خبرگزاری دفاع مقدس، سعدالله زارعی، بشار اسد سومین فرزند حافظ اسد در روز 11 سپتامبر متولد شده و اینک در مرز 50 سالگى ایستاده است. هرچند او در طول 13 سال ریاست جمهورى خود، «بشار جوان» خطاب شده است.
بشار یک شیعه علوى است که در دمشق متولد شده ولى بسیارى گمان مى کنند در شهر آبا و اجدادى اش «لازقیه» به دنیا آمده است! او فارغ التحصیل در رشته پزشکى است و مسئولیت ریاست جمهورى سبب نشده که به طور کلى با این شغل وداع کند، اما کم نیستند کسانى که گمان مى کنند او یک مقام عالیرتبه ارتش است و تحصیلات او در دانشکده هاى افسرى سپرى شده است. کما اینکه او بخش عمده اى از دوره 25 ساله پیش از ریاست جمهورى اش را در اروپا سپرى کرده و غرب را به خوبى مى شناسد و هم از مواهب خدادادى و هم از سیاست هاى غرب آگاهى زیادى دارد او بلاواسطه و عریان غرب را دیده است.
بشاراسد از اول براى ریاست جمهورى سوریه تربیت نشده و به نظر نمى آید که تدارکى براى به قدرت رساندن آن از سوى پدرش صورت گرفته باشد. همه تصورات در مورد جانشینى حافظ اسد حول نامه «باسل اسد» برادر بزرگ تر بشار که کارآزموده ارتش و یک خلبان تمام عیار نیروى هوایى سوریه بود، مى چرخید. باسل سه سال از بشار بزرگ تر بود و در سال 1373 در یک سانحه هوایى کشته شد. پس از آن همه تصور مى کردند «رفعت اسد» برادر حافظ اسد به ریاست جمهورى مى رسد. رفعت در آن مقطع فرمانده نیروهاى ویژه دفاعى سوریه و معاون رئیس جمهور در امور امنیت ملى بود و از نفوذ زیادى در بین مردم و ساختار حزب بعث برخوردار بود. اما چند سال بعد مشخص شد که رفعت اسد به این موقعیت دست نمى یابد و پسر سوم حافظ اسد جایگزین پدر مى شود. از آن روز به بعد نام بشار بر سر زبان ها افتاد و حال آنکه امروز گمان ها بر این است که بشار اسد خود را براى ریاست جمهورى مادام العمر آماده کرده است.
بشاراسد حدود یک ماه پس از مرگ پدر در خرداد 1379 قدرت را به دست گرفت، دوره ریاست جمهورى 7 سال است و قانون اساسى پیشین سوریه که تا سال 2007 اعتبار داشت امکان انتخاب پى در پى یک نفر را به عنوان رئیس جمهور فراهم کرده بود و از این رو حافظ اسد به طور قانونى 30 سال رئیس جهمور ماند، اما بشار اسد از آغاز اولین دوره ریاست جمهورى دستور اصلاح قانون اساسى و ایجاد محدودیت در زمان ریاست جمهورى را صادر کرد و براساس آن مانند اکثر کشورها، استمرار دوره ریاست جمهورى فقط براى یک بار امکانپذیر شد.
بر این اساس و پس از انتخاب دوباره در سال 1386 بشار اسد دوره جدید ریاست جمهورى خود را آغاز کرد و براساس قانون اساسى جدید مى تواند یک دوره دیگر نیز کاندید شود در واقع سال 2014 پایان دوره اول ریاست جمهورى بشار اسد است که در صورت انتخاب مجدد مى تواند تا سال 2021 در این مقام بماند. البته این روند مشروط بر این است که کشور در زمان برگزارى انتخابات یعنى اوایل تابستان سال آینده آرام بوده و امکان برگزارى انتخابات سراسرى در آن وجود داشته باشد که به نظر نمى آید شرایط برگزارى انتخابات، حداقل در استان هاى حلب، رقه، ادلب امکانپذیر باشد. قانون اساسى سوریه نیز مانند بسیارى از قوانین اساسى کشورها، در چنین شرایطى رئیس جمهور، دولت، مجلس بدون برگزارى انتخابات به کارخود ادامه مى دهد و در زمان عادى انتخابات را برگزار مى نماید.
