ادبیات پایداری نیازمند تحولی انقلابی است
به گزارش خبرنگار فرهنگ و هنر دفاع‌پرس، ادبیات پایداری و مؤلفه‌های تأثیرگذار آن نیازها و نیازسنجی برای مخاطبان، جهانی‌سازی ادبیات مقاومت، بایسته‌های این عرصه، میزان و نقش تاریخ دفاع مقدس در هویت آینده کشور، ازجمله مباحث و محورهای گفتگو با داوود عامری، رئیس سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس در بخش نخست مصاحبه بود.
در پخش پایانی این گفتگو سردار عامری نقبی به ادبیات پایداری و سهم و نقش نسل جوان زده و در ادامه به جایگاه این ادبیات در جامعه و سهم نقش نهادها در رشد و رونق آن پرداخته است. وی در ادامه این گفت‌وگو به زمینه‌های رونق و رشد ادبیات پایداری اشاره و بر ضرورت حمایت جامعه نخبگان نویسندگان مفاخر دفاع مقدس وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و رسانه ملی از ادب پایداری و بهره‌مندی از این گنج عظیم تأکید می‌کند.
بخش پایانی این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید:
در حوزه ادبیات پایداری برای نسل جوان و نوجوان چه برنامه و رویکردهایی دارید؟
کار برای نسل نوجوان و جوان نیاز به تحمل و صبوری و جدیت دارد مطالعات ما در حوزه آینده‌پژوهی نشان می‌دهد که ما آرام‌آرام با نسلی مواجه می‌شویم که شرایط اشتراکی بسیار متفاوتی در سطوح مختلف با ما دارند و صد البته که نیازمند شناخت زبان و حوزه اطلاعاتی آنها خواهیم بود تا بتوانیم با نسل نو ارتباط برقرار کرده و پیام‌های فرهنگی و دینی و ارزشی خود را به آنها منتقل کنیم.
در حوزه ادبیات، ادبیات کودک و نوجوان شاخه‌های تخصصی محسوب می‌شود و همواره با نگرشی ویژه و اندیشه‌های نوین با حضور کارشناسان و متخصصان در این زمینه کارهای شاخصی ارائه و خلق‌شده است تفاوت نسل‌ها آن‌قدر چشمگیر و آشکار است که من شخصاً با این‌که تمام مدت می‌کنند که با علوم روز آشنا شوم بازهم گاهی متوجه می‌شوم که حتی با فرزندانم به لحاظ افکار و رویکردهای علمی فاصله پیدا می‌کنم.
این به‌خاطر همان انقلاب جدی در علوم و فناوری اطلاعات و ارتباطات است وقتی یک نفر هم‌زمان می‌توانند ساعت‌ها مفهوم را دریافت و پردازش کرده و تجزیه و تحلیل نماید و برای خود تصویری بر اساس اطلاعات به دست آمده بسازند این فاصله نصب و اندیشه بیشتر خودنمایی می‌کند.
ما برای ایجاد ارتباط با این نسل پردازشگر به زبان و بیان جدیدی نیاز داریم و قطعاً نیرو و تلاش مضاعفی طلبیده می‌شود در حوزه ادبیات کودک و نوجوان مفاخر و نویسندگان فوق‌العاده از گذشته تا به امروز فعالیت داشته‌اند که لازم است از ایشان تشکر و قدردانی شود چراکه سرمایه‌های بی‌بدیل و ارزشمندی برای ادبیات کشورمان محسوب می‌شوند اما این مسئله ما را از ایجاد یک جریان جدید مسغنی می‌کند.
ما باید نسل جدیدی را برای نوشتن و فعالیت کردن و تولید ایده‌ها در خلق آثار نو به صحنه دعوت کنیم با تشکیل شوراهای راهبردی ادبیات دفاع مقدس در همه استان‌ها و مراکز و مشارکت جامعه نخبگان نشست‌هایی ایجاد کنیم تا استعدادهای بالقوه را به بالفعل تبدیل کنیم.
