یادداشت/ درپی اقدام اخیر مجلس؛

سواد رسانه‌ای حلقه مفقوده استفاده از فضای مجازی

ما به دلیل فقر سواد رسانه‌ای و نبودِ تخصص نزد مدیران و مسئولین ارشدمان، سیستم آموزش و پرورش‌مان و همچنین فاجعه فرهنگی و اجتماعی در بستر خانواده‌هایمان هرگز نتوانستیم یک قدم مثبت به سمت خروج از رده جهان سومی بودن در فضای مجازی برداریم.
کد خبر: ۴۶۹۲۳۳
تاریخ انتشار: ۰۹ مرداد ۱۴۰۰ - ۰۸:۰۰ - 31July 2021

سواد رسانه‌ای حلقه مفقوده استفاده از فضای مجازیگروه استان‌ها دفاع‌پرس‌- هوشنگ نوبخت؛ چند روزی است شاهد بازخوردهای متفاوتی نسبت به اقدام مجلس در خصوص فضای مجازی هستیم؛ بازخوردهایی که مثل همیشه برگرفته از ضعف سواد رسانه ای نزد افکار عمومی و گاه فرهیختگان و البته شوربختانه بسیاری از اهالی رسانه است که خود در متن این داستان قرار دارند و باید با پژوهش و رصد تصمیم مجلس و بررسی ابعاد مختلف آن، ذهن جامعه را نیز برای اجرای آن مهیا کنند.

خارج از این بحث و اینکه تصمیم مجلس چیست و نقاط مثبت و منفی چنین فرآیندی چه قدر می تواند افکار عمومی را تحت تاثیر قرار دهد، باید به نکته هایی اساسی در این خصوص اشاره کنیم.

همگی واقف هستیم که فضای مجازی جزیی لاینفک از زندگی بشر در قرن حاضر شده است و اهمیت وجود آن در کنار آب، برق، کار و تغذیه، جزء اولین نیازهای انسان امروزی است که کسی نمی تواند منکر آن شود؛ اما باید کمی کارشناسانه تر به این پدیده و عواقب خوب و بد آن بنگریم و بدان بپردازیم تا فردا شرمنده تاریخ و البته مردم کشورمان نباشیم.

فضای مجازی که شامل ده ها نرم افزار مختلف با قابلیت های گوناگون است درست شبیه چاقویی است که هم می تواند با استفاده درست برای میوه و کارهای ضروری آشپزخانه مورد استفاده قرار گیرد و هم می تواند در صورت غفلت، وسیله ای باشد برای کشتار و به قتل رسیدن حتی عزیزانی که در اطراف مان هستند بنابراین خفت و عزت فضای مجازی بستگی به استفاده کاربران و نوع نگاه ما بدان بستگی دارد.

اینکه در چند روز اخیر شاهد هستیم خیلی ها بدون اینکه حتی متن تصمیم مجلس را خوانده باشند، خودشان را در همین فضای مجازی به آب و آتش زده اند و افکار عمومی را شورانده اند که مجلس دارد همه برنامه ها را محدود و مسدود می کند، شاید عده ای باشند که مدت هاست از چاقوی مجازی برای استفاده ای غیر از آشپزخانه بهره برده اند.

با مطالعه و پژوهشی در قوانین کشورهای مختلف دنیا از جمله آمریکا، اتحادیه اروپا و بسیاری کشورهای آسیایی شاهد هستیم که اتفاقا، مدیریت فضای مجازی آن ها بسیار سختگیرانه تر و حساب شده تر از کشور ماست که به جرات از ولنگارترین نقاط جهان در استفاده از فضای مجازی هستیم به گونه ای که نتایج این ولنگاری باعث شده نسل جوان ما به طرز فجیعی از هویت ملی و دینی خودشان فاصله بگیرند و به نسلی تبدیل شوند که در آینده با صدها معضل برخواسته از همین افسارگسیختگی مجازی امروز دست به گریبان شوند و بگویند ای کاش ما را در بستر مجازی مدیریت می کردند که اینهمه غرق در پلشتی های آن نشویم.
اگر کمی با خودمان روراست باشیم باید بپذیریم که در بستر فضای مجازی همچون خیلی بسترهای فرهنگی، اجتماعی و رسانه ای دیگر بسیار فقیریم و جهان سومی محسوب می شویم.

جهان اولی ها در فضای مجازی کشورهایی هستند که خودشان نرم افزار و سخت افزار مرتبط و دلخواه شان را تولید می کنند، خودشان محتوای مدنظرشان را به خورد بقیه می دهند و از بابت این فرآیند هم کسب درآمد می کنند ولی کشور ما به دلیل فقر سواد رسانه ای و نبود تخصص نزد مدیران و مسئولین ارشدمان، سیستم آموزش و پرورش مان و همچنین فاجعه فرهنگی و اجتماعی در بستر خانواده هایمان هرگز نتوانستیم یک قدم مثبت به سمت خروج از رده جهان سومی بودن در فضای مجازی برداریم.

من معتقدم که مجلس شورای اسلامی قدم خوبی در این زمینه برداشته است. فضای مجازی ما باید همچون همه کشورهای پیشرفته دنیا، مدیریت شود. باید سواد رسانه ای و کتاب اختصاصی فضای مجازی در سیستم آموزش و پرورش گنجانده و تدریس شود. باید دانشگاه های ما به سمت ارائه درس های تخصصی در حوزه شناخت، آسیب شناسی، فرهنگ سازی و سواد رسانه ای مجازی بروند.

فضای مجازی ما باید با تاکیدات و دغدغه های دلسوزانه رهبر معظم انقلاب اسلامی، به سمت تولید سخت افزار و نرم افزارهای همسو با هویت تاریخی، ملی، اعتقادی و بومی مان حرکت کند.

طرح مجلس با همه کمی ها و کاستی ها پایانی است بر یک ولنگاری بزرگ که شاید برای عده ای آب و نان داشت اما عواقب ناخوشایند و آسیب های آن به خیلی ها ضربه زد و شاید آغازی است برای ورود به یک تحول در یک پدیده که تا ابد جزیی از زندگی انسان هاست.

انتهای پیام/

نظر شما
پربیننده ها