پاکت‌نامه‌هایی که خاطره انگیزند

به گزارش خبرگزاری دفاع مقدس به نقل از ساجد، یادگاریهای دوران دفاع مقدس از هر نوعی که باشند، خاطره انگیز هستند. چه برای رزمندگان که در مناطق عملیاتی حضور داشتند و چه برای مردمانی که در پشت جبههها بودند. هر کدام با این یادگاریها به نحوی خاطرهای دارند. گاهی خاطرهای شیرین و گاهی هم خاطرهای تلخ.

ارتباط رزمندگان اسلام در مناطق عملیاتی با خانوادههایشان و با کسانی که در پشت جبههها بودند، موضوعی جالب است که نمیتوان به سادگی از کنار آن گذشت. یکی از این روشها ارتباط تلفنی بود که به سختی برقرار میشد. گاها یک جمعیت 40یا 50 نفری در یک خانه جمع می شدند تا با تماسهای مکرر به رزمنده خود که در جبهه حضور داشت، دسترسی پیدا کنند و از احوالات وی باخبر شوند و بواسطه او از وضعیت دیگر رزمندگان مطلع شوند.

پاکت نامههای دوران دفاع مقدس نیز نقش زیادی در ثبت رخدادهای آن روزها داشتند .نامههایی که هر کدام حاوی فرهنگ ناب موجود در جبهه، از حیث اعتقادی، سیاسی و منش و رفتار بودند. کلمات ساده هر کدام دریایی عمیق از مفاهیم را در خود نهفته بودند. سبک زندگی در جبهه به خوبی در متن این نامهها آشکار است. جملاتی که گاه در قالب وصیتنامه و گاه در قالب احوالپرسی از طریق همین پاکت نامهها به خانوادهها ارسال میشد هرکدام پیامی ماندگار بر جای گذاشته است.

فارغ از محتوای این نامهها که متاسفانه امروز به دست فراموشی سپرده شده است، طرح چاپ شده بر روی آنها بسیار جالب و خاطره انگیز است و می تواند خاطرات بسیاری از خانوادههای رزمندگان را دوباره زنده کند. 

این پاکتهای نامه صرفا در بین رزمندگان اسلام توزیع میشد و نیازی به تمبر نداشت. اغلب توسط اصناف، بازاریان، کسبه، مساجد، مؤسسات فرهنگی، روزنامه های کثیرالانتشار، اشخاص، هیأت ها و ... چاپ و به جبههها ارسال می گردید.

طراحی و درج عکس بر روی پاکت ها دارای پیام و منظور مشخصی بود و بیشتر از تصاویر دفاع مقدس و فعالیتهای رزمنده گان در آنها استفاده می شد. بخشی فضای را همین تصاویر در بر می گرفتند و بخشی دیگر جهت درج نوشته در نظر گرفته شده بود.

پاکتها در اندازه و شکلهای مختلف با کیفیتهای متفاوت چاپ و توزیع میشد و روی آنها انواع عکسها و تصاویر، طرحها و شعارها با رنگهای مختلف نوشته و چاپ شده بود. پاکتها به کاغذ یا ورقه جداگانه برای نوشتن نامه نیاز نداشتند چون طوری طراحی شده بودند که پس از نوشتن نامه در یک روی همین برگه و تا زدن آن از روی نقطه چین ها شکل پاکت میگرفتند. 

شعارهای نوشته شده روی پاکت ها متفاوت بودند ولی غالباً شعارهای معروف و اصولی که در سطح جامعه منتشر بود روی پاکت ها منعکس می شد، روی کناره های تا شده پاکت نیز معمولاً احادیث و روایات و فرمایشات حضرت امام(ره) و جملاتی از فرماندهان شهید دفاع مقدس نوشته می شد. 

درصفحه اصلی پاکت نیز مزین به آیاتی از قرآن مجید و احادیث و فرمایشات حضرت امام(ره) بود.در استان ها و لشگرها و یگان ها پاکت هایی با شعارها، تصاویر و مضامین محلی و منطقه ای چاپ می شد، مثلاً عکس هایی از شهدای یک یگان روی تعداد معدودی پاکت چاپ و به صورت محدود در سطح همان لشگر توزیع میگردید.

یقیناً بررسی و مطالعه نامه نگاری های انجام شده بین رزمندگان و خانوادههایشان میتواند مستندی گویا از حال و هوای جبهه و روحیه بچه ها و خانواده هایشان همچنین فضای آن دوران، در نتیجه درک بهتر واقعیات دفاع مقدس باشد. انواع پاکت ها و مشاهده طرح ها، تصاویر و شعارهای روی آنها می تواند برای علاقمندان منبع و مأخذی موثق و دست اول جهت مطالعه و تحقیق در حوزه دفاع مقدس باشد. نامه بیشترین نقش در ارتباط رزمندگان و خانواده هایشان را به عهده داشت، تماس تلفنی و تلگراف صلواتی از دیگر راههای ارتباطی بودند.