نشست قلم یکی از این اقدامات است در نشست قلم سعی می‌شود که نویسندگان و مفاخر ادبی در کنار نسل جدیدی از نویسندگان کشور قرارگرفته و نسل جوان است تجربیات این عزیزان بهره‌مند شوند اگر این جریان حفظ و حمایت شود و شاید بتوانیم ظرف چند سال آینده به بخشی از مطالبات رهبر معظم انقلاب پاسخی شایسته و درست داده باشیم ما در حوزه ادبیات دفاع مقدس برنامه‌های متفاوتی را برای شناسایی استعدادهای جوان و کمک به توانمندسازی آنها در نظر داریم و امیدواریم آرام‌آرام آسان شایسته و ارزشمند به صحنه ادبیات پایداری اضافه شود.
هم‌اکنون جایگاه ادبیات پایداری را چگونه ارزیابی می‌کنید و نقش بنیاد را چگونه می‌بینید؟
یک‌وقت ما اینجا نگاه را بابا خواست رهبر معظم انقلاب اسلامی مقایسه می‌کنیم یک نقطه آرمانی که مدنظر ایشان است می‌سنجیم و می‌بینیم که خیلی از آن دور هستیم و در مقابل شکوه و عظمتی که از رزمندگان ما آفریدند نتوانستیم ادای دین کنیم.
رهبر معظم انقلاب مطالبات بلندی را فرا روی ما قرار دادند هرچند که ما از کارهای باارزش و فاخری که انجام‌شده عبور کنیم و آنها را نادیده بگیریم و باید به همه این آثار ارج نهیم اما شخصاً معتقدند که هنوز ادبیات دفاع مقدس و ادبیات پایداری جای اصلی و والای خود را پیدا نکرده است البته در قیاس با حوزه‌های مختلف ادبی جایگاه خوب و ویژه دارند و آثار پرفروش در این حوزه شاهد این مدعاست اما در حقیقت با نقطه آرمانی فاصله زیادی دارد.
ما در مجموعه بنیاد حفظ آثار در حوزه کمی و کیفی اتفاقات خوبی را رقم زده‌ایم اعتراف کنند که به آن چیزی که دوست داریم و مطلوب نظر رهبر معظم انقلاب نرسیده‌ایم و فاصله داریم و همه تلاشمان را برای جبران این عقب‌ماندگی خواهیم کرد.
ادبیات پایداری برای تأثیرگذاری در افکار مختلف و نسل‌های جوان و نوجوان و آحاد ملت باید دستگاه‌های تعلیم و تربیت نزدیک شود در مدارس کتاب‌های درسی آمادگی در حال تدریس است و از مفهوم دفاع مقدس را منتقل می‌کند اما ما نیازمند صف‌ها تک‌درس تحصیلی برای انتقال مفاهیم ارزشمند در این حوزه هستیم دوستان بسیار خوب ما در آموزش‌وپرورش مسیر را برای ما باز می‌کنند و انشا الله امسال و سال آینده اتفاقی در این صحنه رخ می‌دهد.
در حوزه دانشگاهی هم اساتید مختلفی به آموزش درس دفاع مقدس مشغول هستند دن به نقطه طلایی در این عرصه نیازمند همکاری دستگاه‌های متخصص برای تعریف کتاب‌های آموزشی در سطوح مختلف است تیم‌هایی که با اندیشه‌های تخصصی و کار نهضتی و جهادی اتفاق بزرگی را رقم بزنند در صورتی که حمایت‌های لازم در کشور اتفاق بیفتد ما آمادگی ارائه 500 در حوزه دفاع مقدس با تفکیک موضوع در کتاب‌های مختلف داریم.
یک بخش از ادبیات پایداری تولید حوزه اندیشه است و بخش دیگر تولید محصول و انتقال است. معنی حوزه ترویج و تبلیغ و تعلیم و آموزش و صنعت امروز در حوزه صنایع فرهنگی به‌خصوص صنعت نشر کاستی‌های فراوانی وجود دارد و آثار به‌آسانی در اختیار مخاطبان قرار نمی‌گیرد.
