آغاز مرحله اول عملیات «تکمیلی کربلای 5»

به گزارش گروه سایر رسانه‌های دفاع پرس، مرحله اول عملیات «تکمیلی کربلای 5»، سوم اسفند 1365 در ساعت 19:50، به منظور دست‌یابی به مواضع مناسب‌تر و نیز رسیدن به کانال زوجی، با فرماندهی قرارگاه کربلا و با رمز «یا فاطمه‌ الزهرا» آغاز شد. یگان‌های عمل‌کننده در این عملیات عبارت‌اند از: لشکر 14 امام‌ حسین (ع) با استعداد سه گردان، لشکر 8 نجف اشرف به استعداد سه گردان، لشکر 31 عاشورا با استعداد دو گردان، لشکر 7 ولی‌عصر با استعداد یک گردان.

بر اساس طرح مانور، نیروهای عمل‌کننده در حد فاصل نهر جاسم و کانال زوجی از شرق به غرب در امتداد جاده شلمچه - بصره تک می‌کنند. در این عملیات، لشکر 14 امام‌حسین (ع) پس از پاک‌سازی موضع «ن» شکل جنوب جاده شلمچه و نیز پاک‌سازی جاده غرب این موضع، با لشکر 8 نجف روی چهار راه دوم الحاق می‌کند. لشکر 8 نجف اشرف بعد از عبور از نهر جاسم به پاک‌سازی دو موضع «ن» شکل دشمن در این منطقه می‌پردازد، سپس با لشکر 14 امام‌حسین (ع) در جناح چپ و لشکر 31 عاشورا در جناح راست الحاق خواهد کرد. لشکر 31 عاشورا نیز بعد از تصرف دو موضع «ن» شکل دشمن، باید خود را به جاده آسفالت برساند. لشکر 7 ولی عصر در شمالی‌ترین نقطه عملیات باید بعد از احداث خاک‌ریز، موضع «ن» شکل ششم سمت چپ سیل‌بند را تصرف کند.

 قبل از آغاز عملیات همه یگان‌های مستقر در منطقه «کربلای 5» به مدت یک ساعت با توپخانه، ادوات، زرهی و نیز با کلیه سلاح‌های مستقر در خط به اجرای آتش ایذایی بر مواضع دشمن پرداختند. به گزارش راوی قرارگاه نیروی زمینی سپاه (برادر لطف‌الله‌زادگان)، با آغاز عملیات، نیروهای لشکر 8 نجف اشرف موفق شدند در ساعت اولیه بعد از شکستن خط و انهدام دشمن، خود را به جاده آسفالت بصره برسانند و با تصرف مواضع «ن» شکل دوم و  سوم دشمن، به اهداف از پیش تعیین‌شده دست یابند و به احداث خاک‌ریزی از جناح چپ تا چهار راه جاده آسفالت (انتهای «ن» شکل سوم) و از جناح راست تا نهر جاسم بپردازند.

نیروهای این لشکر باید بر اساس طرح مانور، از جناح چپ با نیروهای لشکر 14 امام حسین (ع) و از جناح راست با نیروهای لشکر 31 عاشورا الحاق کنند، اما لشکر 14 امام‌حسین (ع) با وجود موفقیت در مراحل اولیه، براثر مقاومت شدید دشمن در چهار راه آسفالت، تا آخرین ساعات امشب نتوانست از آن محور به چهار راه برسد و با لشکر 8 الحاق کند.

لشکر 31 عاشورا نیز تا آخرین ساعات فقط یک موضع «ن» شکل دشمن را تصرف کرده‌است و نتوانسته از جناح چپ با نیروهای لشکر 8 الحاق کند. اما کوشش نیروهای آن تا آخرین ساعات امشب برای الحاق ادامه داشته‌است. از سوی دیگر، نیروهای لشکر 7 ولی‌عصر نیز موفق شده‌اند براساس طرح مانور، ضمن احداث خاک‌ریز، پشت آن استقرار یابند. این خاک‌ریز از سمت چپ به نهر جاسم و از سمت راست به انتهای «ن» شکل ششم می‌رسد.

