مدیرکل حفظ آثار دفاع مقدس استان البرز: سینما باید به مسئولیت خود در برابر «شهدا»، «منافع ملی» و «جهاد تبیین» عمل کند/ سینما «آینده‌ساز» است
گروه استان‌های دفاع‌پرس: سردار سرتیپ دوم پاسدار «ابوالفضل اسلامی» مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان البرز، سینما را یکی از عناصر مهم در حوزه تفهیم و ترویج جهاد تبیین، و همچنین معرفی فرهنگ و سیره شهدا، قهرمانان جنگ تحمیلی و نیز حراست از منافع و امنیت ملی می‌داند و همواره بر ضرورت حضور فعالانه‌تر سینماگران در این عرصه تاکید دارد.
در این راستا و بر همین اساس با او به گفت‌وگو نشستیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید؛
دفاع‌پرس: شما همواره به اهمیت و جایگاه رفیع سینما در حوزه‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و ... تاکید دارید. لطفاً درباره اهمیت این مسأله توضیح دهید.
در این زمینه باید مروری اجمالی بر سینمای جهان و نقشی که سینما در شکل‌دهی به تحولات دنیا دارد، داشته باشیم. به عنوان نمونه آیا تا به حال از خود پرسیده‌اید که چرا هر ساله عده‌ای از مردم در سرتاسر دنیا در یک قرعه‌کشی که به آن «لاتاری» می‌گویند، برای اینکه شهروند آمریکا شوند اقدام می‌کنند؟ و یا اینکه چرا هر ساله میلیارد‌ها دلار سرمایه از کشورهای مختلف به آمریکا هدایت می‌شود و بسیاری از چهره علمی و نخبگان مناطق مختلف دنیا سودای مهاجرت و زندگی در این کشور را در سر می‌پرورانند؟ دلیل همه این موارد تنها یک مقوله مشترک به نام «سینما» است.
هالیود هر ساله با تولید فیلم‌های گوناگون و متعدد نسبت به عرضه و فروش رویای آمریکایی (American dream) به مردم دنیا اقدام می‌کند و با تبلیغات گسترده آمریکا را سرزمین آرزو‌ها، سرزمین شایسته سالاری، امنیت سرمایه و ... معرفی می‌کند که این موارد دروغی بیش نیست، اما صنعت سینمای هالیوود موفق شده با نما‌های زیبا و هیجان‌انگیز چهره‌ای جذاب و فریبنده از سبک زندگی مردم آمریکا برای جهانیان خلق کنند و سودای زندگی در آمریکا را برای مردم دنیا به یک آرزو تبدیل کند، در حالی که آمریکا نیز مانند بسیاری دیگر از مناطق دیگر دنیا غرق در مشکلات مختلف، چون انبوه بی‌خانمان‌ها، فقرا و ... است و علاوه بر این‌ها در آمریکا شما باید همانند یک ربات کار کنید و به دولت مالیات پرداخت کنید و این شرایط در برابر زندگی در بسیاری از کشورهای دنیا همچون ایران بسیار سخت‌تر است.
دفاع‌پرس: مشکلاتی که در خصوص جامعه آمریکا اشاره کردید، در ایران هم وجود دارد. بیان این معضلات در آمریکا تا چه اندازه باورپذیر است؟
شما برخلاف آمریکا در ایران به راحتی و بدون استرس چراغ‌های متعددی در خانه روشن می‌کنید، درجه بخاری را به اندازه‌ای زیاد می‌کنید که در نهایت مجبور می‌شوید که پنجره را برای تعادل هوا باز کنید، بخش اعظم حقوق‌تان را مالیات نمی‌دهید و مانند یک ربات کار نمی‌کنید و از تعطیلات متعددی که دارید جهت سفر و تفریح بهره می‌برید و از طرفی در کوچه و خیابان با تبعیض نژادی روبرو نیستید، البته من منکر برخی مشکلات در کشور نیستم و قصد ندارم با اغراق و تعصب از مسیر یک گفت‌وگوی علمی و منطقی خارج شوم بلکه اتفاقا منظورم این است که هالیود بیش از اندازه درباره زیبایی‌های زندگی در آمریکا غلو کرده و زشتی‌های آن را پنهان می‌کند تا با عرضه رویای آمریکایی به مردم دنیا، منافع ملی آمریکا را تامین کند.