بشار اسد در سوریه هیچ گاه رقیب فرد یا گروهى به حساب نیامده است از این رو در خانواده اسد و حزب بعث سوریه و دیوانسالارى ادارى از محبوبیت زیادى برخوردار است کما این که بشار در متن جامعه سوریه نیز محبوبیت بالایى دارد و محافل کارشناسى و نظرسنجى امریکایى اخیراً اعلام کرده اند که با همه مسائلى که درباره سوریه مطرح است و رخدادهاى خونینى که سوریه طى دوره حکومت بشاراسد تجربه کرده است، کماکان وى از بیشترین مقبولیت در بین جامعه سوریه برخوردار است. از جنبه تجزیه و تحلیل اجتماعى نیز این گزاره تأیید مى شود. مردم در دو استان بندرى علوى نشین یعنى (لاذقیه و طرطرس) به طور جدى از خانواده اسد و شخص بشار حمایت مى کنند. حمایت از این خاندان در استان مهم «حلب» نیز بسیار بالاست تا جایى که گفته مى شود حلب بیش از دمشق پشتیبان حکومت کنونى سوریه است. اسد در استان هاى جنوبى سویدا، قنیطره و درعا نیز محبوبیت بالایى دارد. در استان دمشق نیز محبوبیت بشار و سیستم فعلى برجسته است.
بشار اسد دوره مدیریت خود نشان داده است که در هنگام مواجه شدن با تهدید، مسائل به نحوى درک و تجزیه و تحلیل مى کند و به موقع تصمیم مى گیرد. فشار سه سال اخیر روى حکومت سوریه یک فشار متراکم بین المللى و منطقه اى بوده و عبور از آن کار دشوارى به حساب مى آید ولى بشار اسد توانست صحنه را به گونه اى مدیریت کند که امروز دشمنان او هم اعتراف مى کنند که بشار نیروى مسلط در عرصه سیاسى اجتماعى سوریه است.
بشار اولویت بندى و سبک و سنگین کردن مسائل، مهارت زیادى از خود بروز داده است، به عنوان مثال وقتى مقر ستاد مشترک ارتش سوریه در روز پنجم مرداد ماه سال 1391 از طریق نفوذ مورد هدف تروریست ها قرار گرفت و منفجر شد و چند تن از مقامات ارشد نظامى و امنیتى سوریه کشته شدند، بشار اسد توانست وضعیت را جمع کرده و مانع فروپاشى سیستم ارتش شود. این در حالى است که در این مقطع 5/1 سال از شروع بحران در سوریه گذشته بود و شبه نظامیان بر بخش هاى زیادى از شمال سوریه و حتى ریف دمشق تسلط پیدا کرده بودند.
اما بشار اسد مخالفان بسیار جدى زیادى هم دارد. در میان دولت هاى همجوار سوریه هم اینک دولت صهیونیستى، دولت ترکیه، دولت اردن و حتى دولت لبنان خواستار کناره گیرى بشار اسد از قدرت هستند و در سطح منطقه اى هم اکثر کشورهاى عرب جنوب خلیج فارس و بعضى دیگر از دولت هاى متحد عربستان چنین خواسته اى داشته و براى آن صدها میلیارد دلار هزینه کرده اند در سطح فرامنطقه اى هم اغلب دولت هاى اروپایى و دولت امریکا و سایر دولت هاى همگرا با امریکا به شدت علیه بشار اسد فعالیت مى کنند. با این وصف تغییر یک دولت در یک سرزمینى که به اذعان محافل غربى ـ عربى از محبوبیت زیادى هم برخوردار است از طریق ایجاد همگرایى در مجموعه اى خارجى قابل قبول نیست و با کنوانسیون هاى حقوق بین الملل هم منافات دارد چه رسد به اینکه این دسته از کشورها با اعزام شبه نظامیان تروریستى و تجهیز و تسلیح آنان بخواهند یک دولت مدنى را از کار برکنار نمایند.
سوریه حتى اگر به شدت نیازمند تغییر هم باشد و حتى اگر لازم باشد که بشار کناره گیرى کند راه آن تصمیم گیرى درون سرزمین و توسط کسانى که قانوناً و منطقاً حق دارند در این مورد تصمیم بگیرند و چنین تصمیمى سرنوشت سال هاى آینده آنان را رقم مى زند مى باشد نه کسانى که مى خواهند بر سوریه سیطره پیدا کرده و از مردم آن سلب اختیار نمایند.
منبع: پیام انقلاب