در این عملیات نیروهای خودی با تیپ‌های دشمن شامل 116، 435، 39 و 423 پیاده، گردان 7 مکانیزه از تیپ 26 زرهی درگیر شده‌اند و تلفات و خساراتی بر آن‌ها وارد آورده‌اند، در حالی‌که عملیات هنوز ادامه دارد. یگان شنود وضعیت دشمن را بعد از حمله نیروهای خودی چنین گزارش کرده‌است: «در ساعت 19:40 عراقی‌ها با مشاهده تعدادی از نیروهای خودی درخواست منور می‌کنند. در ساعت 20:30 ارتش عراق به توپخانه‌هایش آماده‌باش کامل داد و دستور داد دائماً آتش کنند.

در ساعت 20:45 خبر درگیر شدن نیروهای ایرانی با یگان‌های دشمن دریافت شد و در ساعت 20:57 نیروهای ایران به خطوط پدافندی تیپ 39 عراق نفوذ کردند. در ساعت 21:30 ارتش عراق اعلام کرد که تعداد مجروحین آن بسیار زیاد است و تقاضای نیروی کمکی نمود. در ساعت 21:45 یکی از گردان‌های عراقی اعلام کرد که در محاصره کامل می‌باشد. در ساعت 22:31 نیز یک واحد عراقی مستقر در روبه‌روی دریاچه ماهی اعلام نمود که آتشبار شماره 7 به‌کلی منهدم شده‌است و در ساعت 22:40 به توپخانه عراقی دستور داده شد که دریاچه ماهی را که احتمالاً محل درگیری می‌باشد، زیر آتش قرار دهند.»

 از سوی دیگر، فرمانده قرارگاه قدس نیز به یگان‌های خود اعلام کرد که همزمان با عملیات قرارگاه کربلا در منطقه عملیاتی کربلای 5، تظاهر به تک کنند و با تمام توان خطوط پدافندی دشمن را زیر آتش بگیرند.

عملیات تکمیلی تا روز دوشنبه 4 اسفند 1365 نیز ادامه یافت. در شب گذشته نیروهای «لشکر 8 نجف اشرف» با اجرای عملیات آفندی به جاده آسفالت شلمچه - بصره رسیدند و پس از تصرف مواضع «ن» شکل دوم و سوم دشمن، شروع به احداث خاک‌ریزی در منطقه خود کردند اما تا آخرین ساعات شب روز یکشنبه 3 اسفند الحاق این لشکر با «لشکر 14 امام‌ حسین» و «لشکر 31 عاشورا» انجام نگردید و تلاش دو لشکر مذکور برای الحاق تا بامداد روز دوشنبه ادامه یافت.

 لشکر 14 امام‌ حسین در ساعات اولیه یکی از مواضع «ن» شکل دشمن را تصرف کرد اما بر اثر آتش پرحجم تیربارهای دشمن در چهار راه آسفالت، در آن منطقه برای مدتی متوقف شد تا در ساعات اولیه بامداد امروز با کمک یک گروهان از لشکر 8 نجف توانست مقاومت دشمن را در این چهارراه بشکند و با لشکر 8 الحاق کند و به احداث خاک‌ریزی در این تقاطع که متصل به خاک‌ریز لشکر 8 است، پرداخت.

