انقلاب اسلامی به دنبال تغییر نرم‌افزار تمدن غربی است

به گزارش گروه سایر رسانه‌های دفاع پرس، «آیت‌الله علیرضا اعرافی»، مدیر حوزه‌های علمیه کشور در گردهمایی گروه‎های تبلیغی حوزه که در مجتمع یاوران حضرت مهدی(عج) قم برگزار شد، با بیان اینکه تبلیغ، رسالت حوزه است اظهار کرد: تبلیغ عام رسالت اصلی است اما تبلیغ به معنی خاص یکی از رسالت‎های حوزه است.

وی پرورش مبلغ، ساماندهی اندیشه تبلیغی و ... را معطوف به حوزه تبلیغ به معنی العام دانست و افزود: ابلاغ پیام وحی و رسالت الهی و ارزش‎های دین، در معنی عام کل رسالت حوزه را تشکیل می‌دهد و اگر به معنی خاص بگیریم تمام کارکردهای حوزه نیز باید در مدار آن قرار بگیرد.

مدیر حوزه‎های علمیه کشور با بیان اینکه در تمام شالوده نظامات حوزه، ابلاغ پیام دین باید حضور داشته باشند و هیچ نظامی از نظامات حوزه از این نگاه تربیتی مبلغان و تولید محتوای مناسب برای تبلیغ خالی نیست، بیان کرد: تبلیغ به عنوان یک رسالت حوزوی بر پایه چند قاعده فقهی بسیار مهم استوار است که متأسفانه برخی از آنها کمتر مورد بحث قرار گرفته است و برخی نیز کامل نیست؛ در فقه تبلیغ هنوز خلأهایی وجود دارد که باید تأمین شود.

وی افزود: قاعده ارشاد جاهل از جمله این قواعد است؛ این مسئله هنوز به شکل جامع بحث نشده است و جای کار بسیاری دارد؛ این بحث به این مفهوم است که سرکار مبلغان با انسان‌هایی است که آگاهی کافی به معارف دین ندارند.

اعرافی یادآور شد: قاعده دوم، قاعده هدایت و تربیت است و مقصود از آن، این است افرادی که آگاهی دارند ولی انگیزه کافی ندارند را باید هدایت کرد؛ در این زمینه کمتر بحث شده است و بیش از 30 واژه در قرآن به این مسئله اختصاص یافته است.

مدیر حوزه‎های علمیه کشور بیان کرد: قاعده سوم نیز قاعده امر به معروف و نهی از منکر است که این قاعده در حوزه برخورد با تخلفات است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: همه این قواعد، جزو رسالت‎های حوزه است؛ باید این مخاطبان را آگاه سازیم تا دارای انگیزه شوند و تا جایی که به سمت خلاف رفتند آنها را اصلاح کنیم.

وی گفت: باید ابواب جدیدی در فقه را پایه‌ریزی کنیم؛ در حوزه فقه، اگر بخواهیم پاسخگوی دنیای امروز باشیم باید همه این ابواب را با مسائل مورد نیاز امروز درآمیزیم و مباحث مستحدثه را در همه ابواب فقه ببریم؛ امسال در برخی از کرسی‌های خارج فقه قدم‌های جدیدی برداشته خواهد شد.

اعرافی یادآور شد: یکی از مسائلی که در عرصه آموزشی و پژوهشی به آن پرداخت، مسئله فقه تبلیغ است که باید با قواعد مرتبط، آن را بحث و بررسی کنیم.

مدیر حوزه‎های علمیه کشور بیان کرد: یکی از زوایای این عرصه، توجه به آفات و آسیب‎هایی است که ممکن است جریان تبلیغ را فرابگیرد؛ نخستین آفت، صوری و تشریفاتی و شکلی شدن تبلیغ است که هیچ چیزی مثل این مورد نمی‌تواند اثر تبلیغ را از بین ببرد.

وی گفت: تبلیغ موفق، تبلیغی است که جامعه مخاطبان حس کنند که یک تبلیغ صوری و تشریفاتی انجام نمی‎شود؛ کار تبلیغ، کاری است که باید حس شود که در ذات آن کار هدفمند و بدون تعارفات دنبال می‏شود؛ این کارها منتهی به گزارش هم می‏شود ولی سودی ندارد.

وی گفت: متأسفانه شاهد هستیم که چند نهاد یک برنامه تشریفاتی را برگزار می‌کردند و یا می‌کنند و همه این نهادها نیز در گزارش سالانه خود این برنامه را ذکر می‌کنند، ولی کل این برنامه نیز هیچ خاصیتی ندارد. این مسئله بیانگر چنین رویکرد اشتباهی است که وجود دارد و اگر روح تبلیغ را تشریفات فرابگیرد چنین مسئله‌ای ایجاد می‎شود.

اعرافی یادآور شد: آسیب دیگر تبلیغ آن است که احساس بودن را مهم‌ترین جزء تبلیغ کنیم، تهی شدن از اندیشه و حکمت باطنی آسیب‌زننده است.

