طرح ابتکاری شهید «طهرانی مقدم» برای پیشبرد اهداف عملیات «بیت‌المقدس ۴»
به گزارش گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس، حسن طهرانی مقدم ششم آبان سال ۱۳۳۸ در محله سرچشمه تهران متولد شد. پس از پایان دوره تحصیلات متوسطه در رشته صنایع در مقطع فوق‌دیپلم مدرسه عالی تکنیکیوم نفیسی پذیرفته شد. همزمان با اوج‌گیری فعالیت انقلابی، تحت تأثیر برادرش (محمد) به‌صف انقلابیون پیوست.
وی در سال ۱۳۵۸، در مقطع لیسانس رشته مهندسی صنایع پذیرفته و به اخذ مدرک مهندسی در این رشته موفق شد. او در ۲۱ سالگی و در ابتدای شکل‌گیری رسمی سپاه پاسداران، به‌عنوان مسئول اطلاعات منطقه‌ی سوم سپاه شمال، مشغول به فعالیت شد.
بعد از شروع جنگ تحمیلی در شهریورماه ۱۳۵۹، حسن باقری اولین کسب بود که طهرانی مقدم را کشف کرد.
در ادامه این گزارش به همت مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس به روایت سرلشکر محسن رضایی فرمانده سابق سپاه پاسداران در دوران دفاع مقدس و سردار یعقوب زهدی از شهید طهرانی مقدم می‌پردازیم.
روایت سردار سرتیپ یعقوب زهدی
حسن طهرانی مقدم در عملیات طریق‌القدس مسئول خمپاره (ادوات) تیپ کربلا بود. آن موقع به مجموعه‌ای که توپ ۱۰۶ میلی‌متری، تیربار، دوشکا و خمپاره‌های ۶۰، ۱۲۰ و ۸۱ داخل آن بودند، ادوات می‌گفتند.
طهرانی مقدم در عملیات طریق‌القدس، ابتکار به خرج داد و طرح آتش هماهنگی برای آتش خمپاره‌ها ریخت. برای اولین بار او آتش‌بار‌ها را سازمان‌دهی کرد.
برای آتش‌بار ۸۱ و آتش‌بار ۱۲۰ مسئول گذاشت. موضع و منطقه آتش تعیین و یک طرح تیز تهیه کرد که در عملیات بتواند این آتش‌ها را با همدیگر هماهنگ کند.
قبل از آن خمپاره‌ها، نقطه‌ای کار می‌کردند و خدمه خمپاره در یکجا به‌عنوان دیده‌بان گذاشته می‌شدند و از گردان‌ها پشتیبانی آتش می‌کردند.
حسن طهرانی آمد، ادوات را به شکل آتش‌باری و هماهنگ شده به کار گرفت. این طرح در عملیات بیت‌المقدس، خیلی خوب جواب داد و درجا‌هایی که دشمن فشار می‌آورد و صحنه سخت بود، آتش متمرکز و خوبی روی دشمن ریخته می‌شد.
شاید آن موقع کسی نمی‌توانست حدس بزند که بعد‌ها حسن تهرانی مقدم و شفیع‌زاده، یکی از استوانه‌های جنگ شوند و بتوانند یکی از توان‌های مهم سازمان رزم را وارد سپاه کنند و موشک و توپخانه درست کنند.
طراحی آتش و هماهنگی آتش را حسن طهرانی مقدم در تیپ کربلا پیاده کرد و، چون این ایده خوب جواب داد، آوازه او به آقای رشید رسید. گفتند؛ چنین کاری طرح‌ریزی‌شده و خوب جواب داده است. آقای رشید هم در عملیات فتح‌المبین گفت، حسن مقدم را در همه عملیات‌ها بیاورید که برای همه یگان‌ها، هماهنگی و پشتیبانی آتش و طراحی آتش را برنامه‌ریزی کند.
انتصاب طهرانی مقدم به سمت مسئول ادوات قرارگاه کربلا
روایت سرلشکر محسن رضایی از جوان باریک و لاغراندام
من در عملیات طریق‌القدس توضیح دادم که از عملکرد آتش توپخانه ارتش در این عملیات خیلی متأثر شدم، به‌خصوص در پاتک‌هایی که می‌شد. من یک روز باقری را صدا زدم و به او گفتم، حسن، ما توپخانه نداریم، لااقل کاری کنید، این‌همه خمپاره‌ای که داریم، سروسامان پیدا کند.
بعد گفتم شما یک نفر را به من پیشنهاد دهید که حکم تطبیق آتش ادوات را به او بدهم. باقری ایشان{حسن طهرانی مقدم} را به من معرفی کرد. ما هنوز در قرارگاه بردیه بودیم. روز پنجم، ششم عملیات بود.
