‌های سال بدانند.

ستیز با کانون‌های ضدمعنویت و اخلاق

سردار باقرزاده با اشاره به آخرین نکته در رابطه با برگزاری یادواره‌های شهدا، گفت: ستیز با کانون‌های ضدمعنویت و اخلاق باید در تمام یادواره‌ها مدنظر قرار بگیرد؛ اگر بخواهیم کاری را انجام دهیم، باید تولی و تبری داشته باشیم و باید از این مراسم‌ها با گروه‌های ضداخلاق ستیز شود. این موضوع قطعاً خواسته شهداست.

انتهای پیام/ 113