دلایل عقب‌نشینی آمریکا از گزینه نظامی در سوریه

به گزارش گروه بین‌الملل دفاع پرس، جان‌كری وزیر خارجه آمریكا در لندن تایید كرد كه پایتخت‌های غربی از هیچ‌گونه اقدام نظامی علیه بشار اسد و متحدانش در سوریه حمایت نمی‌كنند و گزینه‌ای جز دیپلماسی در چنته ندارند؛ به‌نظر می‌رسد این مواضع مقامات غربی در این مقطع از جنگ سوریه نشان می‌دهد آنها پس از پنج سال با واقعیت‌های روی زمین كنار آمده‌اند و بنابراین چاره‌ای جز عقب‌نشینی در سطح سیاسی ندارند و اولین گام جدی این عقب‌نشینی به نظر می‌رسد با كنفرانس لوزان شروع شده است.

اظهارات شب یک‌شنبه جان‌كری در كنار بوریس جانسون، همتای انگلیسی خود پس از نشستی با نمایندگان 11 كشور مخالف دولت سوریه مطرح شد؛ نشستی كه به نوبه خود یک روز پس از نشست لوزان صورت گرفت كه در آن نمایندگان 9 كشور مخالف و موافق دولت بشار اسد حضور داشتند. برخلاف بدبینی اولیه و همچنین بی‌میلی مقامات كشورمان برای حضور در نشست لوزان به دلیل بدعهدی آمریكایی‌ها نسبت به توافق قبلی خود با روس‌ها، به نظر می‌رسد نتیجه این نشست برای محور مقاومت خوشایند بوده است.

 

سعد الله زارعی از ناظران نزدیک به محور مقاومت طی مطلبی در سایت الوقت نوشته است: برخلاف آمریكا، جبهه مقاومت از آنچه در لوزان گذشت ناخشنود نیست. جبهه مقاومت میز سیاسی و مذاكرات را به‌گونه‌ای مدیریت كرد تا طرف مقابل دریابد واقعیت سیاسی از واقعیت میدانی فاصله ندارد و پشتیبانان بین‌المللی تروریسم و تكفیر هم مانند تكفیری‌ها در شرق و مركز حلب به محاصره افتاده‌اند و باید به اراده جبهه مقاومت تمكین نمایند.

حلب دومین شهر بزرگ سوریه محسوب می‌شود و قبل از بحران به پایتخت اقتصادی این كشور معروف بود. نبرد بر سر این شهر در صحنه شطرنج جنگ سوریه از اهمیت زیادی برخوردار است چرا كه هر كسی بر این شهر به صورت كامل مسلط شود می‌تواند خود را پیروز نهایی جنگ اعلام كند. در طول پنج سال گذشته نبرد حلب معروف به «مادر جنگ‌ها» فراز و نشیب‌های زیادی را پشت سر گذاشته است؛ پس از دست به دست شدن‌های پی در پی مناطق در دو سال اول بحران، نوعی بن‌بست بین طرفین درگیری تا زمان ورود مستقیم روس‌ها ایجاد شد؛‌ بدین طریق كه اكثر مناطق غربی در كنترل دولت و مناطق شرقی در كنترل شورشیان قرار گرفت.

پس از ورود مستقیم روسیه به جنگ سوریه در مهر ماه 1394 موازنه درگیری به صورت تدریجی با دو تحول میدانی مهم به نفع دولت سوریه تغییر یافت؛ در بهمن همان سال نیروهای مقاومت با پشتیبانی جنگنده‌های روسی به شهرک‌های معروف «نبل و الزهرا» رسیدند و علاوه برای شكست حصر این شهرک‌ها، مناطق باقی مانده در كنترل گروه‌های مسلح در غرب حلب را به محاصره درآوردند. پس از این دستاورد كه ناظران آن را نقطه عطفی در جنگ سوریه عنوان كردند، متحدان دمشق ترجیح دادند از طریق دیپلماسی كشورهای غربی و منطقه‌ای را برای پایان دادن به بحران متقاعد كنند.

اما گروه‌های مسلح به رهبری جبهه‌النصره هنوز مناطق شرقی و شمال شرقی حلب را كه به مرز تركیه وصل می‌شود در كنترل خود داشتند و در همین حال، حامیان خارجی آنها همچنان از طریق دیپلماسی متقاعد نشده بودند كه باید به حمایت خود از این گروه‌ها پایان دهند بنابراین ارتش سوریه و متحدانش محاصره مناطق شرقی را در دستور كار خود قرار دادند و در تیر ماه 1395، یعنی تقریباً پنج‌ماه پس از آزادسازی نبل و الزهرا، موفق شدند به یک جاده معروف به نام «كاستیلو» مسلط شوند و مناطق تحت كنترل تروریست‌ها را در شرق حلب به صورت كامل در محاصره قرار دهند. تلاش‌های گروه‌های مسلح برای شكست محاصره نه‌تنها به بن‌بست خورد، بلكه پس از بدعهدی آمریكا به توافق آخر خود برای برقراری آتش‌بس هفت روزه، ارتش سوریه و متحدانش حملات خود را به صورت بی‌سابقه‌ای برای درهم كوبیدن مواضع گروه‌های ترویستی تشدید كردند.