از سوی دیگر، لشکر 31 عاشورا در ساعات اولیه بامداد روز دوشنبه با شکستن مقاومت نیروهای دشمن، موفق شد خط آن‌ها را به تصرف خود درآورد و با عبور از این خط، موضع «ن» شکل چهارم را نیز فتح کند. لشکر عاشورا سپس خود را به جاده آسفالت شلمچه - بصره رساند و خاک‌ریزی روی این جاده احداث کرد و به پدافند پرداخت. این یگان صبح امروز موضع «ن» شکل پنجم را نیز تصرف کرد و خاک‌ریز خود را تا آن‌جا امتداد داد. لشکر 7 ولی‌عصر که شب گذشته در مرحله اول موفق به احداث خاک‌ریز از خط خود تا موضع «ن» شکل پنجم گردیده‌بود، بامداد امروز در ادامه عملیات، موضع «ن» شکل ششم را تصرف کرد و خاک‌ریز خود را تا آن جا گسترش داد و در مواضع جدید مستقر شد.
عملیات تا شب هنگام ادامه یافت و به استقرار نیروهای خودی بر جاده شلمچه - بصره و پاک‌سازی چهار راه این جاده و تصرف مواضع «ن» شکل دوم تا ششم انجامید و نیروهای عملیاتی با احداث خاک‌ریز به مقابله با پاتک‌های دشمن پرداختند. به این ترتیب، مرحله اول عملیات تکمیلی عملیات کربلای5 با موفقیت به پایان رسید و واحدهای ضدزره با استقرار در خطوط پدافندی جدید، آماده مقابله با پاتک‌های دشمن و شکار تانک‌ها و نفربرهای او گردیدند.

در ادامه  عملیات، نیروهای عراق از صبح امروز ضمن اعلام آماده‌باش کامل در دریاچه پرورش ماهی، در ساعت 10:30 تا 11 با تیپ 1 کماندویی از سپاه یکم و تیپ 8 مکانیزه از لشکر 3 زرهی پاتک کرد اما هیچ‌گونه موفقیتی به دست نیاورد و متحمل تلفاتی گردید، از جمله، تیپ کماندویی سپاه یکم در این پاتک در حدود 60% منهدم گردید. قبل از این پاتک، نیروی هوایی عراق نیز در ساعت 7:30 تا 8 دو بار و هر بار با سه فروند هواپیما حوالی منطقه بوبیان و شلمچه را بمباران کرد. دشمن همچنین صبح امروز به حمله شیمیایی پرداخت که با واکنش به موقع نیروهای خودی، خنثی شد.

ستوان «سمیر کاظم» افسر ستاد شیمیایی تیپ 425 که امروز در غرب نهر جاسم به اسارت نیروهای اسلام در آمد، درباره استفاده ارتش عراق از مواد شیمیایی و تهیه این مواد، گفت: «در سطح تیپ مواد شیمیایی نداریم و فقط در لشکرها مواد شیمیایی موجود می‌باشد. بمب‌ها از نوع تابون، خردل و... می‌باشد. بمب‌هایی که در نهر جاسم مورد استفاده قرارگرفت، از نوع خردل بود. بیش‌تر مواد شیمیایی از روسیه، فرانسه، برزیل، خریداری می‌شود. ضمناً از کشورهای آلمان‌غربی، یوگسلاوی، رومانی، کره جنوبی و بلغارستان لباس ضدشیمیایی و موادی جهت شستشو وارد می‌گردد.»

ارتش عراق در اطلاعیه نظامی شماره 2582 خود مدعی شد که حمله نیروهای ایرانی در منطقه نهر جاسم را دفع کرده‌است. در این اطلاعیه که از رادیو بغداد خوانده می‌شد، آمده‌است که هواپیماها و هلی‌کوپترهای عراق با 309 سورتی پرواز علیه مواضع نیروهای ایرانی، یگان موشکی زمین به هوای هاوک در منطقه رود کارون خرمشهر را منهدم و شمار بسیاری سلاح و تجهیزات و نیز تعدادی از استحکامات نظامی را نابود کرده‌اند.

قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) در اطلاعیه شماره 26 در خصوص نتایج عملیات تکمیلی عملیات کربلای 5 اعلام کرد: «در این عملیات که با آتش سنگین توپخانه نیروهای خودی پشتیبانی می‌شد، رزمندگان اسلام ضمن وارد آوردن ضربات سنگین به یگان‌های عراقی مستقر در این منطقه، موفق شدند تیپ‌های 39 و 116 و 435 از لشکر 2 پیاده عراق را به‌کلی منهدم کنند و کلیه نفرات آنان را کشته یا زخمی و یا به اسارت درآورند. همچنین تیپ423 دشمن نیز به میزان 40% منهدم شد و در مجموع در این عملیات بیش از 2500 تن از قوای دشمن به هلاکت رسیده و یا زخمی شدند که در میان کشته‌شدگان اجساد چند افسر و درجه‌دار عراقی دیده می‌شود. در جریان این عملیات همچنین بیش از 105 تن از نیروهای عراقی از جمله چند فرمانده گروهان و یک افسر متخصص سلاح‌های شیمیایی به اسارت رزمندگان اسلام درآمد. در این عملیات واحدهای ضدزره و شکار تانک با انهدام بخش وسیعی از ادوات و خودروهای نظامی دشمن، مقادیری سلاح سنگین و خودرو را نیز سالم به غنیمت خود درآوردند. خلبانان دلیر هوانیروز ارتش جمهوری اسلامی ایران نیز به منظور حمایت و پشتیبانی از رزمندگان دلاور اسلام، مواضع دشمن را به‌شدت هدف حملات کوبنده خود قرار دادند.

رزمندگان اسلام با پیشروی در محور جاده شلمچه - بصره، به تثبیت و تحکیم مواضع خود پرداختند. دشمن بعثی که از حمله رزمندگان اسلام غافل‌گیر شده‌بود، با اعزام یگان‌هایی از تیپ کماندویی سپاه یکم برای کمک به تیپ 8 مکانیزه اقدام به پاتک و مقابله با رزمندگان اسلام کرد که با مقاومت و رشادت سپاهیان اسلام مواجه و پس از تحمل ضایعات و تلفات فراوان مجبور به فرار از منطقه شدند. همچنین پس از وارد آمدن ضربات سنگین به ارتش رو به زوال بعث، دشمن اقدام به تک شیمیایی کرد که اقدام به‌موقع یگان‌های پدافند شیمیایی و آمادگی رزمندگان اسلام، این عمل وحشیانه دشمن نیز خنثی شد. با آتش پدافند رزمندگان نیز یک فروند از هواپیماهای مهاجم عراق از نوع سوخو-22 سرنگون شد که به این ترتیب شمار هواپیماهای سرنگون شده دشمن از ابتدای عملیات کربلای5 تاکنون به 78 فروند رسید. هم اکنون نیروهای خودی به تحکیم مواضع پدافندی خود پرداختند و با اجرای آتش سنگین بر روی جاده‌های مواصلاتی غرب نهر جاسم، هرگونه تحرکی را از دشمن سلب کرده‌اند.»

در جلسه بعدازظهر دوشنبه 4 اسفند 1365  قرارگاه نیروی زمینی سپاه پاسداران که به منظور بررسی وضعیت منطقه عملیاتی کربلای‌5 و نحوه ادامه کار تشکیل شده‌بود، شرکت‌کنندگان با اشاره به آمادگی نداشتن دشمن در منطقه، با وجود برخی مشکلات بر ادامه عملیات تأکید کردند. به گزارش راوی این قرارگاه، فرمانده کل سپاه در این جلسه تأکید می‌کرد: «ما باید دائماً خود را به دشمن نزدیک نماییم تا امکان ساختن خط و ایجاد استحکامات و مین‌گذاری را از او بگیریم و با آتش توپ و تانک امنیت را از او سلب کنیم.

به گزارش راوی قرارگاه نیروی زمینی (برادر علی‌رضا لطف‌الله‌زادگان)، در این جلسه فرماندهان از روحیه‌ای شاداب و نیرومند برخوردار بودند و موفقیت عملیات دیشب باعث گردیده‌بود که رغبت بیش‌تری به ادامه عملیات نشان بدهند، در نتیجه با توجه به آمادگی یگان‌ها، طرحی که از قبل برای تداوم عملیات در نظر گرفته شده‌بود، مورد تأکید قرارگرفت. براساس این طرح، نیروهای تحت امر قرارگاه نوح در سمت چپ جبهه (زیر باغ کشاورزی) و نیروهای قرارگاه کربلا در سمت راست جبهه به سمت کانال پرورش ماهی پیشروی خواهند کرد تا مقداری از باغ کشاورزی و در امتداد آن خاک‌ریز معروف به "500" به تصرف درآید.