غفلت مسوولین فرهنگی در برابر تهاجم رسانه‌ای/ سینمای خانواده در گیشه موفق خواهد شد
«شفیع آقامحمدیان» کارگردان سینما و تئاتر در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگ و هنر دفاع‌پرس، به‌بهانه برگزاری نخستین جشنواره بین‌المللی فیلم حوا با بیان اینکه سینما ایران در ژانر‌های مربوط به خانواده موفق نبوده است، افزود: دلیل این عدم موفقیت آن بوده است که ما از سینما به‌عنوان ابزار درست برای تحکیمل خانواده و دیگر مسائل اجتماعی به‌درستی استفاده نکرده ایم؛ این بزرگترین ضعف سینماگران و مسوولین است.
وی به سینمای هالیوود اشاره کرد و ادامه داد: در آمریکا و فرانسه از سینما یک بهره‌برداری جدی صورت می‌گیرد؛ آن‌ها ابزار سینما را به‌درستی می‌شناسند و تاثیر آن را در جامعه به‌درستی می‌بینند. بزرگترین اشکال ما از طرف مسوولین و هنرمندان عدم شناخت آن‌ها از خانواده است که بزرگترین معضل جامعه سینمایست. البته این یک موضوع طبیعی است چراکه سینمای خانواده دارای مولفه‌هایی است که براساس فرهنگ کشور ترسیم می‌شود. به‌عنوان مثال اگر بخواهیم یک خانواده مسلمان و اسلامی را در سینما تعریف کنیم طبیعتاً از یک‌سری شاخصه‌ها باید بهره‌گیری کنیم و تصویریابی صورت گیرد و براساس همین تصویر فیلم ساخته و در معرض تماشای مخاطب قرار گیرد تا تاثیر مثبت داشته باشد. احترام به پدر و مادر، بزرگ‌تر‌ها و آیین‌های دینی و مذهبی و ملی باید مورد تصویرسازی قرار گیرند.
آقامحمدیان در پاسخ به اینکه آیا هر فیلمی که در جمع خانواده دیده شود یک فیلم خانواده است، گفت: ابتداً چنین نیست؛ اینکه ما یک فیلم نشان بدهیم که تعدادی افراد در جمع یک خانواده باشند و احیاناً یک خانم با چادر رفت و آمد کند، این فیلم خانوادگی نیست. ما در طول سالیان گذشته در جهت تخریب خانواده خوب عمل کرده‌ایم، اما برای تحکیمل کاری نکرده‌ایم چراکه عمدتاً موضوع تخریب ساده و سهل‌تر صورت می‌گیرد.
این کارگردان سینما و تئاتر به تصویر سینما از خانواده و زن اشاره کرد و افزود: عمده تصویر سینما از خانواده و خانم‌های چادری یک تصویر غیرواقعی است؛ این زنان عمدتاً فقیر و نیازمند از فرهنگ و از جامعه به‌دور نشان داده شده‌اند و از طرفی جریان مقابل دارای مقام اجتماعی ترسیم شده‌اند درحالی که این روی ماجراست لذا تصویرسازی از این نوع سینما ضروری است. طی ۴۳ سال گذشته سریال‌های موفقی در حوزه خانواده تولید و پخش شده است، اما خیلی کم‌رنگ بوده است.
او در پاسخ به اینکه خلا‌های موجود در زمینه سینمای خانواده را باید متوجه مدیران فرهنگی یا فیلمسازان دانست، گفت: اینجا مشکل چند وجهه دارد؛ اولین مشکل عدم شناخت فیلمسازان است. معتقدم سینماگران هم نیازمند فرهنگسازی هستند و بخش اعظم این مسئله به مسوولین برمی‌گردد. بخشی از مشکلات ما در این عرصه مربوط به اقتصاد سینماست؛ واقعیت امر اقتصاد سینما خراب است و به‌عبارتی ورشگست شده است لذا وقتی این اتفاقات در عرصه فرهنگ وجود دارد طبیعتاً فیلمسازان و تهیه‌کنندگان به این سمت علاقه‌ای نشان نمی‌دهند، اما اگر از قبل زمینه‌سازی صورت گرفته باشد و مردم می‌توانند با سریال‌های تلویزیون ارتباط برقرار کنند. البته هجمه رسانه‌های وطنی و غیروطنی در این عرصه زیاد است لذا در نتیجه فرهنگسازی برای فیلمساز و مخاطب مهم است.