دفاع‌پرس: با این حساب، هالیوود باید جایگاهی به اندازۀ تمامیت سیاست و حاکمیت آمریکا داشته باشد؟
بله. گفت‌وگو درباره هالیوود به ساعت‌ها زمان نیاز دارد، اما به‌طور خلاصه یکی از کارکرد‌های هالیود در جهت منافع ملی آمریکا، قدرتمند نشان دادن این کشور در قاب سینما است، به‌نحوی که بخشی از قدرت پوشالی آمریکا مربوط به تبلیغات هالیوودی است، چنانچه ایرانی‌ها و محور مقاومت بار‌ها پوشالی بودن قدرت آمریکا را ثابت کرده‌اند، اما هالیود با ساخت فیلم‌های مهیج درباره تجهیزات پیشرفته و توان نظامی آمریکا برای مرعوب کردن مردم دنیا اغراق می‌کند تا هیچ فردی حتی در مخیله‌اش تصور مقابله و یا نابودی آمریکا را در ذهن نپروراند. هر چند، با پیروزی انقلاب اسلامی خط بطلانی بر این موضوع کشیده شد و آزادگان جهان با قدرت ایمانی که امامین انقلاب اسلامی به برکت اسلام و قرآن به آن‌ها اعطا کردند، بار‌ها تحقیر آمریکایی‌ها را رقم زدند.
دفاع‌پرس: اما در فیلم‌های هالیوودی این مسأله به نحو دیگری روایت می‌شود.
همینطور است، از کارکرد‌های ویژه‌ی هالیود برای منافع ملی آمریکا روایت‌های دروغی، تحقیر شده و جعلی درباره دشمنان آمریکا است، به نحوی که در بسیاری از فیلم‌های هالیوودی، چون 300، اسکندر، آرگو و ... سعی شده به ایرانیان توهین شود و حتی از منظر تاریخی ایرانیان را ملتی شرور، خطرناک و شیطانی به دنیا معرفی کنند، در حالی‌که به گواه تاریخ ایرانیان همواره ملتی صلح‌طلب، نوع‌دوست، آزاده، جوانمرد، با ایمان، خداپرست، اهل علم و ادب و البته مقاوم و دلاور بوده‌اند و شباهتی به روایت‌های هالیوودی فیلم 300 ندارند.
از دیگر کارکرد‌های مهم هالیوود عرضه و معرفی قهرمانانی غیرواقعی، پوشالی و در عین حال محبوب، بویژه برای کودکان در راستای پنهان کردن خوی استکباری و تجاوزگری آمریکا است.
این قهرمانان پوشالی با ترفند‌های سینمایی به گونه‌ای در فیلم‌ها معرفی و شخصیت‌پردازی می‌شوند که مردم آن‌ها را آیینه آرزو‌ها و یا ناجی خود می‌پندارند و با آن‌ها همذات‌پنداری می‌کنند، در حالی‌که در واقعیت نیرو‌های آمریکایی هرگز ناجی ملتی نبوده‌اند و در هر کجای جهان از ویتنام، عراق، افغانستان و ... که حضور پیدا کرده‌اند مسبب جنایت‌های گوناگونی شده‌اند.
دفاع‌پرس: نقش و تاثیر هالیوود روی سبک زندگی و فرهنگ بومی مردم دنیا، بویژه جامعه‌ی خودمان تا چه اندازه است؟
هالیوود به عنوان بزرگترین صنعنت تولید کننده محتوا در دنیا برای مخاطبان در رده‌های مختلف سنی برنامه‌ریزی کرده و به‌ویژه می‌کوشد از طریق صنعت انیمیشن روی کودکان و نوجوانان تاثیر بگذارد، چنانچه بسیاری از انیمیشن‌هایی که امروز در دنیا پخش شده و برخی از آن‌ها بدون هیچ دقتی در کشور ما نیز مجوز پخش گرفته‌اند ذهن و روح کودکان و نوجوانان را هدف قرار داده‌اند. به عنوان نمونه «بن تن» نمونه همان ابرقهرمان‌های خیالی آمریکایی است که قرار است در دوران پسا پست مدرن با تبلیغات هالیوودی ناجی مردم دنیا شود و این کارکتر جذاب ناخودآگاه آنچنان نوجوان ایرانی را دلبسته خود می‌سازد که او از انتخاب فرش اتاق خواب، تا روتختی، ساعت و لوازم تحریر نیز وسایلی را برمی‌گزیند که تصویر بن تن این قهرمان پوشالی آمریکایی روی آن نقش بسته باشد.
