به گزارش گروه سایر رسانه های دفاع پرس، معرفی آثاری که میتوانند شخصیت حضرت رسول(ص) را بیشتر بشناسانند هم یکی از این واکنشهاست. سایت کتابستان در یک بسته پیشنهادی 24 عنوان از این کتابها را معرفی کرده است که ما در اینجا جهت رعایت اختصار به برخی از آنها اشاره میکنیم. اگر تمایل داشتید میتوانید فهرست کامل را در اینجا مطالعه کنید.
1
سیره سیاسی پیامبراعظم(ص)
جمعی از محققین
پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
شکی نیست که مردم جهان در این دنیای شکست خورده امروز، درپی رهایی از ظلم و تبعیض هستند و میخواهند دنیای متفاوتی را ایجاد کنند که تحقق حقیقی این اتفاق بزرگ فقط تمسک و الگوپذیری از سیره سیاسی و اجتماعی معصومین خصوصا پیامبراکرم(ص) است.
کتاب سیره سیاسی پیامبر (ص) به نوشته جمعی از محققان با تبیین بخشی از ابعاد شخصیتی رسول اکرم(ص) برخی از پرسشها و معضلات فکری و نظری زندگانی سیاسی و جکومتی ایشان را مطرح و بررسی کرده است.
مسایلی مانند مبانی نظری سیره سیاسی و حکومتی پیامبر اکرم(ص)، مبانی انسان شناختی، اصول حاکم بر سیره اخلاقی_ سیاسی، سیره نظامی، مناسبات قدرت و شریعت، سیاست خارجی، ساختار نظام سیاسی نبوی، توزیع قدرت، حقوق اقلیتها، شیوه برخورد با مخالفان، بررسی تطبیقی دولت نبوی با دولتهای مدرن از جمله سؤال و دغدغههای نسل سوم انقلاب است که مطالعه این کتاب میتواند راهگشای حل این مسایل باشد.
این کتاب در سه بخش تنظیم شده که در بخش اول با عنوان مبانی، کلیات و نظریهها 9 مقاله وجود دارد که در مقاله اول با موضوع سیر تاریخی مبانی سیره سیاسی پیامبراعظم(ص) با نگاه به اندیشه قرآنی علامه طباطبایی(ره) تلاش شده است از مبانی نظری آغاز و به مبانی علمی بیانجامد و چه در مبانی نظری و چه در مبانی عملی اصولی مانند انسان و ویژگیهای آن، حیات اجتماعی و مقتضیات آن، توحید الهی و مساوات اجتماعی، عمل پیامبران الهی و پیامبر اکرم(ص) مورد توجه قرار گرفته و در ضمن تبیین توحید و ایمان، چگونگی شرک و کفر نیز مطرح شده است.
مقاله دوم با عنوان مبانی انسان شناختی سیره سیاسی پیامبر(ص) با دو نگرش ماهیتشناسانه و وجودشناسانه به چگونگی تعیین مبانی انسان شناسانه در حکومت نبوی میپردازد و همچنین اصول حاکم بر سیره اخلاقی سیاسی پیامبر اسلام(ص) عنوان مقاله سوم است که شیوههای رفتاری ایشان در عرصه سیاسی را بررسی وبه اعتقاد نگارنده مقاله کلیت رفتار سیاسی حضرت به سمت تکریم، تعالی و فضیلت انسانی میباشد.
در مقالهای با عنوان «جریانشناسی دولت نبوی» با تبیین جریانها و جناحهای سیاسی دوران پیامبر(ص) به علل و عوامل پیدایش این جریانهای سیاسی و عملکرد آن پرداخته میشود و درمقاله پنجم این بخش با عنوان جریانشناسی سیاسی در دولت نبوی نویسنده این مقاله درصدد پاسخگویی به این سؤال است که جریان تقابل با اندیشه و رفتار رسول خدا(ص) در دو دوره حیات شریف ایشان در مکه و مدینه در قالب چند جریان سیاسی قابل شناسایی است.
