پرورش‌یافتگان «اشرف» در راس شبکه‌های ماهواره‌ای «جم»

جم از کجا آمد؟

مجموعه شبکه‌های جم مربوط به بخش گروه «موسیقی و سرگرمی بریتانیا» است که گروه جم آن را در سال 2006 با هدف تشکیل رسانه پیشرو در صنعت ارتباطات در لندن راه‌اندازی کرد. بعد از مدتی در 2007 دفتر مرکزی گروه به ایالات متحده عربی(دبی) منتقل و منجر به وسعت و افزایش شبکه‌های متعدد خانواده جم شد. دفاتر تولیدی گروه مذکور در شهرهای استانبول، دبی، لندن، کوالالامپور و لس‌آنجلس واقع شده‌اند.

اگر بخواهیم ویژگی اصلی این رسانه را در اذهان مردم بشناسیم باید این شبکه را شبکه فیلم و سریال‌های بلند و متنوع توصیف کنیم. با مشاهده روند فعالیت‌های این گروه رسانه‌ای شاهد تغییرات و تحولات متعددی از سال 91 تاکنون هستیم. این گروه در این مدت شبکه‌های زیادی هم با محوریت ژانر (فیلم، سریال، مستند، کارتون و...) و هم با موضوعات متنوع (گردشگری، ورزش، سبک زندگی، خانوادگی و...) تأسیس کرده است.

 بر این اساس می‌توان گفت که این گروه در نظر دارد سبک زندگی خاصی را با تمامی مؤلفه‌های لازم برای مخاطبان خود تصویر و ترسیم کند. همین تنوع و افزایش طیف مخاطبان باعث شده است که مخاطبان بیشتری هر روزه به شبکه‌های این گروه رسانه‌ای توجه داشته باشند، البته باید در نظر داشت که این افزایش طیف وسیع برنامه‌های پخش شده از این گروه رسانه‌ای به تدریج اتفاق افتاده و در ابتدا این رسانه در یک شبکه پخش فیلم و سریال بیشتر خلاصه نمی‌شد.

مهره اصلی شبکه، پرورش یافته تشکیلات نفاق

سعید کریمیان در سال 1348 در شهر مرزی قائن در استان خراسان جنوبی به دنیا آمد. او تحصیلات خود را تا سطح دیپلم و تا زمان آغاز جنگ در همان شهر گذراند. از آنجایی که پدرش از اعضای گروهک منافقین بود در اواخر جنگ و نزدیک عملیات مرصاد به همراه خانواده‌اش به پادگان اشرف انتقال یافت.

بعد از کشته شدن پدرش در عملیات مرصاد به همراه مادرش در سال 1375 با حمایت‌ها و پشتیبانی عموی خود به سوئیس منتقل و در آنجا پناهنده شد. وی که در پادگان اشرف آشنایی اجمالی با زبان‌های خارجی پیدا کرده بود در رشته دانشگاهی معماری دانشگاه بازل این کشور در مقطع کارشناسی به تحصیل خود ادامه داد.

به دلیل مشکلات مالی مجبور به ترک تحصیل شد و در سال 1377 سراغ برادرش هادی کریمیان رفت که در رادیو صدای ایران (اولین رادیوی 24ساعته فارسی زبان که به منظور مبارزه با نظام جمهوری اسلامی ایران در آمریکا تأسیس شد) فعالیت داشت.

سابقه سیاسی خانواده کریمیان برای مسوولان رادیو صدای ایران ایده‌آل بود به همین دلیل مطالب و مقالات سعید کریمیان مورد توجه گردانندگان این رادیو قرار گرفت. وی بعد از یک سال و 9 ماه فعالیت در این رادیو و بهبود وضعیت اقتصادی‌اش با رؤیا رضایی که از یکی از سران گروهک منافقین طلاق گرفته بود ازدواج کرد. پس از کساد شدن فعالیت رادیو صدای ایران، سعید کریمیان به سیمای آزادی (تلویزیون 24ساعته گروهک منافقین) پیوست. از سال 85 هم درصدد تأسیس شبکه جم برآمد.

