ضرورت وجود فضای لازم برای گفت‌وشنود در دانشگاه‌ها/ علم را نمی‌شود کنار گذاشت

به گزارش گروه اخبار داخلی دفاع پرس، حجتالاسلام حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان در مراسم نمادین آغاز سال تحصیلی جدید که صبح امروز در دانشگاه تهران برگزار شد، با بیان این که  آغاز سال تحصیلی جدید با دو واقعه اعیاد مبارک عید سعید قربان و عید سعید غدیر خم و هشتادمین سالگرد تأسیس دانشگاه تهران همراه است، اظهار داشت:  در واقع تأسیس دانشگاه تهران علاوه بر اهمیت آن از لحاظ علم و دانش، نقشی اساسی در تحولات اجتماعی و سیاسی انقلاب مشروطه داشته است.

رییس جمهور با تشریح این که  در انقلاب مشروطه پس از حاکمیت قانون و تأسیس عدالتخانه و تشکیل حکومت قانون در سایه مجلس شورای اسلامی، تأسیس بانک ملی به عنوان نهاد مهم اقتصادی و سیاسی حائز اهمیت بود، افزود:  در کنار اینها تأسیس دانشگاه تهران در مکانی که معروف به باغ جلالیه بود از اهمیت بالایی برخوردار بود، چراکه تا سالیان دراز وقتی کلمه دانشگاه را در تهران به کار میبردند به معنای دانشگاه تهران بود.

روحانی در ادامه  تصریح کرد: اکنون دانشگاههای علمی بزرگی در کشور فعالیت خود را آغاز کردند، که من نه به عنوان کسی که خود دانشآموخته دانشگاه تهران هستم و همیشه وقتی از کنار این دانشگاه رد میشوم برایم خاطرهانگیز است، بلکه باید بگویم که دانشگاه تهران حلاوت و عظمت خاص خود را دارد، ضمن آنکه امروز دانشگاههای دیگری نیز در کشور وجود دارند که هر کدام در زمینههای مختلف به عنوان سرآمدی در علم و دانش مطرح هستند، اما دانشگاه تهران یکی از مراکز علمی بزرگی است که به دست بزرگان و فرهیختگان تأسیس شده است.

رئیس جمهور در دانشگاه تهران بر ضرورت وجود فضای لازم برای گفتوشنود در دانشگاهها تأکید کرد.

وی در ادامه افزود: شاید دانشکده حقوق و علوم سیاسی یکی از مراکز حضور دانشمندان مختلف بود حتی پیش از دانشکده الهیات. آنجا اساتید بزرگی چون استاد شهابیها، استاد گرجیها و حتی مرحوم کاتوزیانها و اساتیدی که هم از دانش جدید بهره برده بودند و هم از دانش قدیم حضور داشتند.

رئیس جمهور با بیان اینکه دانشگاه تهران به عنوان مظهر تلفیق علوم و اولین مرکز مهم برای رشد علم و دانش در این سرزمین بود، تصریح کرد: علم یک سنت جاریه است اساساً روزی علم رشد پیدا کرد که حکمت ایرانی با فلسفه یونانی و فلسفه یونانی با حکمت اسلامی در کنار هم تلفیق شدند.

حجتالاسلام روحانی ادامه داد: علوم جدید و قدیم قطرات و جویبارهای کوچکی بودند که در کنار هم رودخانه عظیم علم و دانش را به وجود آوردند.

وی با بیان اینکه ما نمیتوانیم علم را کنار بگذاریم گفت: وقتی میگوییم علم بشری بدین معنی نیست که در آن خطا و اشتباه وجود ندارد، امروز یک فرضیهای توسط یک دانشمند به اثبات میرسد و تبدیل به نظریه علمی میشود و فردا فرضیه دیگری میآید و نکته جدید را به اثبات میرساند.

رئیس جمهور با اشاره به اینکه تحول علم در سایه نقدپذیری علم است، گفت: حتی در علوم دینی که کمتر این مسائل اتفاق میافتد ما در تفاسیر قرآن نظرات فقهی و اصولی بسیار از استدلالات را میبینیم که یکی به اثبات رسانده و دیگری رد کرده است. بوعلی آن همه مطلب نوشت و تألیف کتاب کرد و اصالتالماهیه را به اثبات برساند اما بزرگان بعدی اصالتالوجود را به اثبات رساندند.

