شکست ۳ مرحله‌ای اقتدار آمریکا در غرب آسیا
گروه بین‌الملل دفاع‌پرس: آمریکا با ترور سردار سلیمانی و ابومهدی المهندس فصل جدیدی از معادلات منطقه‌ای را رقم زد، زیرا دونالد ترامپ با این عملیات، مرتکب خطایی راهبردی و محاسباتی شد.
کارشناسان و رسانه‌های معتبر غربی این اقدام را بزرگترین قمار دونالد ترامپ معرفی کردند، اما حمله ایران به پایگاه عین‌الاسد در استان الانبار عراق به‌عنوان اولین مرحله از انتقام سخت ایران، نشان داد که آمریکا در منطقه با چالش‌ها و پیامد‌های متعددی مواجه شده است؛ در واقع شهادت سردار سلیمانی باعث شد تا ضعف‌های راهبردی آمریکا در منطقه بیش از پیش نمایان شود.
در این مطلب به بررسی پیامد‌های منطقه‌ای ترور سردار سلیمانی و انتقام سخت ایران خواهیم پرداخت.
فلسفه وجودی پایگاه‌های آمریکا در غرب آسیا
بر اساس این گزارش به نقل از پیام انقلاب، حضور نظامی آمریکا در خاورمیانه مهم‌ترین عامل بی ثباتی و ناامنی در این منطقه به‌شمار می‌رود؛ برخی آمار‌های نظامی حاکی از حضور ۱۶۵ هزار سرباز آمریکایی در ۱۵۰ کشور جهان است. از این شمار بیشترین آمار سرباز و پایگاه‌های نظامی در خاورمیانه قرار دارد؛ پایگاه‌های آمریکایی در خاورمیانه متشکل از پایگاه هوایی، دریایی و زمینی هستند که نزدیک به ۶۰ هزار سرباز را در خود جای داده‌اند و در ۱۲ کشور منطقه مستقرند.
همانطور که رهبر معظم انقلاب اسلامی اعلام کردند، عملیات علیه پایگاه عین‌الاسد تنها یک سیلی بود و انتقام اصلی اخراج نظامیان آمریکایی از منطقه خواهد بود.
سردار امیرعلی حاجی‌زاده فرمانده هوافضای سپاه پاسداران نیز اعلام کرده: «انتقامی که ارزشی برابر با ترور سردار سلیمانی داشته باشد، در واقع اخراج تمامی نیروهای آمریکایی از منطقه است؛ حمله اخیر به پایگاه‌های آمریکا در عراق، شروع عملیاتی بزرگ برای بیرون راندن تمامی آمریکایی‌ها از منطقه است و تمامی گروه‌های مقاومت و گروه‌هایی که شکل خواهند گرفت، باید در این راستا تلاش کنند.»
مصوبه پارلمان عراق و تظاهرات میلیونی مردم مبنی بر اخراج نظامیان آمریکایی از عراق نقطه آغازین این هدف مهم بود؛ نکته مهم در این زمینه فلسفه وجودی این پایگاه‌های نظامی در منطقه یعنی تأمین امنیت اسرائیل است؛ در واقع برخلاف تبلیغات آمریکا، این پایگاه‌های نظامی نقشی در حفظ امنیت کشور‌های عربی ندارند، بلکه صرفا ابزار‌هایی با هدف تامین امنیت اسرائیل هستند.
روند تضعیف بازدارندگی آمریکا
حمله موشکی ایرانی به پایگاه عین‌الاسد، اقتدار آمریکا را کاملا با شکست مواجه کرد، اما نکته مهم این است که این شکست در یک روند چند ماهه حاصل شده است؛ سه رویداد در این میان نقش مهم و کلیدی دارند.
ساقط شدن پهپاد پیشرفته آمریکا: ۳۰ خردادماه ۹۸ یک فروند پهپاد جاسوسی «گلوبال هاوک» آمریکایی که در حال تعرض به حریم هوایی کشورمان بود، از سوی پدافند نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی سرنگون شد.