سارا رهبری، مهره دیگر جم‌تی‌وی

به جرأت می‌توان گفت یکی از ارکان مهم شبکه جم که قبلاً در شبکه فارسی‌وان مشغول بود، سارا رهبری است. وی که دارای تابعیت دوگانه ایرانی آمریکایی است از بدو راه‌اندازی شبکه فارسی وان با آن همکاری می‌کرد ولی در پنج سال گذشته ملاقاتی با سعید کریمیان در دبی داشت، با قول ایجاد فضای رفت و آمد به ایران و دیدار پدر پیرش اردشیر رهبری، به جم پیوست.

همکاری وی با گروه جم کمک شایانی به این مجموعه کرد اما بر خلاف انتظار همگان وی به یک‌باره از این شبکه جدا شد. او بعدها در صفحه فیس‌بوک خود علت جدایی‌اش از شبکه‌های جم را فساد اخلاقی و اقتصادی و همچنین ارتباط سعید کریمیان با گروهک منافقین اعلام کرد.

پخش مستقیم دیدار مسوولان سازمان منافقین و اطلاعات عربستان سعودی

در موضوع جذب بازیگران و عوامل سینمایی و تلویزیونی ایران، این موضوع بسیاری را به یاد جذب سازمان منافقین در دهه 50 و 60 از بین گروه‌های مسلمان می‌اندازد. برای مخاطب عجیب است که چرا علناً حرفی علیه جمهوری اسلامی زده نمی‌شود و حتی عده‌ای ساده‌اندیش طرح می‌کنند که ممکن است این شبکه از کارهای پشت پرده نظام باشد! حتی درباره نحوه سکونت بازیگران و عوامل ایرانی شبکه جم، کریمیان مجموعه آپارتمان‌هایی را در حومه آنتالیا فراهم کرده و مهاجران را در آنجا سازمان‌دهی کرده و با سرویس آنها را به محل شبکه ترانسفر می‌کند، چیزی شبیه پادگان اشرف. در اجلاس سالانه منافقین در پاریس و در جریان سخنرانی ترکی الفیصل، رییس پیشین سازمان اطلاعات عربستان سعودی، شبکه جم عربی، با پخش مستقیم این رویداد، بیش از پیش ارتباط خود را با منافقین عیان کرد.

گروه تلویزیونی جم‌تی‌وی، حالا با بیش از 20 کانال روی ماهواره و پخش برنامه به چهار زبان، فارسی، ترکی، عربی و کردی، توانسته مخاطب حداکثری و با هر سن و علاقه و زبان و نژاد را پوشش دهد. هر چند شبکه‌های جم‌تی‌وی به لحاظ محتوایی با یکدیگر همپوشانی قابل توجهی دارند، اما تکثر آنها موجب تحیر مخاطب و انتخاب پوشالی آن می‌شود:

GEM Arabia‌: یک شبکه عربی زبان که به پخش برنامه‌های گوناگون می‌پردازد و از اردیبهشت 94 آغاز به کار کرده است. شعار این شبکه «موسیقی...غنا...و أجمل الاعمال» است.

Gem az‌: این شبکه به عنوان نخستین کانال ویژه به زبان ترکی آذربایجانی -در چشم‌انداز فیلم و سریال و موزیک و نیز بخش سرگرمی- به‌تازگی آغاز به‌کار کرده است.

Gem Bollywood‌: فیلم‌ها، سریال‌ها و موزیک-ویدئوهای برتر هندوستان را با کیفیت HD روی ماهواره یاست پخش می‌کند. این شبکه فعالیت خود را با پخش چهار سریال برتر هندوستان آغاز کرد.

Gem classic: جم کلاسیک از سال 91 کار خود را شروع کرده است و تمام تمرکز خود را بر فیلم‌ها، سریال‌ها و کلیپ‌های قدیمی قرار داده و شعارش نیز «جم کلاسیک یادآور خاطرات گذشته» است.

Gem education: یک شبکه اختصاصی برای آموزش اعم از آشپزی تا تحصیلی. از آنجایی که برخی از مخاطبان با مشاهده جذابیت‌های جنسی در محتوای برنامه‌های دیگر شبکه‌ها ممکن است از تماشای آنها خودداری کنند، برنامه‌های این شبکه تقریباً از جذابیت‌های جنسی تهی و درصدد جذب این نوع مخاطب است.

Gem family HD‌: شبکه جدید گروه جم که کمی فیلم و سریال و بیشتر برنامه‌های عصرگاهی و جُنگ دارد.

