گذری بر عملیات کربلای پنج

به گزارش خبرگزاری دفاع مقدس از مشهد، نامگذاری سال 1365 به »سال  سرنوشت«و عدم موفقیت در عملیات کربلای 4 بحران بزرگی را برای فرماندهان جنگ ایجاد کرده بود که موجب شد فرماندهی عالی جنگ برای انجام یک عملیات تضمین پیروزی طرحهای عملیاتی را درخواست نماید.  فرماندهی سپاه پاسداران با کسب شناخت نسبت به نقاط ضعف عراق و آسیبپذیر بودن مواضع عراقیها در منطقه شلمچه، عملیات کربلای 5 را طراحی کرد و با پیشبینی اهدافی با عمق کمتر در داخل خاک عراق به اجرا در آورد.

در این عملیات مواضع عراق در کانال پروش ماهی، پنج ضلعی و شلمچه از سمت شمال مورد هجوم قرار گرفت و بسیاری از دژهای نفوذ ناپذیر تسخیر شد. از آنجا که این عملیات تنها دو هفته پس از پایان عملیات کربلای 4 به وقوع پیوست دشمن از نظر زمان غافلگیر شد. همچنین به دلیل اینکه جهت هجوم نیروهای خودی خلاف جهت آرایش نیروهای عراقی بود در تاکتیک نیز دشمن غافلگیر شد؛ در نتیجه منطقه بصره که زمینهای اطراف آن بسیار مسلح و نفوذناپذیر شناخته میشد در مقابل هجومی جدید و تهدیدی جدی قرار گرفت.

چهار قرارگاه نجف، قدس، کربلا و نوح با بیش از 10 لشکر به مواضع سپاه سوم، ششم و هفتم عراق یورش بردند تا منطقه شلمچه را تصرف نموده و امکان پیشروی به سمت بصره را فراهم آورند. در این عملیات نقش ویژهای به عهده نیروی هوایی ارتش، هوانیروز و یگانهای پشتیبانی کننده از نیروی زمینی ارتش مانند توپخانه سنگین و احداث پلهای مورد نیاز گذاشته شد. از آنجا که پیشروی نیروهای جمهوری اسلامی ایران تا دروازه بصره مسلم به نظر میرسید، فرصت دادن به نیروهای رزمی سپاه واگذاری این منطقه به معنای تسلیم عراق و تحقق خواستههای جمهوری اسلامی ایران در جنگ بود، لذا عراق با گسیل نیروهای انبوه خود به منطقه موجب سد کردن حرکت رزمندگان ایران شد که این امر با پرداخت بهای سنگینی توسط ارتش بعثی صورت گرفت. در عین حال ارتش عراق نتوانست مانع از سقوط مواضع خود در شرق بصره شود و 80 درصد از هدفهای عملیات کربلای پنج تأمین شد. پیروزی ایران در این زمین شمارش معکوس پایان جنگ را در پی داشت.

عبور از استحکامات شرق بصره نشان داد پیروزی ایران در هر وضعیت متصور است و استحکامات و تجهیزات عراق نمیتواند در بازداشتن رزمندگان ایران نقش تعیینکنندهای داشته باشد، لذا برای جلوگبری از شکست ارتش عراق تلاش گستردهای صورت گرفت که در نهایت به تصویب قطعنامه 598 انجامید.

عملیات کربلای 5 در یک نگاه

    ·شروع: ساعت 1/35بامداد روز جمعه 19-10-1365

    ·با رمز یا زهرا ^{سلاماللهعلیها}

    ·با فرماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی

    ·در منطقه جبهه جنوب ـ شلمچه

    ·با هدف تصرف شلمچه و پیشروی به سوی بصره

    ·پایان عملیات: 2-12-1365

یگانهای شرکتکننده از خراسان در این عملیات:

        ·لشکر 5 نصر

        ·لشکر 21 امام رضا علیهالسلام

        ·لشکر 155 ویژه شهدا

        ·تیپ 88 انصارالرضا

        ·تیپ توپخانه 61 محرم

        ·گروه مهندسی رزمی 47 سلمان

نتایج عملیات کربلای پنج

     ·آزادسازی 150 کیلومترمربع از خاک میهن اسلامی و سرزمین عراق

 ·     تصرف جزایر بوارین، فیاض، امالطویل و منطقه حساس شلمچه، شهرک مهم دوعیجی، رودخانه دوعیجی، نهر جاسم و قسمتی از جاده بینالمللی شلمچه ـ بصره

 ·     انهدام 81 تیپ و گردان مستقل بطور کامل

 ·    انهدام 34 تیپ و گردان مستقل به میزان 50 درصد

- خبرگزاری رویتر:«از بصره خبر میرسد مردم عراق صدای مسلسلهای ایرانیان را شنیده و از پشت بامهای منزلشان در حال نظاره جنگ شرق بصره هستند.«

- روزنامه گاردین: «عراق پذیرفته است که ایرانیان جای پایی در ساحل غرب شط العرب (اروند رود) به دست آوردهاند.«

