کشت «زعفران» و گیاهان دارویی صرفه اقتصادی بالایی دارد/ ضرورت احیای هنرهای دستی در روستاها

به گزارش خبرنگار اجتماعی دفاع پرس، «راویز» نام منطقه‌ای است که در فاصله ۷۰ کیلومتری شهرستان «رفسنجان» در استان کرمان قرار دارد و منطقه‌ای کوهستانی و دارای خاکی حاصل‌خیر به شمار می‌رود که مردمی سخت کوش دارد. از نمونه محصولات کشاورزی این منطقه می‌توان به «گندم»، «جو»، «عدس»، «ماش»، «لوبیا»، «نخود»، «بادام»، «گردو»، «گیلاس»، «هلو»، «آلوچه»، «سیب»، «زردآلو»، «انگور»، «سیب‌زمینی«، «زعفران» و... را می‌توان نام برد.

در زمان‌های نه‌چندان دور، درخت‌های «انار» و «سنجد» در این منطقه بر اثر خشکسالی‌ کمتر شده‌اند و پنبه‌کاری همچون گذشته رواج ندارد. با این پیشینه‌ای که از این منطقه بیان شد، قصد داریم یکی از بانوان کارآفرین و خلاق روستای «رودین» واقع در این منطقه را معرفی کنیم.

بانو «منورابراهیمی» ۵۸ سال دارد. وی به کاشت گونه‌های مختلف دارویی می‌پردازد و چند سال است که «زعفران» نیز کشت می‌کند. وی در طی ۲ یا سه سال اخیر نیز دوباره دار قالی را در کنار فعالیت‌های کشاورزی خود به پا کرده است و همواره به فکر کار و تلاش است. هنوز ایده‌های نو بسیاری در ذهن این بانوی کارآفرین موج می‌زند که در همین راستا نه فقط خود و خانواده‌اش به امر کشت و زرع می‌پردازند، بلکه کار و تلاش آن‌ها باعث تشویق و ایجاد انگیزه برای سایر افراد‌ ساکن در روستا و همچنین افراد ساکن در شهرهای دیگر حتی شهر‌های بزرگ نیز شده است.

وی به عاملی برای تشویق دیگران به کار و تولید و نیز تشویق افراد برای زندگی در روستا با آموزش رایگان کار و تولید در بخش کشاورزی و صنایع دستی تبدیل شده است.

در ادامه ماحصل گفت‌وگوی خبرنگار دفاع پرس با این بانوی کارآفرین را می‌خوانید:

کشت زعفران از توجیه اقتصادی مناسبی برخوردار است

«منورابراهیمی» معتقد است، گرچه کاشت، داشت و برداشت «زعفران» از دیگر کشت‌ها دشوارتر است و نیروی کار بیشتری را می‌طلبد، اما بنا به سیاست‌های تغییر الگوی کشت و حمایت از کشت‌های کم آب و پربازده و سودآورتر از کشت‌های قبلی، بسیار مناسب‌تر است و کشت «زعفران» و جمع‌آوری این محصول می‌تواند هرساله سود قابل توجهی را نصیب تولید کننده کند و برای تعداد قابل توجهی از جوانان و افراد جامعه روستایی نیز ایجاد اشتغال کند؛ لذا با توجه به سود قابل‌ توجه آن، کشت «زعفران» از توجیه اقتصادی مناسبی برخوردار است.

وی افزود: یک هکتار زمین کشاورزی را به کشت «زعفران» اختصاص دادیم که میانگین برداشت بالایی نیز در این منطقه داشته است، حتی می‌توان گفت میانگین برداشت خیلی بالاتر از استاندارد است.

این بانوی کارآفرین گفت: برای زمان برداشت محصول، حداقل به ۱۰ نفر نیروی کار نیاز است؛ به‌طوری‌ که در فصل برداشت، از ساعت ۶ صبح تا ۱۲ شب به جمع‌آوری محصول و نیز فرآوری آن می‌پردازند. روند برداشت محصول کار شبانه‌روزی و خستگی‌ناپذیری را طلب می‌کند.

وی تأکید کرد: کشت «زعفران» به‌خاطر این‌که آفت ندارد و یا سرما و گرمای هوا نیز تاثیری در میزان محصول آن ندارد، بسیار مقرون به‌صرفه است و ارزش اقتصادی بالایی دارد.