آقامحمدیان درخصوص تفاوت‌های سینمای خانواده در ایران و غرب گفت: ما در بسیاری از فیلم‌های مهم هالیوود شاهدیم صحنه‌های هنجارشکن ندارند و هدف موردنظر را می‌رسانند لذا مشکل ما در سینمای خانواده ایرانی عدم درک درست از تصویرسازی است لذا معتقدم همه محدودیت‌های سینمای خانواده در ایران مروبط به بحث پوشش در داخل خانواده نیست. من در سفر‌هایی که به کشور‌های مختلف داشتم از سینماگران شنیدم که گفتند «سینمای خانواده ایران از تمام دنیا بهتر است».
این کارگردان سینما و تئاتر گفت: ما در سینمای خانواده رمزگذاری درستی نداریم؛ مثلا چه تصویری را جایگزین یک مسئله‌ی عاطفی در خانواده کنیم، این را کم داریم. معتقدم نمایش دادن خانواده به سبک سینمای اروپا و هالیوود مقداری در جهت تخریب حرکت می‌کند لذا تحکیم خانواده به این مسائل بستگی ندارد. بسیاری از سینمای مهم تاریخ هالیود عاری از صحنه‌های غیراخلاقی است؛ صحنه‌هایی که امروزه در این فیلم‌ها شاهدیم همگی بخاطر یک سیاست‌گذاری ناشی از نگاه سرمایه‌گذاری جلف است. سرمایه‌داران برای اینکه به سرمایه بیشتری برسند این صحنه‌ها را به فیلم‌ها اضافه می‌کنند لذا فیلم‌هایی که در هالیوود به‌لحاظ جایگاه، جایگاه مهمی دارد به مسائل جنسی ورود نمی‌کند.
او به فیلم «۱۹۱۷» اشاره کرد و گفت: در این فیلم جنگی حضور زن معنی ندارد، اما یک فیلم خانواده است که احترام خانواده را نگه دارند؛ البته در سینمای خانوادگی باید تصاویر رمزگذاری شود. ما از دهه ۷۰ به بعد درحالی که سینما فیلم‌های جشنواره‌ای را ترویج می‌کرد در تلویزیون شاهد ترویج فیلم‌های ولنگارانه بودیم لذا فیلم‌های خانواده ما کم و انگشت‌شمار شدند. همه فیلمسازان ما در این زمینه می‌توانند مولف باشند به شرط آنکه فرهنگ را بشناسند و دغدغه داشته باشند هرچند دغدغه به‌تن‌هایی کافی نیست و باید سیاست‌گذاران و مجریان فرهنگی همراهی کنند.
آقامحمدیان درپاسخ به اینکه تصویر سینما از خانواده ایرانی چقدر واقعی است، گفت: من معتقدم در طرح مسائل و مشکلات جامعه سینماگر باید حرف بزند، اما سینماگری که نگاه او جشنواره‌های خارجی است نمی‌تواند نگاه درستی داشته باشد چراکه اغراق نیاز است تا مورد توجه قرار گیرد. اکثر جوان‌های ما از طریق فضای مجازی مدیریت می‌شوند، اما سینمای ایران همچنان تاثیرگذار خواهد بود و مردم تشنه فیلم‌های خوب خانوادگی و حرف جدید هستند و این اتفاق در سینما رقم نمی‌خورد درحالی که خانواده‌های ایرانی تشنه حرف جدی شده‌اند و ما نمی‌توانیم خوراک مناسب را تهیه کنیم.
این کارگردان سینما و تئاتر تصریح کرد: ما در یک تهاجم سنگین فرهنگی قرار داریم که نتوانسته‌ایم آن را مهار کنیم؛ مسئولین در این مسیر تعلل کرده‌اند و نتوانسته‌ایم. سینمای خانواده در گیشه موفق خواهد شد؛ البته لازمه این موفقیت تبلیغات درست و تدارکات است.
نخستین جشنواره بین‌المللی فیلم حوا به همت بنیاد بین‌المللی گوهرشاد و به دبیری مهدیه سادات محور ۱۶ تا ۲۳ تیر ماه سال جاری در سطح کشور و از ۲۰ تا ۲۳ در تهران برگزار خواهد شد. این رویداد محوریت موضوع زنان و خانواده را در دستور کار خود دارد و با همکاری مراکز و سازمان‌های فرهنگی مختلف فعالیت خود را دنبال می‌کند.
انتهای پیام/ 121
