مستحکم‌ترین خطوط دفاعی دشمن در «کربلای ۴» شکست
به گزارش گروه سایر رسانه های دفاع پرس، سردار «روح الله نوری» در سال‌های دفاع مقدس و در مقطع عملیات «کربلای ۴» فرماندهی لشکر ۵۷ حضرت ابوالفضل (ع) را برعهده داشت. این لشکر ازجمله یگان‌هایی بود که علی رغم شکست عملیات در منطقه اصلی، در منطقه تک پشتیبانی به خوبی عمل کردند و توانستند خط دفاعی دشمن را در شلمچه بشکنند.
در گفتگوی کوتاه با وی به بررسی برخی موضوعات در رابطه با عملیات کربلای ۴ و ۵ پرداختیم.
سردار نوری هم اکنون جانشین فرمانده نیروی زمینی سپاه است.
برخی معتقدند «کربلای ۴» را نمی‌توان یک عملیات کاملا شکست خورده محسوب کرد چرا که علی رغم شکست در منطقه اصلی، برخی دستاوردها نیز در مناطق دیگر بوجود آمد که پایه‌گذار عملیات «کربلای ۵» شد. نظر شما که در آن مقطع فرمانده یکی از لشکرها در منطقه تک پشتیبانی بودید و عملکرد موفقی نیز داشتید، چیست؟
عملیات «کربلای ۴» در سوم دی ماه ۶۵ آغاز شد، ولی به دلیل هوشیاری دشمن، ۲۴ ساعت بعد متوقف شد و اگرچه سرنوشت جنگ در این عملیات روشن نگردید، ولی این مهم در عملیات بعد یعنی «کربلای ۵» تحقق یافت.
در عملیات «کربلای ۴» رزمندگان با در هم شکستن مستحکم‌ترین خطوط دفاعی دشمن در منطقه شلمچه و انهدام قوای ورزیده صدام و حزب بعث، موقعیت برتر سیاسی و نظامی ایران را که با فتح فاو در عملیات «والفجر ۸» حاصل شده بود، در «کربلای ۵» تثبیت کردند و زمینه خاتمه جنگ را از موضع برتری ایران فراهم کردند.
در طراحی عملیات «کربلای ۴» ابتدا محور شلمچه به عنوان یکی از فلش‌های اصلی حمله مطرح شد، ولی بعدا به دلایلی مثل محدودیت‌های مختلف، به عنوان تلاش فرعی عملیات و با هدف درگیر کردن سپاه سوم و تجزیه فرماندهی امکانات و توان دشمن در نظر گرفته شد اگر چه مأموریت این منطقه در دو محور پنج ضلعی و جزیره بوارین برعهده قرارگاه نجف قرار گرفت که به جز رخنه لشکر‌های ۱۹ فجر و ۵۷ حضرت ابوالفضل (ع) در پشت خطوط دفاعی شلمچه، در بوارین موفقیتی به دست نیامد، اما دستاوردهای شلمچه قابل بهره‌برداری و توجه در «کربلای ۵» شد.
با توجه به موفقیت در منطقه شلمچه و شکستن خط دفاعی دشمن، چرا به یگان‌های حاضر دستور عقب‌نشینی داده شد؟
در «کربلای ۴» برای نخستین بار خط دشمن در شلمچه شکسته شد، اما با وجود شکسته شدن این خطوط، امکان تداوم عملیات میسر نگردید لذا به منظور حفظ قوا و طراحی عملیات مجدد، از ادامه نبرد صرف نظر شد.
فرمانده محترم کل سپاه که از ناکامی «کربلای ۴» فقط ضعف دشمن در شلمچه را شناسایی کرده بود، ازجمله افراد امیدواری بود که در جلسات تصمیم گیری بر اجرای عملیات در این منطقه اصرار داشت و به عبارت دیگر، اگرچه عملیات «کربلای ۴» به موفقیت نینجامید، اما تاکتیک به کار رفته در آن عملیات در محور شلمچه که سبب شکسته شدن خط دشمن و نفوذ به عمق مواضع آن‌ها شد، آسیب پذیری مواضع مستحکم شرق بصره را آشکار کرد.
با توجه به اینکه شما فرمانده یکی از یگان‌های اصلی عمل کننده در تک پشتیبانی در «کربلای ۴» بودید و عملکرد موفقی هم داشتید، در طرح‌ریزی «کربلای ۵» که چندین جلسه برای آن انجام شد، چقدر از این تجربه استفاده کردند و شما در این جلسات چه مطالبی را طرح کردید؟
فردای عملیات «کربلای ۴» از طرف قرارگاه اصلی تماس گرفتند که در عقبه، باید در جلسه شرکت کنیم. البته صبح عملیات که نیروها در حال برگشت بودند و زخمی‌ها و شهداء را از داخل ۵ ضلعی به بیرون و سمت خط خودی انتقال می‌دادیم، به همراه گردان‌ها زیر آتش توپخانه دشمن و بمباران هوایی که شرایط خاص خودش را داشت، خود را به قرارگاه رساندم به همراه شهید ملکی که در بمباران هوایی شهید شد، وارد اتاق جلسات شدم، البته با خستگی روز‌های قبل و شب عملیات و بمباران در محوطه قرارگاه، تقریباً اعضای جلسه به احتمال قوی منتظر حقیر بودند، چون بحث‌ها تمام شده بود، از من خواستند طرح عملیاتی که اجرا کرده بودیم را یکبار روی نقشه که به دیوار نصب بود بیان کنم؛ هم آرایش دشمنی و هم طرح عملیات خودی که این گزارش به دقت مطرح شد.