مدیر حوزه‎های علمیه کشور بیان کرد: آسیب سوم، آمیخته شدن تبلیغات با خرافات و مباحث سست است؛ گاهی اوقات ممکن است مباحثی را مطرح کنیم که ظاهرش ممکن است درس باشد، ولی چندان قابل اثبات نیست و بازخورد آن در جامعه مفید نیز قطعاً مناسب نخواهد بود.

عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه گفت: دوری از واقعیات و شرایط محیطی از دیگر آسیب‌هایی است که ممکن است تبلیغ را در برگیرد؛ تبلیغی که با موقعیت مخاطبان نسبتی برقرار نمی‎کند از مهم‌ترین مشکلات و آسیب‎های تبلیغی است.

وی گفت: سامان دادن بحث به منظور اینکه مخاطب با شرایط محیطی و اقتضائات خود آن را درک کند از جمله مهارت‌های بسیار مهم تبلیغی است؛ سامانه تبلیغ ما باید سلایق و روحیات فرهنگی و اجتماعی مخاطب را پوشش دهد.

اعرافی یادآور شد: بی‌اطلاعی از کار رقبا و نظریات رقیب از دیگر آسیب‌هایی است که ممکن است فعالیت‌های تبلیغی را در برگیرد؛ گاهی اوقات رقبای فرهنگی به گونه‌ای کار کردند که ممکن است تمام فعالیت‌های تبلیغی ما را خنثی کند. مبلغان باید از شیوه‌های تبلیغی رقبا آگاهی کامل داشته باشند؛ همچنین باید با تئوری‌های آنها نیز آشنا باشیم.

وی یادآور شد: تبلیغ در حوزه از حالت تبلیغی به حالت جمعی و منظومه‌ای و شبکه‌ای تغییر کرده است؛ امروزه جریان تبلیغ کشور ما سامانمند و منظومه‌ای نیست، ولی باید به سرعت و با دقت کامل به این سمت حرکت کنیم.

مدیر حوزه‎های علمیه کشور بیان کرد: موازی کاری‌هایی در این زمینه وجود دارد که باید به آن توجه داشت؛ وجود خلأهای عرصه‌ای و عدم نظامات جامعه تبلیغی نیز از مشکلاتی است که باید آن را پوشش داد.

عضو شورای عالی حوزه گفت: اگر کل کشور ما بسیج شود تا به 80 تا 90 هزار مسجد تراز نظام اسلامی برسیم بسیاری از مشکلات ما رفع می‌شود؛ در مساجد می‌توان تقسیم کار مشخصی انجام داد و مشکلات را هدف‌گذاری و رفع کرد.

وی گفت: در تهران کمتر از 2 هزار مسجد وجود دارد و حدود 300 مسجد نماز صبح را برگزار می‌کنند. این شکل کار باید اصلاح شود و مساجد باید به شکل پویا و فعالی، فعالیت خود را ادامه دهند.

اعرافی یادآور شد: امروزه گروه‌های تبلیغی به شکل خودجوش یک مجموعه بزرگ را شکل داده‌اند که بسیار اقدام مبارکی است، ولی این گروه‌های جهادی تبلیغی نیز باید با هم ارتباط داشته باشند و به دور از بروکراسی‌های رایج فعالیت خود را به شکل منظومه‌ای پیش ببرند.

مدیر حوزه‎های علمیه بیان کرد: در این حرکت‎های منظومه‌ای و جمعی باید مراقب باشیم که در دام بروکراسی‎ها قرار نگیریم؛ این مسئله به معنی نفی نظم و انتظام نیست، ولی بروکراسی‌های بی‌خاصیت کار را با مشکل مواجه می‌کند.

وی گفت: کار تبلیغی و جهادی نباید به این معنی باشد که از امور تبلیغی دور شویم، باید وقار روحانیت نیز در این فعالیت‌ها رعایت شود؛ ریسک‌پذیری و مسؤولیت‌پذیری و حرکت انقلابی در فعالیت‌ها بسیار مهم است ولی باید این وزانت و وقار نیز حفظ شود.

وی گفت: روحانیت در طول تاریخ هم غمخوار و همراه مردم بوده است و هم در فعالیت‌های خیر نیز مساعدت داشته است؛ نه به قیمتی که طرف مقابل حس کند که این حضور و همدلی صوری است؛ بزرگان ما در هر بلاد و فعالیتی که داشتند همیشه یار مردم و محرومان بودند.

اعرافی یادآور شد: انقلاب اسلامی حرکتی است که هدف آن، تغییر نرم‌افزار تمدن غربی است، با وجود تابش و درخشش تمدن اسلامی، این تمدن با روح ماده‎گرایانه و همراه با جذابیت‎های ظاهری و شکلی در همه‌جا حضور دارد و انقلاب اسلامی به دنبال تغییر این معادله بزرگ است که این کار، یک کار ساده نیست.

منبع: حوزه