نمونه دیگر انیمیشن «باب اسفنجی» که مروج همجنس‌گرایی است و یا می‌توان به «هتل ترانسیلوانیا» اشاره کرد که هدفش عادی‌سازی ارتباط با شیاطین و هیولا‌ها و ترویج شیطان‌پرستی و جایگزینی ضد ارزش‌ها به جای ارزش‌ها است.
فیلم‌های نخستین سینما، چون فیلم‌های برادران لومیر که دوربین تنها در یک مکان مستقر شده و بدون دخل و تصرف یا حقه‌های سینمایی صرفا تصاویر را به شکلی مستندگونه ثبت می‌کند گویای پوشیدگی بسیار بیشتر زنان حتی در کشورهای غربی است، اما از زمان شکل‌گیری هالیوود، به‌واسطه اینکه مالکان صنعت سینما در آمریکا یهودیان صهیونیست هستند که ضمن تسلط بر هالیوود، مافیای صنعت خوشگذرانی و پورن در دنیا هستند، مسائل جنسی و برهنگی به‌شدت در فیلم‌های سینمایی آمریکایی رواج پیدا کرد و این سبک زندگی بدون اخلاق به‌عنوان یک ارزش در اختیار دیگر کشورها قرار داده می‌شود.
دفاع پرس: آیا سینما در دیگر کشورها نیز از چنین قدرتی برخوردار است؟
بله سینما در همه جای دنیا تاثیرگذار است، البته واضح است که سینمای آمریکا و هالیوود به‌جهت فراگیر بودنش دارای تأثیر بیشتری است، اما همین کشور ترکیه از طریق سینما جاذبه‌های گردشگری خود را معرفی کرد و یک رویای ترکی برای مردم خاورمیانه از یک زندگی ایده‌آل در ترکیه به وجود آورده است، در حالی‌که این مسأله با هزاران بی‌خانمان، فقیر و بزه‌کار که در ترکیه وجود دارد همخوانی ندارد و خلاف واقعیت است، اما صنعت سینما در ترکیه به خدمت منافع ملی درآمده تا ضمن جذب سرمایه‌های مادی و انسانی، تسلط رسانه‌ای ترکیه را در سطح منطقه گسترش دهد. این مسأله را با سینمای ایران و فیلم‌هایی که مدام سیاه‌نمایی می‌کنند مقایسه کنید، آیا به راستی جاذبه‌های کشور ما کمتر از ترکیه است؟ یا اینکه سینماگران ما در خدمت منافع ملی نیستند؟
دفاع‌پرس: قدرت گرفتن سینمای دیگر کشورها تا چه اندازه بر منافع ملی ما تاثیر گذار است؟
کافی است کمی دقت کنید تا ببینید رسانه‌ها و سریال‌های ترکیه‌ای چگونه توانسته‌اند سبک زندگی بخش‌هایی از جامعه ما را متاثر سازند، تاریخ را تحریف کنند، شخصیت‌های ملی ما، چون ابن‌سینا و مولانا را مصادره کنند و در بحث‌های امنیت ملی در معادلات منطقه قفقاز دخالت کنند. در اینجا جای یک سینماگر با غیرت ایرانی که درباره جنگ چالدران و جنایات عثمانی‌ها در آذربایجان فیلم بسازد یا ریشه‌های ایرانی سرزمین آران (جمهوری آذربایجان) را روایت کند خالی است.
دفاع‌پرس: لطفاٌ به نمونه‌ها و کشورهای دیگری نیز در این راستا اشاره کنید.