Gem food‌: همانطوری که از نامش پیداست به موضوع مورد علاقه بسیاری از ایرانیان که آشپزی است می‌پردازد.

‌Gem junior: از سال ۲۰۱۲ میلادی آغاز به کار کرده و به پخش کارتون و برنامه‌های کودک می‌پردازد. این شبکه تحولی در شبکه‌های فارسی‌زبان بود و نخستین شبکه‌ای است که انیمیشن‌های روز دنیا مثل جزیره آرزوها که یکی از پر سر و صداترین کارتون‌های پخش شده تاکنون بود را با دوبله فارسی پخش کرد.

Gem kurd‌: یک شبکه خانوادگی کرد زبان از «جم گروپ» که فیلم، سریال، کارتون، موسیقی و موزیک-ویدئو به زبان کردی پخش می‌کند.

Gem life‌: مجموعه برنامه‌های جم لایف در قالب موضوعاتی نظیر سرگرمی، گردشگری، آشپزی و سبک زندگی تهیه شده‌اند. تولید برنامه‌های مستند و جذاب در زمینه‌های گردشگری، حیات وحش، سلامت و بهداشت، مد و لباس و زیبایی و همچنین ارائه تازه‌های علوم و فناوری‌ها و صنعت خودرو و... جم لایف را به یکی از محبوب‌ترین رسانه‌های تلویزیونی تبدیل کرده‌است.

Gem medical‌: یکی از شبکه‌های جدید گروه جم که به موضوع سلامتی و پزشکی می‌پردازد. جم برای نخستین‌بار در بین رسانه‌های فارسی زبان به افتتاح یک شبکه اختصاصی پزشکی اقدام کرده است.

Gem movie HD‌: این شبکه فقط به پخش فیلم‌های سینمایی تولید شده توسط گروه جم با کیفیت HD می‌پردازد.

Gem series HD‌: پخش سریال‌های ترکی و ایرانی از این شبکه اتفاق می‌افتد. تنها تفاوتی که این شبکه با دو شبکه ریور و روبیکس دارد و نیز در تبلیغات خود هم بر آن تأکید می‌کند پخش یک قسمت جلوتر از سریال‌های تلویزیونی در حال پخش از شبکه‌های روبیکس، ریور و بالیوود است.

 Gem st: این شبکه با پوشش کامل مسابقات مردان و زنان در رشته‌های گوناگون سعی دارد به رقیب اصلی شبکه ورزش درآید که از پوشش کامل مسابقات زنان در رشته‌های گوناگون ورزشی معذور است.

Gem teen‌: شبکه جم تین شبکه‌ای تخصصی از گروه جم است که برنامه‌های خود را فقط به سنین 19-13 سال اختصاص داده است و با شعار تبلیغاتی «آوردن سرگرمی به خانه‌های مخاطبان» برنامه‌های خود را در قالب‌هایی که این سنین را مجذوب خود می‌کند، گنجانده است.

Gem tv HD‌: جم‌تی‌وی نخستین شبکه گروه جم است که در سال 1386 پخش خود را از لندن آغاز کرد. این شبکه که مادر دیگر شبکه‌هاست، گلچینی از برنامه‌های آن شبکه‌ها را در خود پخش می‌کند.

Mifa : شبکه میفا به پخش موزیک ویدئوهای جدید و اخبار هنرمندان و خوانندگان روز جهان اختصاص یافت.

Modern economy HD‌: شبکه مدرن اکونومی یا اقتصاد نوین یکی از ویژه‌ترین شبکه‌های گروه جم است که تمرکز خود را به‌طور ویژه و اختصاصی بر تبلیغ تجمل‌گرایی و زندگی اشرافی‌گری، تبلیغ سبک زندگی غربی و مأیوس کردن ایرانیان از شرایط داخلی کشور متمرکز کرده است.

Onyx HD‌: پخش برخی فیلم‌های سینمایی دنیا با دوبله و زیرنویس فارسی از این شبکه انجام می‌شود.

River HD‌: شبکه ریور طبق شعار خود هدف اصلی‌اش را پخش سریال‌های خانوادگی با مضامین عاشقانه و درام قرار داده است.