در مقالات بعدی این بخش موضوعاتی مانند ماهیت و چرایی جنگهای پیامبر (ص)، تقسیمبندی جنگها، سازمان نظامی رسول خدا(ص)، اصول رهیافت امنیتی پیامبر(ص) در قرآن کریم، نظریه سیاست خارجی در دولت نبوی و عدالت در گفتار و اقدامات رسول الله(ص) مورد بررسی قرار میگیرد.
15 مقاله در بخش دوم کتاب با عنوان ابعاد الگویی و تربیتی و نظام سیاسی نبوی(سیاست داخلی) وجود دارد که در مقاله اول به صورت خلاصه ویژگیهای کارگزاران حکومت پیامبر(ص) بیان و در مقاله دوم با تبیین رفتاری ایشان مناسبات قدرت و شریعت و تقدم کدام یک از ایندو تحلیل و بررسی میشود.
نسبت دین و سیاست در سیره نبوی، بررسی مبانی و ماهیت دولت نبوی و دولت مدرن، ساختار نظام سیاسی نبوی، توزیع قدرت در دولت نبوی، ولایت سیاسی پیامبر اعظم(ص)، جایگاه رهبری در دولت اسلامی، نبوت، شریعت و قانون، قانون اساسی مدینه و مساله امنیت در دولت نبوی، شورا و مشورت در حکومت نبوی، عدالت در سیره نبوی، عدالتخواهی و عدالتمحوری در سیره پیامبراعظم(ص)، بیعت و وفاداری سیاسی در نظام سیاسی عصر نبوی و کارویژههای دولت نبوی از عناوین دیگرمقالات این بخش است.
تنوع مباحث و نمایان ساختن ابعاد مختلف سیاست داخلی پیامبر اکرم(ص) در این بخش برای خواننده کتاب میتواند جذاب باشد و جواب خیلی از سؤالات و شبهات نظری خود را در این موضوع پیدا کند.
نظام سیاسی نبوی(سیاست خارجی) مباحث تطبیقی و آسیبشناسی حکومت عنوان بخش سوم کتاب است که در مقاله اول شیوه برخورد پیامبر با مخالفان و منتقدان و در مقاله دوم این بخش جنبههای سهگانه قدرت، فرصتها و محدودیت ساختاری در سیاست خارجی مورد تحلیل و بررسی قرار میگیرد.
معیار روابط با بیگانگان در سیره نبوی، حقوق اقلیتها در حکومت نبوی، بررسی تطبیقی دولت نبوی و دولت سکولار، دولت دینی پیامبر(ص) و دولت سکولار لیبرال با تاکید بر اندیشههای امام خمینی(ره) و آسیبشنای حکومت اسلامی در سیره نبوی از موضوعات دیگر مقالات این بخش کتاب است.
تبیین معیار روابط با بیگانگان، توصیف سیره نبوی در روابط و زیست همگانی، رفتار پیامبر(ص) با اقلیتها، حقوق فرهنگی، دینی، امنیتی، اجتماعی، قضایی و اقتصادی اقلیتها در حکومت اسلامی و تبیین نسبت اربعة دولت اسلامی پیامبر اکرم(ص) با دولت غربی از جمله مباحث بخش سوم کتاب است که توانسته به خوبی ابعاد گوناگونی از سیاست خارجی حکومت الهی رسول الله(ص) را برای مخاطب تبیین کند.
این کتاب مفصل و علمی در 584 صفحه از سوی اتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به چاپ رسیده است.
2
خاتم پیامبران صلى الله علیه و آله و سلم(ترجمه)
محمد ابو زهره، ترجمه حسین صابرى
بنیاد پژوهشهاى اسلامى آستان قدس رضوى
«خاتم النبیین» اثرى است که در آن به جوانب مختلف رویدادهایى که در تاریخ حیات پیامبر گرامى اسلام محمد مصطفى صلى اللّه علیه و آله و سلّم روى داده است پرداخته مىشود و مؤلف از آنها نکات بدیع و تازهاى را استنباط مینماید.مؤلف به جاى نقل داستان بیشتر توجه خود را معطوف به تحلیل و بررسى مسائل مى نماید و در کنار آن در حدّ امکان به احکام اسلامى و چگونگى تشریع آنها در سیر حوادث تاریخى اسلام مىپردازد.