«منورابراهیمی» خاطرنشان کرد: با توجه به این‌که عمل آبیاری «زعفران» در فصل پاییز صورت می‌گیرد، مصرف آب زیادی را به‌دنبال نخواهد داشت که این خود از لحاظ صرفه اقتصادی مزیت بسیار باارزشی است.

کشت «زعفران» برای همه اعضای خانواده کارآفرینی می‌کند

وی کشت «زعفران» را موجب ایجاد کارآفرینی برای همه افراد خانواده دانست و افزود: کاشت پیاز «زعفران» در سال اول و برداشت محصول آن، نیازمند نیروی کار زیاد است. همچنین عملیات پاک کردن گل‌ها نیز باید بلافاصله بعد از برداشت محصول صورت بگیرد که در این زمان افرادی که توانایی کار در زمین کشاورزی را ندارند، می‌توانند در این زمینه کار کنند؛ در حقیقت کشت «زعفران» می‌تواند برای همه گروه‌های سنی خانواده ایجاد کار کند؛ لذا کار پاک کردن «زعفران» معمولا به عهده بانوان و سالمندان خانواده است که باید با ظرافت و دقتی خاص انجام شود.

این بانوی کارآفرین با بیان این‌که خشکسالی و کم‌آبی در برخی از سال‌ها باعث شد تا مردم روحیه کار و نشاط خود را از دست بدهند، گفت: خشکسالی باعث شد تا مردم کمتر به کار کشت بپردازند که خوشبختانه با کاری که من انجام دادم، مردم روستا نتیجه مثبت آن‌ را دیدند و به کار کشاورزی مجددا امیدوار شدند؛ در حقیقت این کار باعث ایجاد رغبت و انگیزه برای تولید شد و در حال حاضر نیز حتی افرادی که ساکن شهر‌های بزرگ هستند و مقداری زمین دارند، به این کار روی آوردند.

وی با ابراز رضایت از موفقیت کار خود، اظهار داشت: خدا را شکر می‌کنم که موفق شدم تا فرهنگ کار و تلاش را زنده و احیا کنم و روستا را از حالت انزوا و رکود و خالی شدن سکنه نجات دهم. این در حالی است که معمولا آخر هفته فرزندان خانواده‌های ساکن روستا برای انجام صله ارحام و سر زدن به خانواده و رسیدگی به امور کشاورزی به روستای خود می‌آیند؛ این تازه نقطه شروع است و باید با برنامه‌ریزی و کار بیشتر مهاجران بیکار یا صاحبان مشاغل خرد و کوچک را به روستا برگردانیم و مانع مهاجرت آن‌ها به شهر‌ها شویم؛ ان‌شاءالله با همت و برنامه‌ریزی می‌توانیم به این نقطه نیز برسیم.

کشت گیاهان دارویی در راستای رونق بخشیدن به تولید

«منورابراهیمی» همچنین در ادامه به دیگر فعالیت خود علاوه بر کشت «زعفران»، یعنی کاشت گیاهان دارویی مانند «نعنا»، «ترخون»، «گل گاوزبان»، «آویشن» و بسیاری دیگر از گونه‌های این گیاهان در روستای «رودین» اشاره کرد و بیان داشت: با توجه به بارندگی که در هر سال داریم، میزان کشت این گیاهان دارویی متفاوت است، که در همین راستا در سال جاری، «ترخون»، «گل گاوزبان» و «نعنا» کاشته‌ایم.

وی افزود: برای سال بعد می‌خواهیم «گل محمدی» نیز به محصولات تولیدی خود اضافه کنیم، هر گیاهی که براساس اقلیم و شرایط آب و هوایی مناسب باشد را کشت می‌کنیم و تمام تلاش خود را برای رونق بخشیدن به تولید و احیای روستا همچون گذشته معطوف کرده‌ایم.

احیای «قالی‌بافی» در روستا و آموزش نسل جوان

این بانوی موفق در عرصه کارآفرینی، به بخش دیگری از فعالیت خود یعنی «قالی‌بافی» اشاره کرد و اظهار داشت: در بخش «قالی‌بافی» نیز از بانوان روستا دعوت کردم تا دوباره دار‌های قالی خود را به پا کنند که در این زمینه نیز موفق شدم تا این هنر بانوان کرمانی که تاحدودی نسبت به گذشته رو به خاموشی و فراموشی رفته بود را احیا کنم.