وی افزود: بسیاری به حرکت جوهری معتقد نبودند و ثبات جهان را با حرکت جوهری مغایر میدانستند و صدرالمتألهین آن را اثبات کرد و حال شاید فرد دیگری آن را رد کند چرا که دانش انتقادپذیر است حتی ممکن است فهم وحی الهی هم تغییر کند و امروز به عمقی از فهم آن برسد و فردا به فهم عمیقتری از آن برسیم.

حجتالاسلام روحانی با بیان اینکه لذت علم در سایه تحولات علمی است گفت: اسلامی کردن علوم انسانی به این مفهوم نیست که دانش بشری را در بخش علوم انسانی کنار بگذاریم ممکن است ما به بخشی از علوم انسانی نقد داشته باشیم که با آموزههای اسلامی ما منطبق نباشد اما ما باید علم را نقد کنیم و نه حذف. اشکال ما این است که میخواهیم بخشی از علم را حذف کنیم.

رئیس جمهور با بیان اینکه حذف علم معنی ندارد گفت: چقدر عدهای به این فکر افتادند تا بخشی از علوم را حذف کنند ما میتوانیم سخنی بهتر و مطلبی علمیتر عرضه کنیم و نکات قبلی را نقد و ابطال کنیم البته دولت وعدههایی که نسبت به دانشگاه داده را فراموش نکرده است حتی به بخشی از آنها جامه عمل پوشانده است.

حجتالاسلام روحانی ضمن ابراز تأسف از عدم امکان سخنرانی تشکلهای دانشجویی در این مراسم گفت: البته اینکه امروز جزو برنامه گذاشته نشد تا تشکلهای دانشجویی سخنان خود را بیان کنند مایه تأسف من شد. آمدن من به دانشگاه بیشتر برای شنیدن است تا حرف زدن. سال گذشته دقایقی که دانشجویان صحبت کردند بسیار لذتبخش و آموزنده بود چرا که نقد دانشجویی زیبایی دیگری دارد.

وی ادامه داد: نقد دانشجو بیغل و غش است و دانشجو آن چه را میفهمد تبیین میکند؛ نشاط دانشگاه هم به همین است و دانشگاه باید فضای لازم را برای گفت و شنود و نقد داشته باشد زمانی هم که ما دانشجو بودیم کلاسهایی را میپسندیدم که اساتید آن صحنه نقد را باز میگذاشتند.

حجتالاسلام روحانی خاطرنشان کرد: حیاط کلاس و دانشگاه به نقد و نظرات گوناگون است ما نباید بترسیم اساتید ما در کلاسهای سخنان متفاوتی را بیان کنند چرا که سخنان متفاوت غیر از سخنان مغرضانه است.

رئیس جمهور ادامه داد: بگذارید افراد نظرشان را بگویند خواهش میکنم سختگیری نکنید سختگیریهای بیمورد منجر به عدم تساهل میشود و عدم تساهل منجر به رانده شدن افراد لایقی که بیان آنان صریح است میشود سختگیری منجر میشود تملقها بالا بیاید.

روحانی با تأکید بر اینکه نگذارید در دانشگاه فضای تملق باز شود گفت: یکبار دیگر هم گفته بودم که ما نمیخواهیم جمعیت حدود 8 میلیونی ایران تبدیل به 160 میلیون شود بدین معنی که همه دو چهره پیدا کنند و در جمعی با یک لحن و در جمع دیگر با لحن دیگر سخن بگویند.

