از کودتای ۲۸ مرداد تا ویزای ابوطالبی و سایه تسخیر سفارت ‌بر روابط ایران و آمریکا

روزنامه نیویورک تایمز درباره عدم صدور روادید نماینده جدید ایران در سازمان ملل نوشت: تصمیم واشنگتن برای ندادن روادید به ابوطالبی بی‌اعتمادی تاریخی که همچنان بر روابط ایران و آمریکا سایه افکنده را برجسته می‌کند.
کد خبر: ۱۵۸۸۸
تاریخ انتشار: ۲۴ فروردين ۱۳۹۳ - ۱۵:۵۵ - 13April 2014

از کودتای ۲۸ مرداد تا ویزای ابوطالبی و سایه تسخیر سفارت ‌بر روابط ایران و آمریکا

به گزارش خبرگزاری دفاع مقدس به نقل از تسنیم، روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی با اشاره به برخی تحولات روابط ایران و آمریکا پس از انقلاب و اقدامات ضد ایرانی دولت آمریکا بر ادامه بیاعتمادی تاریخی بین دو کشور تاکید کرده است.

نویسنده این گزارش "ایلین شولین"و که در زمان تسخیر سفارت آمریکا به عنوان خبرنگار نشریه نیوزویک سفری به ایران داشته است؛ مینویسد ابتدا فکر میکردم ماجرای گروگان گیری اعتراضی کوتاهی است که به سرعت حل و فصل میشود؛ اما در اشتباه بودم و بحران گروگان گیری ۴۴۴ روز به طول انجامید و آنگونه که با مواضع سرسخت هفته گذشته واشنگتن نسبت به گزینه ایران برای نمایندگی در سازمان ملل مشاهده شد؛ این بحران هنوز تمام نشده است.

به نوشته این روزنامه نگار طی دوران گروگانگیری جیمی کارتر؛ رئیس جمهور آمریکا داراییهای ایران را مسدود کرد؛ روابط دیپلماتیک را قطع کرد؛ راهبرد انتخاباتی خود را تغییر داد و دستور عملیات نظامی شکست خوردهای برای آزادی گروگانها را داد که به مرگ ۸ نیروی آمریکا منجر شد. بحران گروگانها فرصتی برای ریگان شد تا پیروز انتخابات ریاست جمهوری شود. از سوی دیگر ایران نیز از این فرصت برای تحکیم انقلاب خود استفاده کرد. بحران اشغال سفارت نقطه عطف تاریخی محسوب میشود که آمریکا برای اولین بار در برابر یک جریان انقلابی در جهان اسلام ناتوان دیده شد.

نویسنده میافزاید: امروز و پس از ۳۵ سال؛ بسیاری از آمریکاییها این موضوع را به یاد ندارند و یا هرگز درباره این بخش تاریک تاریخ دیپلماسی کشورشان چیزی نشنیدهاند؛ و در سال ۲۰۱۲ فیلم "آرگو" که تنها به یک روایت از بحران پرداخت، موضوع را به خودآگاه آمریکاییها برگرداند. با این حال از لحاظ سیاسی، بحران گروگانها فراموش نشده است و همچنان نیروی تحریک واشنگتن را داراست.

این نویسنده ادامه میدهد: طوفان دیپلماتیک فعلی حاصل انتخاب حمید ابوطالبی؛ مشاور ارشد سیاسی حسن روحانی، رئیس جمهور ایران برای تصدی نمایندگی ایران در سازمان ملل است. بر روی کاغذ؛ ابوطالبی دیپلماتی تمام عیار است: وی به زبانهای فرانسه و انگلیسی مسلط است؛ دکترای جامعهشناسی از دانشگاهی معتبر در بلژیک اخذ کرده و در کشورهای ایتالیا، استرالیا، بلژیک سفیر بوده است. ابوطالبی اعلام کرده است که نقش کوچکی به عنوان مترجم برای نماینده ویژه واتیکان هنگامی که از سفارت بازدید کرد داشته است، اما دخالتی در تسخیر سفارت نداشته است.