ادبیات پایداری در یک فرایند فکری و اندیشه گونه و هنری و سنگین و نویسندگی و در قالب موضوعات مختلف یک بسته کامل است و نمی‌توان بخشی از این بسته را نادیده گرفت و قسمتی دیگر از آن را ارائه کرد این بسته باید در فرایند منطقی خودش دیده و تقویت شود اگر ما اثری را تولید کنیم اما در قسمت صنعتی و نشر با مشکل مواجه شویم.
هرچند آن اثر باارزش هم باشد اما وقتی به دست مخاطب نرسد عملاً هیچ اتفاقی در حوزه هدف نیفتاده است البته ما باید توجه ویژه به بخش صنعتی و نشر آثار داشته باشیم ما در این بخش برای کسب رتبه آری تلاش می‌کنیم و باهدف آرمانی رو به جلو حرکت خواهیم کرد. ما نمی‌خواهیم شویم هدف ما حرکت در مسیر تعالی است.
ادبیات پایداری از جایگاه اثرگذار و الگویی برخوردار است اما همچنان محتاج یک تحول بزرگ است تحولی بزرگ و انقلابی که نیازمند تلاش تمامی دستگاه‌های مرجع است.
برای دستیابی به نقطه تعالی ما محتاج مساعدت همه ذینفعان این حوزه هستیم حمایت جامعه نخبگان نویسندگان مفاخر دفاع مقدس وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و رسانه ملی برای کسب بهره از این گنج بزرگ ضروری است حمایت کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی و ناشرین فداکار کشور می‌تواند ما را به نقطه آرمانی برساند. اگر همه ما در این مسیر مشخص و هدف مشترک گام برداری امکان جبران کاستی‌ها وجود دارد و انشاءالله نتیجه درستی حاصل می‌شود.
زمینه‌ها و راهکارهای سازمان ادبیات در گسترش مطالعه عمومی فرهنگ دفاع مقدس چیست؟
البته ما امروز با استقبال خوبی در حوزه مطالعه عمومی و ادبیات پایداری مواجه هستیم اما این مسئله می‌تواند صدها برابر شود ما هنوز جایگاه خودمان را در سبد فرهنگی و مصرفی جامعه ایران پیدا نکردیم و برای دستیابی به جایگاه والای خودمان به تلاش زیادی نیاز داریم باید به اتفاقات فراوانی بیفتد و کارهای دقیقی انجام شود و ایده‌های جدیدی برای پاسخگویی به نیاز مخاطبان خلق شود.
در حال حاضر ابزارهای مختلفی برای انتقال پیام در جامعه وجود دارد ما باید متناسب با حوزه ادراکی جامعه به‌خصوص نسل نو آثار ارزشمندی را تولید کنیم امروزه فقط تولید یک اثر به‌صورت کتاب کفایت نمی‌کند حضور رسانه‌های دیجیتال و دسترسی آسان به آنها ما را برای رسیدن به هدف ما را یاری می‌کند.
تولید کتاب صوتی در حوزه‌های معنایی جدید و ایجاد محصولات مختلف از دغدغه‌های ماست. مثلاً کتاب آب هرگز نمی‌میرد که در پویش ملی است را شاید فردی در روستای دورافتاده نتواند مطالعه کند و دسترسی به کتاب و کتابخانه برایش محدود نباشد اما اگر فایل آن در یک سیستم قابل دریافت می‌باشد ین کتاب باارزش آسان می‌شود.
این نکته را باید بگویم که به نظر من کتاب صوتی آن چیزی نیست که در حال حاضر تولید می‌شوند و حتماً باید تغییراتی در ارائه متن کتاب صورت گیرد و کتاب‌ها به‌صورت بخش‌بندی در اختیار مخاطب قرار گیرند تا هر کس بنا بر زمان‌بندی خودش بتواند قطعه‌ای از کتاب را بخواند یا بشنود.
