الوقت تحلیل کرد؛
سیاست چند وجهی آمریکا در بحران سوریه
آمریکا از یک طرف به کردهای سوریه با هدف مبارزه با داعش کمک تسلیحاتی و مستشاری میکند. از طرف دیگر به گروههای مخالف بشار اسد نیز کمکهایی ارائه کرده و در همین حال حامی اهداف عربستان سعودی و قطر در سوریه است، یعنی به صور غیرمستقیم از داعش و سایر گروههای تروریستی حمایت میکند.
به گزارش گروه بینالملل
دفاع پرس، پس از آنکه آمریکاییها طرح «خاورمیانه بزرگ» را مطرح کردند، بسیاری تصور میکردند که منظور از بزرگ، بزرگ جغرافیایی است، حال آنکه هدف اصلی مقامات واشنگتن این بود که نوعی یکسانسازی سیاسی در کشورهای غربآسیا ایجاد و موج دموکراسی مطلوب آمریکا بر این کشورها حاکم شود. در زمان جورج بوش چنین طرحی عملی نشد، اما در زمان باراک اوباما این سیاست را تحت عنوان «بهار عربی» حمایت کردند. اما اشتباه بزرگی که آمریکاییها در روند بهار عربی مرتکب شدند، این بود که سه کشور اصلی این منطقه یعنی مصر، تونس و لیبی را دستخوش تحولات و تغییراتی کردند. موضوعی که سبب شد تا اندک اندک موج حاصل از بهار عربی به کشورهای دیگر منطقه از جمله یمن و سوریه نیز کشیده شود.
باید توجه داشت که آمریکا در مسئله سوریه اهداف مشخص و معینی برای خود تعریف نکرده است و راهبرد مشخص و معینی هم در قبال این کشور ندارد. اصولا راهبرد اوباما دوری جستن از جنگ بوده و باید گفت ایالات متحده تحت فشار عربستان سعودی ناچار شد، مداخله کند.
واشنگتن با توجه به تجربه نامطلوب بهار عربی نمیخواست وارد ماجراجویی جدیدی شود. در واقع با توجه به اینکه آمریکا پیمانهای دفاعی با افغانستان و عراق امضا کرده بود، مایل نبود که کانون درگیری جدیدی برای خود به وجود بیاورد. اما از زمانی که روسها بهطور جدی و با نیروی هوایی قدرتمند وارد ماجرای سوریه شدند و پایگاه قدیمی دریایی خود را نیز احیا کردند، آمریکا و غرب تا حدودی به مسئله سوریه حساس شدند.
از طرف دیگر روسیه به نوعی سوریه را به گروگان گرفت تا از زیر بار سنگین تحریمهای اقتصادی غرب در پی اختلاف بر سر انضمام کریمه رها شود.
برای تحقق این امر نیز آمریکا از برخی نیروهای معارض مسلح در سوریه حمایت کرد؛ البته باید توجه داشت که این سیاست و استراتژی آمریکا ربطی به بشار اسد ندارد و اگر بهطور مثال آمریکا از کردهای سوریه حمایت میکند، به این دلیل است که آنها با داعش میجنگند.
منتها مسئله سوریه به قدری در هم تنیده است که نمیتوان به وضوح مشخص کرد که کدام کشورها حامی کدام گروهها هستند. به بیان دیگر اکنون مشخص نیست که آیا آمریکا علیه داعش اقدام انجام میدهد یا علیه حکومت دمشق.
در این میان حمایت آمریکا از کردها تا حدودی باعث خشم ترکیه شده است. در واقع در مسئله سوریه شاهد شکلگیری یک مثلث شوم هستیم که عبارتند از ترکیه، قطر و عربستان سعودی. این کشورها به دلیل روابط نزدیک با آمریکا، این کشور را نیز وارد ماجرای سوریه کردهاند.
در مجموع به نظر میرسد که آمریکا نقشی سهگانه در سوریه ایفا میکند؛ از یک طرف به کردهای سوریه با هدف مبارزه با داعش کمک تسلیحاتی و مستشاری میکند، هرچند که این موضوع پس از دخالت نظامی ترکیه در شمال سوریه تحتالشعاع قرار گرفته است. از طرف دیگر به گروههای مخالف بشار اسد نیز کمکهایی ارائه کرده و در همین حال حامی اهداف عربستان سعودی و قطر در سوریه است، یعنی به صور غیرمستقیم از داعش و سایر گروههای تروریستی حمایت میکند. اجرای چنین روندی از سوی کاخ سفید حاکی از آن است، که واشنگتن هنوز به یک راهبرد مشخص که براساس آن، تاکتیکهای خود را تنظیم کند دست نیافته است و از همین رو نیز با پیگیری یک سیاست چند وجهی و تعامل با بازیگران مختلف درصدد است تا در نهایت حداقل بازنده صحنه سوریه نباشد. به عبارت دیگر آمریکا نمیخواهد روابط خود با متحدان استراتژیکش در خاورمیانه همچون عربستان و ترکیه را فدای سوریه کند.
برهمین اساس نیز همزمان با شعار حمایت از مبارزه با تروریسم و جریانهای تکفیری به روابط پشت صحنه خود با بازیگران مخالف بشار اسد که همان حامیان اصلی تروریسم در سوریه هستند، ادامه میدهد.