ترامپ در اولین واکنش اعلام کرد که «ایران اشتباه بسیار بزرگی مرتکب شد»؛ خیلی‌ها این توییت را به‌معنای احتمال واکنش سریع آمریکا قلمداد کردند، اما مدت کوتاهی پس از این توییت ترامپ در جریان دیدار با نخست‌وزیر کانادا ناگهان موضع‌گیری خود را تغییر داد؛ وی در این نشست گفت: «این حادثه می‌تواند محصول یک اشتباه فردی بوده باشد»؛ در نهایت ترامپ بر خلاف تمام تهدید‌ها اعلام کرد: «آماده بودیم تا با زدن سه هدف تلافی کنیم، وقتی پرسیدم چند نفر کشته می‌شوند، یک ژنرال گفت ۱۵۰ نفر قربان، ۱۰ دقیقه قبل از حمله متوقفش کردم»؛ این اولین ضربه به اقتدار امریکا بود.
حمله انصارالله به آرامکوی عربستان: یکی دیگر از رویداد‌هایی که هژمونی آمریکا را به چالش کشید حمله انصارالله به دو پالایشگاه البقیق و الخریص در شرق عربستان بود؛ این حمله بیش از نیمی از تولیدات نفتی عربستان را متوقف کرد و خسارت ۳۰ میلیارد دلاری به عربستان وارد آورد؛ علاوه بر این، ناکارآمدی سامانه‌های دفاعی عربستان که از آمریکا خریده بود، نشان داد عربستان هیچ امنیتی در برابر حملات انصارالله ندارد.
این حمله بزرگترین شکست تاریخ عربستان در هشت سال گذشته بود؛ عربستان انتظار داشت ترامپ در برابر این حمله اقدامی قاطع انجام دهد، اما رئیس‌جمهور آمریکا تنها با چند توییت به آل‌سعود دلداری داد و عربستان را در برابر این حمله تنها گذاشت؛ در واقع ترامپ در این واقعه بار دیگر نشان داد که اقتداری ندارد.
انتقام سخت ایران: اوج شکست قدرت بازدارندگی آمریکا در جریان ترور سردار سلیمانی و انتقام سخت ایران رخ داد؛ پس از ترور سردار سلیمانی، دونالد ترامپ ایران را همانند گذشته تهدید کرد که در صورت واکنش، ۵۲ نقطه ایران را هدف قرار خواهد داد، اما ایران در یک عملیات موشکی توانست پایگاه عین‌الاسد را که بزرگترین پایگاه آمریکایی‌ها در عراق بود، هدف قرار دهد.
انتظار می‌رفت دونالد ترامپ همانطور که وعده داده بود در واکنش به این عملیات، در بیانیه‌ای آغاز جنگ با ایران را اعلام کند، اما او در یک سخنرانی بسیار ضعیف که ۵۸ بار طی آن تپق زد، با لحنی لرزان اعلام کرد به‌دنبال واکنش نظامی نخواهد بود. این مسأله باعث شد قدرت بازدارندگی آمریکا در منطقه کاملا تضعیف شود.
تنهایی کشور‌های عربی
کشور‌های عربی با خرید‌های نجومی سلاح از آمریکا و دیگر کشور‌های غربی به‌دنبال این بوده‌اند که امنیت خود را تامین کنند؛ در واقع کشور‌های محور ارتجاع عرب در منطقه، امنیت خود را به آمریکا پیوند زده‌اند؛ این کشور‌ها خرید سلاح بیشتر از آمریکا را مساوی با حمایت بیشتر نظامی آمریکا از کشور‌های عربی تفسیر کرده‌اند، اما نکته مهم این است که پس از انتقام سخت ایران این تصور کشور‌های عربی کاملا از بین رفته است، زیرا به‌خوبی دیدند که آمریکا حتی در واکنش به حمله ایران به پایگاه عین‌الاسد نیز اقدامی انجام نداد.
این مسأله باعث خواهد شد کشور‌های عربی رفتار‌های ماجراجویانه خود را که به امید حمایت‌های آمریکا صورت می‌گرفت، کنار بگذارند؛ در نهایت محافظه کار شدن کشور‌های عربی به معنای تامین امنیت آنان خواهد بود.
در واقع کشور‌های عربی باید این نکته مهم را در نظر داشته باشند که اقدامات نظامی آمریکا در منطقه از جمله پایگاه‌های نظامی این کشور برای تامین امنیت اسرائیل است و هیچ کمکی به امنیت کشور‌های عربی منطقه نخواهد کرد؛ به همین دلیل کشور‌های عربی اکنون تنهایی خود را در منطقه بیش از پیش احساس می‌کنند؛ این کشور‌ها قدرت منطقه‌ای و قدرت بازدارندگی ایران در برابر آمریکا را دیده‌اند و کاملا مسلم است که نباید به‌دنبال تقابل صریح و آشکار با ایران باشند، چراکه ایران در مقام یک ابرقدرت موشکی توانسته است خود را در جهان تثبیت کند.