کتاب داراى سه بخش اساسى است:
بخش اول به زندگانى پیامبر(ص) از ولادت تا هجرت اختصاص یافته است. در این بخش به معرفى نیاى بزرگ پیامبر،یعنى ابراهیم علیه السلام،بناء کعبه،محمد در تورات و انجیل،نسب پاکیزه حضرت،اصحاب فیل، رحلت آمنه علیها سلام اللّه، حلف الفضول و غیره در قبل از بعثت و وحى، مراتب و اشکال وحى،مراحل دعوت به اسلام، اولین مسلمانان،هجرت به حبشه،اسراء و معراج، هجرت به مدینه و غیره پس از بعثت پرداخته میشود.
بخش دوم به جهاد حضرت و گسترش دعوت اسلامى و رفع آزار و اذیت مشرکان نسبت به مؤمنان اختصاص یافته و غزوات حضرت معرفى شده و از صلح حدیبیّه سخن به میان آمده است.
بخش سوم به وقایع پس از صلح حدیبیه نظیر داستان فدک، سریههاى پیامبر اکرم و برخى غزوات حضرت،فتح مکّه، وفود، انتشار و گسترش دعوت اسلامى، حجة الوداع، همسران پیامبر(ص) و رحلت جانسوز حضرت اختصاص یافته است.
3
سیره صحیح پیامبر اعظم(12جلد)
نویسنده: جعفر مرتضى العاملی
ترجمه و تلخیص: دکتر محمد سپهری
«الصحیح من سیرة النبی الأعظم » کتابى است که به تفصیل سیره و زندگانى رسول خدا (صلى اللّه علیه و آله و سلّم) را تبیین میکند. این کتاب، جایزه کتاب سال جمهورى اسلامى را دریافت کرده است و ترجمه و تلخیص آن به عنوان اثر برگزیده جشنواره «محمد(ص)، پیامبر صلح و رحمت» معرفی و تقدیر شد. همچنین پس از انتشار جلد یازدهم آن، در سال 1380، نشستى به منظور تجلیل از کتاب و مؤلف آن از سوى پژوهشگاه حوزه و دانشگاه برگزار و مجموعه مقالاتى با عنوان «رویکرد الصحیح به سیره رسول خدا(ص)» درباره آن تدوین و منتشر شد.
در میان اهل سنت کتبى مانند سبل الهدى و امتاع الاسماع که به تفصیل درباره سیره و زندگانى رسول خدا(ص) سخن گفته باشد، وجود داشت اما در میان شیعیان امامیه جاى چنین اثرى خالى بود تا آنکه در دهه هاى اخیر، عالم و مورخ و محقق حوزه علمیه قم و لبنان به تألیف کتاب الصحیح من سیرةالنبى همت گماشت. این اثر ابتدا به تدریج و به شکل تک جلدهایى تا یازده جلد تدوین و به علاقمندان عرضه شد و اکنون مجموع آن در 35 جلد تکمیل شده است. استاد علامه جعفر مرتضى عاملى با نگاه خاص و شیعى خود به سیره و تاریخ پیامبر، با بهره گیرى از منابع فراوانى از فریقین به بازسازى سیره نبوى پرداخته است.
ویژگى ارزشمند
نویسنده علاوه بر سبک ویژه در سیرهنگارى که بر آموزههاى کلامى و نقد و ارزیابى حدیث در حوزه تاریخ مبتنى است، در این زمینه اصول و مبانى راهبردى نوینى به خواننده ارائه مىدهد، دیدگاههاى ابتکارى ارزشمندى در شمارى از حوادث و وقایع مهم و سرنوشتساز تاریخ اسلام دارد که همین ویژگىهاى منحصر به فرد، «الصحیح» را از دیگر کتابهاى قدیم و جدید سیره ممتاز کرده است.