- روزنامه آلمانی ذود دویچه سایتونگ: «شکی نیست که ایران توانسته در عملیات اخیر خود تحت عنوان کربلای 5 مناطقی را در غرب شط العرب(اروند) به تصرف خود در آورد و عراق هم مجددا به تلافی عملیات نظامی ایران، حمله به شهرها را شروع کرده و قصد دارد مردم غیر نظامی را با بمباران و پرتاپ موشک بترساند. عملیات ایران نشان دهنده و ثابت کننده آن است که با هر وجب پیشروی ایران، موضع سیاسی صدام در بغداد ضعیف تر میشود و ایران در موضع برتری قرار میگیرد.«

- روزنامههای سوئد و روزنامه واکتر نیهتر: «ناظران آگاه اعتقاد دارند در پی پیروزیهای ایران و زمانی که رژیم عراق دیگر توان بازپس گیری مناطق از دست داده خود را ندارد. از سلاح شیمیایی استفاده کرده است.«

- روزنامه جروزالم پست چاپ رژیم اشغالگر قدس: اگر عراق تسلیم شود، نه تنها دولتهای میانه رو عرب، بلکه اسرائیل نیز از عواقب آن مصون نخواهد ماند.«

-  کرسنت تولیت و تلویزیون سوئد: «ما شاهد پیشروی نیروهای ایرانی در منطقه شلمچه و تصرف خطوط دفاعی عراق توسط ایران بودیم. فتح این استحکامات برای من باور نکردنی بود.«

 - متین توکر نویسنده روزنامه ملیت ترکیه: «این واقعیت را نباید فراموش کرد که صدام خود آغاز کننده جنگ بود  و دلیل شکست وی هم استنباط غلط بغداد و حتی آمریکاییها از ملت ایران و توانایی ارتش ایران بود. آنها فکر میکردند که با رفتن شاه، صدام در برابر حکومت جدید ایستادگی خواهد کرد. اما نه تنها این طور نشد. بلکه نیروهای ایرانی به مقابله با ارتش صدام برخاستند و به حق هم خوب جنگیدند.«

- رابرت فیسک خبرنگار روزنامه تایمز: «پاسداران رفتار بی باکانه داشتند و با آنکه گلوله های توپ از هر سو پرتاب میشد. آنها حتی گاهی کلاه های خود را نیز بر سر نمیگذاشتند و از صدای انفجارها میخندیدند. این جوانان بیش از آنچه بی باک باشند. بیخیالند و این آنها را بیمانند میکند. چه کسی در اینکه ایرانیان در این جبهه پیشروی کردهاند تردید دارد ؟«

میراث ماندگار ( گزیدهای از وصیتنامهشهدای عملیات کربلای پنج)

·     شهید محمد فرومندی (جانشین فرمانده لشکر 5 نصر)

اگر پاهایم قطع شود با دستهایم و اگر دستهایم قطع شود با خونم به کربلا خواهم رفت.

·     شهید نورالله کاظمیان (فرمانده پشتیبانی محور مقداد)

خدا را شکر میکنم بر آنچه داد و آنچه گرفت. ما همه امانت خداییم بر روی زمین. معبودا، دل به لطف و کرمت بستهایم؛ بر ما رحم کن و ما را لحظهای به خود وا مگذار.

·     شهید عباس خوشسیما (مسئول واحد مهندسی لشکر 5 نصر)

صبر برای اسلام و خداوند بسیار عزیز است. گریه شما برای من مانند غسلی است که گناهانم شسته میشود. و از پروردگار میخواهم مرا عفو و از گناهانم چشمپوشی کند.

·     شهید حسین جوان نامی (مسئول محور لشکر 5 نصر)

آری، شهادت زینت آل محمد ^{صلاللهعلیهوآله}و میراث مکتب اوست. پس چه باک از شهادت که خود تولدی نوین است. که خود تازه آغاز زندگی شریف و جاوید است. این بود که عزیزان ما، غنچههای امت ما، انتخاب کردند و رفتند و رسالت بزرگی را به دوش من گذاشتند و من هم لبیک گفتم و رفتم و این بار را به دوش امت حزبالله خواهم گذاشت.

·     شهید ناصر سازگار (جانشین گردان لشکر 21 امام رضا  ^{علیه السلام})

اگر من شهید شدم ناراحت نشوید. من همیشه پیش شما خواهم بود. شهید همه جا هست و همیشه زنده است. برایم عزاداری نکنید، فقط راه امام را ادامه دهید.

·     شهید موسیالرضا بیانی (مسئول واحد عقیدتی لشکر 155 ویژه شهدا)

آری این جبهه است که انسان را از مادیات و زرق و برق دنیوی دور میکند و مانعی به نام مرگ را ازبین میبرد. امیدوارم خداوند بزرگ این بنده حقیر و نالایق و گناهکار را مورد لطف خویش قرار دهد، زیرا که او رحمان است و رحیم.

آمار تلفات نیروهای دشمن بعثی

اسیر 2385

مجروح70000

کشته 20000