بنابراین تنها راه حل پیش روی کشور‌های عربی برای رسیدن به امنیت پایدار منطقه‌ای همکاری با ایران است تا با وضع یک سیستم امنیتی منطقه‌ای بدون اتکا به قدرت‌های فرامنطقه‌ای، بی ثباتی و ناامنی در خلیج فارس پایان یابد.
در پایان باید گفت امنیت منطقه‌ای بدون شک با پایگاه‌های نظامی حاصل نمی‌شود؛ رهبر معظم انقلاب اسلامی تاکید کرده‌اند که عملیات موشکی علیه پایگاه عین‌الاسد تنها یک سیلی بوده و انتقام اصلی اخراج نظامیان آمریکایی از منطقه خواهد بود.
در واقع حضور نظامیان آمریکایی در غرب آسیا باعث شده امنیت این منطقه کاملا تحت تاثیر سیاست‌های آمریکا قرار بگیرد؛ آمریکا سعی دارد با ناامن کردن این منطقه حضور خود را مشروعیت ببخشد؛ بنابراین اولین قدم در مسیر رسیدن به امنیت پایدار منطقه‌ای اخراج نظامیان آمریکایی از منطقه است.
ضرورت طرح صلح فراگیر در غرب آسیا
ایران با کشور‌های عربی منطقه اشتراکات زیادی دارد و همین مسأله ضرورت یک طرح صلح فراگیر را ایجاب می‌کند؛ اقدامات ایران در منطقه در مسیر تثبیت امنیت و مبارزه با بی‌ثباتی بوده است.
ایران با شکست داعش بزرگترین عامل ناامنی منطقه‌ای را از میان برده و این خود نشان‌دهنده نوع نگاه ایران به منطقه است؛ کشور‌های عربی که اقتدار نظامی ایران را در برابر آمریکا دیده‌اند باید به این درک برسند که ایران به‌عنوان قدرت برتر منطقه به‌دنبال امنیت است و بی تردید با هرگونه عامل امنیت‌زدا قاطعانه برخورد خواهد کرد.
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در بیانیه خود پس از حمله به پایگاه عین‌الاسد نیز به کشور‌های عربی هشدار داد و اعلام کرد: «به دولت‌های متحد آمریکا که پایگاه‌های خود را در اختیار ارتش تروریستی این کشور قرار داده‌اند، اخطار داده می‌شود هر سرزمینی، به هر ترتیب مبدأ اقدامات خصمانه و تجاوزگرانه علیه جمهوری اسلامی ایران قرار گیرد، هدف قرار خواهد گرفت.»
علاوه بر این رژیم صهیونیستی نیز که همواره ایران را تهدید کرده باید به این اصل مهم توجه داشته باشد که امنیت مقوله‌ای تفکیک‌ناپذیر است و اگر مرز‌های ایران ناامن شوند، هیچ بازیگری در منطقه امنیت نخواهد داشت.
در کل باید تاکید کرد که پیامد‌های ترور سردار سلیمانی و انتقام سخت ایران همه به این معناست که نظم منطقه‌ای مورد نظر آمریکا در خاورمیانه با عملیات اخیر ایران یک گام دیگر به‌سمت فروپاشی نزدیک شده است.
نظم آمریکایی به‌دنبال تامین امنیت اسرائیل و باج‌خواهی از کشور‌های عربی است، اما عملیات موشکی ایران و عدم واکنش آمریکا نشان داد که نشانه‌های گذار از نظم آمریکایی در حال آشکار شدن است.
در نظم جایگزین نیز ایران و بازیگران محور مقاومت، بازیگران اصلی و تعیین‌کننده خواهند بود؛ سردار حاجی‌زاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه هم تاکید کرده که ترور حاج قاسم سلیمانی از بزرگترین خطا‌های راهبردی آمریکا بود و به‌طور قطع این اقدام نابخردانه و ناشی از اوج استیصال و زبونی آمریکا در برابر جریان مقاومت، مبدأ آغاز تحولات بسیار وسیع در منطقه و دنیا خواهد شد.
انتهای پیام/ ۴۲۱
