چرا بارزانی ناشیانه عمل کرد؟

گروه بین‌الملل دفاع پرس- «حسن صادقیان» کارشناس مسائل منطقه در یادداشتی اختصاصی که در اختیار خبرگزاری دفاع مقدس قرار داده به تشریح عدم موفقیت «مسعود بارزانی» در استقلال کردستان پرداخته و نوشته است:‌  بعد از 23 روز از زمان برگزاری رفراندم استقلال کردستان عراق از جانب بارزانی، اینک حیدر العبادی خبر از «به تاریخ پیوستن» استقلال کردستان عراق می‌دهد. طبق اطلاعات منتشر شده، ارتش عراق طی دو روز عملیات توانست کنترل مراکز مهم نفتی و اداری و فرودگاه کرکوک را به دست بگیرد و پیشروی‌ها همچنان ادامه دارد. حال سؤال اینجاست، چرا بارزانی که ادعای رهبریت و شیخیت ملت کُرد را دارد، این همه خودسرانه و یا ناشیانه عمل کرد؟

1- اولین دلیل به وضعیت سیاسی بارزانی بر می‌گردد؛ بارزانی اخیرا به لحاظ وضعیت سیاسی دچار ضعف شده و در شرایط بحرانی به سر می‌برد؛ بسیاری از رهبران احزاب سیاسی کُرد همچون حزب گوران یا تغییر، سخت مخالف سیاست و رهبریت بارزانی هستند. به همین دلیل یکی از دلایل اصلی وی برای برگزاری همه‌پرسی استقلال کردستان، کسب «مشروعیت و مقبولیتی» مجدد در میان خلق کُرد و در نتیجه ثبیت و تحکیم حکمرانی‏اش بود.

2- فشار سیاسی اسرائیل دلیل مهم دیگری است که بارزانی را به کلی دچار لغزش تصمیم‌گیری کرد؛ رژیم اسرائیل از تحولات و معادلات «پساداعش» منطقه احساس خطر دارد؛ احداث نخستین پایگاه نظامی ایالات متحده در اسرائیل مدرک مستدل این حقیقت است. قرار دادن هواپیماهای بدون سرنشین در دستور کار و زمان انجام آن نیز بخشی از داستان است. به همین دلیل رژیم اسرائیل قصد داشت از بدو امر، کنترل تحولات منطقه را به دست گیرد که ریسمانش را در بارزانی یافت.

3- اظهارات امیدوار کننده روسیه و بستن قرارداد نفتی از دیگر دلایلی است که به لحاظ اقتصادی بارزانی را قانع به اجرای رفراندم کرد؛ درست یک هفته قبل از برگزاری رفراندوم در 25 سپتامبر 2017، مقامات شرکت روسی که مدیریت آن در دست «ایگور سچین» یکی از نزدیکان پوتین است با دولت اقلیم کردستان بر سر احداث خط لوله گازی به بازارهای اروپا به ویژه کشور آلمان برای صدور گاز طبیعی اقلیم کردستان به توافق رسیدند. این شرکت کمی قبلتر با پرداخت سه میلیارد دلار، نفت اقلیم کردستان را پیش خرید کرده بود. برخی دست‌اندرکاران حوزه سیاست و انرژی تأثیر معامله روس نفت با دولت اقلیم کردستان را در جرأت دادن به کردها برای برگزاری رفراندوم استقلال علیرغم مخالفت‌های جهانی «شگفت آور» می‌دانند. شرکت روس نفت ظرف کمتر از یک سال توانسته است با احداث خط انتقال گاز طبیعی به اروپا با سرمایه یک میلیارد دلار بازار اروپا را به دست بگیرد؛ هم اکنون هم در 5 میدان نفتی واقع در مناطق مورد مناقشه کردسان عراق به صورت اشتراکی به استخراج نفت خام می پردازد.

4- امیدواری به حمایت حداقل غیرمستقیم ایالات متحده آمریکا و برخی کشورهای غربی؛ کردها به ویژه رهبران سیاسی آن و شخص بارزانی به هیچ وجه باور نداشتند که رهبران آمریکا تا این حد در خصوص مسئله استقلال منفعل باشند؛ آنها امیدوار بودند در صورت هرگونه درگیری نظامی آمریکا وارد عمل شده و از حقوق آنها حمایت خواهد کرد. بارزانی غافل از آن بود که رهبران آمریکا بر روی حیدرالعبادی سرمایه گذاری کرده‌اند تا در سال‌های آتی مورد بهره برداری قرار دهند. کسب پیروزی و حفظ تمامیت ارضی عراق، مشروعیت و محبوبیت دو چندانی به نخست وزیر عراق ارمغان آورد.

5- وجود تفاهم نامه‌های تجاری و اقتصادی میان اقلیم کردستان و دولت ترکیه از دیگر دلایلی بود که بارزانی را به انحراف کشاند. بارزانی به غلط در این فکر بود که مسائل «اقتصادی» برای ترکیه مهم‌تر از مسائل «امنیتی - سیاسی» است؛ لذا ترکیه به هیچ وجه راضی به بستن مرزها و تحریم نفتی نخواهد بود. ترکیه 912 کیلومتر با سوریه، 352 کیلومتر با عراق و 499 کیلومتر با ایران مرز مشترک دارد؛ لذا نمی‌تواند نسبت به مسئله امنیتی بی اهمیت باشد.

 

انتهای پیام/ 411