بررسی علل بهبود روابط ترکیه با عربستان سعودی
به گزارش گروه بین الملل دفاع پرس به نقل از پایگاه خبری الوقت، در سایه جاه طلبیهای متناقض میان ریاض و آنکارا در زمان ملک عبدالله سعودی، روابط ترکیه و عربستان سعودی فراز و نشیبهای زیادی را طی کرد، بهطوری که حتی منجر به قطع روابط آنها در مقاطعی نیز گردید. اما امروزه و پس از وفات ملک عبدالله تغییراتی در این روابط پدید آمده است، بهطوری که ملک سلمان پادشاه فعلی عربستان، که در زمان ولیعهدیاش مسئول پرونده ترکیه و عربستان بود، در راستای بهبود دو کشور گام برمیدارد.
بر همین اساس نیز رئیس جمهور ترکیه رجب طیب اردوغان به عربستان سعودی سفر کرد، که این دیدار تنها چند روز پس از دیدار امیر قطر از ریاض اتفاق افتاد. منابع خبری اعلام کردهاند که هدف از این دیدار برقراری روابط نزدیک با عربستان در امور سیاسی، اقتصادی و نظامی میباشد، و از همین رو نیز هر دو طرف سعی خواهند کرد که در مورد پروندههای مختلف منطقهای بهویژه گروههای تکفیری فعال در منطقه از جمله سوریه هماهنگیهایی را داشته باشند.
دلایل تغییر در روابط ترکیه و عربستان
ــ تلاش برای نزدیکی روابط بین کشورهای مصر، قطر و عربستان سعودی، ترکیه را در شرایط انزوای سیاسی قرار داده است، بهخصوص پس از اینکه این کشور سعی کرد نقش منطقهای خود را در سایه سیاستهای اردوغان باز یابد، از طرفی هم گفته میشود که تمایل کشورهای خلیج فارس و بهخصوص قطر و عربستان سعودی به بهبود روابط به ترکیه، موجب شده است که این کشورها با همکاری با یکدیگر، نقش خود را با اصلاح سیاستهای اشتباه خود بازسازی کنند.
ـ از طرفی دیگر، پس از انتخاب سلمان به پادشاهی عربستان، وضعیت بهسمت ارتباط دو کشور در جریان بوده است، بهخصوص این که سلمان در زمان مسئولیت ولیعهدی خود، در سفر به آنکارا در سال ٢٠١٣، قراردادهای نظامی را بین عربستان و ترکیه، به امضا رسانده بود. در دیدار اخیر وزرای کشور ترکیه و عربستان إفکان ألأ با محمد بن نایف در ریاض نیز هر دو طرف بر تحکیم روابط دو کشور تأکید کردند.
ــ اختلاف موجود بین کشورها در مورد پروندههای سیاسی منطقهای، بهخصوص در مورد اخوان المسلمین، علت اصلی وجود اختلاف بین عربستان سعودی و ترکیه در گذشته بوده است. سیاست عربستان سعودی در مقابل مصر، این بوده است که از مصر سیسی در برای نابودی اخوان المسلمین حمایت کند، که ترکیه از این عمل بهعنوان کودتا نام برده است. اما امروزه در سایه تحولات منطقه و کشورهای عربی، عربستان سعودی بهدنبال این است که با اخوان المسلمین ارتباط برقرار کند، چرا که معتقد است با همکاری آنان، در اداره این پروندهها به موفقیت میرسد، ضمن آنکه عربستان خواهان ارتباط بیشتر با قطر میباشد، چرا که از این کشور بهعنوان پدر اخوان المسلمین نام برده میشود، و از سویی نیز ترکیه یک همپیمان قوی برای قطر محسوب میشود، و از اینجاست که اهمیت دیدار تمیمبن حمد، امیر قطر از عربستان و سپس رییس جمهور ترکیه از این کشور، مشخص میشود.
ــ منافع عربستان در یمن، بهخصوص پس از به قدرت رسیدن انصارالله در این کشور، و پس از آنکه حزب اصلاح یمنی که وابسته به اخوان میباشند، شکست خورد، با ترکیه گره خورد، در این میان عربستان سعودی تنها مانده بهدنبال قدرتی مثل ترکیه میگردد که در سایه اخوان المسلمین به منافع خود در یمن دست پیدا کند.
ــ شرایط منطقهای به عربستان این اجازه را داده است که بتواند نقش خود را احیا کند، بهخصوص اینکه این کشور در مورد کمرنگ کردن نقش منطقهای و بین المللی ایران موفق نبوده و ایران در حال مذاکره با طرف آمریکایی میباشد، موضوعی که سبب شده است تا عربستان سعودی در سیاست خارجی خود، تجدید نظر کند.
در همین راستا نیز پادشاه جدید عربستان اولویت خود را بر روابط با ترکیه گذاشته است، چرا که این روابط میتواند تأثیر زیادی بر پروندههای عراق، سوریه و یمن داشته باشد، ضمن آنکه رییس جمهور ترکیه نیز بهدنبال این است که نقش منطقهای خود را باز یابد، و از طرفی نیز این کشور خواهان برقراری ارتباط با عربستان است برای اینکه مصر بهدنبال فروپاشی اخوان المسلمین بوده و ترکیه با استفاده از رابطه خود با عربستان میخواهد مانع از تحقق این مسئله شود... .
بنابراین میتوان گفت که منافع مشترک دشمنان دیروز، آنان را امروز دور هم جمع کرده است، بهنحوی که همگی آنها درصددند تا با تغییر نقشها سیاستهای اشتباه خود را جبران کنند و در نهایت از نفوذ ایران در منطقه بکاهند. اما سؤال مهمی که در اینجا پدید میآید این است: چگونه این همپیمانی جدید میتواند کشورهایی را که ناتوانی آنان اثبات شده است دور هم جمع کند؟
انتهای پیام/ک.ف
