یادداشت/ موسی‌الرضا عبداللهی

تقید به اخلاق اسلامی عامل ماندگاری سیره رزمندگان

یکی از ویژگی‌های دفاع مقدس مقیّد بودن رزمندگان به منش و آداب و اخلاق اسلامی بود که سیره آن‌ها را ماندگار ساخت.
کد خبر: ۴۴۵۲۱۸
تاریخ انتشار: ۱۰ اسفند ۱۳۹۹ - ۱۱:۵۲ - 28February 2021

گروه استان‌های دفاع‌پرس - «موسی‌الرضا عبداللهی» پیشکسوت دفاع مقدس؛ جاذبه‌های رفتاری عامه‌پسند و تصمیم‌ساز برای نسل فرهیخته و صاحبان معرفت و اخلاق اصولاً به منش‌ها و آدابی گفته می‌شود که منجر به معاشرت اجتماعی شده و افراد و مخاطب را وادار می‌سازد تا در هر زمانی برای آرامش‌بخشی خود در بحران‌های فکری و ناملایمات زندگی به آن رجوع کند و خود را از غم برهاند و به سکینه قلبی برسد.

یکی از ویژگی‌های دفاع مقدس مقیّد بودن رزمندگان به منش و آداب و اخلاق اسلامی بود که رفتار آن‌ها را ماندگار ساخت.

عموماً روانشناسان بر این عقیده هستند که اولین اخلاق رفتاری برای ایجاد رابطه جاذبه‌دار «لبخند» است. منشی که در بین رزمندگان خیلی مرسوم بود. تمام مسیرهای رفت‌وآمد و مقرهای رزمندگان سپاه اسلام مزیین به این تابلو نوشته بود لبخند بزن رزمنده، لبخند یادت نرود رزمنده، غم را با لبخند فراموش کن، لبخندگزینی در حین غم‌ها و دشواری‌ها و مرارت‌ها و سختی‌ها اعتبار پیدا می‌کند. آنچه که این روزها ما در فیلم‌ها و مستندهای دوران دفاع مقدس مشاهده می‌کنیم که در شب‌های عملیّات و در خطوط مقدم جبهه و در زیر آتش سنگین دشمن و در حالت شهادت و مجروحیّت و در حال درد و رنج رزمندگان از آن غافل نبودند و حتی در حال ذکر مصیبت بر اهل‌بیت یکی از شاخصه‌های رزمندگان نشاط معنوی بود که مصداق آن در لبخند رزمندگان نمایان می‌شد و این یکی از اصول مورد تآکید اسلام در آداب معاشرت اجتماعی است.

در اسلام و آداب اسلامی سفارش‌های زیادی بر رعایت اصل تواضع داریم. رفتار متواضعانه دومین شاخصه رفتار اجتماعی رزمندگان بود. رزمندگان در همه حال همیشه خود را متآخر از دیگران می‌دانستند مگر در سبقت گرفتن از همرزمان برای قبول مسئولیت، مأموریّت و خطرپذیری.

در اسلام اولین عامل از بین بردن کدورت و اعلام دوستی و محبت و برقراری ارتباط سلام است. امنیّت‌بخشی رزمندگان اسلام نسبت به همدیگر از طریق «سلام کردن» بود و از این طریق  وارد امور اجرایی و خدمت‌رسانی می‌شدند. صمیمیّت در همه حال بین رزمندگان حرف اول را می‌زد. هر چند متأسفانه این روزها مشاهده می‌شود در فیلم‌های دفاع مقدس برای ایجاد جاذبه در مخاطب آداب معاشرت اصیل اسلامی دچار آسیب سخره شده است و ماهیّت آن ضعیف‌سازی می‌شود.

 در تاریخ می‌خوانیم که یکی از شاخصه‌های اخلاقی عرفا عارف در بین مردم متانت‌، صبوری و دقّت در مقابل ناملایمات بود. یکی از معتبرترین جاذبه‌های رفتاری در بین رزمندگان این خصوصیّت بود.

طرح این موضوع زمانی ارزش پیدا می‌کند که در جمعی حضور داشته باشی و افراد حاضر در آن جمع از نظر سنی، تحصیلی، فرهنگ اجتماعی، گویش‌های زبانی، رفتار، بافت اجتماعی، کمترین سنخیّت را با هم داشته باشند اما جمیع مخاطبین متفاوت را به ایثار در حق همدیگر منطبق بر ارزش‌ها، منش‌ها و آداب اسلامی رهنمون شوند به گونه‌ای که نتوانند جدایی از همدیگر را تحمّل کنند.

در علوم تربیتی و پرورشی اصل این است که رفتارهای عملی بیش از رفتارهای گفتاری در جذب مخاطب مؤثر است و یکی از رموز موفقیّت پیامبران و بزرگان دین هم همین شاخصه عملی رفتار بوده که براساس آن مخاطب با چشمان خود برجستگی‌های رفتاری الگوهای خود را زیر نظر می‌گرفته و عملاّ به سمت آن جذب می‌شد.

یکی از شاخصه‌های جاذبه‌دار رزمندگان اسلام وقت‌گذاری برای یکدیگر بود. وقار، کمال، توجه به همرزمان از سر اخلاص بود. گفتاری را با هم نداشتن که منجر به جدال شود. توجه به ابعاد انسانی و عاطفی به گونه‌ای بود که مخاطبین هیچگاه یأس و ناامیدی را در سخنان رزمندگان احساس نمی‌کردند و مباحث اختلاف‌انگیز در بین آنان حداقل بود.

سرگرمی‌های سالم در حین آموزش و در خط مقدم، خط‌های پدافندی، پادگان‌ها، مقرها و در گردش‌ها، اوقات فراغت، حین سفر در بین رزمندگان متداول بود و کلام، رفتار، عمل آنها منجر به ارتباط معنوی و صمیمیّ می‌شد و شرایط به نحوی مدیریّت می‌شد که همه دقّت در دریافت و تبادل گفتار داشتند که سهواّ دچار آسیب‌سازی نشوند.

در اسلام سفارش شده، بقای دوستی و جاذبه رفتاری مبتنی بر اصل بدرقه و همراه‌گرایی و توجه به احوال اطرافیان است. ارتباط عاطفی رزمندگان محدود به مناطق جنگی نبود، اصل ساختار ارتباط‌گیری آنها بر محور تعاملات بعدی بود. امروز بعد از گذشت ۴۰ سال از حماسه دفاع مقدس رزمندگان اسلام صمیمی‌ترین رفتارهای جذاب اجتماعی را با هم دارند. به صورت فرا منطقه‌ای در غم هم شریک و در شادی هم سهیم هستند. وقتی به اقتضای مراسمات اجتماعی در کنار همدیگر قرار می‌گیرند جلوه‌های رفتار حسنه در آنان هویدا شده و به اوج خود می‌رسد. عاطفه، احساس، معرفت و درک به عنوان معارف از جاذبه‌های اخلاقی و رفتاری رزمندگان سپاه اسلام در دفاع مقدس به شمار می‌رفت.

انتهای پیام/

نظر شما
پربیننده ها
آخرین اخبار