رئیس جمهور با تأکید بر اینکه حکومت و اداره کشور بدون سعه صدر امکانپذیر نیست گفت: سعه صدر پیدا کنیم و بگذاریم افراد حرفشان را بزنند و به خاطر یک اشکال کوچک و خرده اشکال آدمهای بزرگ را کنار نگذاریم هیچ کس در این جامعه معصوم نیست و همه اشتباه میکنند بیجهت افراد را زیر علامت سؤال نبرید. میخواستم به فردی مسئولیت بدهم یک نفر آمد و عکسی نشان داد  و گفت این آقا اشکال دارد و گفت احتیاط این است که این فرد را کنار بگذاریم من به او گفتم تو از کجا این فرد را توانستید در عکس تطبیق دهی؟

وی افزود: این چه استدلالی است. اساس دین این است که همه مردم راستگو، خوب، صالح و بیگناه هستند مگر عکس آن معلوم شود. اصل برائت و صحت عمل مسلم جزو اصول و موازین دینی ما است متأسفانه در جاهای تصمیمگیری مهم میگویند فلان آقا برای ریاست فلان دانشگاه خوب نیست چرا که آن آقا راجع به این فرد چنین گفته است به این راحتی ما آبروی مردم را معامله میکنیم و اسمش را دقتنظر میگذاریم. این تخریب مسلمان و از بین بردن آبروی مردم است البته اگر مدرک و سندی وجود دارد اشکال ندارد.

روحانی با بیان اینکه در طول یک سال تلاش ما بر این بوده تا دانشگاه از فضای امنیتی فاصله بگیرد گفت: تلاش کردیم  اگر فردی با دلایل ضعیف کنار گذاشته شده است به سر کار و سر کلاس خود برگردد. تلاش ما این بوده که در دانشگاهها فضای آرامش حاکم باشد ضمن آنکه همه گروهها نظریات سیاسی خود را داشته باشند و اینکه همه بدانند اینجا دانشگاه است، باشگاه سیاسی نیست، مرکز فعالیت احزاب نیست ضمن آنکه هر کس میتواند در مسائل سیاسی اجتماعی حضور پیدا کند.

رئیس جمهور ادامه داد: این حضور فقط بدین معنی نیست که تنها راجع به سیاست داخلی و خارجی اظهارنظر شود پس محیط زیست چه میشود، شرایط آب و هوایی چه میشود نباید در مورد موضوع کمآبی اظهارنظر کنیم، نباید راجع به تعامل میان استانها اظهارنظر کنیم البته عدهای از اساتید هستند که راجع به اقتصاد اظهارنظر میکنند که جای تشکر دارد.

وی در ادامه سخنان خود با بیان اینکه بسیاری از اقدامات و فعالیتهای ما با فعالیتها و اقدامات دنیا شباهت دارد گفت: نحوه کار ما با دنیا خیلی تفاوت ندارد ما به دنبال فعالیت صلحآمیز هستهای هستیم تا بتوانیم سوخت تولید کنیم آن هم مثل همه، کیک زرد درست کنیم مثل همه و غنیسازی کنیم آن هم مثل همه. در بیوتکنولوژی و سلولهای بنیادی و کشاورزی نیز همین است.

رئیس جمهور ادامه داد: اگر در کشور ما از لحاظ محیط زیست مشکل داریم تنها دولت مسئول نیست دانشگاههای ما هم مسئول است و باید به میدان بیاییم اگر مشکل اقتصادی وجود دارد تنها دولت مسئول نیست بلکه دانشگاه هم باید وارد شود و راهحل بدهد.

وی تصریح کرد: اگر در کشوری زندگی میکنیم که کمبود آب داریم و کشاورزی ما مکانیزه نیست و آبیاری ما علمی نیست فقط دولت مسئول نیست همه مسئولیم. دانشگاه که فقط برای مدرک نیست که ما واحد بگذرانیم و امتحان بدهیم دانشگاه برای این است که انسانهای مسئول و مشارکتجو بسازد.

روحانی با بیان اینکه تنها چیزی که ما در علم از آن فاصله میگیریم علمی است که از اخلاق فاصله داشته باشد گفت: بر همین اساس ما سلاح کشتار جمعی نمیخواهیم چرا که خلاف اخلاق و موازین دینی ما است فعالیتهای علمی ما باید در چارچوب اخلاق باشد و این دولت چقدر دارد هزینه میدهد تا اخلاق علمی را دنبال کند.

وی افزود: البته حق مجلس شورای اسلامی است تا اگر خواست به وزیری تحت استیضاح رأی ندهد البته ما نمیتوانیم تأسف خود را ابراز نکنیم که یک وزیر دانشمند و انقلابی را از دست دادیم.

