جای خالی «یاس نبی» در میان آثار نمایشی سیما و سینما

گروه فرهنگ و هنر دفاع‌پرس - علی عبدالصمدی؛ ایام فاطمیه و سالروز شهادت جانسوز ام‌ابیها، ام الائمه و مادر تشیع حضرت فاطمه زهرا سلام‌الله علیها فرا رسید و باز دلهای عاشق اهل بیت نبی صلوات الله علیه و آله داغ‌شان تازه شد. داغ شهادت یاس نبی از یک طرف و داغ این که عاشقان اهل بیت نبوت هرگز تا کنون نتوانسته‌اند محل دفن آن یاس نبوی را زیارت کنند از سوی دیگر بسیار طاقت‌فرساست. مزاری که از نظرها پنهان ماند تا سنگ محکی باشد برای شناختن سره از ناسره. شاید از نظرها پنهان ماندن مزار دخت نبی (ص) نماد و نشانه ای تاریخی بود برای اهل تفکر و تعمق که ای پیروان واقعی اهل بیت، و ای کسانی که دل در گروی محبت فرزندان علی امیرالمومنین و فاطمه الزهرا (س) دارید، آخرین فرزند این زوج الهی نیز از نظرها پنهان می‌شود تا همچون آفتابی از پس ابرها به گلستان شیعیانش بتابد.

هرچند ابعاد شخصیتی بنت نبی (ص)، همسر علی (ع) و مادر ائمه‌ی اطهار بسیار ژرف و عمیق است و هرگز کسی نمی‌تواند به ژرفای آن دست یازد اما ادراک قطره آبی از این دریای ژرف نیز غنیمت است. شناساندن شخصیت والای حضرت فاطمه الزهرا سلام الله علیها رسالتی است بر گردن همه‌ی هنرمندان عرصه‌های مختلف هنری از جمله هنرهای نمایشی به خصوص سینما و تلویزیون.

سینماگران و اهالی تلویزیون خوشبختانه طی چهار دهه‌ی گذشته بذل توجه خاصی به سیره ی نبوی و علوی داشته‌اند و تلاش خود را بر آن داشته‌اند تا با ساختن فیلم‌ها و سریال‌ها و تله فیلم‌های تلویزیونی، تنها گوشه‌ای از شخصیت و خصوصیات والای این چهارده گوهر درخشان عالم هستی را به نمایش بگذارند. محمد رسول‌الله، سفیر، روز واقعه و روز رستاخیز (که البته هنوز به نمایش در نیامده است) از جمله آثار فاخر سینمایی بودند که در قاب سینما تولید و به نمایش درآمدند. اما سهم تلویزیون بسیار بیشتر از این حرف‌هاست. تلویزیون با تولید آثار فاخر تاریخی و اسلامی تلاش بر آن داشته تا ادای دین بیشتری نسبت به سینما داشته باشد. به خصوص واقعه‌ی عاشورا در دشت کربلا دستمایه‌ی بسیاری از آثار تلویزیونی در شبکه‌های مختلف شده است. امام علی (ع)، تنهاترین سردار، ولایت عشق از جمله آثار فاخر تلویزیونی بودند که مستقیما به زندگی ائمه اطهار علیهم السلام در قاب تلویزیون اشاره داشتند.

البته آثار فاخر دیگری نیز ساخته شدند که از آینه‌ی یاران و نزدیکان و صحابی ائمه‌ اطهار به زندگی آن ائمه‌ی همام نگریسته شده است. به عنوان مثال سریال جابر بن حیان به کارگردانی جواد افشار اگر چه به زندگی جابر می‌پرداخت اما همین جابر (با بازی به یاد ماندنی شادروان حسن جوهرچی) بارها و بارها خود را پیروی مکتب مولایش حضرت جعفر بن محمد صادق علیه السلام معرفی می‌کند و به نوعی جابر بن حیان هم زندگی یک حکیم خوشنام مسلمان و هم آینه‌دار جمال حضرت امام صادق (ع) پرچمدار مکتب تشیع جعفری است. فضل بن شاذان، مختارنامه، معصومیت از دست رفته، سرگشته و مردان طف از این دسته اند.

تولید آثار فاخر نمایشی به همین جا بسنده نمی شود. بسیاری از آثار فاخری که نمایشگری سیره ی نبوی و علوی هستند در قالب انیمیشن تولید و از شبکه های سیما پخش شده اند. تقریبا بیشتر قصص انبیاء که در قرآن ذکرشان رفته است به صورت انیمیشن به تصویر کشیده و در تلویزیون به نمایش گذاشته شده اند تا دستمایه های تربیتی نسل نونهال این سرزمین باشند. قصه ی زندگی نبی مکرم اسلام و ائمه ی معصومین سلام الله علیهم اجمعین نیز به صورت انیمیشن تولید شده و از شبکه های سیما پخش شده است. اما در این میانه در تولید آثار انیمیشنی و سریالی و فیلمیک، ام ابیها کمترین سهم را دارد.

همانگونه که نشان مزار ام‌ابیها بر ائمه‌ی اطهار پوشیده است، در تولید آثار فاخر سینمایی و تلویزیونی نیز بیشتر به سیره‌ی فرزندان آن حضرت توجه شده تا سیره ی خود آن ماه تابان. بینندگان فهیم تولیدات سیما و سینما بیشتر با دیدن مرام و شخصیت ائمه ی اطهار توانسته‌اند نیم نگاهی به شخصیت گهربار حضرت فاطمه الزهرا داشته باشند. از دیگر سوی، هنرمندان عرصه‌ی نمایش نیز بیشتر از آینه‌ی جمال ائمه‌ی اطهار و یا اصحاب آنان سعی داشته‌اند گوهر کمال تربیتی آن حضرت را به نمایش بگذارند. سهم یاس نبی از خیل عظیم تولیدات سینمایی و تلویزیونی فقط یک انیمیشن کوتاه به نام فاطمه زهرا سلام الله علیهاست.

امید آنکه با توجه بیشتر هنرمندان عرصه های نمایشی به سیره حضرت فاطمه که سر سلسله‌ی تربیت ائمه‌ی هدی است، آثار درخور شان آن حضرت ساخته شوند که مایه‌ی پرورش نسلها شوند و مایه‌ی آن شود تا ذره‌ای هم، مایه تسکین دلهای عاشقان آن حضرت شود. عاشقانی که هنوز به دنبال مزار بی‌نشانش روزگار می‌گذرانند. به امید گوشه‌ی نظری از آن حضرت.

انتهای پیام/ 121