روش تألیف
شیوه مؤلف چنین است که روایات و نقلهاى فراوانى از یک واقعه یا حادثه تاریخى را از منابع گوناگون نقل نموده، سپس به نقد و ارزیابى آن از وجوه و جنبههاى متعدد مىپردازد. کتاب الصحیح من سیرةالنبى، تمام مباحث دوران مکه و مدینه را به ترتیب تاریخى و به شیوه سالشمار، در بر دارد. بنابراین از ویژگىهاى آن، پرداختن به تمامى موضوعات حتى جزئیات رویدادهاست. در عین حال تفاوت اصلى آن با دیگر آثار تفصیلى آن است که با نگاهى نقادانه به بررسى و تحلیل یکایک گزارشهاى مورخان و سیرهنویسان مىپردازد. هر چند در مواردى مؤلف، با استفاده از گزارههاى کلامى به تحلیل دادههاى تاریخى روى آورده است، لیکن در مجموع تلاش کرده با توجه به مجموع روایات تاریخ اسلام و همچنین احادیثى که جنبه تاریخى ندارند، اثرى عالمانه و مبتنى بر روشهاى محققانه ارائه دهد.
ترجمه این اثر نیز در 12 جلد توسط دکتر محمد سپهری با عنوان «سیره صحیح پیامبر اعظم(ص)» تحت اشراف گروه تاریخ و تمدن پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شده است.
4
فروغ ابدیت تجزیه و تحلیل کاملى از زندگى پیامبر اکرم( ص)
آیت الله جعفر سبحانى
بوستان کتاب
«فروغ ابدیت» کتابى است به فارسى که به تجزیه و تحلیل کاملى از زندگانى پیامبر اکرم (ص) مىیپردازد. درباره زندگانى پیامبر آثار گوناگونى نگاشته شده است اما نویسنده این کتاب فقیه و متکلم معاصری است که این کتاب را با دو ویژگى نسبت به سایر آثارى که در این موضوع به رشته تحریر درآورده است:
نخست اینکه در این کتاب به بیان وقایع مهم و حوادثى که آموزندگى بیشترى دارد پرداخته شده و از تفصیل و بیان رویدادهاى جزئى مانند بسیارى از سریه ها(جنگها و درگیری های بدون حضور پیامبر(ص)) صرف نظر شده است و تمام رویدادهاى تاریخى از منابع اصیل و دست اول گردآورى شده است. دوم اینکه در ضمن بررسىها، انگشت روى اعتراضات و اشکالات و احیانا غرض ورزیهاى خاورشناسان نهاده شده و به کلیه انتقادهاى آنها پاسخ داده شده است.
کتاب در دو جلد منتشر شده و مجموعا مشتمل بر 65 فصل با عناوین و موضوعات ذیل میباشد: شبه جزیره عربستان یا گهواره تمدن اسلامى، عرب پیش از اسلام، اوضاع روم و ایران دو امپراطورى بزرگ جهان، نیاکان پیامبر اسلام، میلاد پیامبر، دوران کودکى پیامبر، بازگشت به آغوش خانواده، دوران جوانى، از شبانى تا تجارت، از ازدواج تا بعثت، نخستین جلوه حقیقت (لزوم بعثت پیامبران، اقسام چهارگانه وحى، افسانههاى دروغ در زندگى پیامبران و... )، نخستین وحى در چه روزى نازل شد (اختلاف تاریخ نگاران در روز نزول وحى، پاسخ دانشمندان شیعه)، نخستین مرد و زنى که ایمان آوردند (دلائل سبقت على (ع) در ایمان، مسألهاى به نام انقطاع وحى و... ) ، دعوتهاى سرّى و خویشاوندان، دعوت عمومى، داورى قریش درباره قرآن (اسرار نزول تدریجى قرآن و... )، نخستین هجرت حربه هاى زنگ زده (تهمتهاى نارواى قریش به پیامبر، اندیشه مقابله با قرآن و... )، افسانه غرانیق، محاصره اقتصادى، مرگ ابو طالب (بحث درباره ایمان ابو طالب و دلائل آن)، معراج از نظر قرآن و حدیث و تاریخ (روایات معراج، آیا معراج جسمانى بوده است و... )، سفرى به طائف، پیمان عقبه اول و دوم، سرگذشت هجرت، رویدادهاى نخستین سال هجرت (عقد اخوت، پایهگذارى مسجد النبى و... )، رویدادهاى سال دوم هجرت (تهدید خطوط بازرگانى قریش و... )، تبدیل قبله، جنگ بدر، ازدواج على و فاطمه (س)، جنایات یهودیان بنى قینقاع، غزوه احد، کشتار معلمان قرآن، غزوه بنى النضیر، تحریم شراب، کوبیدن سنتهاى غلط، غزوه احزاب، آخرین لانه فساد (محاصره دژ بنى قریظه، خیانت ابولبابه و ترسیم آن، سخنان محکومان در لحظات اعدام و... )، کنترل دشمنان، شورشیان بنى المصطلق، داستان إفک، یک سفر مذهبى و سیاسى (سرگذشت بیعت رضوان، صلح حدیبیه و... )، سفیران پیامبر در جهان، غزوه خیبر، سرگذشت فدک، عمره قضاء، فتح مکه، غزوه تبوک، وفود، مباهله، حجة الوداع، مدعیان دروغگو، رحلت پیامبر و وقایع هنگام وفات ایشان و بعد از آن و غیره.
