یادداشت/

بررسی ارتباط تولید ملی و تقویت ارزش پول ملی

هر کشوری که حمایت از تولیدات داخلی خود را کنار گذاشته و با توجیهات نادرست راه توسعه را در باز کردن مرزهای تجاری خود به روی قدرت‌های اقتصادی دنیا دانسته است، به تدریج از اوج عزت به حضیض ذلت افتاده و در باتلاق وابستگی گرفتار آمده است.
کد خبر: ۴۵۰۰۳۱
تاریخ انتشار: ۱۷ فروردين ۱۴۰۰ - ۱۱:۲۴ - 06April 2021

گروه استان‌های دفاع‌پرس - حجت‌الاسلام «محمدحسین راجی» نویسنده کتاب «دوگانه‌های سرنوشت‌ساز» و استاد حوزه و دانشگاه؛ پس ‌از انقلاب اسلامی ایران که استقلال اقتصادی از آرمان­‎های آن به شمار می‌رود، بخش تولید نسبت به پیش از انقلاب تقویت شد و سهم تولیدات صنعتی از صادرات کشور، از 0.29 درصد به بیش از 19 درصد ارتقا و سهم نفت از صادرات کشور از 99 درصد به 70 درصد کاهش یافت؛ اما با این وجود هنوز ظرفیت‌های بی­‎شمار و مغفول کشور به­‎طور کامل در خدمت تولید قرار نگرفته و علی­رغم افزایش چشم‌گیر صادرات غیرنفتی نسبت به دوره پهلوی، هنوز میزان تولیدات داخلی به حد مطلوبی نرسیده است.

از طرفی به دلیل تحریم‌های خارجی، ذخایر ارزی نیز منبع کافی و قابل اطمینانی برای اقتصاد کشور نبوده است لذا شاهد کاهش مستمر ارزش پول کشور در برابر ارزهای خارجی هستیم؛ به­‎طوری­ که در دولت جنگ، نرخ تبدیل دلار در ایران از 20 تومان به 100 تومان، در دولت سازندگی به 450 تومان، در دولت اصلاحات به 900 تومان، در دولت‌های نهم و دهم به 3600 تومان و در دولت‌های یازدهم و دوازدهم به بیش از 20 هزار تومان رسیده است. این روند هرچند با اقدامات پولی و مالی بانک مرکزی در برخی مقاطع زمانی کنترل شده است، اما تا زمانی که نیاز کشور از طریق واردات و نه از مسیر تولید ملی برطرف شود، روند کاهش ارزش پول ملی همچنان ادامه خواهد یافت.

تقویت تولید، تنها راه تقویت ارزش پول ملی

ریشه کاهش مستمر ارزش پول در ایران ضعف در تولیدات داخلی و وابستگی به واردات محصولات خارجی است. کلید حل گره‌های اقتصادی کشور، اعم از تورم، بیکاری و قدرت خرید طبقات پایین و متوسط، حمایت از تولید ملی است. در ادامه با مطالعه تجربه کشورهای ثروتمند دنیا درمی‌یابیم که بیشتر آن‌ها پیش از آغاز فرآیند حمایت از تولیدات داخلی، کشورهایی ضعیف و وابسته بوده و تحت تسلط بیگانه قرار داشتند اما پس از روی آوردن به سیاست‌های حمایتی نسبت به تولید ملی، در مسیر پیشرفت قرار گرفتند و به­‎تدریج با حمایت‌های گسترده‌تر به قله ثروت دنیا رسیدند.

از سوی دیگر هر کشوری که حمایت از تولیدات داخلی خود را کنار گذاشته و با توجیهات نادرست راه توسعه را در باز کردن مرزهای تجاری خود به روی قدرت‌های اقتصادی دنیا دانسته است، به تدریج از اوج عزت به حضیض ذلت افتاده و در باتلاق وابستگی گرفتار آمده است. 

راز تورم پایین در کشورهایی مانند عربستان

در کشور عربستان سعودی نرخ تورم همواره در حد 1 یا 2 درصد بوده و گاهی حتی به زیر صفر درصد رسیده است. تصور ناصحیح از اقتصاد معیوب عربستان منجر به برداشت نادرست از تورم پایین این کشور شده و این ذهنیت را در مخاطبین تداعی می‌کند که این کشور دارای اقتصادی پایدار و سالم است.

در نظام اقتصادی عربستان سعودی پشتوانه ارزش پول، میزان تولید و ذخایر واقعی کشور نیست بلکه این کشور ذخایر ارزی خود را پشتوانه ارزش پول ملی قرار داده است. از طرفی به خاطر ضعف تولید و وابستگی شدید کشور به درآمدهای نفتی، نوسانات قیمت نفت ضربه زیادی به این پشتوانه ارزی می‌زند لذا عربستان سعودی برای حفظ ارزش پول خود با میخکوب کردن مصنوعی حجم ذخایر ارزی، مجبور به استقراض از صندوق بین‌المللی پول و دیگر نهادهای مالی خارجی شده و سالانه بر بدهی خود افزوده است؛ به­‎طوری­‎که حجم بدهی‌های این کشور طی روندی افزایشی به بیش از 205 میلیارد دلار در سال 2019 رسیده است. این موضوع به آن معناست که نسبت بدهی خارجی این کشور به تولید ناخالص داخلی آن حدود 26 درصد بوده درحالی­‎که این نسبت برای ایران تنها 1.5 درصد است.

کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که در پی کاهش درآمد نفتی در دوران رکود ناشی از همه‌گیری ویروس کرونا، عربستان سعودی مجبور به اخذ مجدد تسهیلات از نهادهای بین‌المللی و تشدید میزان بدهی خارجی خود شده و با کسری تراز مالی و تجاری و رکود شدیدی مواجه خواهد شد.

انتهای پیام/

نظر شما
پربیننده ها