وی ادامه داد: در گذشته‌های نه‌چندان دور، «قالی‌بافی» به عنوان اصلی‌ترین منبع درآمد خانواده‌های روستایی در این منطقه به حساب می‌آمد، زیرا کشاورزی به خاطر محدودیت آب و زمین و به‌ویژه آفات کشاورزی، خیلی منبع مطمئنی برای کسب درآمد نبود، به‌همین خاطر همیشه بانوان با دست‌بافت‌های گوناگونان خود به حمایت از اقتصاد خانواده پرداخته‌اند؛ بنابراین احیای این هنر برای دخترانی که مادران آن‌ها یکی از برجسته‌ترین قالی‌بافان در منطقه شناخته می‌شدند ولی آن‌ها چیزی از بافت قالی نمی‌دانند، خیلی با ارزش و گران‌بها است، چون در سال‌های اخیر همه ساکنان روستا به شهرها مهاجرت کرده و از این هنر سنتی و بومی فاصله گرفته‌اند.

رواج مجدد دوخت «پته» به‌عنوان صنعتی سنتی و اصیل در کرمان

«منورابراهیمی» دوخت «پته» را بخش دیگری از فعالیت‌های خود در روستای «رودین» دانست و با بیان این‌که این کار سابقه‌ای طولانی در استان کرمان دارد، اظهار داشت: در گذشته‌های نه‌چندان دور، اکثر دختران روستا‌ها و شهر‌های استان کرمان به دوخت «پته» به اندازه نیاز خود، مثلا برای تهیه جهیزیه می‌پرداختند و بسیاری از زنانی که سرپرست خود را از دست می‌دادند نیز از این راه امرا معاش می‌کردند و زندگی خود را با آبرو و بدون نیاز به دیگران سپری می‌کردند.

وی با بیان این‌که دوخت «پته» یک صنعت سنتی و اصیل است، تصریح کرد: «پته دوزی» یکی از زیباترین و قدیمی‌ترین سوزن دوزی‌های سنتی ایران است که در تاریخ گذشته فرهنگی کرمان ریشه عمیقی دارد.

این بانوی موفق کارآفرین خاطرنشان کرد: پارچه «پته دوزی» دارای ظرافت و زیبایی خاصی است که از سوزن دوزی‌های ظریف پوشیده شده است و تنها در کنار طرح‌های دوخته شده، فضای بسیار کمی از زمینه به صورت ساده باقی می‌ماند و بیشتر «پته‌»ها در تمام زمینه سوزن دوزی شده و جای خالی در آن دیده نمی‌شود.

وی با بیان این‌که با دوخت «پته»، وسایل متعدد و گوناگونی تهیه می‌شود که از زیبایی و تنوع رنگی خاصی برخوردار است، گفت: مهم‌ترین این وسایل «جلدقرآن»، «جانماز»، انواع تابلو‌های تزئینی، «رومیزی» (در ابعاد مختلف کوچک، میز ناهارخوری و میز عسلی)، «روتختی»، «روبالشی»، «روپشتی»، «کوسن»، «پرده»، «زیرلیوانی»، «زیر بشقابی»، «جای دستمال کاغذی» و… هستند.

توصیه به خانواده‌ها

«منورابراهیمی» در پایان، بر لزوم توجه به فرهنگ کار و تولید، افزایش اعتماد به نفس نسل جوان و یادگیری هنر‌های اصیل و سنتی در مناطق روستایی تأکید کرد و اظهار داشت: کمبود بارندگی و کاهش آب سفره‌های زیرزمینی و آفات کشاورزی، باعث می‌شود تا افراد در روستا‌ها درآمد مناسبی نداشته باشند و این مسئله باعث مهاجرت آن‌ها به شهرها می‌شود؛ بنابراین باید کشت‌های مناسب را جایگزین کشت‌های سنتی که نیاز به آب زیادی دارند کرد و به احیای روستا‌ها و ترویج روحیه کار تلاش پرداخت.

وی خاطرنشان کرد: ما می‌توانیم و باید سعی کنیم تا در زمینه‌هایی که کشور قابلیت و ظرفیت دارد، به خودکفایی و استقلال در زمینه تولیدات برسیم.

انتهای پیام/ 191