5
سیره رسول خدا(ص) با همسران
زهرا عبداللهی
ناشر: دفتر نشر معارف
قرآن کریم، رسول خدا(ص) را الگو و اسوه معرفی کرده است. آشنایی با رفتار خانوادگی و سیره حضرت رسول اکرم(ص) میتواند بهترین الگو برای مسلمانان و خانوادههای مذهبی باشد تا به وسیله پیروی از آن، بتوانند خانوادهای سالم داشته باشند و با آرامش کامل برای رسیدن به کمال انسانی تلاش نمایند.
این کتاب در شش فصل به بررسی سیره رسول خدا(ص) با همسران پرداخته است: سیره رسول خدا(ص) اسوه قرآنی، شناخت همسران پیامبر و دلایل تعدد زوجات، سیره آموزشی رسول خدا(ص) با همسران، سیره تربیتی رسول خدا(ص) با همسران سیره اخلاقی رسول خدا(ص) با همسران، سیره سیاسی ـ اجتماعی رسول خدا(ص) با همسران.
نویسنده در فصل اول به معنای سیره و اسوه، ضرورت انتخاب اسوه و الگو، گسترده الگوگیری، شناخت مقام رسول خدا(ص) به عنوان اسوه حسنه، تأسیکنندگان به اسوه حسنه پرداخته است. در فصل دوم همسران پیامبر و دلایل تعدد ازدواج حضرت(ص) بیان میشود.
در فصل بعدی، سیره آموزشی پیامبر(ص) در تعالیم اسلامی و نتایج آموزش پیامبر(ص) تبیین میشود. در سیره تربیتی رسول خدا(ص) با همسران، ضرورت مداومت در تربیت و اهمیت رشو در تربیت (الگودهی عملی، محبت، سعه صدر، موعظه و نصیحت، تشویق، تذکر، تغافل و تنبیه) میآید. در فصل پنجم سیره اخلاقی پیامبر(ص) با همسران به صورت مبسوط بیان میشود. پیامبر(ص) و حضور همسران در اجتماع، پیامبر(ص) و مشارکت سیاسی همسران، گستره مشارکت سیاسی ـ اجتماعی و عملکرد منفی برخی از همسران در فصل آخر سیره سیاسی ـ اجتماعی رسول خدا(ص) با همسران میآید.
6
پاسخ به شبهات کلامی دربارهی پیامبر اعظم(ص)
محمد حسن قدردان ملکی
پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
نویسنده کتاب از پژوهشگران حوزه علمیه قم است که سالهای زیادی در عرصه پاسخگویی به شبهات کلامی فعالیت می کند. در این کتاب شبهات مطرح در خصوص شخصیت پیامبر اسلام(صلوات الله علیه) را مورد بازکاوی قرار داده، آن را در دو بخش، انجام و سامان بخشیده است.
در بخش اول، نگارنده با رویکرد کلامی - فلسفی به تحلیل شبهات کلامی و اعتقادی در هفت فصل(1. امی بودن پیامبر؛ 2. علم و غیب؛ 3. معجزات؛ 5. نیوت و وحی؛ 6. خاتمیت؛ و 7. حکومت و مشروعیت) پرداخته است.
در بخش دوم تحت عنوان «شبهات تاریخی و اجتماعی»، شبهات متوجه شخصیت و اخلاق فردی و اجتماعی حضرت در سه فصل (زندگی و اخلاق فردی، اخلاق جنسی و اجتماعی) مورد کالبدشکافی قرار گرفته است.