نمونه‌های زیادی در این زمینه می‌توان مطرح کرد، از تاثیر سینمای مونتاژ محور روسیه در پروپاگاندای مارکسیستی اتحاد جماهیر شوروی در سطح دنیا تا تبدیل ایتالیا از یک کشور آسیب‌دیده درجنگ جهانی اول به یک قدرت برتر در جنگ جهانی دوم، همه مثال‌هایی هستند که می‌توان در اثبات قدرت سینما مطرح کرد.
ایتالیا در جنگ جهانی اول آسیب‌های فراوانی دید و با مشکلات فراوانی دست به گریبان شد، اما در همین حال چینه‌چیتا که یک شهرک سینمایی بود که توسط موسیلینی بنا شده بود، با نمایش فیلم‌هایی از رم باستان، اعتمادبهنفس و غرور ملی ایتالیایی‌ها برای ساخت کشورشان را احیا کرد.
دفاع‌پرس: برخی از سینماگران ما مدعی‌اند که واقعیت‌های جامعه، چون تورم، گرانی و معضلات اجتماعی را بازتاب می‌دهند؟
من این مسأله را قبول ندارم، چرا که اگر بحث تورم و گرانی در میان باشد شرایط هیچ کشوری با ابر تورم آلمان شکست خورده، تحقیر شده و ورشکست شده در جنگ جهانی اول که در لحظه قیمت کالا‌ها گران می‌شد قابل مقایسه نیست، اما شما ببینید سینماگران آلمانی چگونه غرور و اعتمادبهنفس ملت آلمان را در اندک مدتی بازسازی کردند که این کشور به قدرت برتر دنیا در جنگ دوم جهانی تبدیل شد.
دفاع‌پرس: انتظار شما از سینماگران وطنی چیست؟
پرهیز از سیاه‌نمایی، امیدآفرینی، تقویت اعتمادبهنفس و ایجاد غرور ملی، ساخت آثار حماسی و ادای دین به دفاع مقدس، جهاد تبیین و منافع ملی کشور مهمترین انتظار هر ایرانی از سینماگران است.
دفاع‌پرس: به نظر شما چرا سینماگران ایرانی در مسیری که شما ترسیم کردید، گام بر نمی‌دارند؟
سینماگران ما متاسفانه چند دهه است که بر اساس تمایل جشنواره‌های خارجی فیلم می‌سازند و به همین سبب به بهانه بیان مشکلات، تنها سیاه‌نمایی می‌کنند و مشکلات را بازتاب می‌دهند، این سینما بیشتر از اینکه مردمی باشد سلبریتی محور است، بیشتر از اینکه ملی باشد، سفارتی است و بیشتر از اینکه امیدآفرین و تحول‌خواه باشد، مایوس‌کننده است؛ البته همه اهالی سینما این‌گونه نیستند، اما یک بخشی از سینما این چنین است.
دفاع‌پرس: به نظر شما علت شکل‌گیری چنین رویکردی در بخشی از سینمای ما چیست؟
همانگونه که گفته شد شرط حمایت مالی و اهدای جوایز از جانب جشنواره‌های خارجی یا سفارت‌های سرمایه‌گذار در تولید برخی فیلم‌ها، سیاه‌نمایی درباره ایران اسلامی، مردم، آداب و رسوم، فرهنگ و ارزش‌های آن‌ها است، از طرفی این جریان درصدد القاء این مسأله به سینماگران جوان است که هر فیلمی که در آن سیاه‌نمایی وجود نداشته باشد نمی‌تواند با معیار‌های سینمای به اصطلاح روشنفکری همخوانی داشته باشد و به همین سبب بخشی از سینماگران نیز به جهت اینکه خود را روشنفکر نشان دهند یا ژست‌های روشنفکری بگیرند سعی می‌کنند فیلم‌های مایوس‌کننده و جشنواره‌ای (منفی‌باف) بسازند و از طرفی یکی از دلایل فاصله این جریان از سینمای دفاع مقدس نیز عدم همخوانی ژست‌های روشنفکری با سینمای دفاع مقدس و سفارش جشنواره‌های خارجی مبنی بر فاصله گرفتن از سینمای ارزشی یا دفاع مقدس است.