حتی ما نیاز داریم که به گونه‌های ادبی مختلف هم بپردازیم بررسی‌ها نشان می‌دهند که آثار ادبی در حوزه مینیمال و داستان‌های کوتاه در مورد اقبال بیشتری در داخل و خارج کشور است پس ما نیز باید در این حوزه خود را تقویت کنیم تا بتوانیم به مخاطب نزدیک‌تر شویم.
رسانه به معنی اعم و فصل یعنی مداخله کننده در همه روابط انسانی در جامعه کنونی اگر ما بخواهیم به انسان نزدیک شویم باید کنار رسانه همراه رسانه مفاهیم درست را منتقل کنیم برای این منظور هم باید به خلق ایده‌های جدید و تولید جذابیت‌های مناسب و قابل پسند از لحاظ زیبایی‌شناسی بپردازیم.
معمولاً وقتی از دفاع مقدس صحبت می‌شود مفهوم خود جبهه نبرد است اما جبهه جنگ از پسر امام و رهبر معظم انقلاب یک محیط و جغرافیای بزرگ و فراخ است ما به آن نپرداخته‌ایم در آثار دفاع مقدس ما شاهد کمترین اثر در حوزه بسیج هستیم بسیج بزرگترین نیروی تأثیرگذار دفاع مقدس به لحاظ فکری و فرهنگی و حتی نظامی است اما کمترین آثار در این زمینه تولید شده است که نوعی غفلت است یا راجع به چهره فرهیخته دفاع مقدس در حوزه‌های علمی و فنی و فرهنگی کار زیادی انجام نشده است درجالی که دائم درگیر جنگ بودند.
اما کدامشان در حوزه ادبی جایگاه خودشان را دارند اصلاً برخی از آثار پرفروش ما در این زمینه خاطرات صحنه نبرد نیست ولی چقدر مورد استقبال قرار گرفته است امروز باید مفاهیم انسان‌ساز از دفاع مقدس را موثق‌تر کرد. دفاع مقدس آن جنگ هشت‌ساله نیست یک سابقه 40 ساله انقلابی دارد مگر ما می‌توانیم نبرد بسیاری از جان‌برکفان کشور در قبل از جنگ تحمیلی برای سرکوب توطئه‌های داخلی را نادیده بگیریم اگر بخواهیم راجع به ایده‌ها و موضوعات مختلف دفاع مقدس حرف بزنیم باید به صحنه‌های متفاوتی رجوع کنیم. در مسیر مدافعان حرم که در امتداد دفاع مقدس هستند را هرگز نمی‌توان نادیده انگاشت.
برای حضور ادبیات پایداری در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی چه برنامه‌ای دارید؟
فضای مجازی طبقه دوم زندگی انسان‌ها را ساخته است در جامعه ایران هم سطحی تأثیرگذار پیدا کرده و روز به روز هم نقشی پررنگ‌تر پیدا می‌کند متأسفانه ما در این صحنه هدفمند و هوشمندانه و با برنامه ظاهر نشدیم شخصاً معتقدم که ایران امروز فقط ایران به مفهوم جغرافیایی نیست ما مفهومی به نام ایران فرهنگی داریم برای ایران فرهنگی باید برنامه و ساختار و مدیریت داشته باشیم برای ایران مجازی به نگرش و اندیشه و برنامه هدفمند نیاز داریم.
ادبیات پایداری برای این‌که بتوانیم خودمان را سازماندهی کنیم به اپلیکیشنی نیاز بود تا ادبیات پایداری در آن معرفی و شناسانده شود این اپلیکیشن با تغییردهنده خدمات به مخاطب ارائه می‌شود ازجمله این خدمات می‌توان به دیدن آخرین اخبار و اطلاعات و رویدادهای حوزه کتاب و عرضه فایل‌های دیجیتال و صوتی و حتی فکت‌‌هایی برای حضور در خانه کتاب دفاع مقدس اشاره کرد لذا امیدوارم این اپلیکیشن یکی از گام‌های شایسته برای نزدیک شدن به مردم در این خصوص باشد.
منبع: ماهنامه فرهنگ پایداری
انتهای پیام/ 161