در این جلسه همه موارد دیگر ازجمله منطقه آغاز عملیات، استعداد نیروها، نحوه تاکتیک گردان‌ها برای ورود به ۵ ضلعی و نحوه انهدام دشمن و سقوط خطوط آن و سقوط هلالی‌ها مورد بررسی قرار گرفت.
چه کسانی در جلسه بودند؟
فرمانده وقت کل سپاه (محسن رضایی)، مسئولان قرارگاه مربوطه، فرماندهان قرارگاه‌های عمل‌کننده و فرمانده لشکرها.
پس از بحث در جلسه، مقرر شد برابر دستور فرمانده محترم وقت سپاه، بنده و جانشین بنده (سردار کشکولی) و فرماندهان محور‌های لشکر ۵۷ حضرت ابوالفضل (ع) درخصوص نحوه رخنه در ۵ ضلعی و عملیات گردان‌ها در «کربلای ۴»، برابر طرح مربوطه، با لشکر‌هایی که درخواست داشتند همکاری کنیم که این همکاری با درخواست برخی فرماندهان لشکر‌های عمل‌کننده انجام شد.
علی‌رغم لو رفتن عملیات در همان ساعات اولیه در منطقه اصلی، ولی عملکرد نیروها در تک پشتیبانی موفقیت آمیز بود. اولا این عملیات به نظر شما چطور لو رفت و چطور یگان‌های شما توانستند در تک پشتیبانی عمل کنند؟
در این رابطه نظر بنده هم مانند نظر سردار فرمانده محترم کل سپاه در دوران دفاع مقدس و سردار صفوی است که آمریکایی‌ها با ماهواره‌ها کلیه آمار و اطلاعات و تردد‌های ما را زیر نظر داشته و اطلاعات لازم از نقل و انتقال نیروها و امکانات و تجهیزات ما را در اختیار دشمن قرار می‌دادند و عراق هم از این اطلاعات استفاده می‌کرد.
ولی در منطقه شلمچه و خاصه در ۵ ضلعی، اوضاع فرق داشت و لشکر ۵۷ حضرت ابوالفضل (ع) و لشکر ۱۹ فجر با رعایت کلیه موازین اطلاعاتی و حفاظتی از جمله در تردد و در حمل و نقل و جا به جایی و استقرار و ارتباطات و تماس‌ها و با استفاده از استتار و اختفاء، دشمن را غافلگیر کردند. خصوصاً اینکه دو لشکر از یک جناح و پهلو عمل کردند و دشمن حساسیت زیادی نداشت.
بعد از شکست در عملیات، چطور فرماندهان توانستند یگان‌ها و نیروها را برای انجام یک عملیات بزرگ دیگر در فاصله تنها ۲ هفته آماده کنند؟
در آن ایام نیرو به اندازه کافی و نیاز اعزام و سازماندهی شده بود و گردان‌ها تقریباً با کمبود نیرو مواجه نبودند. گردان‌هایی هم که در «کربلای ۴» وارد عمل شدند به عقب اعزام و از مابقی گردان‌هایی که آمادگی برای عملیات داشتند، در «کربلای ۵» کمک گرفته شد.
مهمترین دستاوردهای عملیات «کربلای ۵» از نظر شما چه بود؟
یکی از این دستاوردها، تحمیل اراده ملت ایران بر دشمنان اسلام و انقلاب اسلامی است که منجر به قبول بخش مهمی از مطالبات بر حق ملت ایران با تصویب قطعنامه ۵۹۸ در سازمان ملل شد.
همچنین در این عملیات ما توانستیم ضمن وارد آوردن تلفات سنگین به نیرو‌های بعثی، اسرا و غنیمت‌های تجهیزاتی زیادی نیز از آن‌ها بگیریم.
برخی افراد در مقاطع مختلف سعی در ایجاد شبهاتی در جنگ و عملکرد فرماندهان دارند که یک نمونه آن درباره همین عملیات «کربلای ۴» بود. به نظر حضرتعالی راه مقابله با این شبهه افکنی‌ها چیست؟
باید از طرق مختلف روشن گری کرد و بخش زیادی از این روشنگری می‌تواند توسط نخبگان، دلسوزان و فرماندهان آن دوران صورت بگیرد.
باید از طریق صداوسیما، رسانه‌ها فضای مجازی، آموزش و پرورش و... این مسایل مطرح شده و در دبیرستان‌ها و دانشگاه‌ها به بازگویی حقایق بپردازیم.
از طرف دیگر تدوین این موضوعات در کتب درسی و دانشگاهی توسط اساتید متدین و انقلابی و بازگویی حقایق دفاع ملت ایران دربرابر متجاوزین می‌تواند بسیار راهگشا باشد.
منبع: فارس