براساس گزارش‌ها و گفته‌های ناظران و حتی مقامات آمریكایی، سقوط مناطق شرقی حلب حتمی است و احتمالاً چند هفته بیشتر طول نخواهد كشید؛ تحولی كه به معنای تیر خلاصی بر پروژه براندازی دولت سوریه خواهد بود و پذیرش آن برای دولت‌های غربی سخت خواهد بود و به همین دلیل طی دو، سه هفته گذشته تلاش‌های دیپلماتیک و رسانه‌ای گسترده‌ای برای تحت فشار قرار دادن روسیه و مقاومت جهت توقف حملات به كار گرفتند و زمانی كه دیدند متحدان دمشق بدون توجه به این فشارها همچنان در حال پیشروی علیه القاعده در حلب هستند، قهر كرده و هشدار دادند گزینه نظامی را به صورت جدی علیه ارتش سوریه در دستور كار خود قرار داده‌اند.

این تهدیدها و اقدامات آمریكایی‌ها برای آنها نتیجه معكوس داشت، روس‌ها بلافاصله با استقرار سامانه‌های دفاعی جدید و پیشرفته در سوریه، نسبت به هرگونه ماجراجویی جدید به آمریكایی‌ها هشدار دادند و همزمان حملات خود علیه گروه‌های مسلح تحت حمایت غرب را تشدید كردند تا نشان دهند در حمایت از خود دولت سوریه و درهم كوبیدن تروریسم مصمم هستند.

كمتر از سه ماه دیگر باراک اوباما ریاست جمهوری آمریكا را ترک می‌كند و بنابر گزارش رسانه‌های آمریكایی او هیچ علاقه‌ای ندارد كه در این سه ماه سنت خود را بشكند و علیه دولتی در منطقه به صورت مستقیم وارد جنگ شود، اما حتی اگر اوباما بخواهد اقدام نظامی در سوریه انجام دهد ناظران تردید دارند این اقدام بتواند نتیجه موثری در پی داشته باشد، مگر اینكه به یک جنگ جهانی دیگر منجر شود.

 اگر سامانه‌های دفاعی پیشرفته روسی مستقر در سوریه را كنار بگذاریم، آمریكا با چالش‌های زیادی در پرونده سوریه مواجه است. از یک طرف نیروهای تحت حمایت این كشور یعنی كردها و ترک‌ها در شمال سوریه با یكدیگر وارد جنگ شده‌اند و از طرف دیگر گروه‌هایی كه آنها را «میانه‌رو» می‌خواند و سرمایه واشنگتن روی زمین محسوب می‌شوند با القاعده متحد شده‌اند، گروهی كه نام آن در لیست سازمان تروریستی سازمان ملل و حتی خود آمریكا قرار دارد‌. در همین حال حملات تروریستی در كشورهای اروپایی و بحران آوارگان پایتخت‌های اروپایی را نگران ادامه بحران سوریه كرده‌است و همانطور كه جان‌كری یک‌شنبه گفت، پایتخت‌های اروپایی حمایت ضعیفی از گزینه نظامی در سوریه نشان داده‌اند.

همه این عوامل در كنار چرخش‌های قابل توجهی كه بعضی قدرت‌های منطقه از جمله مصر و تركیه به نفع محور مقاومت در طول چند هفته اخیر از خود نشان داده‌اند باعث شده واشنگتن احساس كند نه‌تنها توان تأثیرگذاری خود را روی زمین از دست داده بلكه از نظر سیاسی نیز در انزوا قرار می‌گیرد. قبولاندن این واقعیت به مقامات آمریكایی از طرف ایران و روسیه ظاهراً هدفی بوده كه در نشست لوزان محقق شده است.

جان‌كری به همراه بوریس جانسون همتای انگلیسی خود، یک روز پس از نشست لوزان، به صورت مفصل و البته ناامیدانه خطرهای استفاده از گزینه نظامی را برای خبرنگاران در لندن توجیه كردند و به صورت ضمنی گفتند گزینه نظامی در سوریه از دستور كار غرب خارج شده است. كری با رد موثر بودن گزینه نظامی در آن كشور به خبرنگاران گفت: «بنابراین ما باید با ابزارهایی كه داریم كار كنیم. این ابزارهایی كه ما داریم دیپلماتیک هستند.»

مقامات آمریكایی‌ در حالی اعلام می‌كنند گزینه‌ای جز دیپلماسی ندارند كه سوریه و متحدانش بدون توجه به فشارهای رسانه‌ای و دیپلماتیک غرب، به نحو احسن در حال استفاده از گزینه نظامی برای بیرون راندن القاعده از حلب هستند و تاكید دارند مبارزه با تروریسم مثل هر جای دیگری فقط راه‌حل نظامی دارد. در این میان به نظر می‌رسد غرب چاره‌ای جز كنار آمدن با این واقعیت و قبول شكست پروژه‌های خود در سوریه ندارد.

انتهای پیام/ 411