دفاع پرس: اما دفاع مقدس که متعلق به همه مردم ایران با سلایق مختلف است، چرا باید بخشی از سینما گران خود را از آن جدا بدانند؟
آرامش، امنیت، هستی و هویت آن سینماگرانی که ژست روشنفکرانه می‌گیرند مرهون جانفشانی شهدا و ایثارگران است، اما به‌جای آنکه آن سینماگران دین خود را به شهدا، توسعه و سربلندی ایران اسلامی ادا کند و مانند یک سرباز در جهت حراست از مرز‌های فرهنگی، رسانه‌ای و سینمایی کشور بکوشند در برابر ارزش‌های موجود در جامعه می‌ایستند و برای بیگانگان خوش‌رقصی می‌کنند.
دفاع‌پرس: راهکار تغییر در این رویکرد چیست؟
آموزش و تربیت نیرو‌های متخصص، متعهد، موثر و ارزشی در سینمای کشور و برپایی جشنواره‌هایی مبتنی بر ارزش‌ها، امیدآفرینی و جهاد تبیین از الویت‌های مهم در تغییر رویکرد سینما ملی کشور است.
همچنین، علاوه بر تربیت و آموزش نیرو‌های انسانی شایسته، سینمای دفاع مقدس نیز نیازمند معرفی قهرمانان جنگ تحمیلی یا به عبارتی قهرمان‌پروری است.
دفاع‌پرس: درباره اهمیت قهرمان‌پروری در سینمای کشورمان توضیح بیشتری دهید؟
ما در حوزه‌های مختلف دفاع مقدس قهرمانان بزرگی داشته‌ایم که عملکرد برخی از آن‌ها در دنیا کم‌نظیر است، چنانچه شهید «حسن باقری» با آن سن اندک یک نابغه نظامی بود، شهید «عبدالرسول زرین» برترین تک تیرانداز دنیا است، شهید «محمدعلی صفا» برترین تکاور و رکورددار شکار تانک در دنیا است، شهید «عباس دوران» در عملیاتی که بعد‌ها به A doran معروف شد رکورددار مبارزه با ۹ هواپیمای دشمن است و از این نوع قهرمانان صدها نمونه می‌توان ذکر کرد، اما مسأله اینجاست که ما پرداخت شخصیتی خوبی انجام نمی‌دهیم و به عبارتی مانند فردوسی با الفبای حماسه آشنا نیستیم تا از یک یل در سیستان، رستم دستان بسازیم و قابلیت همذات‌پنداری مخاطب با آن کارکتر را فراهم آوریم.
دفاع‌پرس: شما به اهمیت سینما در فرآیند جهاد تبیین در طول مصاحبه به نوعی پاسخ دادید، اما اگر نکته‌ای در این مورد باقی مانده است، اشاره بفرمایید.
سینما رویای آدمی را تعبیر می‌کند اگر خروجی‌اش مثبت و امیدآفرین باشد جامعه به سمت تعالی سوق پیدا می‌کند و اگر منفی‌گرا و سیاه‌نما باشد جامعه به سمت تباهی میل می‌کند. به همین جهت باید از ظرفیت سینما جهت روشنگری و امیدآفرینی در جامعه بهره برد تا جامعه به سمت پیشرفت و تعالی هدایت شود.
دفاع‌پرس: در پایان ضمن سپاس از زمانی که در اختیار ما گذاشتید اگر صحبت ناگفته‌ای دارید، بفرمایید.
اهالی سینما در برابر کشور، مردم، شهدا و جهاد تبیین مسئول هستند و باید در این عرصه بکوشند، از طرفی مسولان نیز باید با حمایت و فراهم کردن بستر برپایی جشنواره‌های ارزشی زمینه فعالیت سینماگران اصیل را فراهم آورند و از گیر افتادن اهالی سینما در دام بیگانگان جلوگیری کنند تا زمینه شکل‌گیری یک سینمای ملی و مستقل با هویت در کشور فراهم شود.
انتهای پیام/