محمد حسن قدردان قراملکی به صورت ویژه در بخش اخلاق جنسی پیامبر در این کتاب درباره علل ازدواجهای پیامبر توضیحات مبسوطی بر اساس اسناد متقن تاریخی و آیات و روایات معتبر ارائه می دهد و به رفع شبهات در این موضوع می پردازد.
7
درباره مستشرقین و پیامبر(صلی الله علیه و آله)
محمد
کارن آرمسترانگ
ترجمه کیانوش حشمتی
ناشر: حکمت
کتاب «محمد» نوشته خانم کارن آرمسترانگ، با ترجمه کیانوش حشمتی، پر فروش ترین کتاب سال امریکا پس از حادثه یازده سپتامبر است که چاپ نخست آن، سال 1383 در انتشارات حکمت تهران به چاپ رسیده است.
خانم کارن آرمسترانگ، یکی از صاحب نظران دین در جهان غرب است. وی به مدت هفت سال راهبه ای کاتولیک بود؛ سپس در 1969 در دانشگاه های آکسفورد لندن، ادبیات کلاسیک و مدرن خوانده است. وی، چند برنامة تلویزیونی نیز، دربارة پولس رسول و تاریخ کلیسا تهیه کرده است. او سپس، به نوشتن کتاب هایی در زمینه اندیشه دینی روی آورد؛ در حالی که جهان نگری او، بر آمده از بینش دینی مسیحی و خرد باوری غربی است. وی، همواره کوشیده است به عنوان یک پژوهشگر به دینها بنگرد.
به سخن دیگر، تلاش آرمسترانگ این بوده تا بنیاد مشترک دین های سامی را بیابد و از میان آن ها پلی بزند. این بنیاد مشترک از دید او، پیام مهر و محبت این دین ها است. تألیفات وی از جمله، کتاب های پر فروش و نام آورجهان است. این آثار عبارتند از:
«ازمیان معبر باریک» که زندگی نامه خود نویسنده است؛ «تاریخچه ای از خدا»؛ این کتاب به بیش از سی زبان تر جمه شده است، «اسلام تاریخی کوتاه»، «کتاب بودا»، «در جست وجوی خدا : بنیادگرایی در آیین یهود»، «مسیحیت و اسلام»، «تاریخ اورشلیم: یک شهر، سه دین»، «خدا شناسی از ابراهیم تا کنون» و «عارفان انگلیسی قرن چهاردهم».
اما، انگیزة او از نوشتن این کتاب، دفاع از اسلام و روشن کردن ذهن مسیحیان غربی، نسبت به چهرة نورانی پیامبر خدا - صلی الله علیه و آله - است که پس از انتتشار آیات شیطانی سلمان رشدی در غرب، دچار ابهام شده بود. خانم آرمسترانگ به خاطر نوشتن این کتاب در سال 1999، مفتخر به در یافت جایزه رسانه شورای امور عمومی مسلمانان گردید.
کتاب حاضر، در سیصد و هفتاد و هفت صفحه و ده فصل تنظیم شده است. پاورقی ها و ارجاع های هر فصل در پایان کتاب با عنوان یادداشت ها است. در ابتدای کتاب نیز، دو مقدمه از نویسنده و مترجم کتاب آمده است.
مترجم، کتاب را در سال 1382(2004م) ترجمه کرده و هدفش نیز، دغدغههایی بوده که پس از انتشار آیات شیطانی و خلأ موجود، برای معرفی چهره واقعی پیامبر - صلی الله علیه و آله - در غرب و به ویژه به زبان انگلیسی، برای وی وجود داشته است. کتاب حاضر، نوشته یک غیرمسلمان است که دربارة پیامبر - صلی الله علیه و آله - و پس از حادثة سلمان رشدی نوشته شده است. پس از ترجمه، مشاورة این کتاب و مطابقت آن با متون اسلامی بر عهده حجت الاسلام شیخ عبدالله حقیقت بوده که در مواردی به نقد مطالب نویسنده در زیر نویس ها پرداخته است.
8
محمد رسول خدا
آنه ماری شیمل