ایلین شولینو با اشاره به تغییر موضع رئیس جمهور اسبق آمریکا تصریح میکند: جیمی کارتر که در زمان بحران، گروگانها را قربانیان تروریسم و آنارشی خوانده بود اخیرا از انتخاب ابوطالبی حمایت کرد و گفته است: آنها دانشجو بودند و من معتقدم که آنها دیگر بالغ و پخته شده و تغییر کردهاند. وی افزوده است: "ایجاد مانع بر سر راه سفر نماینده ایران از سوی دولت امریکا اقدامی" نامناسب "خواهد بود."

نویسنده در ادامه مینویسد رهبران انقلاب ایران نیز در ابتدا فکر میکردند موضوع اشغال سفارت اعتراضی است که طی چند روز فیصله مییابد، اما زمانی که تظاهرکنندگان پر شور را در مقابل سفارت دیدند از این اقدام حمایت به عمل آوردند. در ادامه ایران از آمریکا مطالبات خود از جمله استرداد شاه و آزادی دارییهای بلوکه شده را خواستار شد. مواضع ایران زمانی که برخی اسناد مبنی بر حضور نیروهای جاسوسی "سیا" تحت پوشش دیپلمات در ایران به دست آمد شدیدتر شد. این شاهدی بود بر "لانه جاسوسی" بودن سفارت آمریکا و تسخیر آن و حتی در ادامه محاکمه گروگانها به عنوان جاسوس را توجیه میکرد.

روزنامه نگار نیویورک تایمز میافزاید: از سوی دیگر ایرانیها استدلال میکنند که علی رغم بسیاری از اقدامات خشونت آمیز علیه آمریکاییها، از جمله حملات ۱۱ سپتامبر، بمب گذاریها علیه آمریکاییها در کنیا، عراق و افغانستان؛ همه گروگانها در ایران سالم ماندند. اما تصمیم واشنگتن برای ندادن ویزا به ابوطالبی بیاعتمادی که هنوز بر روابط ایران و آمریکا سایه افکنده است را برجسته میکند.

به نوشته این روزنامه نگار با سابقه تهران از اینکه آمریکا هرگز برای نقش کودتای "سیا" در سرنگونی دولت مصدق در سال ۱۹۵۳ میلادی عذرخواهی نکرده است گلایه دارد. مادلین آلبرایت وزیر خارجه اسبق آمریکا در یک سخنرانی در سال ۲۰۰۰ به خسارتی که کودتا به ایران وارد کرد اعتراف کرد اما معذرت خواهی نکرد. دولت ایران نیز هرگز درباره اشغال سفارت معذرت خواهی نکرده است. تنها محمد خاتمی در سال ۱۹۹۷ و کمی پس از به ریاست جمهوری رسیدن در گفتگو با شبکه سی ان ان ابراز تاسف کرد که احساسات مردم آمریکا در بحران گروگانگیری جریحه دار شده است؛ البته وی بیشتر از این پیش نرفت.

نویسنده در پایان با توجه به مذاکرات هستهای ایران و کشورهای ۱+۵ مینویسد: ایران و آمریکا هم اکنون وارد گفتگوهای چند جانبهای درباره موضوع هستهای شدهاند اما تندروها در هر دو کشور نسبت به دستیابی به توافقی نهایی تردید دارند و تحریمهای شدید اقتصادی مانع از شکل گیری حسن نیت نزد مردم ایران میشود. برای ایران؛ اهمیت موضع زیاد است. نمایندگی در نیویورک مهمترین پست دیپلماتیک محسوب میشود. در نبود روابط دیپلماتیک بین دو کشور، نماینده سازمان ملل چهره عمومی از ایران نزد مردم آمریکاست. ایران در این موضوع عقب نشینی نکرده و اعلام کرده تغییر نماینده خود را در دستور کار ندارد. بعلاوه تصمیم آمریکا را تاسف بار خوانده است.

آمریکا به ندرت با نماینده پیشنهادی یک کشور برای سازمان ملل مخالفت کرده است، مگر اینکه نامزد این پست تهدیدی برای امنیت ملی و یا تروریست باشد. برای مثال در سال ۱۹۸۴ آمریکا گزینه نیکاراگوئه برای این پست را به دلیل نقش وی در قتل ژنرال ارشد دولت سابق که با سیا همکاری میکرد رد کرد اما سازمان ملل تغییر کرده بود و آمریکا دو سال بعد و در سال ۱۹۸۶ هیچ گونه ایرادی برای نمایندگی همین فرد از سوی دولت ساندینیستها وارد نکرد.

نظر شما
پربیننده ها
آخرین اخبار