Rubix HD‌: شبکه روبیکس به شکل انحصاری سریال پخش می‌کند و شعار اصلی آن پخش سریال‌های پلیسی، جنایی، اکشن و ماجراجویانه اروپایی و آمریکایی دوبله شده است.

بودجه جم از کجا می‌آید؟

اما در این حجم از تولید و جذب بازیگر و دفاتر متعدد، سؤال اصلی اینجاست که شبکه جم درآمدش از کجاست و پول عوامل، تولیدات، استودیو و اجاره ماهواره را از کجا می‌آورد؟

شاید در وهله نخست مساله تبلیغات به میان بیاید اما بیشتر تبلیغات جم که از قضا فیلم‌های سینمایی و کالاهای ایرانی‌اند، رایگان یا با مبلغ بسیار اندک از این تلویزیون پخش می‌شوند. هر چند تبلیغات ترکیه‌ای و بین‌المللی این شبکه نیز بخشی از درآمد جم‌تی‌وی است و برخی بعد از تغییر جهت شبکه‌های جم از نایل‌ست به یاست و ارتقای شبکه‌ها به سیستم HD‌، از قراردادهای جم با شرکت‌های سازنده رسیور و دیش نیز برای ایجاد بازار مصرف در ایران خبر می‌دهند، اما اینها بخش اندکی از درآمد جم را تشکیل می‌دهند.

سعید کریمیان از هیچ کاری برای تأمین هزینه‌های جم دریغ نمی‌کند؛ وی در چند شرکت ساختمانی و عمرانی در ایران، ترکیه و دبی صاحب سهام بوده و سود هنگفتی از این راه تأمین کرده است.

با تداوم ارتباط سعید کریمیان با منافقان و ارتباط مؤثر با عربستان سعودی - به‌طوری که فقط چهار روز پیش از فاجعه منا خبر کشته شدن راشدبن محمد فرزند ارشد حاکم دبی موجب شد تا نه فقط برنامه‌های موسیقی و رقص بلکه تمامی برنامه‌ها به مدت سه شبانه روز قطع و با نمایش تصویری از وی به پخش قرآن اقدام کند- بیش از پیش گمانه‌زنی‌ها درباره تزریق بودجه از سمت تشکیلات منافقان و عربستان سعودی به این شبکه قوت می‌گیرد. حتی جالب است که در دفتر کنونی این شبکه در ترکیه، یکی از استودیوهای اصلی و مجهز آن قبلاً در اختیار یکی از شبکه‌های عربی بوده است.

تکلیف نامعلوم مهاجران به جم

وقتی موج مهاجرت بازیگران و عوامل دسته دوم ایرانی به ترکیه با هدف کار و فعالیت در جم‌تی‌وی آغاز شد، همه از حقوق ثابت، مسکن و کارمزد پروژه‌ای خبر می‌دادند، اما طبق اطلاع موثق، ایرانیان حقوق ثابتی حدود 2000 لیره دریافت می‌کنند که عدد زیادی نیست. آنها در آپارتمان‌های حومه شهر متعلق به ساختمان‌سازی کریمیان اسکان داده شده و مجبورند کاملاً در اختیار شبکه باشند و در آگهی، فیلم، سریال‌، جُنگ و هر برنامه یا پشت صحنه که شبکه تصمیم بگیرد، حاضر شوند.

در چند روز اخیر نیز تصویر نامه‌ای منتسب به سعید کریمیان، مدیر مجموعه جم در حال انتشار است که به مشکلات این شبکه در پرداخت دستمزدها پرداخته و عنوان کرده که از این پس حقوق عوامل به‌صورت پروژه‌ای پرداخت خواهد شد. او از به خدمت نگرفتن تمام همکارانش در ادامه فعالیت‌های این شبکه گفته و معتقد است با تعدیل تعداد عوامل، هزینه‌ها کاهش می‌یابد.

هر چند عوامل ایرانی جم، بعد از این خبر در واکنشی آن را تکذیب کرده و حتی بهارک صالح نیا و مهدی مظلومی آن را دستمایه تمسخر و طنز در سریال شهر قشنگ کردند، اما در این شرایط باید دید اوضاع و احوال عده‌ای از بازیگرانی که به این شبکه مهاجرت کرده‌اند و قاعدتاً شرایط فعالیت‌شان در ایران تقریباً غیرممکن است به کجا خواهد انجامید.

منبع: صبح نو