رئیسجمهور خاطرنشان کرد: وقتی آن همه اساتید دانشگاه برای من نامه مینویسند که فرجی دانا شایستگی دارد تا مدیریت وزارتخانه را بر عهده بگیرد من نمیتوانم با فشار این و آن حاضر شوم که به او بگویم استعفا میدهم این با چارچوبی که دولت به مردم وعده داده است انطباق پیدا نمیکند.

روحانی با بیان اینکه در طول یک سال گذشته 4 وزیر و سرپرست را تجربه کردیم گفت: پارسال وزارت علوم وزیر نداشت امسال هم دانشگاه تهران سرپرست دارد ما در طول یک سال گذشته 4 وزیر و سرپرست را تجربه کردیم از آقای میلیمنفرد خواهش کردیم تا مسئولیت وزارت را بپذیرد که البته مجلس نپسندید. از آقای توفیقی خواستیم که سرپرست وزارت شود و بعد از یمین و یسار فشار آوردند که وی را معرفی نکنید و ما نیز سر فرود آوردیم تا دانشگاه و کشور آرام باشد. فرجی دانا را آوردیم و وی شروع به کار کرد ولی «بورسیه و ما ادراک بورسیه».

وی افزود: البته از روز اولی که آقای نجفی سرپرستی وزارت علوم را بر عهده گرفتند به وی گفتند که باید مسئله بورسیهها را دنبال کنیم البته قدمهای مهمی دانشگاههای ما و مسئولین دانشجویان ما در زمینه تولید علم و فناوری برداشتهاند البته نظر من این است که درست کردن تک حلقه زنجیر نمیشود و ما با مقاله علمی به سمت ثروت و قدرت نمیرویم حلقه ثروت و قدرت باید به حلقه بعدی وصل شود.

رئیس جمهور تصریح کرد: دانشگاه ما باید با مراکز تحقیقاتی و هر دوی آنان باید با تولید به خصوص بخش کشاورزی و صنعت وصل شوند اگر این اتفاق صورت نگیرد ما دانشگاه، دانشجو و فارغالتحصیل داریم اما کار و شغل لازم برای آنان وجود ندارد.

روحانی با بیان اینکه در صورتی پیشرفت علمی میکنیم که به دنیا متصل باشیم گفت: تعامل با جهان تنها در سیاست خارجی نیست البته شعار دولت تعامل با جهان است. ما باید در اقتصاد و علم و فناوری نیز با دنیا تعامل داشته باشیم در حال حاضر در تلاش در ساخت شهرک IT با همکاری شرکت بزرگ خارجی در ایران هستیم.

روحانی با بیان اینکه دنیای امروز دنیای رقابت است گفت: این فکر که چون در اتوبان سرعت زیاد است ما به فرزندانمان بگوییم از اتوبان استفاده نکنند درست نیست شاید بگوییم از کوره راه بروند اما چه مقدار زمان میگذرد تا به هدف برسیم. دنیای امروز دنیای رقابت است و اگر به عقب افتادیم، عقب افتادهایم که در کنار آن استقلال و قدرت ملی آن کشور نیز به خطر میافتد.

وی تصریح کرد: میگویند اگر استاد ما به خارج برود و برگردد نکند که یکی از آنان جاسوس در بیاید. دست بردارید از این بهانهجوییها. رئیس جمهور کنونی اگر در چیز دیگری تخصص نداشته باشد در امنیت ملی متخصص است ما باید کاری کنیم تا اساتید خارجی با اساتید داخلی ما ارتباط داشته باشد حتی یک دانشگاه بسازیم که زبان آن انگلیسی باشد تا دانشجویان دیگر کشورها به آن دانشگاه بیایند.

رئیس جمهور در پایان تصریح کرد: نمیخواهم بگویم در پذیرش استاد و دانشجو از جاهایی شروع کنیم که خیلیها میترسند از همین همسایههایمان شروع کنیم تا بتوانیم از فضای علم و دانشگاه حداکثر استفاده را ببریم. تدبیر را با تلاش خودمان نهادینه کنیم و امیدمان را با شور و علم به ثبت برسانیم.



انتهای پیام/