گفت «این جوان است.» در بردیه آمد و من براندازش کردم. دیدم یک جوان باریک و لاغری است. بعد به حسن گفتم، چرا این را معرفی کردید؟ گفت «چیزی که شما می‌خواهید، او تجربه کرده است.» من هم برایش حکم زدم. حکم را در کاغذ کاهی نوشتم و ایشان مسئول ادوات قرارگاه کربلای سپاه شد.
روایت سردار زهدی
نقش دیگر وی ایجاد هماهنگی با آتش توپخانه ارتش و استفاده بهینه و مؤثر از توپخانه ارتش بود. چون یگان‌های رزم سپاه، هنگام پیشروی می‌بایست از طریق دیدبان با آن طرحی که ریخته شده بود، هماهنگ می‌شدند و از آتش توپخانه ارتش استفاده می‌کردند، لذا نیاز به هماهنگی بود که ایشان آمد، در فتح‌المبین این کار را انجام داد و در هرکدام از قرارگاه‌های فرعی، یک نفر را گذاشت و خودش در قرارگاه مرکزی کربلا، به‌عنوان مسئول واحد پشتیبانی آتش مستقر شد.
افراد رابطی که ایشان در قرارگاه‌های فرعی گذاشت، به توپخانه ارتش وصل شدند که هم در هماهنگی گرفتن آتش از ارتش از آن‌ها استفاده شود و هم خمپاره‌ها را هماهنگ کنند. او تقریباً همان طرحی که در طریق‌القدس در سطح تیپ، پیاده کرد، توانست در فتح‌المبین توسعه بدهد و کاری کند که آتش‌ها مؤثر باشند.
با عنایت خداوند در عملیات فتح‌المبین حدود ۱۵۰ تا ۱۶۰ قبضه توپ از دشمن غنیمت گرفتیم. پشت منطقه علی گره زد، ۶، ۷ گردان توپخانه عراق آنجا بود. در آنجا گردان‌های توپخانه ۱۳۰ ارتش عراق بودند. توپ‌هایشان برق می‌زد. به‌قول‌معروف تازه آن‌ها را از لای گریس بازکرده بودند.
توپخانه سپاه با توپ‌های ۱۳۰ میلی‌متری که ما از عراق به غنیمت گرفتیم، شکل گرفت.
انتصاب مقدم به فرماندهی توپخانه سپاه
روایت محسن رضایی (فرمانده وقت سپاه)
من به دوستان گفتم باید در عملیات بیت‌المقدس، غرش توپخانه سپاه شنیده شود. قبل از عملیات رمضان و در اواخر عملیات بیت‌المقدس (خردادماه ۱۳۶۱)، حکم فرماندهی مرکز توپخانه سپاه را به طهرانی مقدم دادم.
راه‌اندازی یگان موشکی سپاه
در سال ۱۳۶۲ با مدیریت و تدبیر شهید حسن طهرانی مقدم، تقریباً تمامی تیپ‌ها و لشکر‌های سپاه دارای یگان توپخانه‌ای شده بودند.
در این زمان آنچه به‌عنوان خلأ مهمی در مجموعه نظامی سپاه احساس می‌شد، فقدان یگان موشکی سپاه بود که با توجه به درخشش شهید طهرانی مقدم در بخش ادوات و توپخانه و مدیریت شاخص وی در استفاده از همه ظرفیت‌ها و هماهنگی آن‌ها باهم، طی حکمی توسط سرلشکر محسن رضایی در آبان ماه سال ۱۳۶۲، وی به فرماندهی یگان موشکی سپاه منصوب و مأمور به راه‌اندازی آن شد.
فعالیت‌های ارزشمند و دلسوزانه طهرانی مقدم در این یگان نیز همچنان ادامه یافت که از مهم‌ترین ثمرات آن، تولید و بهره‌وری از موشک بومی نازعات در دوران جنگ تحمیلی بود که به‌عنوان مبدأ پیشرفت و تحقیقات در این صنعت شد که بعد از جنگ نیز زمینه دستیابی ایران به نسل‌های جدیدی از موشک‌های بومی متکی بر دانش ملی را فراهم کرد.
سرانجام سردار شهید حسن طهرانی مقدم که به دلیل اقدامات شاخص در توسعه صنایع موشکی، به او لقب پدر موشکی ایران را داده‌اند، در ۲۱ آبان ماه سال ۱۳۹۰ در سن ۵۲ سالگی در میدان کار و عمل، براثر انفجار زاغه مهمات در پادگان شهید مدرس تهران به همراه عده‌ای از همکارانش به شهادت رسید.
منبع
اردستانی، حسین، تاریخ شفاهی دفاع مقدس: عملیات دوره آزادسازی- بیت‌المقدس: روایت محسن رضایی، (جلد ششم)، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، چاپ اول، ۱۳۹۸ (دیجیتال)، صفحات ۱۷۴، ۱۷۵، ۱۷۶، ۱۷۷، ۱۷۸
